[Amashiwi pe bula 17]

Ukulingana na lipoti ya mu October 2007, mupepi na cila mineti umo namayo umo uuli pa bukulu alafwa, kanshi pa mwaka umo abanakashi 536,000 e bafwa pa mulandu wa mafya ayesako ilyo bali pa bukulu.—United Nations Population Fund

Ulupapulo ulwitwa ukuti, Journal of the American Medical Women’s Association lwatile “icilenga sana banacifyashi ukufwa pa kupaapa,” kufuma kwa mulopa uwingi, umwana afilwa ukufyalikwa bwino, ukulwala, no kubutukisha kwa mulopa. Lelo aya mafya kuti yabombelwapo bwino ukwabula ubwafya ubuli bonse, kabili ilingi line “ukundapa kwa mu fipatala ukwa muno nshiku . . . takukabila ifya kundapilako ifyapikana,” e fyo ulu lupapulo lwasosele.

Abana abengi nabo te kuti balefwa nga balebatwala ku cipatala. Inyunshipepala iitwa UN Chronicle yalandile ukuti, “abana abengi te kuti balefwa ilyo bafyalwa nga ca kuti banacifyashi bonse na bana” baya ku cipatala uko “bengasakamanwa bwino ukubomfya imyundapile iishapikana.”