Ukuponya Ifumo Te Nshila ya Kupwishishamo Ubwafya

BILL ukufuma fye ku bwaice bwakwe aishibe ukuti ukuponya ifumo lubembu ulukalamba sana ulwalingana fye no kwipaya umuntu. Lelo nangu ca kuti ifi e fyo aishibe pa myaka iingi, mu 1975, ilyo Victoria, umukashana ale-enda nankwe akwete ifumo, tamwene ukuponya ifumo ngo lubembu ulukalamba. Aletiina ukuupa, pali bufi ukuba umufyashi. Bill atile: “Natontonkenye pa cingapwisha ubwafya mu kwangufyanya. E co, naebele Victoria ukuti afumye fye ifumo.”

Filya Bill alemona kwati icingapwisha ubwafya kufumya ifumo, maka maka umukashana nga aimita ilyo bashilefwaya ukukwata umwana, e fyo na bantu abengi bamona. Ukulingana ne fyo abantu bamo bafwailishe mu 2007, amafumo abanakashi baponeshe pano calo mu 2003 yafikile napamo 42 milioni. Abanakashi mu fyalo fye fyonse balaponya amafumo te mulandu ne mipepele yabo no mushobo. Kabili nampo nga bapiina nelyo bakankaala, atemwa balisambilila nelyo tabasambilila bonse balafumya amafumo. Ici cintu caliseeka ukutendekela fye ku bapungwe ukufika fye na ku bakalamba. Nga ca kutila mwasanga ukuti muli pa bukulu ilyo mushilefwaya ukukwata umwana, kuti mwacita shani? Mulandu nshi abengi baponesha amafumo?

‘Nalemona ati e Cingangafwa fye’

Umwanakashi uwa myaka 35 alondolwele ukuti: “Papitile fye imilungu 6 ukutula apo napapiile, nalisaimita na kabili, ninshi ifumo lya pa kubala lyalincushishe kabili na pa kupaapa tacayangwike nangu panono. E lyo inshita naimitilepo na yo ninshi ne ndalama tatwakwete e lyo kabili iyi nshita twalikwete sana amafya mu lupwa lwesu. Twamwene fye ukuti, ukuponya ifumo e kwingawama. Kwena umutima walenjeba ukuti cibi, lelo nalemona ati e cingangafwa fye.”

Fingi filenga abanakashi ukufumya amafumo. Bamo icilenga kukanakwata indalama, e lyo bambi ni co abalume babo balabacusha ica kuti tabafwaya na kufyalako umwana. E lyo bambi bena ni co balapanga ukucita ifintu fimo ifyo bengafilwa ukucita nga bakwata umwana.

Limo icilenga abanakashi ukufumya amafumo, kutiina ukuseebana. E fyo cali ku mwanakashi uo dokota umo uwe shina lya Susan Wicklund alandapo mu citabo cakwe icilanda pa kuponya amafumo icitila This Common Secret—My Journey as an Abortion Doctor. Umukashana umo uwaile kuli ena ukuti amwafwe ukufumya ifumo amwebele ati: “Abafyashi bandi ni bakapepa abakosa. . . . Ifi nshaupwa nga nakwata umwana, bakaseebana. Abanabo bonse bakeshiba ukutila nalibembuka.”

Ba Dokota Wicklund lyena bamwebele ati: “Kanshi, ku bafyashi bobe naubembuka, nomba ulemona ukutila kuti baumfwa shani nga wafumya ifumo?” Umukashana atile: “Kuli bena ninshi nacita ulubembu ulo nshingelelwa. Lelo cabapo bwino pantu ulu lubembu lukaba ni nkaama. Abapepa na [bafyashi bandi] tabakeshibe.”

Ukupingulapo ukuponya ifumo pa mulandu uuli onse, te cintu icayanguka. Cilakalifya sana umutima. Lelo bushe ukuponya ifumo kulapwisha ubwafya?

Tontonkanyeni pa Fifumamo

Ukulingana ne fyo bamo bafwailishe mu 2004 pa banakashi 331 aba ku Russia, na pa banakashi 217 aba ku America abafumyapo amafumo, abanakashi hafu pa ba ku America na ba ku Russia batile, balyumfwile ububi sana pa numa ya kufumya ifumo. Abanakashi abena Russia mupepi na hafu e lyo na banakashi abengi abena America ukucila pali hafu batile umutima walebeba ukuti “nabalufyanya” pa kufumya ifumo. E lyo pa banakashi ba mu America, ukucila pali hafu batile ‘balelunguluka no mutima umo shacela pa co bacitile.’ Apo abengi abafumya amafumo kumo na balya abashipepa baleluka ukuti nabacita ulubembu, mulandu nshi abakashana abengi bafumisha amafumo?

Abengi babapatikisha fye ku bafyashi, na ku babapeela amafumo, nelyo ku fibusa fyabo ifibeba ukuti ukufumya ifumo kwawamapo ukucila ukukwata umwana. Ici cilenga basalapo ukufumya ifumo ukwabula no kutontonkanya pa bubi bwingafumamo. Lelo ba Priscilla Coleman, badokota abaishiba bwino ifyo ukufumya ifumo kucusha umuntu mu matontonkanyo, batile: “Pa numa ya kufumya ifumo, na masakamika pe fumo yapwa, abanakashi balatendeka ukumfwa ububi pa co bacitile, kabili balaba sana no bulanda.”

Ico abengi abomfwa ububi pa mulandu wa kuponya ifumo batontonkanyapo ca kuti: Bushe ilyo bafumishe ifumo, muntu baipeye uwali mwi fumo? Ukulingana no kufwailisha kwaliko pa kuponya amafumo, casangilwe ukuti abanakashi abengi abaponyapo amafumo, “bababepele ukuti mwi fumo tamuba ica mweo, bafumyamo fye insandesande shimo ifi. Abengi batila nga ca kuti balibebele icishinka nga tabafumishe ifumo.”

Pa numa ya kumfwa “ifileta sana ubulanda” ifyo abanakashi 1,940 abafumyapo amafumo balandile, abalefwailisha basangile ukuti, “abengi abafumya amafumo balaba ne cikonko pa mulandu wa kwipaya umwana uwali mu mala uo babebele ukuti tali muntu.” Basosele no kuti “ilingi line balomfwa sana ububi nga bailuka ukuti baipeye umwana wabo.”

Nomba icine ni cili kwi? Bushe ukuponya ifumo kufumya fye insandesande shimo mu mubili wa mwanakashi? Bushe umwana uuli mwi fumo na o wine muntu?

[Akabokoshi ne Fikope pe bula 4]

CINSHI CIBAPO BWINO, UKULEKA UMWANA AFYALWA NELYO UKUPONYA IFUMO?

Mu 2006 kwali abantu bamo abafwailishe ifyo cali ku banakashi abengi abaimite ninshi bacili abapungwe. Abakashana hafu pali aba balifumishe amafumo e lyo hafu tabafumishe amafumo. Abafwailishe batile, “abashafumishe amafumo baliko eyefilya ukucila abafumishe, pantu bena tabakwete sana amasakamika, kabili no tuulo balelala fye bwino. E lyo tabaleipoosa na mu kupeepa ifyamba nga banabo abaponeshe amafumo.”—E fyalandile ulupapulo lwa Journal of Youth and Adolescence.

Lipoti imbi na yo yalandile “pa fyo basangile mu kufwailisha kukalamba ukwacitilwe imiku ine pano calo.” Finshi basangile? Basangile ukuti: “Abanakashi abafumyapo ifumo balalwala sana amalwele yakuma ukutontonkanya, nga kubalinganya ku banakashi abashafumyapo ifumo.”—Report of the South Dakota Task Force to Study Abortion—2005.

Ni Lilali Ubumi bwa Muntu Butendeka?

“BA MAYO bali ne fumo lya myeshi 7 na hafu ninshi bali ne myaka 17. Baeseshe ukufumya ili ifumo ukubomfya umuti uo bapangila ku mucele.” E fyalondolwele Gianna.a Asosele no kuti: “Nine nali mwi fumo balefwaya ukufumya, lelo nshafwile, nalipuswike.”

Mu 1996 ninshi Gianna ali ne myaka 19 e lyo aebele icilye ca buteko bwa United States ili lyashi ilyo calekutika ku mulandu umo uwakumine ukuponya ifumo. Ilyo Gianna ali ne myeshi 7 na hafu mwi fumo lya banyina ninshi ifilundwa fya mubili fyonse fyalipangwa. Na imwe mufwile mulesumina ukutila ali muntu, pantu alitwalilile ukuba umuntu uwa mweo ilyo afyelwe.

Nomba, inga lilya Gianna ali fye ne milungu isano mwi fumo lya banyina, bushe ali muntu na pali ilya nshita? Ca cine ifilundwa fya mubili ninshi tafilapangika bwino bwino. Lelo bongobongo na fimbi ifibombela pamo na yo, ninshi fyalitendeka ukupangika. Pali iyi nshita alikwete umutima uwaletunta imiku 80 pali mineti imo no kulenga umulopa ukulaenda mu mubili. Bushe tamulesumina ukuti apo Gianna ali muntu ilyo ali ne myeshi 7 na hafu mwi fumo, ninshi na lintu ali ne milungu isano mwi fumo ali muntu nangu ca kutila iyo nshita ifilundwa fya mubili ifingi ninshi tafilapangika?

Ukwimita Cisungusho

Lilya line fye insandesande sha mwaume isha bufyashi shakumana ne sha mwanakashi, no mwanakashi aimita, e lyo ne filundwa fya kana fitendeka ukupangika. Ifya kupangapanga ifya muno nshiku fyalilenga abasambilila sayansi ukulamona ificitika mwi fumo. Insandesande shitwa ati DNA ishifuma kuli nyina wa mwana na kuli wishi shilasakana pa kuti umwana atendeke ukupangika mwi fumo.

Ulusandesande lwa kubalilapo fye lumo, e luya luleyakanikana pa kuti ifilundwa fyonse ifya muntu fipangike. Icilenga ifi fyonse ni mfyalo shesu ishiba muli DNA ishilanga fyonse pa fyo umuntu akaba. Ishi e shitungulula fyonse ificitika ilyo umuntu alepangika. E shilanga ifyo akaba ubutali, ifyo umuntu akalamoneka pa menso, ne fyo amenso yakaba, e lyo e shilanga ne fyo umushishi ukalamoneka pamo ne fintu fimbi ifingi.

Lulya ulusandesande lwa kubalilapo fye nga lwayakanikana, cila lusandesande ulufumamo lulakwata ifyebo fimo fine ifiba muli DNA. Ku ca kupapusha, cila lusandesande lulatungululwa ukuti lusanguke cilya cine cilundwa lufwile ukuba, pamo nga umutima, bongobongo, amafupa, inkanda, e lyo na menso. Filya ulusandesande lwa kubalilapo lukwata ifyebo fyonse ifilanga ifyo umuntu uulekula mwi fumo akaba, e cilenga abantu ukusosa ukuti ukwimita, “cisungusho.”

Ba Dokota David Fu-Chi Mark abasambilila sana ifyo umubili wapangwa, batile: “Ulusandesande lwa kubalilapo ilyo umwana atendeka fye ukupangika lulakwata ifilanga ifyo uyu muntu akalamoneka.” Icishinka balandile pali ifi fyonse ca kuti: “Tatufwile no kutwishika ukuti umuntu onse alaibela ukutula fye pa ntendekelo ya bumi bwakwe.”

Bushe Muntu Uuba mwi Fumo?

Umwanakashi nga aimita fye, mwi fumo lyakwe muba umuntu umbi uwaibela, te cilundwa fye cimbi ica mu mubili wakwe iciba mwi fumo. No mubili wakwe ulomfwa ukuti uli ne cintu cimbi icaibela. Kanshi umwana mwi fumo nga tacingililwa bwino, nga alafilwa no kwikalamo. Akana nga katendeka fye ukupangwa, kaba mwi fumo lya kwa nyina umo kacingililwa bwino bwino kabili kalaikwatila na DNA iyaibela.

Abantu abengi batila apo amafumo ayengi yalafuma ayene yeka pa mulandu wa mafya yamo, bushe umuntu nga aya kuli dokota ayafumisha ifumo ninshi alufyanya? Ukuponya ifumo no kuifumina fye iline lyeka fyalipusana. Mu calo cimo ica ku South America, pa bana 1,000 abafyalwa palafwa abana 71 ilyo bashilafisha umwaka umo. Lelo bushe ifi abana abengi bafwa muli uyu musango, kuti caba fye bwino ukwipaya umwana uushilakumanya umwaka umo? Awe iyo!

Kanshi e co Baibolo isosela ukuti uuba mwi fumo, muntu. Davidi mwi lumbo aimbile alandile pali Lesa ukuti: “Ilyo fye nalepangwa amenso yenu yalimwene, kabili mwi buuku lyenu mwalembelwe ifilundwa fyandi fyonse.” (Amalumbo 139:16) Davidi asosele ukuti, ‘ilyo fye NALEPANGWA.’ Kanshi cailanga bwino bwino ukuti ubumi bwa kwa Davidi bwatendekele mwi fumo, ninshi talafyalwa no kufyalwa. Kabili Lesa atungulwile Davidi ukusokolola ukuti ilyo atendeke fye ukupangwa, ifilundwa fya mubili wakwe fyatampile ukupangwa ukulingana ne fyalangililwe mu nsandesande shakwe kabili ifi e fyalengele abe ifyo ali.

E lyo kabili mwilaba ukuti Baibolo yalilandapo ukuti “Umwaume naimitwa!” tayatila iciba mwi fumo umwanakashi nga aimita cilundwa fye cimo ifi ica mubili wakwe. (Yobo 3:3) Ici na co cilanga ukuti ukulingana na Baibolo, ilyo umwanakashi aimita fye, mwi fumo lyakwe muba umuntu. Kanshi lilya line fye umuntu aimitwa e lyo atendeka no kubako.

[Futunoti]

[Ifikope pe bula 6, 7]

Akana akali ne milungu isano mwi fumo ninshi kale kale nakakwata insandesande ishikasanguka ifilundwa fyonse ifya mu mubili

(e fyo kaba ubukulu)

Ico Tushafumishe Ifumo

VICTORIA uo tulandilepo mu cipande ca kubalilapo, aebele Bill, uwamupeele ifumo ukuti, tafumye ifumo. Victoria atile, “Nalishibe ukuti uuli mwi fumo lyandi muntu. Apo nalimwene ukuti nga naikala na Bill takulansakamana ifi ndi pa bukulu, nalimushile.”

Lelo mu kupita kwa nshita, Bill alitontonkenyepo na kabili no kweba Victoria ukuti bopane. Nomba ukusakamana umwana wabo takwayangwike. Ba Victoria batile: “Tatwakwete motoka ne ndalama, ne fya kufwala twakwete fyali fye ifinono. Tonse uto twakwete twali fye twa kupenda. Indalama Bill alefola shali ishinono sana, kabili twaleikala mu kayanda ka kusonkela aka kuwayawaya fye, lelo twalishipikishe.”

Bambi na bo balakwata amafya pa mulandu wa kwimita ilyo bashilefwaya ukukwata umwana. Lelo na bo bene balakaana ukufumya ifumo. Cinshi cibaafwa ukukanafumya amafumo no kubombesha ukuti bakushe umwana nangu ca kutila tabalefwaya ukumukwata? Amano yasangwa muli Baibolo e yabafwa.

Mwilasuswa pa Kupingula Ifya Kucita, Mulemona Ifingamwafwa

Mu Baibolo mwaliba amashiwi ayasuma ayatila: “Amapange ya wacincila yamulenga ukubomba bwino, lelo onse uususwa ukucita ifintu alola ku kubulwa.”—Amapinda 21:5.

Ba Connie, abakwete abana abaume batatu, apali no mwana umo uwalemana, balyumfwile ububi ilyo baimite na kabili. Batile, “Tatwalefwaya ukukwata umwana na umbi uwa kusakamana. E ico twamwene ukuti napamo ukufumya ifumo kuti kwatwafwa.” Lelo ilyo bashilacita ici, ba Connie balyebeleko ba Kay, abo balebomba na bo. Ba Kay balyafwile ba Connie ukwiluka ukuti uwali mwi fumo lyabo, muntu nangu line ali talafyalwa, kabili ico calengele befumya ifumo.

Lelo ba Connie balekabila na fimbi ifingabafwa ukusunga bwino umwana. Apo banyina mukalamba ba ba Connie baleikala lwa mupepi, ba Kay bakoseleshe ba Connie ukulanda na bo. Ba Connie balandile na banyina mukalamba, na bo balisumine ukulabafwa. E lyo na bena mwabo balitendeke incito na imbi kabili bakuukile mu ng’anda iishakosele umutengo. Ifi fyalibafwile ukusunga umwana ilyo afyelwe.

Ba Kay balyafwile ba Connie no kusanga utubungwe utwafwa abantu abemita ilyo bashilepanga ukukwata umwana. Mu fyalo ifingi, mwaliba utubungwe twa musango yu utwafwilisha banacifyashi nga balekabila ubwafwilisho. Kuti mwabomfya intaneti nelyo ifitabo babikamo amanambala ya mafoni ifisangwa mu malaibrare ayengi nga mulefwaya ukwishiba ukwaba utu tubungwe. Pa kusanga aba kutwafwa, kano twabombesha, pantu “amapange ya wacincila,” e yalenga ifintu ukwenda bwino.

Muleibukisha Ukuti Muntu ali mwi Fumo

Baibolo itila: “Uwa mano onse, amenso yakwe yaba mu mutwe wakwe; lelo umuwelewele ena enda mu mfifi.”—Lukala Milandu 2:14.

Umwanakashi wa mano aleshiba icine pa filecitika mwi fumo lyakwe, kanshi ‘tenda mu mfifi.’ Alabomfya ‘amenso ayaba mu mutwe wakwe’ ayalenga aba na mano. Na mano yalamwafwa ukwishiba bwino bwino ifingafuma mu fyo alefwaya ukucita. Kanshi ena alipusana no mwanakashi wa kuti tafwaya ukwishiba icine pa filecitika mwi fumo lyakwe. Apo ena mwanakashi wa mano, alalangulukilako akana akali mwi fumo lyakwe no kukacingilila.

Stephanie, umukashana uwalefwaya ukufumya ifumo, balimulangile icikope pali mashini ica kana kali mwi fumo lyakwe, ninshi kali ne myeshi ibili. Stephanie atile: “Nalilukwishe ifilamba no kuipusha nati: Cinshi ndefwaila ukwipaya umuntu?”

Denise, umukashana na umbi uushaupwa uwali pa bukulu, alikutulwike ukuti icali mwi fumo, muntu uwa mweo. Ilyo umwaume ale-enda nankwe amupeele indalama no kumweba ukuti afumye ifumo, Denise amwebele ukuti: “Teti njeshe no kwesha!” E ico alikeene ukwipaya umwana wakwe uwali mwi fumo.

Ififuma mu Kutiina Abantu

Uuli pa bukulu nga balemupatikisha ukufumya ifumo, ilyo ashilacite fyo, alingile ukutontonkanya pa mashiwi yaba mwi buuku lya Amapinda ayatila: “Ukutiina abantu kulaletelela, lelo nga wacetekela SHIKULU ukacingililwa.”—Amapinda 29:25, Baibolo ya New Century Version.

Ilyo Monica ali ne myaka 17 kabili ninshi ali mupepi no kuya ku koleji, balimupeele ifumo ku mulumendo ale-enda nankwe. Banyina Monica, bamukamfwilwa abalesunga abana 5, balikalipe sana. Balefwaya sana umwana wabo ukuya ku koleji pa kuti ena ekaba umupiina. Apo ico acitile calipeseshe banyina amano, bakoselepo fye ukumweba ati afumye ifumo. Monica atile: “Ilyo badokota banjipwishe nga nalefwaya ukufumya ifumo, nabebele nati ‘nshilefwaya!’”

Apo banyina calibakalipe sana ilyo bamwene kwati ico Monica acitile calyonawile imikalile yakwe iya ku ntanshi, balimutamfishe pa ng’anda. Monica aile mu kwikala na banyina mukalamba. Pa numa ya milungu iinono, banyina balibweseshemo umutima no kumusuminisha ukubwela pa kuti akapapile pa ng’anda pa mwabo. Banyina Monica balimwafwile ukusakamana umwana wakwe Leon ilyo afyelwe, kabili balitemenwe sana umwishikulu wabo.

Ba Robin abaupwa, bena abalebapatikisha ukufumye fumo bantu bambi. Ba Robin batile: “Ilyo naimite, badokota balimpeele umuti uwa kundapa ubulwele nakwete ku mfyo ukwabula ukuti bampime nga ndi pa bukulu. Ku cipatala banjebele ukutila, calimoneke bwino bwino ukuti umwana nkafyala akaba uwapukuta.” E ico badokota bankoseleshe ukufumya ifumo. Ba Robin batile: “Nalibalondolwela ifyo Baibolo ilanda pa bumi. Kabili nalibebele no kutila te kuti mfumye ifumo.”

Nangu ca kutila umuntu fye onse kuti asakamana badokota nga bamweba ifi, ubumi bwa ba Robin tabwali mu kapoosa mweo nangu cali ifyo.a Ba Robin basosele no kuti: “Ilyo umwana wandi afyelwe, balimupimine, kabili basangile ukuti kuli bongobongo kwali fye akabwafya akanono sana. Lelo alacita fye bwino ifintu. Nomba ali ne myaka 15, no kubelenga alitendeka. Nalimutemwa sana, kabili ndatasha Yehova imiku iingi cila bushiku pa kumpeela uyu mwana.”

Bucibusa na Lesa Bulaafwa Sana

Baibolo itila: “Yehova ni cibusa wa bantu abamutiina.”—Amalumbo 25:14.

Icilenga abengi ukukaana ukufumya amafumo ni co balatontonkanya pa fyo Yehova engomfwa nga bacite fyo. Icacindama sana mu bumi bwabo, ni bucibusa bwabo na Lesa no kucita ifyo afwaya. Ici e calengele ba Victoria abo tulandilepo kale ukukaana ukufumya ifumo. Batile: “Nalishibe bwino bwino ukuti Lesa e upeela ubumi, no kuti ine nshakwete insambu sha kwipaya umwana uo ampeele.”

Ilyo ba Victoria babikileko sana amano ku kusambilila Baibolo, bucibusa bwabo na Lesa bwalikosele. Batile: “Ukusalapo ukukanafumya ifumo kwalengele ndeumfwa ukutila nalipalama kuli Lesa kabili kwalengele nalafwaya ukuletela Lesa insansa muli fyonse ifyo ncita. Ilyo napepele ukuti anange ifya kucita, ifintu fyonse fyalyendele bwino sana.”

Bucibusa na Lesa, Intulo ya mweo, bulalenga twacindika sana ubumi ububa mwi fumo. (Amalumbo 36:9) Na kabili, Lesa kuti apeela umwanakashi “amaka yacila aya bantunse” ayengamwafwa pamo no lupwa lwakwe ukwishiba ifya kucita ilyo ulupwa luli na mafya yabako pa mulandu wa kwimita ilyo bashilefwaya umwana. (2 Abena Korinti 4:7) Bushe balya abacindike ifyo Lesa amona ubumi bomfwa shani pali filya basalilepo ukukanafumya ifumo?

Tabomfwa Ububi

Aba bafyashi tabakwata malangulushi ya kuti balilufyenye kabili tabomfwa ubulanda bwa kuti balipeye umwana. Mu kuya kwa nshita, batendeka ukulamona “ubufyashi bwa mwi fumo” lyabo ukuti cilambu te citiipu! (Amalumbo 127:3) Ba Connie, abo tulandilepo kale, balisumine ici ilyo papitile fye ama-awala yabili ukutula apo bapaapile! Batumine foni kuli ba Kay abo balebomba na bo no kubeba ukuti nabatemwa sana ukwishiba ukuti bakwata umwana uo bakakusha. Pa kulanda aya mashiwi bali ne nsansa. Basosele no kuti: “Ca cine Lesa alapaala bonse abacita ifyo atemwa.”

Cinshi ukukonka ifyo Lesa amona umweo kwawamina? Ni co ifi Lesa e Ntulo ya mweo alitupeela amafunde mu Baibolo ayalenga ‘ifintu filetuwamina.’—Amalango 10:13.

Ukulingana ne fyasosele ba Victoria na ba Bill abo tulandilepo pa ntendekelo ya cino cipande ne cipande ca kubalilapo, ukukanafumya ifumo e kwalengele ubumi bwabo ukwaluka. Balondolwele ukuti: “Twalebomfya sana imiti ikola kabili atukanaleka nga twalifwile. Lelo ukucindika ubumi bwa mwana uwali mwi fumo kwalengele twatendeka ukutontonkanya pa bumi bwesu. Inte sha kwa Yehova shalitwafwile ukwaluka.”

Umwana wabo Lance, nomba mukalamba, ali ne myaka 34 kabili apo aupila papita imyaka 12. Lance atile: “Ukufuma fye ku bwaice abafyashi bandi balinsambilishe ukulakonka ifyo Baibolo ilanda ilyo ndefwaya ukucita icili conse. Ici calingafwa no mukashi wandi, kumo no mwana wesu kabili calituletela insansa.” Bawishi abafwaile pa kubala ukuti ba Victoria bafumye ifumo, batile: “Limo tulomfwa umwenso nga twaibukisha ukuti kwashele fye kwempe nga twalipeye umwana wesu uo twatemwa sana pali nomba.”

Tontonkanyeni na pali ba Monica, abakeene ukufumye ifumo nangu banyina bakoselepo sana ukuti balifumye. Batile: “Ilyo papitile fye imilungu ibili ba Nte batendeke ukunsambilisha ifyo ningalacita pa kuti ndekonka amafunde ya kwa Lesa mu bumi bwandi. Nshaikete na ku cani, natendeke ukusambilisha Umwana wandi Leon ifyo ukumfwila Lesa kwacindama, kabili mu kuya kwa nshita na o atendeke ukutemwa Lesa. Leon nomba ni kangalila uutandalile ifilonganino fya Nte sha kwa Yehova.”

Ilyo Leon atontonkenye pa fyo banyina bacitile, atile: “Ukwishiba ukutila bamayo balintemenwe sana ica kuti bakaana ukunjipaya nangu ca kutila abantu balebapatikisha ukucite co, kwalenga nafwaya ukubomfya ubumi bwandi bwino pa kutila ndelanga Lesa ukuti ndatasha pa bupe ampeela.”

Abengi abaumfwikisha ifyo Lesa amona ubumi tabomfwa ububi nga batontonkanya pa kutila tabaipeye umwana wabo uo nomba batemwa. Balaba sana ne nsansa ilyo bale-eba bambi ukuti, “Tatwafumishe ifumo!”

[Futunoti]

[Icikope pe bula 7]

Ukumona icikope pali mashini ica kana akaali mwi fumo lyakwe ninshi kali ne myeshi ibili, kwalyafwile Stephanie ukukanafumya ifumo

(Mu mbali tushililemo fye)

[Icikope pe bula 8]

Ba Victoria na Lance

[Icikope pe bula 8, 9]

Ba Victoria na ba Bill pali lelo e lyo no mwana wabo Lance capamo no lupwa lwakwe

[Icikope pe bula 9]

Ba Monica bali no mwana wabo Leon. Balomfwa bwino sana ifi bashaumfwilile abalebapatikisha ukufumya ifumo imyaka 36 iyapita