Mat. 24:24: “Bakristu wa bufi na bakasesema wa bufi bakema, no kulange fishibilo fikalamba ne fya kupapa; ifya kuti balufye na basalwa bene, nga cabe cingacitwa.”

Paradise

Ubulondoloshi: Mu bupilibulo bwa ciGreek ubwa Septuagint ubwa Baibolo bakapilibula babomfeshe mu kulinga ishiwi lya “paradise” (pa·raʹdei·sos) mu kulosha kwi bala lya Edene, pa mulandu wa kuti mu kumonekesha lyali ni parka yacingililwa. Pa numa ya bulondoloshi bwa mu Ukutendeka, amalembo ya mu Baibolo ayalanda pa lwa paradise yalosha ku (1) ibala lya Edene iline, nelyo (2) isonde lyonse lintu likalulwa ku ntanshi ku kupwishishisha imibele iyapala kuli iyo iya mu Edene, nelyo (3) imibele yatemfuma iya ku mupashi pa kati ka babomfi ba kwa Lesa pe sonde, nelyo (4) ukupayanya mu mulu ukucinkulako umo ulwa Edene.

Bushe “Icipingo Cipya” cilalosha kuli paradise wa pe sonde ku ntanshi nelyo bushe ico caba fye mu “Cipingo ca Kale”?

Ukulekanya Baibolo mu fiputulwa fibili, ukulinga ukukatama kwa bulondoloshi pa cishinte ca nampo nga fya mu lubali lwa “Kale” nelyo “Ulupya” te ca mu Malembo. Pali 2 Timote 3:16 twalyebwa ukuti: “Amalembo yonse yantu yapuutwamo kuli Lesa, kabili ya mulimo ku kusambilisha, ku kwebaula, ku kulungika, ku kufunda kwa mu bulungami.” Abena Roma 15:4 alosha ku Malembo yapuutwamo aya pa ntanshi ya buKristu lintu asoso kuti: “Fyonse ifyalembelwe kale fyalembelwe ku kutusambilisha.” E co, icasuko cituntulu ku cipusho cilingile ukulanguluka Baibolo yonse.

Ukutendeka 2:8 kulondololo kuti: “Yehova Lesa alimine ibala [“parka,” Mo; “paradise,” Dy; pa·raʹdei·son, LXX] mu Edene, ku kabanga; no mo e mo abikile umuntu [Adamu] uo abumbile.” Mwali ubumi bwafulisha ubwalekanalekana kabili ubwa kucincimusha ubwa fimenwa no bwa nama. Yehova apaalile abantunse ba kubalilapo babili no kusosa kuli bene ukuti: “Fyaleni, fuleni, kumaneni pe sonde no kupanasha; kabili mube na bukateka kwi sabi lya muli bemba, na ku fyuni fya mu lwelele, na ku fya mweo fyonse ifyenda pe sonde.” (Ukute. 1:28) Imifwaile ya kwa Lesa iya kubalilapo kwi sonde lyonse ukuba paradise uwaikalwamo na abo abomfwila amafunde yakwe mu kubamo kutesekesha tayakabe iyabulwo kufikilishiwa. (Esa. 45:18; 55:10, 11) Uyo e mulandu