Twalupita Twaya ku Calo ca Central African Republic

Ine na bamishonari bambi batutumine ku calo ca Central African Republic. Muli ici calo ululimi lulandwa sana lwa ciFrench, lelo pa kuti tubile mbila nsuma ku bantu abengi, twasambilile ululimi lwa Sango. Batutumine ukuyaba aba ntanshi ukwikala mu ng’anda ya bamishonari mwi tauni lya Bambari, apaba bakilomita 300 ukufuma mu musumba ukalamba uwa Bangui. Mu Bambari tamwali malaiti nelyo menshi ya ku mipompi, nangu cibe ifi ifilonganino fibili fyalefwaya ubwafwilisho. Amafya nakwete ilyo ku Bulaya kwali inkondo yangafwile sana ukushipikisha amafya ya ku Bambari ne ncende shimbi isho twaileko.

Pa numa ya kubomba imyaka ibili mu Bambari, bampele umulimo wa kutandalila ifilonganino. Mu calo conse mwali ifilonganino mupepi na 40, kabili pa cilonganino cimo na cimo nalepwishapo umulungu umo. Nalikwete motoka unono, lelo nga ca kuti imisebo taili bwino, nalenina fye bamotoka bambi.

Mu calo conse ica Central African Republic ni ku Bangui fye kweka e ko balelungisha bamotoka. Apo ukwenda kwalekabilwa sana pa kubomba umulimo wandi, nashitile amabuuku yalanga ifya kulungisha bamotoka, nashitile ne fisolobelo fya kulungishishako kabili imiku iingi motoka yandi nga yafwa nine ne walelungisha. Bushiku bumo icela ca kuli motoka calitobeke na motoka yaiminina. Apa motoka yafwilile na pabelele umushi wa bantu pali bakilomita 60, kanshi natemene icimuti cakosa mu mpanga nacipanga nge cela catobeke, nabikako na girisi iingi, nabula na waaya nacikakilila, nakonkanyapo no bulendo.

Calikosele sana ukubombela mu mpanga nelyo mu mishi pantu bantu fye banono abaishibe ukubelenga no kulemba. Mu cilonganino cimo, mwali fye umuntu umo uwaishibe ukubelenga, kabili alebulubusa. Isambililo lya Ulupungu lwa kwa Kalinda lyalikosele sana, lelo lyali lya kukosha icitetekelo nga wamona ifyo bamunyina na bankashi baleesha na maka ukumfwa ifishinka twalesambilila.

Pa numa ye sambililo, naipwishe abantu ifyo bamwenenemo mwi sambililo ilyakosele. Nalitemenwe sana ifyo bayaswike, batile: “Tulakoseleshanya.”—AbaHebere 10:23-25.

Nangu line abengi bamunyinane ba Bwina Kristu tabaishibe kubelenga no kulemba, bansambilishe ifingi pa bumi ne fyo bekala. Nalyumfwikishe ubucindami bwa kufunda kwa mu Malembo ukwa ‘kumona bambi ukuti balincila.’ (Abena Filipi 2:3) Bamunyinane ba mu Afrika bansambilishe ifingi pa kutemwa, inkumbu, icileela ne fya kwikala mu mpanga. Amashiwi ya kulekelesha Munyinane Nathan Knorr alandile ubushiku nalepwisha isukulu e lyo nayomfwikishe umo yalolele. Munyina Nathan Knorr ali e president we Sukulu lya Gileadi pali ilya nshita. Atile: “Muleba abafuuka, mwilatila twalishiba fyonse. Te fyonse twaishiba. Fingi ifyo tufwile ukusambilila.”

Ifyo Bekala mu Mpanga sha Afrika

Ilyo naletandalila ifilonganino, naleikala na bamunyinane. Ilingi line umulungu ndetandalila icilonganino kwaleba umutebeto wa fya kulya fyalekanalekana, sana sana ku bana. Nalande fi ni mu kuti nga natandalila icilonganino, bamunyinane baleya mu kulunga inama nelyo ukwipaya isabi no kumona ukuti bonse nabakwata ifya kulya.

Ilyo naleikala na bamunyinane mu misakuta yabo, nalelya fyonse ukwambila ku bubenshi ukufika na ku nsofu. Inama ya kolwe tayalepuswa pa fya kulya twalelya. Umunani waweme sana ni kapoli ne cinungi. Kwena te cila bushiku kwaleba ifya kulya fyalekanalekana. Pa kubala palipitile nshita pa kuti umubili wandi ubeleshe ifya kulya, lelo pa numa ya kubelesha, umubili wandi walesungulula ifya kulya fye fyonse. Nasambilile ukuti ukulya popo kumo ne nseke kulondapa mu maala.

Mu mpanga mucitika ne fintu ushenekele. Bushiku bumo abantu bamwene ngo mulungulwa wa mu menshi, uo abene baleti mupashi wa musungu wafwile kale kabili uwikala mu menshi. Abantu basumina ukuti uyu mupashi kuti wakulila umuntu mu menshi no kumunwensha. E ico, bushiku bumo ilyo napwishishe ukowa mu mumana natile kanje ku mulundu, awe umukashana aishile mu kutapa amenshi atendeke ukubutuka ulubilo ninshi uku alekuta no kukuta. Ilyo munyinane Nte ayeseshe ukubalondolwela ukuti nshili mupashi, naile kulya ku kubila imbila nsuma, abantu tabasumine. Balikeene abati: “Umusungu te kuti ese kuno ku mpanga.”

Ilingi line nalelala pa mbilibili pantu palepita akamwela katalala. Lyonse nalesenda icandaluwa, pantu calencingilila na ku nsoka, bakaling’ongo, impuku, ne fintu fimbi. Imiku iingi nalesanswa ku mpashi, kabili icandaluwa e calencingilila. Bushiku bumo nasanike toci ku candaluwa no kumona ukuti nacitebelelwa ku mpashi. Apo pene nalifulumwike pantu impashi shalikalipisha kabili nangu shalicepa kuti shaipaya ne nkalamo.

Lintu nali ku kapinda ka ku kulyo aka calo ca Central African Republic, mupepi no Mumana wa Congo, nabilile imbila nsuma kuli bantele mafwasa. Aba bantu bekala ku mulundu. Balicenjela sana mu kulunga inama kabili balishiba ne nama umuntu engalya ne yo ashingalya. Bamo balanda ululimi lwa Sango, kabili balitemenwe ukukutika ku bukombe bwa mu Baibolo. Balesumina ukubatandalila na kabili, lelo nga twabwelelako twalesanga bakukile kumbi. Takwali nelyo umo uwasangwike Inte ya kwa Yehova pali ilya nshita, lelo pa numa naumfwile ukuti bamo abekala mu calo ca Congo balisanguka baNte.

Nali kangalila wa muputule pa myaka isano mu calo ca Central African Republic. Nalyendele icalo conse, ilingi line naletandalila ifilonganino fya mu mpanga.

[Icikope pe bula 20]

Ilyo nali mu calo ca Central African Republic, naleikala mu mishi ngo uyu