• Bushe Kuti Mwa-asuka Ifi Fipusho?
    Ulupungu—2011 | January 1

    • Bushe ing’anda Abramu (Abrahamu) aleikalamo ifwile yakuulilwe shani?

      ▪ Abramu no mukashi wakwe baleikala mu musumba uukankala uwa Uri, uwa bena Kaldi. Lelo Lesa abebele ukufuma muli uyu musumba kabili bayambile ukwikala mu matenti. (Ukutendeka 11:31; 13:12) Tontonkanyeni ifyo baipeeleshe pa kuti bacite ifyo Lesa abebele.

      Pa kati ka mwaka wa 1922 na 1934, umuntu umo uwe shina lya Leonard Woolley, uwimba ifya mu mushili, alisangile apabelele umusumba wa Uri, mu calo beta ino nshita ati Iraq. Pa fikuulwa ifyo asangile, pali amayanda 73 ayakuulilwe ne njelwa. Imiputule iingi iya aya mayanda, baikuulile ukushinguluka ulubansa ulo bakuulilepo na mabwe ayapapaatala. Pa kati ka lubansa pali apasuluka pa kuti amenshi ya fiko e po yalefumina. Mu mayanda ayakalamba mwaleba imiputule ya beni kabili yaleikwatila ne cimbusu. Imiputule imbi iyali pa nshi, yalikwete no mwa kwipikila, apa kukosesha umulilo, no mwa kusendama abasha. Abene ba mayanda baleikala pa muulu, kabili pa kuyapo balebomfya amatabo. Pa muulu pali icapala ulukungu ico bapangiile ne mbao kabili e pabelele iminshi ya kuya mu miputule iyali pa muulu.

      Woolley alembele ati: “Amayanda . . . , ayapentwa bwino ne mpemba, ayakwata ulubansa ulo bakuulililapo na mabwe, ne mifoolo ya kupitamo amenshi, . . . ayakwata imiputule 12 nelyo ukucilapo, ninshi mayanda ya bakankaala. Abaleikala muli aya mayanda . . . bantu abakwete ulupiya, amatuuka, bashimakwebo, bakalemba, na bambipo.”