¹⁰ Nga ca kuti kuli indalama ishilefwaikwa isho baeluda ba mu muputule balingile ukulanshanyapo, kufwile ukuba ukukumana kwa baeluda ababa mu muputule pa bushiku bwa kulongana kwa muputule. Nga ca kuti baeluda balefwaya ukubomfya indalama ku fintu fimbi ukucila pa fyo bashibomfya lyonse, bafwile ukusuminishanya. Lyonse ilyo balefwaya ukubomfya indalama kuli fimbi bafwile ukusuminishanya no kulemba icipendo ca ndalama, bafwile no kweba baeluda bonse pa kuti basuminisheko.

¹¹ Kulaba ukupekanya ukupituluka mu maakaunti ya muputule.

UKUSAKAMANA ABAPIINA

¹² Cimo ico Yesu na basambi bakwe bakwatile akabokoshi ka ndalama, kwafwilishako abapiina. (Marko 14:3-5; Yoh. 13:29) Uyu mulimo wa kwafwa abapiina walitwalilila na muno nshiku pantu Yesu atile: “Abapiina mwaba na bo lyonse.” (Marko 14:7) Bushe Inte sha kwa Yehova muno nshiku bafwilisha shani abapiina?

¹³ Inshita shimo, Abena Kristu abakalamba, abalwalilila nelyo abakwata amafya yambi ayakalamba balakabila ukubafwilisha mu mikalile yabo. Kanshi balupwa e lyo na bantu bambi abeshibe pali ubo bwafya kuti babafwilishako mu fyo balekabila. Ifi fine e fyo no mutumwa Yohane alandile, atile: “Onse uukwete ifikabilwa mu mikalile ya pano calo, nga amona munyina nabulisha, lelo akaana ukumulanga inkumbu, bushe ninshi ukutemwa Lesa kwaikala shani muli uyu muntu? Mwe twana, twitemwa fye ku mashiwi nangu ku lulimi, lelo tutemwane mu milimo na mu cine.” (1 Yoh. 3:17, 18; 2 Tes. 3:6-12) Kanshi Abena Kristu ba cine bafwile no kulasakamana Abena Kristu banabo abakabila ukubafwa mu mikalile yabo.—Yako. 1:27; 2:14-17.

¹⁴ Muli kalata ya kubalilapo iyo umutumwa Paulo alembeele Timote, alondolwele ifyo bengacita pa kwafwa abalingile ukupokelela ubwafwilisho. Kuti mwabelenga ifyo alandile pali 1 Timote 5:3-21. Umwina Kristu onse afwile ukulasakamana aba mu ng’anda yakwe. Abalingile ukwafwa abakalamba nelyo abalwalilila, bana, abeshikulu nelyo balupwa lwabo bambi. Limo ubuteko nelyo utubungwe utwafwa abalanda tulaafwa abalekabila ubwafwilisho, kanshi balupwa nelyo abantu bambi kuti ba-afwa abalekabila ubwafwilisho ukuyalembesha. Limo kuti kwaba fimo ifingalenga icilonganino cala-afwilisha bamunyinefwe na bankashi ababombela Yehova ne cishinka pa myaka iingi nga ca kuti balekabila ubwafwilisho. Nga ca kuti takuli balupwa abengabafwa e lyo no buteko tabulebafwa, ibumba lya baeluda kuti lyalanshanya ifyo bengacita pa kubafwa. Abena Kristu bamona ukuti cisuma sana ukupeelako bambi ifyo bakabila mu mikalile.

¹⁵ Fimo ifilenga bamunyinefwe na bankashi abengi balekabila ubwafwilisho mu mikalile ni nkondo, ukubacusha, ifinkukuma, imfula ukulokesha, ifipowe, nelyo amasanso yambi ayakalamba ayacitika muli shino nshiku shayafya nga nshi. (Mat. 24:7-9) Inshita shimo ifilonganino ifyaba ku ncende ukuli aya amafya te kuti fikwate nangu fimo ifya kupeela aba bwananyina, e ico Ibumba Litungulula lilapekanya ukuti aba bwananyina mu ncende shimbi bafwilishe Abena Kristu banabo abali mu bwafya. Ifi fine e fyo na Bena Kristu ku Asia Minor bacitile, balitumine ifya kulya ku ba bwananyina mu Yudea ilyo kwali icipowe. (1 Kor. 16:1-4; 2 Kor. 9:1-5) Nga tulebapashanya, ninshi twalitemwa aba bwananyina kabili ninshi tulelanga ukuti tuli basambi ba cine cine aba kwa Yesu Kristu.—Yoh. 13:35.

UKUPEELA IMPAPULO

¹⁶ Baibolo e lyo ne mpapulo ishilanda pali Baibolo e shilenga ukuti umulimo wa kubila pa Bufumu ulelunduluka. Ilingi line baeluda balasala umubomfi utumikila uwa kubombela ku mpapulo. Bamunyinefwe ababombela ku mpapulo balibika sana amano ku mulimo babomba. Balalemba no kusunga ifyalembwa fya mpapulo pa kuti pa cilonganino paleba impapulo shalinga isha kubomfya.

¹⁷ Apo tuli Bena Kristu abaipeela, twalishiba ukuti inshita yesu, amaka na mano twakwata, imilimo twacenjelamo e lyo ne fyuma twakwata, ukubikako fye no bumi bwesu, bupe ubo Lesa atupeela kabili afwaya ukuti tulefibomfya mu mulimo wakwe. (Luka 17:10; 1 Kor. 4:7) Nga tulebomfya bwino ifyo twakwata, tukalanga ifyo twatemwa Yehova. Tulafwaisha ukubomfya ifyuma fyesu ku kucindika Yehova pantu twalishiba ukuti alasekelela pali fyonse ifyo tumupeela no mweo onse. (Amapi. 3:9; Marko 14:3-9; Luka 21:1-4; Kol. 3:23, 24) Yesu atile: “Mwapeelwe fye ubupe, na imwe mulepeela fye.” (Mat. 10:8) Nga tulebombela Yehova kabili tulebomfya ne fyo twakwata mu mulimo wakwe, tulaba ne nsansa nga nshi.—Imil. 20:35.

APO TULI babomfi ba kwa Lesa, tufwile ukulanga ukuti tulacindika Yehova muli fyonse ifyo tulanda ne fyo tucita. Umutumwa Paulo alilandile ishinte ilyo tufwile ukulakonka, atile: “Nga mulelya nalimo mulenwa nalimo fyonse ifyo mulecita, citeni fyonse ku kucindika Lesa.” (1 Kor. 10:31) Pa kucita ifi tufwile ukulakonka amafunde ya kwa Yehova ayalungama, pantu amafunde yakwe yalatulanga ifyo aba. (Kol. 3:10) Apo tuli bantu ba mushilo, tufwile ukulapashanya Lesa.—Efes. 5:1, 2.

² Umutumwa Petro alembeele Abena Kristu ati: “Apo muli bana ba cumfwila, mwilakonkelela ulunkumbwa ulo mwakwete ilyo tamulaishiba Kristu. Lelo, filya Lesa uwamwitile aba Uwa Mushilo, e fyo na imwe mube aba mushilo mu myendele yenu yonse, pantu calembwa ati: ‘Muleba aba mushilo, pantu ine ndi wa mushilo.’” (1 Pet. 1:14-16) Abena Kristu bonse bafwile ukuba aba mushilo, nga filya fine abena Israele ba ku kale balingile ukuba aba mushilo. Ici cilolele mu kuti tabalingile ukuikowesha ku membu na ku fya mu calo. E ico Lesa alibasala pa kuti balebomba umulimo wakwe.—Ukufu. 20:5.

³ Kuti twaba aba mushilo nga tulekonka amafunde ya kwa Yehova na mashinte ya mafunde ayaba mu Malembo ya Mushilo. (2 Tim. 3:16) Ilyo twalesambilila Baibolo, twalisambilile pali Yehova na pa mibele yakwe, ne ci calengele ukuti tupalame kuli ena. Ifyo twasambilile fyalengele tushininkishe ukuti calicindama sana ukulafwaya intanshi Ubufumu bwa kwa Lesa no kulacita ukufwaya kwakwe. (Mat. 6:33; Rom. 12:2) Pa kuti tucite fi, twalingile ukufwala ubuntu bupya.—Efes. 4:22-24.

UKUBA ABA BUSAKA LWA KU MUPASHI NO KUBA NE MIBELE IISUMA

⁴ Te lyonse citwangukila ukukonka amafunde ya kwa Yehova pantu umulwani wesu Satana Kaseebanya afwaisha ukutufumya mu cine. Limo cilatukosela ukukonka amafunde ya kwa Lesa pa mulandu wa matunko ya muli cino calo na pa mulandu wa kuti tatwapwililika. Kanshi pa kuti tutwalilile ukuba mu cine, tulingile ukulwa ubulwi bwa ku mupashi. Amalembo yatweba ukuti tatufwile ukupapa nga baletulesha ukulakonka ifyo twasuminamo nelyo nga twakwata amesho. Bakalatucusha pa mulandu wa kuba abalungami. (2 Tim. 3:12) Kuti twaba ne nsansa na lintu tuli na mesho pantu twalishiba ukuti amesho ya musango uyu yalanga ukuti tulacita ifyo Lesa afwaya.—1 Pet. 3:14-16; 4:12, 14-16.

⁵ Nangu ca kuti Yesu ali uwapwililika, asambilile icumfwila ku fintu aculileko. Tabalile acitapo ifyo Satana alemutunka ukucita kabili tatendeke ukukumbwa ifya mu calo. (Mat. 4:1-11; Yoh. 6:15) Yesu tatontonkenye nangu panono pa kucita ifyo Satana alemutunka ukucita. Nangu ca kuti abantu balipatile Yesu pa mulandu wa kuti alitwalilile ukuba uwa cishinka , talekele ukukonka amafunde ya kwa Yehova ayalungama. Ilyo kwashele inshita iinono ukuti Yesu afwe, aebele abasambi bakwe ukuti nabo bene bakabapata ku bantu. Ukutula lilya line, abasambi ba kwa Yesu balabacusha, lelo balishipa pantu balishiba ukuti Umwana wa kwa Lesa alicimfishe icalo.—Yoh. 15:19; 16:33; 17:16.

⁶ Nga tatulefwaya ukuba aba muli ici calo, tulingile ukulakonka amafunde ya kwa Yehova ayalungama nge fyo Shikulwifwe acitile. Tatufwile ukuitumpa mu fikansa fya calo nelyo ukufwaya ukwalula imikalile ya bantu. Tatufwile no kuba ne mibele yabipa iyaba muli cino calo. E ico tulingile ukukonka ifyo Baibolo itufunda pali Yakobo 1:21 apatila: “Pooseni ifyabipa fyonse pantu tamufikabila, kabili mu bufuuke, pokeleleni icebo ca kwa Lesa icilebyalwa muli imwe icingapususha imyeo yenu.” Nga tuleisambilisha Baibolo no kulasangwa lyonse ku kulongana ‘tukabyala icebo ca kwa Lesa’ mu muntontonkanya na mu mutima wesu, kabili tatwakatendeke ukulakumbwa ifya muli ici calo. Umusambi Yakobo alembele ati: “Bushe tamwaishiba ukuti bucibusa ne calo bulwani kuli Lesa? E ico, onse uufwaya ukuba cibusa wa calo aisangula umulwani wa kwa Lesa.” (Yako. 4:4) Kanshi e mulandu wine Baibolo itukonkomesesha ukulakonka amafunde ya kwa Yehova no kukanaba aba muli ici calo.

⁷ Icebo ca kwa Lesa cilatweba ukuti tatufwile ukulacita ifyabipa no kuba ne myendele ya nsoni. Citila: “Ubulalelale no kukowela kwa musango onse nelyo ukufwaisha ukukwata ifingi te kwesha no kulafilumbula apo muli, filya fine cifwile ukuba ku bantu ba mushilo.” (Efes. 5:3) Kanshi tatufwile ukulatontonkanya pa fya nsoni nelyo pa myendele ya nsoni, kabili tatulingile no kulalanda pa fya musango uyu. Nga twacita ifi ninshi tulekonka amafunde ya kwa Yehova ayalungama ayalanda pa kuba ne mibele iisuma.

UBUSAKA

⁸ Abena Kristu balishiba ukuti tabafwile ukuba fye no busaka bwa ku mupashi ne mibele isuma, lelo balishiba no busuma bwaba mu kuba no busaka bwa ku mubili. Kale, Lesa wa mushilo alefwaya ukuti abena Israele balesunga inkambi yabo iya busaka. Kanshi na ifwe tufwile ukuba aba busaka pa kuti Yehova ‘elamona muli ifwe icili conse icishawama.’—Amala. 23:14.

⁹ Baibolo yampanya bumushilo ku busaka. Ku ca kumwenako, Paulo alembele ati: “Mwe batemwikwa, tuisangulule kuli fyonse ifikowesha umubili no mupashi, no kuba aba mushilo icine cine mu kutiina Lesa.” (2 Kor. 7:1) E ico Abena Kristu bafwile ukulaibikilishako pa kuti balesamba lyonse no kucapa ifya kufwala fyabo. Nangu ca kuti imikalile yalipusanapusana ukulingana ne calo twikalamo, isopo na menshi ifingalalenga ifwe na bana besu tuleba aba busaka fyena kuti twakwata.

¹⁰ Ilingi line abantu abengi abekala mu ncende twikala balatwishiba pantu tulabila imbila nsuma. Kanshi nga tulesunga amayanda twikalamo aya busaka mu kati na ku nse, abantu kuti baishiba ukutila tuli Bena Kristu ba cine. Bonse mu lupwa bafwile ukulabombela pamo pa kuti pa ng’anda paleba apa busaka. Bamunyinefwe bafwile ukubika sana amano ku fyo pa ng’anda yabo pamoneka, pantu nga ca kuti ing’anda ilemoneka iya busaka pamo no lubansa abantu kuti balatasha. Nga ca kuti bamunyinefwe balebika amano ku busaka kabili baletungulula bwino indupwa shabo mu fya kwa Lesa, ninshi balelanga ukuti balatungulula bwino aba mu ng’anda yabo. (1 Tim. 3:4, 12) Bankashi nabo balikwata umulimo wa kusunga amayanda yabo aya busaka, maka maka mu kati. (Tito 2: 4, 5) Abana abo basambilisha bwino balasunga imiputule balaalamo iya busaka kabili na bene balaisunga aba busaka. Kanshi nga ca kuti aba mu lupwa balebombela pamo pa kuti babe aba busaka, ninshi cikabangukila ukuba aba busaka na mu calo cipya ilyo Ubufumu bwa kwa Lesa bukalateka.

¹¹ Abantu ba kwa Yehova abengi muno nshiku babomfya imyotoka pa kuya mu kulongana. Mu ncende shimo te kuti muye mu kubila imbila nsuma nga tamukwete motoka. Motoka ifwile ukuba bwino kabili iya busaka. Amayanda yesu ne myotoka fifwile filelanga ukuti tuli bantu ba kwa Yehova aba busaka kabili aba mushilo. Kabili icola tusenda mu mulimo wa kubila imbila nsuma na Baibolo na fyo fifwile ukulamoneka bwino.

¹² Tufwile ukulanga ukuti tulakonka amafunde ya kwa Lesa mu mifwalile na mu mimonekele yesu. Te kuti tuye mu kumona umulashi nga tatufwele bwino nelyo nga tufwele kwati tuleya mu kwangala. Nga ca kutila te kuti tuye mu kumona umulashi nga tatufwele bwino, ninshi kanshi ilyo tuleimininako Yehova mu mulimo wa Bufumu nelyo ilyo tuli pa cisebele tufwile ukufwala bwino sana! Imimonekele yesu ne mifwalile kuti fyalenga abantu bacindika Yehova nangu ukukanamucindika. Te kuti ciwame ukufwala ifya kufwala ifishalinga nelyo ifingapunwisha abantu. (Mika 6:8; 1 Kor. 10:31-33; 1 Tim. 2:9, 10) Kanshi ilyo tuleipekanya ukuya mu kubila imbila nsuma, mu kulongana kwa pa cilonganino, mu kulongana kwa muputule, nelyo mu kulongana kwa citungu, tuletontokanya pa fyo Amalembo