Ukukamuka [nelyo imibele ya kuilekelesha ukwabipisha] (mu ciGriki a. sel’gei. a) kupilibula “ukucite ca nsoni; icakowela; nelyo ukutemwisha ifya bwaume nelyo ubwanakashi.” Icitabo cimbi ica New Thayer’s Greek English Lexicon cena citila “lunkumbwa lwabipisha, . . . ukucita ifye shiku, ukupama, ukubulwe nsoni.” Icitabo na cimbi citila ukukamuka kukwata “imibele iyo abantu ba mu bwikashi bamona ukuti te ya cifyalilwa.”

Ukulingana no bulondoloshi buli pa muulu, mu “kukamuka,” kanshi, mwaba ifintu fibili: (1) umuntu uwakamuka alapula mu mafunde ya kwa Yehova, na (2) taba na nsoni, lelo aba uwapama.

E ico, “ukukamuka” takulosha ku tumilandu utunono uto abantu bashatemwa. Kupilibula ukucita icintu icabipa nga nshi, e kuti ukupula mu mafunde ya kwa Lesa kabili kulosha ku kuba uwapama nelyo ukuba ne misuula, imibele umwaba ukubulwa umucinshi nelyo ukuba no musaalula ku baletungulula, ku fipope, na ku mafunde.” Paulo ayampenye ukukamuka kuli bucilende. (Abena Roma 13:13, 14) Pa Abena Galatia 5:19-21, ukukamuka kwalumbulwa pamo ne mibele iyabipa iingalenga umuntu ukukanapyana Ubufumu bwa kwa Lesa. Kanshi uwakamuka kuti bamwebaula nelyo ukumutamfya mu cilonganino ca Bena Kristu.

Ishiwi lya mu Baibolo ilya kuti “ukukamuka” lipilibula ukucita ulubembu ulwabipisha, ilingi line lusanshamo ifya mfwalo. Pa kwishiba nga ca kuti ico umuntu acitile kukamuka, baeluda bafwile ukumona nga mwali ukupama, ukufwaisha ifya bwaume no bwanakashi, ukukowela, ukubulwe nsoni, no kucita icishili ca cifyalilwa mu bwikashi.