Ukusesema Ukwacindama Nga Nshi

“Imbila nsuma iyi iya bufumu ikabilwa ku bantu bonse aba pe sonde ku kuba ubunte ku nko shonse; e lyo impela ikesa.”—MATEO 24:14.

ABASOMA balisumina ukuti aya mashiwi yalicindama nga nshi pantu yalanda pa mulimo uulingile ukubombwa mu calo conse. Na kabili yalicindama pantu yalanda pa mulimo uo Abena Kristu bafwile ukulabomba, e kutila umulimo wa kushimikila uufwile ukubombwa ilyo icintu icacindama nga nshi icikakuma icalo conse cishilacitika. Yesu aitile ici cintu ukuti “impela.”

Aya mashiwi ya kusesema yalefikilishiwa muno nshiku. Na imwe bene yalimukuma pantu mu mbila nsuma mwaba ubwite na mashiwi aya kusoka, kabili ni mwe mulingile ukusalapo: Nampo nga kukutika ku mbila nsuma ya Bufumu bwa kwa Lesa nelyo ukukaana. Ico mukasalapo ukucita cikakuma ubumi bwenu.

Natulande pa fyo cali ilyo Yesu alandile amashiwi yali pa muulu. Ilyo kwashele inshita iinono ukuti Yesu bamwipaye, abasambi bakwe baishile kuli ena no kumwipusha pa fyali no kucitika ku ntanshi. Balefwaya ukwishiba ilyo Ubufumu bwa kwa Lesa ubo Yesu alelandapo sana bwali no kutendeka ukuteka. Balefwaya no kwishiba ifyo bali no kwishibilako ukuti “icalo cili ku mpela,” nangu “ukupwa kwa pano isonde,” nge fyo amaBaibolo yambi yalanda.—Mateo 24:3, Baibolo ya Cibemba iya mu 1956.

Pa kubasuka, Yesu asobele ukuti kukaba inkondo, ifipowe, ifikuko, ne finkukuma ifikalamba ifikalacitika mu calo conse. Asosele no kuti bumpulamafunde bukafula, bakasambilisha ba bufi bakalufya abengi, no kuti Abena Kristu ba cine bakabapata kabili bakalabacusha. Ifi fyonse fyali ni mbila ya bulanda.—Mateo 24:4-13; Luka 21:11.

Lelo Yesu alilandile na pa mbila nsuma. Akonkeshepo ukulanda amashiwi ayali pa muulu, ayo abantu batontonkanyapo sana kabili ayalenga abengi ukuba ne subilo. Nangu ca kutila abantu balasumina ukuti aya mashiwi Yesu alandile yalicindama, balanda ifyapusanapusana pa fyo yapilibula. Bushe imbila nsuma cinshi? Bushe Ubufumu cinshi? Ni lilali uku kusesema kukafikilishiwa kabili ni bani bakalabila imbila nsuma? Inga “impela” cinshi? Natumone.

Bushe Ubufumu bwa kwa Lesa Cinshi?

“Imbila nsuma iyi iya bufumu . . .”—MATEO 24:14.

ILYO Yesu alelanda ilyashi lyaishibikwa sana ilya pa lupili, asambilishe abantu ifya kupepa, muli ili pepo mwaba na mashiwi ya kuti: “Ubufumu bwenu bwise.” Abantu abengi nga nshi balisungila ili pepo ku mutwe kabili balalibwekeshapo libili libili. Icitabo cimo catila, ili e “pepo Abena Kristu bonse bapepa nga baya ku mapepo.” Lelo abengi abapepa ili pepo tabaishiba icine pali ubu Bufumu kabili tabaishiba ne fyo bukesacita nga bwaisa.—Mateo 6:9, 10.

Ici te kuti citupapushe. Ifyo bashimapepo abatila Bena Kristu basambilisha pa Bufumu fyalipusanapusana, filapelenganya, kabili tafyumfwika. Shimapepo umo alembele ukuti Ubufumu bwa kwa Lesa “bupe ubwafuma ku muulu, te bwa pano calo, . . . ni bucibusa ubo umuntu akwata na Lesa wa mweo . . . , kusumina muli Lesa ukulenga abaume na banakashi ukusanga ipusukilo.” Umbi na o alondolwele imbila nsuma ya Bufumu ukuti “mafunde ya kukonka mu calici.” Na katabo ka Catechism of the Catholic Church katila: “Ubufumu bwa kwa Lesa bulungami no mutende no kusekelela mu mupashi wa mushilo.”

Pe bula 2 ilya ino magazini balilondolola bwino bwino Ubufumu bwa kwa Lesa. Patila: “Ubufumu bwa kwa Lesa nomba line buli no kufumyapo ifyabipa fyonse no kulenga cino calo ukuba paradaise. Ubu Bufumu buteko bwa cine cine ubwaba ku muulu.” Lekeni tulinganye ifi balondolola ku fyo Baibolo yalanda pa Bufumu.

Bashamfumu Abakateka Isonde Lyonse

Ubufumu buteko ubutungululwa ne mfumu. Imfumu wa Bufumu bwa kwa Lesa ni Yesu Kristu uwabuuka ku bafwa. Kasesema Daniele alimwene mu cimonwa ilyo Yesu balemubika pa bufumu, alembele ukuti: “Nakonkenyepo ukulolesha mu fimonwa fya bushiku, kabili, moneni! umo uwaba ngo mwana wa muntu [Yesu] aleisa na makumbi ya mu muulu; awe aisa afika na ku Wa Nshiku ne Nshiku [Yehova Lesa], e lyo bamupalamika kuli ena. Kabili bamupeele ukuteka no bukata no bufumu, pa kuti abantu na bantu bonse, aba nko ne ndimi bamubombele. Ukuteka kwakwe kuteka kwa muyayaya ukushakapite, no bufumu bwakwe tabwakonaulwe.”—Daniele 7:13, 14.

Ibuuku lya kwa Daniele lilanda no kuti Lesa akapampamika ubu Bufumu, no kuti bukafumyapo amabufumu yonse aya bantu, kabili bukateka umuyayaya. Icipandwa 2 cilondolola iciloto cafumine kuli Lesa ico imfumu ya Babiloni yalotele. Yamwene icimpashanya icikalamba, icaleimininako ifyo amabuteko yakwatisha amaka yali no kukonkana. Kasesema Daniele alilondolwele umwalolele cilya ciloto. Alembele ukuti: “Mu nshiku sha kulekelesha” “Lesa wa mu muulu akemya ubufumu ubushakonaulwe nakalya. Kabili ubo bufumu tabwakashiilwe ku bantu bambi. Bukashonaula no kupwisha aya mabufumu yonse, kabili bwena bukeminina umuyayaya.”—Daniele 2:28, 44.

Imfumu ya Bufumu bwa kwa Lesa tayakaleteka yeka. Ilyo Yesu aleshimikila pano calo, aebele abatumwa bakwe aba cishinka ukuti bena, pamo na bambi, bakabuukila ku muulu no kwikala pa fipuna fya bufumu. (Luka 22:28-30) Talelanda ukuti bakekala pa fipuna fya cine cine, pantu nga fintu Yesu alandile, Ubufumu bukaba mu muulu. Baibolo ilondolola ukuti abakateka na Yesu bakafuma mu “mitundu yonse ne ndimi na bantu ne nko.” Bakaba “ishamfumu kabili bashimapepo ba kwa Lesa wesu, kabili bakaba bashamfumu abakalateka isonde.”—Ukusokolola 5:9, 10.

Umulandu Imbila ya Bufumu Yabela Iisuma

Baibolo yatila Kristu Yesu balimupeela ukuteka “abantu na bantu bonse, aba nko ne ndimi” no kuti abakaba nankwe “bakaba bashamfumu abakalateka isonde.” Nomba ni bani bakalatekwa na ubu Bufumu? Bantu abakutika ku mbila nsuma iileshimikilwa muno nshiku. E lyo bambi ni balya bakabuukila pano isonde abakaba ne subilo lya kwikala umuyayaya.

Baibolo ilalondolola bwino bwino amapaalo abantu bakaipakisha ilyo ubu Bufumu bukalateka. Yamo ni aya:

“Alelenga inkondo ukupwa ukufika ku mpela sha pano isonde. Ubuta abukontola kabili aputaula ne fumo; aoca na maceleta mu mulilo.”—Amalumbo 46:9.

“Bakakuula amayanda no kwikalamo; bakalima na mabala ya myangashi no kulya ifisabo fya yako. Tabakakuule amayanda e lyo bambi bakekalemo; tabakalime amabala e lyo bambi bakalye ifisabo.”—Esaya 65:21, 22.

“[Lesa] akafuuta ifilamba fyonse ku menso yabo, ne mfwa tayakabeko na kabili, takwakabe no kuloosha nangu ukuteta nangu ukukalipwa na kabili. Ifya ntanshi nafiya.”—Ukusokolola 21:3, 4.

“Pali iyo nshita amenso ya mpofu yakamona, na matwi ya bankomamatwi yakakomonwa. Pali iyo nshita uwalemana amolu akacilauka nge nsebula, kabili ululimi lwa kwa cibulu lukaula akapundu.”—Esaya 35:5, 6.

“Inshita ileisa ilyo bonse ababa mu nshiishi bakebukishiwa kabili bakomfwa ishiwi lyakwe [Yesu] no kufumamo, abalecita ifisuma bakabuukila ku mweo.”—Yohane 5:28, 29.

“Abafuuka e bakekala mu calo, kabili bakasekelela nga nshi pantu umutende ukafula.”—Amalumbo 37:11.

Ukwabula no kutwishika, iyi ni mbila nsuma! E lyo kabili ukusesema kwa mu Baibolo ukwafikilishiwa kulanga ukuti inshita ya kuti ubu Bufumu butendeke ukuteka isonde lyonse naipalama.

Imbila Nsuma Cinshi?

“Imbila nsuma iyi . . .”—MATEO 24:14.

ABENA KRISTU balingile ukubila ‘imbila nsuma ya Bufumu,’ e kutila ukwebako abantu bambi, ukubalondolwela ukuti Ubufumu buteko ubukateka icalo mu bulungami. Lelo Baibolo yalibomfya amashiwi ya kuti “imbila nsuma” mu nshila na shimbi. Ku ca kumwenako, ilanda ukuti “imbila nsuma pa kupususha” (Amalumbo 96:2); “imbila nsuma iya kwa Lesa” (Abena Roma 15:16); na “imbila nsuma pali Yesu Kristu.”—Marko 1:1.

Nga kusupula kuti twatila, imbila nsuma isanshamo icine ico Yesu alesambilisha ne fyo abasambi bakwe balembele. Ilyo Yesu ashilaya ku muulu, aebele abasambi bakwe ukuti: “E ico kabiyeni, kalengeni aba nko shonse ukuba abasambi, mulebabatishisha mwi shina lya kwa Tata ne lya Mwana ne lya mupashi wa mushilo, mulebasambilisha ukulakonka fyonse ifyo namwebele.” (Mateo 28:19, 20) Kanshi umulimo wa Bena Kristu te wa kweba fye bambi pa Bufumu; lelo bafwile no kubombesha ukulenga abantu ukuba abasambi.

Bushe amacalici yalacita ifi? Abengi tabaishiba bwino ubu Bufumu, kanshi te kuti basambilishe ifya cine pa Bufumu. Lelo basambilisha fye ifyo abantu bengatemwa ukumfwa pamo nga ukulapila no kutetekela Yesu. Na kabili pa kongola abantu, balabafwilisha nelyo ukukuula ifipatala, amasukulu, na mayanda ya kwikalamo abapiina. Nangu ca kutila ukucita ifi kuti kwalenga abantu mu macali yabo ukufula, te kuti kulenge abantu ukuba Abena Kristu ba cine cine abafwaya ukulacita ifintu ukulingana ne fyo Yesu asambilishe.

Umuntu umo uwasambilila ifya mapepo alembele ukuti: “Abasoma abengi ne ntungulushi sha mapepo balasumina ukuti Abena Kristu balingile ukulalenga abantu ukuba abasambi ba kwa Yesu no kubasambilisha ukulacita fyonse ifyo alandile. . . . Na kuba, amafunde Yesu alandile pali uyu mulimo yalyanguka. Tatufwaya fye ukucita ifyo alandile. Tatwesha fye ukucita ifyo atwebele. Kabili nalimo tatwaishiba fye ifya kucita.”

Ifyo bafwailishe mu United States filanga ukuti pali baKatolika 100, abali 95 balisumine ukuti bafwile ukulashimikila imbila nsuma. Lelo abengi baletontonkanya ukuti inshila isuma iya kushimikilamo te kulanda ku bantu pa mbila nsuma, lelo kuba fye ne mibele isuma iyo bambi bengasambililako. Umo pa bo baipwishe atile: “Ukuba ne mibele isuma e nshila isuma iya kushimikilamo ukucila ukulalanda ku bantu pa Mbila Nsuma.” Magazini ya U.S Catholic umo balembele ifyo bafwailishe yatile, abengi balafilwa ukushimikilako bambi ifyo basuminamo pa mulandu “wa lyashi lya nomba line ilya bulalelale bwa bashimapepo na malekano yaba mu fyo basambilisha.”

Ku ncende imbi, shikofu wa ku Methodist atile amacalici ya ba Methodist yalyakanikana kabili mwaliba icimfulumfulu, abantu balomfwa umwenso wa kushimikila kabili imibele yabo yaba fye nge ya bantu abashipepa. Kabili bulanda bulanda aipwishe ukuti: “Bushe kwaliba ababila imbila nsuma ya Bufumu?”

Shikofu tayaswike ici cipusho. Lelo icasuko e ko caba. Mwalacisanga mu cipande cikonkelepo.

[Amashiwi pe bula 6]

Imbila nsuma lyashi lilanda pa Bufumu bwa kwa Lesa na pe pusukilo lyaba mu kutetekela Yesu Kristu

Ni Bani Babila Imbila Nsuma?

“. . . ikabilwa ku bantu bonse aba pe sonde.”—MATEO 24:14.

INTE SHA KWA YEHOVA balabila imbila nsuma mu calo conse. Babomfya inshila shalekanalekana pa kubila imbila nsuma. Inshila imo babomfya . . .

Kulanda ku Bantu. Inte sha kwa Yehova balashimikila imbila nsuma ku bantu, nga filya fine Yesu na basambi bakwe balecita. (Luka 8:1; 10:1) E baya mu kushimikila, tabenekela abantu ukwisa uko bali pa kuti babashimikile. Ba Nte bonse abacila pali 7 milioni, balashimikila abantu pa Bufumu bwa kwa Lesa. Bashimikila ku ng’anda ne ng’anda, mu musebo, pa foni, na mu nshila shimbi. Umwaka wapwile ba Nte bashimikile ama-awala ukucila pali 1,500,000,000.

Ba Nte tabashimikila fye pa Bufumu bwa kwa Lesa lelo balasambilisha na bantu ‘fyonse ifyo [Yesu] aebele’ abasambi bakwe. (Mateo 28:20) Balasambilisha Baibolo abantu ukucila pali 8 milioni ukwabula ukubalipilisha.

Ba Nte balashimikila imbila nsuma mu fyalo 236. Balashimikila ku bantu aba misango yonse. Balashimikila mu mishi na mu misumba, mu mpanga na mu fiswebebe, e lyo na mu fyalo fya mpili. Ilyo babomba uyu mulimo, tabafola iyo; ukutemwa Lesa na bantu banabo e kulenga ukuti balebomfya indalama ne nshita yabo mu mulimo wa kushimikila. E lyo kabili balashimikila imbila nsuma ukubomfya . . .

Impapulo. Ino magazini, iyakwata umutwe wa kuti Ulupungu lwa kwa Kalinda Ulusabankanya Ubufumu bwa kwa Yehova, ilapulintwa mu ndimi 185 kabili lyonse nga yafuma bapulinta amakope ukucila pali 42 milioni. Magazini imbi iifumina pamo ne yi ni Loleni! Iyi na yo isabankanya Ubufumu, ipulintwa mu ndimi 83, kabili lyonse nga yafuma bapulinta amakope mupepi na 40 milioni.

Kwaliba ne fitabo, amabroshuwa, amatrakiti, ama CD, ama MP3, na ma DVD mu ndimi 540 ayalondolola ifyo Baibolo isambilisha. Mu myaka fye 10 iyapita, ba Nte balisabankanya ishi mpapulo amakope ukucila pali 20 bilioni. Nga twaingishamo impendwa ya bantu bonse mu calo, kuti twatila umuntu onse ninshi alipokako impapulo nalimo shitatu!

Inte sha kwa Yehova shalipulinta na maBaibolo mu ndimi ishingi nelyo ukweba utwampani ukubapulintilako. Baibolo ya Amalembo ya Calo Cipya, iyapilibulwa no kupulintwa na ba Nte, yaba mu ndimi 96. Mu ndimi shimo bali-ipilibula yonse e lyo muli shimbi bapilibulako fye Amalembo ya ciGriki. Balisabankanya iyi Baibolo ukucila pali 166 milioni. Na kabili ba Nte balalanda pa mbila nsuma ya Bufumu ilyo bali . . .

Pa Kulongana. Ukulongana ukubela pa Mayanda ya Bufumu cila mulungu kwabelako ukusambilisha abantu; te kupepa fye epela. Kulaba amalyashi ayalanda pa fya mu Baibolo, kabili balasambilila Baibolo ukubomfya Ulupungu lwa kwa Kalinda ne mpapulo shimbi. Pali uku kulongana, ba Nte balasambilila ne fya kushimikila bwino imbila nsuma.

Ba Nte basambilila ifyebo fimo fine mu filonganino ukucila pali 107,000 ifyaba mu calo conse, ne ci cilenga babe abaikatana. Abali bonse kuti basangwako kuli uku kulongana. Tabapishamo imbale ya mutuulo. Lelo fyonse ifi twalandapo kuti fyaba fya fye nga ca kuti ba Nte tabalecita ifyo basambilisha. E ico, balesha ukucita ifintu ukulingana ne mbila nsuma babilisha pa . . .

Kuba ne Mibele Isuma. Balesha na maka ukuba ne mibele iisuma, balacitila bambi ifyo bengatemwa ukuti nabo babacitile. (Mateo 7:12) Nangu cingati tabapwililika kabili balalufyanya, bafwaisha ukulacita ifisuma ku bantu bonse te kubashimikila fye imbila nsuma lelo no kubafwilisha mu fintu fimbi nga cakabilwa.

Ico ba Nte bashimikilila, te kufwaya ukwalula abantu pa kuti balepepa nabo. Lelo, nga bashimikila ukulingana ne fyo Yehova umwine afwaya, impela ikesa nge fyo Yesu asobele. Bushe cinshi cikacitika ku calo na ku bantu ilyo iyi nshita ikafika?

[Icikope pe bula 7]

Inte sha kwa Yehova shilebila imbila nsuma mwi sonde lyonse

Bushe “Impela” Cinshi?

“. . . e lyo impela ikesa.”—MATEO 24:14.

MUNO nshiku abantu balalanda sana pa mpela ya calo. Amafilimu, ifitabo, na bamagazini, filanda ifyalekanalekana pa fintu fya kutiinya ifikacitika ilyo impela ikesa. Ifi fine e fyalembwa mu fitabo ifilanda pa fintu fyalekanalekana ukubikako ne filanda pa fya kusekesha nelyo ifya sayansi. Batila icalo cikonaulwa ku nkondo, ku malwele yabipisha, ku kwaluka kwa miceele, ku maplaneti ayakapunkana, nelyo ku fintu fimbi ifyaba mu lwelele.

Amacalici na yo yasambilisha ifyapusanapusana; ayengi yasambilisha ukuti “impela” ikonaula ifya mweo fyonse pa calo. Uwasambilila ifya mapepo umo, alondolwele amashiwi yaba pali Mateo 24:14 ukuti: “Ici cikomo caba pa fikomo ifyacindama sana ifyaba mu Cebo ca kwa Lesa . . . Kuli ubonaushi bwa fintu fyonse ubukesa pa nkulo yesu ica kuti fwe batontonkanya pa fyo ubu bonaushi bukabipa twaba fye abanono.”

Ifi abantu batontonkanya balalaba ku cishinka cacindama ica kuti: Yehova Lesa ‘alipampamike’ isonde; ‘talipangiile apa fye, lelo alipangiile ukuti lileikalwamo.’ (Esaya 45:18) Kanshi ilyo Yesu alandile pa “mpela,” taloseshe mu kuti isonde likonaulwa; nelyo ukuti abantunse bonse bakonaulwa. Aloseshe mu kutila abantu ababipa, abakaaninina fye ukukonka ifyo Yehova afwaya, e bakonaulwa.

Tontonkanyeni pali ici cilangililo. Tutile mwalikwata ing’anda iisuma kabili mwalibikamo na bantu abekalamo fye ukwabula ukubalipilisha. Bamo abekalamo balekala fye bwino na banabo kabili balasunga na bwino ing’anda yenu. Lelo bambi tababa bwino, balwa fye na banabo umo shacela, kabili balacusha na bo bekala na bo. Baonaula ing’anda yenu kabili mwaesha ukubebako ukuti baleke ifyo balecita, lelo te ba kumfwa.

Bushe kuti mwacita shani pa kuti ifintu fiwame? Bushe kuti mwabongolola ing’anda yenu? Awe nakalya. Kuti mwatamfya aba bantu babipa mu ng’anda no kuwamya ifyo baonaula.

Na Yehova wine e fyo akacita. Umupashi wakwe walengele uwaimbile amalumbo ukulemba ukuti: “Incitatubi shikaloba, lelo abalolela Yehova e bakekala mu calo. Pashala fye panono no mubifi takabepo; awe ukalolekesha apo aali, no kusanga talipo. Lelo abafuuka e bakekala mu calo, kabili bakasekelela nga nshi pantu umutende ukafula.”—Amalumbo 37:9-11.

Umutumwa Petro na o alilandilepo pa lyashi limo line. Umupashi wa mushilo wamutungulwile ukulemba ukuti: “Kale Lesa apangile imyulu kwi shiwi lyakwe. Lesa kabili kwi shiwi alengele isonde limoneke ukufuma mu menshi kabili alengele amenshi yambi yabe pa muulu we sonde. Kabili Lesa aonawile aba cilya calo ku menshi ilyo acibunshishe mu lyeshi.” (2 Petro 3:5, 6) Umutumwa Petro alelanda pa Lyeshi ilyaliko mu nshiku sha kwa Noa. Abantu abashalepepa e baonawilwe, isonde lyena talyaonawilwe. Lilya Lyeshi lyali “cilangililo ca fyo akacita ku bantu abashipepa.”—2 Petro 2:6.

Petro lyena akonkeshepo amashiwi ya kuti: “Imyulu ne sonde ifya nomba fyasungilwa umulilo.” Nga twapelela fye apa pene ukubelenga, kuti twaumfwila mumbi. Lelo moneni ifyo ici cikomo citwalilila ukulanda, citila: “Kabili ubwa konaula abantu abashipepa.” Ifikonaulwa te sonde lelo bantu abashipepa. Cinshi cikakonkapo? Petro alembele ukuti: “Tulelolela imyulu ipya [Ubufumu bwa kwa Lesa ubo Mesia akalateka] ne sonde lipya [abantunse abalungama] ifyo Lesa alaya, umukaba ubulungami.”—2 Petro 3:7, 13.

Ukusesema kwaba mu Baibolo kulalanga no kuti “impela” ili mupepi. Belengeni Mateo 24:3-14 na 2 Timote 3:1-5 pa kuti mumone ifilanga ukuti ca cine impela ili mupepi.a

Bushe cilamupapusha ifi abantu abengi bashaishiba umwalola amashiwi yaba pali Mateo 24:14, ayo no mwaice engomfwa? Kwaliba icalenga. Satana alipofwisha abantu pa kuti beishiba icine icacindama icaba muli Baibolo. (2 Abena Korinti 4:4) Cimbi ca kutila Lesa alifisa ukufwaya kwakwe ku bantu ba cilumba lelo akusokolwela ku baicefya. Yesu atile: “Ndemulumbanya, mwe Tata, Mwe bene ba muulu ne sonde, pantu mwalifisa ifi fintu ku ba mano na bacenjela no kufisokolwela ku tunya.” (Mateo 11:25) Ala lishuko nga nshi ukuba pa bantu abaicefya abaishiba Ubufumu bwa kwa Lesa kabili abalolela amapaalo ayo bukaletela ababutungilila!