“Ulesakamana Bukapyunga Ubo Wapokelele Muli Shikulu”

“Ulesakamana bukapyunga ubo wapokelele muli Shikulu, ukuti ubufishepo.”—KOL. 4:17.

1, 2. Mulimo nshi uwa kusoka abantu uo Abena Kristu bakwata?

TWALIKWATA umulimo uwacindama sana uwa kusoka bantu muli cino calo. Ifyo abantu bapingulapo ukucita ino nshita kuti fyalenga baisafwa nelyo ukupusuka “ubucushi bukalamba.” (Ukus. 7:14) Uwalembele ibuuku lyapuutwamo na Lesa ilya Amapinda atile: “Pokolola abaletwalwa ku mfwa; tuula abaletelententelo kwipaiwa.” Ala kwena aya mashiwi yalicindama icine cine! Nga tatusokele abantu ukuti ifyo bapingulapo ukucita pali ino nshita kuti fyaisabaletelela, ninshi tukaba no mulandu nga bafwa. Na kuba, ilembo limo line litwalilila ukuti: “Nga watila, Nshaciishibe, bushe uulinge mitima teluka? Uulindo mweo obe, wene aliishiba, kabili akabwesesha ku muntu onse umwabele milimo yakwe.” Ukwabula no kutwishika, ababomfi ba kwa Yehova teti basose ukuti ‘tabaishiba’ ukuti akayofi kali no kuponena abantunse.—Amapi. 24:11, 12.

² Yehova alicindika ubumi. Akonkomesha ababomfi bakwe ukubomba apapela amaka yabo ukwafwa abantu abengi pa kuti bakesepusuka. Umubomfi onse uwa kwa Lesa afwile ukubila imbila nsuma iyaba mu Cebo ca kwa Lesa iikalenga abantu ukuba no mweo. Umulimo tubomba walipalana no mulimo umulinshi abomba uwa kusoka abantu nga amona abalwani baleisa. Tatulefwaya umulopa wa bantu abakafwa ukabe pa mitwe yesu. (Esek. 33:1-7) Kanshi, calicindama sana ukuti tutwalilile ‘ukushimikile cebo’!—Belengeni 2 Timote 4:1, 2, 5.

3. Finshi twalasambilila muli cino cipande na mu fipande fibili ifikakonkapo?

³ Muli cino cipande mwalasambilila ifyo mwingacimfya amafya ayengalenga mwalafilwa ukubomba bwino umulimo wa kupususha abantu ne fyo mwingacita pa kwafwa abantu abengi nga nshi. Mu cipande cikonkelepo mukasambilila ifyo mwingaba abalamuka pa kusambilisha icine. Icipande calenga butatu cikalanda pa fisuma fimo ifyo bakasabankanya ba Bufumu mu calo conse balesanga mu mulimo wabo uwa kushimikila. Lelo, ilyo tatulasambilila pali ifi, twalatala tulande pa calenga shino nshiku ukuba ishayafya sana.

Icalenga Abantu Abengi Ukukanaba ne Subilo

4, 5. Fintu nshi ifyo abantu baleculako, kabili ifi filenga abantu abengi ukuba shani?

⁴ Ifilecitika mu calo filelanga ukuti tuli ku “mpela ya bwikashi” buno no kuti impela ya cino calo naipalama sana. Abantu balecula ku fintu ifyo Yesu na basambi bakwe batile e fikeshibisha “inshiku sha kulekelesha.” “Ukucululuka kwa kupaapa,” ukubikako ne nkondo, ifipowe, ifinkukuma, ne fyabipa fimbi, filecululusha abantu. Bumpulamafunde, bukaitemwe, ne mibele imbi iyo Lesa apata nafifula sana mu calo. Shino ni ‘nshita ishayafya’ nangu fye ni ku bantu abomfwila amafunde ya kwa Lesa ayaba mu Baibolo.—Mat. 24:3, 6-8, 12; 2 Tim. 3:1-5.

⁵ Nomba, abantu abengi nga nshi tabaishiba ico ifintu fyabipila mu calo. E calenga ukuti balesakamikwa pa mikalile yabo ne ya ndupwa shabo. Nga bafwilwa nelyo nga baponenwa na kayofi, abengi balaba sana no bulanda. Aba bantu tabakwata isubilo pantu tabaishiba bwino umulandu ifintu fya musango yu ficitikila kabili tabaishiba no ukapwisha aya mafya.—Efes. 2:12.

6. Cinshi calenga ukuti “Babiloni Mukalamba” afilwe ukwafwa abantu bakwe?

⁶ “Babiloni Mukalamba,” e kutila imipepele ya bufi iya mu calo conse yalifilwa ukwafwa abantu. Lelo, ku mulandu wa “mwangashi wa bulalelale bwakwe,” “Babiloni Mukalamba” alilenga abantu abengi sana ukukanaishiba ifyo bengaba ifibusa fya kwa Lesa. Na kabili, apo imipepele ya bufi yaba kwati ni cilende, ilasembeleka no kutungulula “ishamfumu sha pe sonde” ukubomfya ifisambilisho fya bufi ne mipashi pa kuti abantu abengi balekonka fye fyonse ifyo bakateka balebeba. E ico imipepele ya bufi e itungulula abantu abengi pano isonde, kabili yalikaana ifyo Baibolo isambilisha.—Ukus. 17:1, 2, 5; 18:23.

7. Cinshi cikacitikila abantu abengi, lelo bamo kuti bayafwiwa shani?

⁷ Yesu asambilishe ukuti abantu abengi baba pa musebo uwasaalala uubatwala ku bonaushi. (Mat. 7:13, 14) Abantu bamo benda pali uyu musebo wasaalala pantu balakaana ku mufulo fye ifyo Baibolo isambilisha, lelo abengi benda pali uyu musebo pa mulandu wa kuti bashimapepo babo tababasambilisha icine pa fyo Yehova afwaya bena ukulacita. Bamo nga basambilila Baibolo no kwishiba umulandu cacindamina ukulakonka ifyo ilanda, nalimo kuti bayalula imikalile yabo. Lelo abakatwalilila ukuba muli Babiloni Mukalamba na bakatwalilila ukukaana amafunde ya mu Baibolo bena tabakapusuke “ubucushi bukalamba.”—Ukus. 7:14.

Twalilileni Ukushimikila “Ukwabulo Kuleka”

8, 9. Finshi Abena Kristu ba kubalilapo bacitile ilyo balebakaanya, kabili mulandu nshi?

⁸ Yesu atile abasambi bakwe bali no kulashimikila imbila nsuma iya Bufumu no kulalenga abantu ukuba abasambi. (Mat. 28:19, 20) Kanshi, ku Bena Kristu ba cine, ukushimikila imbila nsuma kulanga ukuti baliba ne cishinka kuli Lesa kabili baliba ne citetekelo. E mulandu wine abasambi ba kwa Yesu aba kubalilapo batwalilile ukushimikila na lintu balebacusha. Balicetekele ukuti Yehova ali no kulabakosha, kabili balepepa ukuti abafwe ukutwalilila ‘ukulanda icebo [cakwe] no kushipa konse.’ Awe Yehova alyaswike ipepo lyabo lintu abapeele umupashi wa mushilo, kabili balandile icebo ca kwa Lesa no kushipa.—Imil. 4:18, 29, 31.

⁹ Bushe abasambi ba kwa Yesu balilekele ukushimikila imbila nsuma ilyo bacililemo ukubacusha? Awe nakalya. Bashimapepo abaYuda balifulilwe sana pantu abatumwa tabalekele ukushimikila, e co balebeketa, balebatiinya, nelyo ukubafopaula. Lelo, abatumwa “batwalilile ukwabulo kuleka ukusambilisha no kubila imbila nsuma pali Kristu, Yesu.” Balishibe ukuti bafwile “ukunakila Lesa nga kateeka ukucila ukunakila abantu.”—Imil. 5:28, 29, 40-42.

10. Mesho nshi ayo Abena Kristu bakwata muno nshiku, kabili imibele yabo iisuma kuti yalenga bambi ukucita cinshi?

¹⁰ Ababomfi ba kwa Lesa abengi muno nshiku tababapumapo nelyo ukubapoosa mu fifungo pa mulandu wa kushimikila imbila nsuma. Na lyo line, Abena Kristu ba cine bonse balapita mu mafya na mesho ayalekanalekana. Ica kumwenako fye, nalimo kampingu yenu iyasambilishiwa na Baibolo kuti yalenga mwaba ne mibele iyapusanako ne ya bambi nelyo kuti yamweba ukucita ifipuseneko ne fyo abengi balecita. Abo mubomba na bo, abo musambilila na bo nelyo abena mupalamano benu kuti balemona kwati mwalishala mu fya kale pantu mucite fintu ukulingana ne fyo Baibolo ilanda. Na lyo line, tamufwile ukufuupuka ilyo balemulengulula. Abantu ba muli cino calo baba mu mfifi, nomba abena Kristu bena bafwile ‘ukulabalika nge fyengelo.’ (Fil. 2:15) Abantu abafumacumi napamo bakamona imibele yenu iisuma kabili bakacindika Yehova.—Belengeni Mateo 5:16.

11. (a) Bushe bamo kuti bacita shani ilyo tulebashimikila imbila nsuma? (b) Bushe Paulo bamucushishe shani pa kuti fye bamuleshe ukushimikila, kabili acitile shani?

¹¹ Tulingile ukuba abashipa pa kushimikila imbila nsuma ya Bufumu. Abantu bamo, nangu fye ni balupwa lwenu, kuti balemupumya nangu ukucita fimo ifingalenga mwafuupuka. (Mat. 10:36) Umutumwa Paulo balimuumine imiku iingi pa mulandu fye wa kushimikila imbila nsuma. Lelo, umfweni ifyo alandile. Atile: “Ilyo twabalile twacula no kusaalulwa mu Filipi, twashipile muli Lesa wesu ku kulanda kuli imwe imbila nsuma ya kwa Lesa no kushomboka nga nshi.” (1 Tes. 2:2) Apo balimwikete, ukumulepwila ifya kufwala, ukumupuma ku nkonto, no kumupoosa mu cifungo, ukwabula no kutwishika Paulo alekabila ukuba uwashipa pa kutwalilila ukubila imbila nsuma. (Imil. 16:19-24) Cinshi calengele ukuti Paulo atwalilila ukubila imbila nsuma? Icalengele ni co alefwaya sana ukubomba umulimo wa kushimikila imbila nsuma uo Lesa amupeele.—1 Kor. 9:16.

12, 13. Mafya nshi ayo abantu bamo bakwata, kabili bashipikisha shani?

¹² Na kabili kuti cayafya ukutwalilila ukuba abacincila nga ca kuti mu cifulo tushimikilamo abantu tabasangwa pa mayanda nangu tababika amano ku mbila nsuma ya Bufumu. Nga e fintu caba, bushe kuti twacita shani? Tufwile ukushipa sana pa kulashimikila ku bantu mu bunte bwa mu lyashi. Na kabili kuti twayalula inshita ne nshiku tushimikila nelyo kuti twatampa ukushimikila mu fifulo umusangwa sana abantu.—Linganyeniko Yohane 4:7-15; Imilimo 16:13; 17:17.

¹³ Amafya yambi ayo abantu abengi balingile ukushipikisha bukote no kulwalilila, pantu aya mafya yalalenga umuntu ukukanalashimikila sana. Nga e fyo caba kuli imwe, tamufwile ukufuupuka. Yehova alishiba icalenga ukuti mwilashimikila sana kabili alatasha imilimo yonse iyo mubomba. (Belengeni 2 Abena Korinti 8:12.) Te mulandu no bwafya mwingakwata, nampo nga bwa kumukaanya, abantu ukukanabika amano ku mbila nsuma mushimikila, atemwa ukulwalilila, muleshimikila imbila nsuma ukulingana na papelele amaka yenu.—Amapi. 3:27; linganyeniko Marko 12:41-44.

‘Mulesakamana Bukapyunga Bwenu’

14. Finshi Paulo acitile ifyo Abena Kristu bafwile ukupashanya, kabili kufunda nshi afundile?

¹⁴ Umutumwa Paulo alibikile sana amano ku kubomba umulimo wa kushimikila kabili alekoselesha na Bena Kristu banankwe ukucita cimo cine. (Imil. 20:20, 21; 1 Kor. 11:1) Umuntu umo uo Paulo akoseleshe sana ni Arkipi, Umwina Kristu uwaliko mu nshita ya batumwa. Muli kalata iyo Paulo alembele ku bena Kolose, atile: “Mwebe Arkipi amuti: ‘Ulesakamana bukapyunga ubo wapokelele muli Shikulu, ukuti ubufishepo.’” (Kol. 4:17) Tatwaishiba bwino bwino untu Arkipi ali nangu ifyo alepitamo, lelo afwile alipokelele umulimo wa kushimikila. Nga ca kuti muli Bena Kristu abaipeela kuli Lesa, na imwe bene mwalipokelela umulimo. Bushe muletwalilila ukubika amano ku mulimo mwapokelela pa kuti mukaupwishe bwino bwino?

15. Bushe ukuipeela kwesu fwe Bena Kristu kupilibula cinshi, kabili mepusho nshi tufwile ukuyipusha?

¹⁵ Ilyo tatulabatishiwa, twali-ipeele kuli Yehova mwi pepo. Ici calangile ukuti twalefwaisha ukulacita ukufwaya kwa kwa Lesa. E ico tufwile ukuipusha ukuti, ‘Bushe ukucita ukufwaya kwa kwa Lesa e kwacindama sana kuli ine?’ Nalimo twalikwata imilimo iingi iyo Yehova enekela ifwe ukubomba, pamo nga ukupekanishisha aba mu ng’anda yesu ifyo bakabila. (1 Tim. 5:8) Nga twabomba iyo milimo, bushe inshita iishalako tuibomfya shani? Finshi twacindamika sana mu mikalile yesu?—Belengeni 2 Abena Korinti 5:14, 15.

16, 17. Finshi Abena Kristu bacaice nangu abashakwata sana aba kusakamana bengatontonkanyapo ukucita?

¹⁶ Bushe uli Mwina Kristu wacaice uwaipeela kabili uwapwisha isukulu nelyo uuli mupepi no kupwisha? Ufwile taulakwata imilimo iingi iya kusakamana ulupwa. E co finshi ufwaya ukucita mu bumi bobe? Bushe finshi ukasala ukucita ifikalenga ukafishepo bwino bwino ubulayo walaya ubwa kucita ukufwaya kwa kwa Yehova? Abacaice abengi balapekanya bwino pa kuti balebomba bupainiya, kabili balaipakisha sana ukubombela Yehova kabili baliba ne nsansa nga nshi.—Amalu. 110:3; Luk. Mil. 12:1.

¹⁷ Napamo uli mulumendo nangu umukashana kabili ulabomba ne ncito nomba tawakwata abengi aba kusakamana, uisakamana fye we mwine. Ukwabula no kutwishika ulomfwa bwino ukubombako imilimo ya mu cilonganino nga naukwata inshita. Nomba bushe te kuti utemwe ukulaba sana ne nsansa? Bushe walitala autontonkanya pa kulapoosa inshita iikalamba mu mulimo wa kushimikila? (Amalu. 34:8; Amapi. 10:22) Mu fifulo fimo, mucili abantu abengi abalekabila ukumfwa icine icingalenga bakesepusuka. Bushe te kuti ucitepo fimo pa kuti ukaye mu kubombela ku cifulo ukushaba aba kubila imbila nsuma iya Bufumu abengi?—Belengeni 1 Timote 6:6-8.

18. Finshi abacaice abaupana bacitile pa kuti balebombesha mu mulimo wa kwa Lesa, kabili finshi fyafuminemo?

¹⁸ Tontonkanyeni pa fyacitile Kevin na Elena aba ku United States of America.a Apo ilingi abalumendo na bakashana nga baupana fye balashita ing’anda, Kevin na Elena batontonkenye ukuti bafwile ukushita ing’anda. Bonse babili balebomba kabili baleikala bwino sana. Nomba incito ne milimo ya pa ng’anda yalengele ukuti belakwata inshita iikalamba iya kushimikila. Bailwike ukuti balepoosa inshita iikalamba sana na maka ku fyo bakwete. Lelo, ilyo Kevin na Elena bamwene ifyo bapainiya abaupana abayangwishe imikalile bali ne nsansa, bapingwilepo ukuleka ukubika sana amano ku fyo bakwete. Lintu bapepele kuli Yehova ukuti abafwe ukupingulapo bwino, balishitishe ing’anda yabo iikalamba no kukuukila mu ng’anda iinono. Elena atampile ukulabomba fye amaawala ayanono no kulembesha bupainiya. Ilyo Kevin balemushimikilako ku mukashi wakwe ifisuma ifyalecitika mu mulimo wa kushimikila, na o alilekele incito iya kubomba amaawala ayengi no kulembesha bupainiya. Ilyo papitile inshita, bakuukile ku calo cimo ica ku South America ukwaba sana ukukabila. Kevin atile: “Ilyo twaupene, twaleba ne nsansa, nomba ukutula apo twatampila ukubombesha mu mulimo wa kwa Lesa, twaliba ne nsansa sana.”—Belengeni Mateo 6:19-22.

19, 20. Mulandu nshi umulimo wa kushimikila imbila nsuma ucindamine sana muno nshiku?

¹⁹ Ukushimikila imbila nsuma e mulimo wacindama sana uulebombwa pano calo muno nshiku. (Ukus. 14:6, 7) Ulalenga ishina lya kwa Yehova ukuba ilya mushilo. (Mat. 6:9) Cila mwaka, ubukombe bwaba mu Baibolo bulalenga abantu abengi ababupokelela ukwaluka no kuba abantu abasuma, kabili ici cikalenga ukuti bakapusuke. Nomba, “bakomfwa shani apabula uwa kushimikila?” E fyo umutumwa Paulo aipwishe. (Rom. 10:14, 15) Na cine, bushe bakomfwa shani? Kuti cawama sana nga mwabomba apapela maka yenu ukufishapo bukapyunga bwenu.

²⁰ Inshila imbi iyo mwingafwilamo abantu ukwishiba ifyo ifilecitika muli shino nshiku shayafya fyacindama e lyo ne fikafuma mu fyo bapingulapo ukucita, kuwamyako imisambilishishe yenu. Kuti mwacita shani pa kuwamyako imisambilishishe yenu? Ifi e fyo tukalandapo mu cipande cikonkelepo.

[Futunoti]

Muleba ‘Abalamuka pa Kusambilisha’

“Shimikile cebo, . . . ebaula, kalipila, konkomesha, mu kushishimisha konse no kulamuka kwa kusambilisha.”—2 TIM. 4:2.

1. Mulimo nshi Yesu apeele abasambi bakwe, kabili cilangililo nshi abashilile ico bafwile ukupashanya?

NANGU cingati Yesu alicitile ifipesha mano ifingi ilyo ali pano calo, abantu tabamwishibile ku fipesha mano alecita, lelo bamwishibe ukuti ni kasambilisha. (Marko 12:19; 13:1) Ukushimikila imbila nsuma ya Bufumu e kwacindeme sana kuli Yesu, kabili na muno nshiku mwine e mulimo wacindama sana ku basambi bakwe. Abena Kristu balibapeela umulimo wa kulenga abantu ukuba abasambi, ukubasambilisha ukubaka fyonse ifyo Yesu abebele.—Mat. 28:19, 20.

2. Cinshi tufwile ukucita pa kuti tulebomba bwino umulimo wesu uwa kushimikila?

² Pa kuti tulebomba bwino umulimo wa kulenga abantu ukuba abasambi tufwile ukutwalilila ukulaesha na maka pa kuti tulesambilisha bwino. Umutumwa Paulo alikomaile pa fyo ukuba abalamuka pa kusambilisha kwacindama lintu alembele kalata kuli Timote uo alebomba nankwe umulimo wa kushimikila. Atile: “Uleyangwa we mwine ne sambilisho lyobe. Ikalilila muli ifi fintu, pantu pa kucite fyo ukaipususha we mwine na balekuumfwa.” (1 Tim. 4:16) Ukusambilisha Paulo alelandapo te kwa kweba fye umuntu ifyo twaishiba. Abena Kristu abasambilisha bwino balafika abantu pa mutima no kubalenga ukwalula imibele yabo. Kanshi pa kuti umuntu alesambilisha bwino, afwile ukuba uwalamuka. E co kuti twacita shani pa kuti tube ‘abalamuka pa kusambilisha’ ilyo tuleshimikila imbila nsuma ya Bufumu ku bantu bambi?—2 Tim. 4:2.

Ifyo Tulingile Ukucita pa Kuba ‘Abalamuka pa Kusambilisha’

3, 4. (a) Bushe kuti twacita shani pa kuti tube ‘abalamuka pa kusambilisha’? (b) Bushe Isukulu lya Butumikishi Ilya Bulesa litwafwa shani ukuba abalamuka pa kusambilisha?

³ Dikishonari imo yalondolola ishiwi bapilibula ati “ukulamuka” ukuti ni filya umuntu eshiba bwino sana umulimo nga “asambilila, abelesha ukubomba, nelyo nga amona ifyo bambi babomba.” Pa kuti tulesambilisha bwino imbila nsuma tufwile ukubika amano kuli ifi fintu fitatu. Nga tulefwaya ukwishiba bwino bwino ifyo tulefwaya ukuyasambilisha umuntu umbi, tufwile intanshi ukuisambilisha no kupepa kuli Yehova ukuti twishibe ifyo tulesambilila. (Belengeni Amalumbo 119:27, 34.) Ukulamona ifyo bakasabankanya abasambilisha bwino bacita kukatwafwa ukulapashanya imisambilishishe yabo. E lyo ukulaesha na maka ukubelesha ukucita ifyo tusambilila kukatwafwa ukulawamyako imisambilishishe yesu.—Luka 6:40; 1 Tim. 4:13-15.

⁴ Yehova e Kasambilisha wesu. Alabomfya ukuteyanya kwakwe ukwa pano isonde pa kusambilisha ababomfi bakwe ifyo bafwile ukulabomba umulimo wa kushimikila. (Esa. 30:20, 21) E mulandu wine ifilonganino fyonse fikwatila Isukulu lya Butumikishi Ilya Bulesa cila mulungu. Abalembesha muli ili sukulu balabafwa ukuba abalamuka pa kusambilisha ilyo balebomba umulimo wa kushimikila imbila nsuma ya Bufumu. Baibolo e citabo ico babomfya pa kusambilila muli ili sukulu. Icebo capuutwamo ica kwa Yehova e citweba ifyo tufwile ukulasambilisha abantu. Na kabili cilatulanga imisambilishishe iisuma iingalenga twafika abantu pa mitima. Mwi Sukulu lya Butumikishi Ilya Bulesa batucinkulako ukuti pa kuba abalamuka pa kusambilisha, tufwile ukulasambilisha ifyaba mu Cebo ca kwa Lesa, ukulabomfya bwino amepusho, ukulayangusha ifyebo, no kuba ne citemwishi ku bantu bambi. Lekeni tulande pali ifi fishinka cimo na cimo. Lyena twalalanda pa fyo twingalacita pa kufika abasambi pa mutima.

Mulesambilisha Ifyaba mu Cebo ca kwa Lesa

5. Bushe ni kwi tufwile ukulafumya ifyo tulesambilisha, kabili mulandu nshi?

⁵ Yesu, uwalesambilisha bwino sana, alesambilisha ifyaba mu Malembo. (Mat. 21:13; Yoh. 6:45; 8:17) Talesambilisha ifyo umwine aletontonkanya, lelo alesambilisha ifyebo ifyo Uwamutumine amwebele. (Yoh. 7:16-18) Ifi fine e fyo na ifwe tufwile ukulacita. Kanshi ifyo tusosa nampo nga ni lintu tuleshimikila ku ng’anda ne ng’anda nelyo lintu tuletungulula amasambililo fifwile ukulafuma mu Cebo ca kwa Lesa. (2 Tim. 3:16, 17) Nangu tube abacenjele shani, ukucenjela kwesu te kuti kulingane na maka yaba mu Malembo ayapuutwamo. Baibolo yalikwata amaka. E co nga tulefwaya umusambi omfwikishe ifyo tulemusambilisha, lyonse tufwile ukumupeela Baibolo pa kuti abelenge ifyo Amalembo yalanda.—Belengeni AbaHebere 4:12.

6. Bushe kasabankanya kuti alenga shani umusambi ukwiluka ifyo ifyebo abelenga filelandapo?

⁶ Ici tacilolele mu kuti kasabankanya tafwile ukulapekanya pa kuya mu kutungulula isambililo. Lelo, afwile ukupitulukamo pa kuti eshibe amalembo yashambwilwe ayo umusambi nangu ena alingile ukubelenga ilyo balesambilila. Ilingi line, caliwama ukubelenga amalembo ayalanda ifyo twasuminamo. Na kabili cisuma ukwafwa umusambi ukwiluka ifyo ilembo abelenga lilelandapo.—1 Kor. 14:8, 9.

Ukulabomfya Bwino Amepusho

7. Mulandu nshi cawamina ukulaipusha amepusho pa kusambilisha?

⁷ Ukulabomfya bwino amepusho kulalenga umuntu ukutontonkanya kabili kulafwa kasabankanya ukufika umusambi pa mutima. Kanshi ukucila ukulalondolwela umusambi amalembo, mulemwipusha ukuti amulondolwele. Limo limo ukwipusha icipusho na cimbi nelyo ifyafulilako kuti kwalinga pa kwafwa umusambi ukwiluka ifyo alesambilila. Nga mulebomfya amepusho pa kusambilisha, ninshi muleyafwa umusambi ukwiluka ifyo alesambilila kabili ninshi mulemwafwa no kushininkisha ukuti ifyo alesambilila e fya cine.—Mat. 17:24-26; Luka 10:36, 37.

8. Bushe kuti twaishiba shani ifyo umusambi atontonkanya?

⁸ Mu mpapulo tubomfya pa kwafwa abantu ukusambilila Baibolo mwaliba amepusho twipusha ayo abasambi baasuka. Ukwabula no kutwishika abantu abengi abo musambilila nabo balasuka amepusho yaba mu mpapulo ukulingana ne fyebo fiba mu maparagrafu. Lelo, kasabankanya uufwaya ukufika umusambi pa mutima takekushiwe fye ne fyasuko fyalungama ifyo umusambi engasuka. Ica kumwenako fye, umusambi kuti alondolola bwino sana ifyo Baibolo ilanda pa bulalelale. (1 Kor. 6:18) Lelo, ukwipusha amepusho ya kuti alanda ifyo aletontonkanya kukalenga mukeshibe ifyo umusambi atontonkanya pa fyo alesambilila. Kasabankanya nalimo kuti aipusha ukuti: “Mulandu nshi Baibolo yakaanisha ubulalelale? Bushe ili funde lya kwa Lesa lyaliba fye bwino? Bushe batini umuntu kuti anonkelamo nga aleumfwila amafunde ya kwa Lesa ayalanda pa kuba ne mibele isuma?” Ifyo engasuka aya mepusho kuti fyalenga mwaishiba ifyo umusambi atontonkanya.—Belengeni Mateo 16:13-17.

Muleyangusha Ifyebo pa Kusambilisha

9. Finshi tufwile ukulaibukisha ilyo tulelondolwela bambi Amalembo?

⁹ Amasambilisho ya mu Baibolo ayengi yalyanguka. Lelo, limbi kuti abo tulesambilila nabo balipelenganishiwa pa mulandu wa fisambilisho fyaba mu mipepele ya bufi. Kanshi ilyo tulesambilisha tufwile ukulayangusha pa kulondolola ifyo Baibolo yalanda. Bakasabankanya abalamuka pa kusambilisha balangusha ifyebo kabili balafilondolola bwino ukulingana ne fyo Baibolo isambilisha. Nga ca kuti tulecita ifi pa kusambilisha, tatwakalenge abantu ukulamona kwati icine ca mu Baibolo calyafya ukumfwa. Mwilalondolola ifintu ifishilingile. Tatufwile ukulanda pa fyebo fye fyonse ifili mwi lembo twabelenga. Mulelanda fye pa mashiwi yalingile ayengafwa umusambi ukumfwikisha ifyo alesambilila. Umusambi akaya aleishiba ifyashika fya mu Malembo panono panono ilyo akatwalilila ukusambilila.—Heb. 5:13, 14.

10. Finshi fingatwafwa ukwishiba amaparagrafu twingasambilila ilyo tuletungulula isambililo?

¹⁰ Bushe maparagrafu yanga twingasambilila? Pa kwishiba ubwingi bwa maparagrafu twingasambilila tufwile ukwishiba ifyo umusambi engakwanisha ukumfwa. Kwena imibele na maka ya musambi na kasabankanya kuti fyapusana, lelo tufwile ukulaibukisha ukuti icacindama ico tufwile ukucita, kwafwa umusambi ukuba ne citetekelo cakosa. Kanshi tukamupeela inshita ya kubelenga, ukumfwa, no kucetekela icine ico Icebo ca kwa Lesa cisambilisha. Tatufwile ukulasambilila ifyebo ifingi ukucila pa fyo engakwanisha ukumfwa. E lyo tatulingile ukulashininda fye pamo pene, tufwile ukulasela. Nga ca kuti umusambi aumfwa icishinka, tufwile ukusela.—Kol. 2:6, 7.

11. Finshi twingasambililako ku misambilishishe ya mutumwa Paulo?

¹¹ Umutumwa Paulo alebomfya amashiwi ayayanguka nga aleshimikila imbila nsuma ku bantu abashaishibepo nangu kamo. Nangu cingati alisambilile sana, talebomfya amashiwi ayayafya ukumfwa. (Belengeni 1 Korinti 2:1, 2.) Ukwangusha ifyebo fyaba mu Malembo kulalenga abantu abafumacumi ukulafwaisha ukusambilila kabili balaba sana ne nsansa. Umuntu takabila ukuba uwasambilila sana pa kwishiba icine.—Mat. 11:25; Imil. 4:13; 1 Kor. 1:26, 27.

Muleyafwa Abasambi Ukwiluka Ukuti Ifyo Balesambilila Fyalicindama

12, 13. Cinshi nalimo cingalenga umusambi ukutendeka ukulacita ifyo alesambilila? Langilileni.

¹² Ifyo tulesambilisha nga filefika umusambi pa mutima, ninshi tulesambilisha bwino. Umusambi afwile ukwishiba ifyo ifyebo alesambilila fimukumine, ifyo fingamwafwa, ne fyo ubumi bwakwe bukawama nga alekonka ifyo Amalembo yalanda.—Esa. 48:17, 18.

¹³ Ica kumwenako fye, limbi kuti tulelanshanya ilembo lya AbaHebere 10:24, 25, ilikoselesha Abena Kristu ukulalongana pamo na basumina banabo pa kuti balekoseleshanya mu Malembo no kulabishanya pamo. Nga ca kuti umusambi talatampa ukusangwa ku kulongana, kuti twamulondolwelako ifyo ukulongana kuba ne fyo tukalasambilila pa kulongana kukonkelepo. Kuti twamulondolwela ukuti ilyo tuya ku kulongana, tuya mu kupepa Lesa kabili kuti twamulondolwela no kuti ifyo tusambilila kulya filatunonsha. Nga twamweba fyonse ifi e lyo nomba twingamulaalika ukusangwako. Ukufwaya sana ukulaumfwila Yehova e kufwile ukulenga umusambi ukulaumfwila amafunde ya mu Baibolo, te kufwaya ukusekesha uulemusambilisha.—Gal. 6:4, 5.

14, 15. (a) Finshi umusambi engasambilila pali Yehova? (b) Bushe ukwishiba ifyo Lesa aba ne mibele akwata kuti kwanonsha shani umusambi?

¹⁴ Icacindama sana ico abasambi bamwenamo ilyo balesambilila Baibolo no kulacita ifintu ukulingana ne fishinte fyabamo ca kuti baleshiba Yehova no kumutemwa nga nshi. (Esa. 42:8) Yehova ni Shifwe uwatutemwa sana, ni Kabumba kabili e mwine wa myulu ne calo. Lelo na kabili alasokolola ifyo aba, imibele yakwe, ne fyo akacitila abantu abamutemwa kabili abamubombela. (Belengeni Ukufuma 34:6, 7.) Ilyo Mose ali mupepi no kutungulula abena Israele ukufuma mu Egupti, Yehova ailondolwele kuli Mose ukuti: “Nkaba uo nkaba.” (Ukufu. 3:13-15, NW) Ici cipilibula ukuti Yehova ali no kuba untu engaba pa kuti fye afikilishe ukufwaya kwakwe ukwakumine abantu abo umwine asalile. Ici calengele abena Israele beshibe ukuti Yehova E wabapuswishe, ni Mpalume, E walebapeela ifyo balekabila, alifikilishe ifyo abalaile, no kuti E walebafwa mu nshila ishalekanalekana.—Ukufu. 15:2, 3; 16:2-5; Yosh. 23:14.

¹⁵ Nalimo Yehova te kuti afwe abasambi besu mu cipesha amano nga filya aleyafwa Mose. Lelo, icitetekelo cabo nga cakosa, babika na mano ku fyo balesambilila, no kutampa ukucita ifyo balesambilila, bakeluka ukuti calicindama sana ukushintilila pali Yehova pa kuti alebakosha, alebapeela amano, no kulabatungulula. Nga baleshintilila pali Yehova, nabo bakeshiba ukuti Yehova ni Mpanda mano iisuma kabili iyashintililwapo, alacingilila abantu bakwe, kabili alabapeela fyonse ifyo bakabila.—Amalu. 55:22; 63:7; Amapi. 3:5, 6.

Muleba ne Citemwishi

16. Mulandu nshi ukucenjela kwa cifyalilwa kushacindamina sana pa kuti kasabankanya alefika umusambi pa mutima?

¹⁶ Nga mumona ukuti tamwalamuka mu kusambilisha nge fyo mwingatemwa ukuba, mwifuupuka. Yehova na Yesu e batungulula umulimo wa kusambilisha uulecitika mu calo conse muno nshiku. (Imil. 1:7, 8; Ukus. 14:6) Nga tuleibikilishako, bakalatutungilila pa kuti ifyebo tulesosa filefika pa mitima ya bantu abafumacumi. (Yoh. 6:44) Kasabankanya nga alitemwa umusambi wakwe, ukutemwa kuti kwafika umusambi pa mutima nangu ca kutila mu cifyalilwa kasabankanya tacenjela sana pa kusambilisha. Ifyo umutumwa Paulo alecita filanga ukuti alishibe sana ubucindami bwa kuba ne citemwishi ku bantu alesambilisha.—Belengeni 1 Abena Tesalonika 2:7, 8.

17. Bushe kuti twaba shani ne citemwishi ku musambi umo na umo?

¹⁷ Kanshi na ifwe bene tufwile ukuba ne citemwishi no kubika amano ku kwishiba umusambi umo na umo. Ilyo tukalasambilila ifishinte fya mu Baibolo na ena, nalimo tukeshiba ifyo aba ne fyo apitamo. Limbi kuti twamona ukuti kale kale alitampa ukulaumfwila fimo ifyo asambilila mu Baibolo. E lyo limbi kuti alekabila ukwaluka muli fimbi. Nga tuleyafwa umusambi ukwishiba ifyo engabomfya ifyebo alesambilila muli Baibolo, ninshi tulemwafwa ukuba umusambi wa cine cine uwa kwa Kristu.

18. Mulandu nshi cawamina ukulapepa no musambi no kulamulumbula mu mapepo?

¹⁸ Ne cacindama sana kulapepa no musambi no kulamulumbula mu mapepo. Umusambi alingile ukwiluka ukuti ico tufwaya sana kumwafwa ukwishiba Kabumba wakwe bwino bwino, ukupalama kuli Ena, no kulanonkelamo mu butungulushi Bwakwe. (Belengeni Amalumbo 25:4, 5.) Nga tulelomba Yehova ukwafwa umusambi ukulacita ifyo alesambilila, umusambi akeshiba ukuti calicindama ukuba ‘kacita wa cebo.’ (Yako. 1:22) Kabili lintu umusambi akalakutika ku mapepo yesu ayafuma pa nshi ya mutima, na o akasambilila ifya kupepa. Ala mwandini cilawama ukwafwa umusambi ukuba cibusa wa kwa Yehova!

19. Finshi tukasambilila mu cipande cikonkelepo?

¹⁹ Ala tulomfwa bwino ukwishiba ukuti baNte ukucila pali 6,500,000 mu calo conse balesha na maka ukuba ‘abalamuka pa kusambilisha’ pa kuti fye baafwe abantu abafumacumi ukulabaka fyonse ifyo Yesu abebele. Bushe finshi filefuma mu fyo tulebombesha mu mulimo wa kushimikila? Mu cipande cikonkelepo e mo tukasuka ici cipusho.

‘Abalemenena ku Bumi bwa Muyayaya’ Balekutika ku Mbila Nsuma

“Bonse abalemenene ku bumi bwa muyayaya balisumine.”—IMIL. 13:48.

1, 2. Bushe Abena Kristu ba kubalilapo baumfwilile shani ukusesema kwa kwa Yesu ukwa kuti imbila nsuma yali no kubilwa mwi sonde lyonse?

MWI buuku lya Imilimo mwaba ifyalembwa ifisuma ifilanda pa fyo Abena Kristu ba kubalilapo baumfwilile ukusesema kwa kwa Yesu ukwa kuti imbila nsuma ya Bufumu yali no kubilwa mu calo conse. (Mat. 24:14) Balya Bena Kristu bali abacincila kabili na bonse abaleba Abena Kristu balebapashanya. Umulandu no kucincila kwa basambi ba kwa Yesu abali mu Yerusalemu, abantu abengi nga nshi, ukubikako fye ne “bumba ilikalamba ilya bashimapepo,” baishile mu cilonganino ca Bena Kristu.—Imil. 2:41; 4:4; 6:7.

² Bamishonari abaliko mu nshita ya batumwa nabo balyafwile abantu abengi ukuba Abena Kristu. Ica kumwenako fye, Filipi aile ku Samaria, uko abantu abengi balekutika ku fyo alesosa. (Imil. 8:5-8) Paulo na banankwe abalekanalekana balishimikile imbila nsuma mu fyalo ifingi pamo nga mu Kupro, incende shimo isha mu Asia Minor, mu Makedonia, mu Grisi, na mu Italia. AbaYuda na baGriki abengi nga nshi abaleikala mu misumba Paulo ashimikilemo baishileba Abena Kristu. (Imil. 14:1; 16:5; 17:4) Tito atwalilile ukulashimikila mu Krete. (Tito 1:5) Petro aleshimikila mu Babiloni, kabili lintu alembele kalata ya kubalilapo, nalimo mu 62-64 C.E., ninshi Abena Kristu balishibikwa sana mu Ponti, mu Galatia, mu Kapadokia, mu Asia, na mu Bitunia. (1 Pet. 1:1; 5:13) Ala mwandini shilya nshiku shali ni nshiku ishisuma ku Bena Kristu! Abena Kristu ba kubalilapo bali abacincila sana ica kuti abalwani babo baleti ‘nabapinuna aba pano isonde.’—Imil. 17:6; 28:22.

3. Bushe bakasabankanya ba Bufumu aba muno nshiku balebomba shani umulimo wabo uwa kushimikila, kabili ukwishiba ifi kwamulenga ukumfwa shani?

³ Na muno nshiku mwine, icilonganino ca Bena Kristu cileya cilekulilako fye. Bushe tamumfwa bwino ilyo mubelenga lipoti ya Nte sha kwa Yehova no kumona ifyo balebomba mu calo conse? Bushe tamutemenwe ukwishiba ukuti bakasabankanya ba mbila nsuma ya Bufumu batungulwile amasambililo ya Baibolo ukucila pali 6 milioni mu mwaka wa mulimo uwa mu 2007? Kabili, impendwa ya basangilwe ku Cibukisho ca mfwa ya kwa Yesu Kristu umwaka wapwile ilelanga ukuti abantu mupepi na 10 milioni abashili Inte sha kwa Yehova kuti batemwa ukusambilila Baibolo pantu balisangilwe kuli uku kulongana kwacindama. Ici cilelanga ukuti kuli umulimo uukalamba uwa kubomba.

4. Bantu ba musango nshi abalekutika ku mbila nsuma ya Bufumu?

⁴ Nge fyo cali mu nshita ya batumwa, na muno nshiku mwine, ‘bonse abalemenena ku bumi bwa muyayaya’ balekutika ku mbila nsuma ya Bufumu. (Imil. 13:48) Yehova alekulila abantu ba musango yu mu kuteyanya kwakwe. (Belengeni Hagai 2:7) Bushe tufwile ukulamona shani umulimo wa kushimikila imbila nsuma pa kuti tulebomba bwino uyu mulimo wa kulobolola?

Mwilaba na Musobolola pa Kushimikila

5. Bantu ba musango nshi abo Yehova atemwa?

⁵ Abena Kristu ba kubalilapo balishibe ukuti “Lesa taba na kapaatulula, lelo mu luko lonse umuntu uumutiina no kubomba ubulungami alapokelelwa kuli wene.” (Imil. 10:34, 35) Umuntu uwingatemwa ukuba icibusa ca kwa Yehova afwile ukutetekela ilambo lya cilubula ilya kwa Yesu. (Yoh. 3:16, 36) Kabili Yehova afwaya ukuti “abantu ba misango yonse bakapusuke no kufika ku kwishiba bwino bwino icine.”—1 Tim. 2:3, 4.

6. Cinshi ico bakasabankanya ba Bufumu bashilingile ukulacita, kabili mulandu nshi?

⁶ Kuti cabipa sana nga bakasabankanya ba mbila nsuma balepingula abantu ukulingana no mutundu wabo, icifulo bakwata mu bwikashi, imimonekele yabo, uko bapepa, nelyo imibele imbi iilenga bapusaneko na bantu bambi. Taleni tontonkanyeni pa fyamucitikile: Bushe tamutasha ukuti umuntu uwabalilepo ukumushimikila imbila nsuma tali no musobolola? Kanshi tufwile ukulashimikila ubukombe bwa kupususha imyeo ku bantu fye bonse abengakutika!—Belengeni Mateo 7:12.

7. Mulandu nshi tushilingile ukupingwila abantu abo tushimikilako?

⁷ Yehova alisala Yesu ukuba Kapingula; kanshi ifwe tatwakwata insambu sha kupingula umuntu uuli onse. Na kuba, e fyo cilingile ukuba pantu ifwe tatwaba nga Yesu, tupingula ukulingana no “kumona kwa menso [yesu]” nelyo ukulingana no “kuumfwa kwa matwi [yesu],” lelo Yesu ena aleshiba amatontonkanyo na mapange yaba mu mutima wa muntu.—Esa. 11:1-5; 2 Tim. 4:1.

8, 9. (a) Bushe Sauli ali muntu wa musango nshi ilyo ashilaba Umwina Kristu? (b) Bushe ifyacitikile umutumwa Paulo fitusambilisha cinshi?

⁸ Abantu abalekanalekana balisanguka ababomfi ba kwa Yehova. Uo twingamwenako ni Sauli wa ku Tarsi, uwaishileba umutumwa Paulo. Sauli ali muFarise kabili alipatile sana Abena Kristu. Apo aletontonkanya ukuti Abena Kristu te babomfi ba cine aba kwa Yehova, atampile ukupakasa icilonganino ca Bena Kristu. (Gal. 1:13) Nga kulingana fye no buntunse, nalimo te kuti twenekele Sauli ukuba Umwina Kristu. Lelo, Yesu alimwene ifisuma mu mutima wakwe kabili alimusalile ukubomba umulimo uwacindama. Icafuminemo ca kuti, Sauli ali pa bantu abacincile sana mu cilonganino ca Bena Kristu ba kubalilapo.

⁹ Bushe ifyacitikile umutumwa Paulo fitusambilisha cinshi? Mu ncende iyo tushimikilamo nalimo mwaliba abantu abamoneka ukuti tabafwaya ukukutika nangu panono ku mbila nsuma tushimikila. Nalimo kuti tulemona kwati teti babe Abena Kristu ba cine, lelo tatufwile ukuleka ukulanshanya nabo Amalembo. Abantu bamo abo twalemona kwati teti babe Abena Kristu, balitampa ukukutika ku mbila nsuma. Umulimo twapeelwa wa kutwalilila ukulashimikila ku bantu bonse “ukwabulo kuleka.”—Belengeni Imilimo 5:42.

Abashimikila “Ukwabulo Kuleka” Bakapaalwa Nga Nshi

10. Mulandu nshi tulingile ukulashimikila imbila nsuma na ku bantu aba kuti nga mwabamona fye mwatiina no kutiina? Shimikeni ifyacitike uko kwine mwikala.

¹⁰ Nga tulelolesha pa fyo umuntu amoneka kuti twatampa ukulatontonkanya ifyalubana pali ena. Ica kumwenako fye, Ignacioa atampile ukulasambilila Baibolo ne Nte sha kwa Yehova lintu ali mu cifungo ku calo cimo ica mu South America. Abantu balemutiina pantu ali wa lubuli icine cine. E ico, abafungwa banankwe abalepanga no kushitisha ifintu ku bafungwa banabo baleeba Ignacio ukubapokelako inkongole ku bashalefwaya ukulipila. Lelo, lintu Ignacio asambilile ifingi muli Baibolo, atampile ukucita filya fine alesambilila ica kuti uyu mwaume wali no lubuli nga nshi aishileba uwa cikuuku. Pali ino nshita takwaba abamweba ukubapokelako inkongole, kabili Ignacio aliba ne nsansa pantu icine ca mu Baibolo no mupashi wa kwa Lesa fyalyalula imibele yakwe. Na kabili alatasha nga nshi pantu bakasabankanya ba Bufumu abalemusambilisha tabali na kapaatulula.

11. Mulandu nshi tutwalilila ukubwelela ku bantu abo twashimikilako kale imbila nsuma?

¹¹ Umulandu umo uo tutwalilila fye ukubwelela ku bantu abo twashimikilako kale imbila nsuma wa kuti ifintu ne mibele kuti fyayaluka, na kuba filaluka. Ukutula pa muku twalekelesheko ukubatandalila, bamo limbi balilwala sana, nalimo incito yalipwa, nangu balifwilwa. (Belengeni Lukala Milandu 9:11.) Amafya tupitamo muli cino calo kuti yalenga abantu ukutontonkanya sana pa nshita yabo iya ku ntanshi. Ifintu fya musango yu kuti fyalenga umuntu uushalebika amano ku mbila nsuma nelyo uwalekaanya Abena Kristu ba cine ukutendeka ukukutika ku mbila nsuma. Kanshi, nga kwaba ishuko, tufwile ukushimikila imbila nsuma ku bantu.

12. Bushe tufwile ukulamona shani abantu abo tushimikilako, kabili mulandu nshi?

¹² Fwe bantu twalitemwa ukupaatulula no kupingula abantu. Lelo, Yehova ena tatulinganya ku bantu bambi. Amonamo fye imibele isuma iyo ifwe umo umo twakwata. (Belengeni 1 Samwele 16:7) E fyo na ifwe tufwile ukulacita ilyo tulebomba umulimo wa kushimikila. Ifyacitika ifingi filanga ukuti cisuma sana ukulamona ukuti abantu bonse abo tushimikilako kuti baba Abena Kristu.

13, 14. (a) Mulandu nshi painiya wa nshita yonse alekele ukusambilila no mwanakashi asangile ilyo aleshimikila? (b) Cinshi tulesambililako kuli ici cacitike?

¹³ BaSandra, bapainiya wa nshita yonse abekala ku fishi fya Caribbean, baleshimikila ku ng’anda ne ng’anda ilyo basangile baRuth, abatemenwe sana ukusefya umutebeto uo beta ukuti carnival. Imiku ibili balibapeele ifilambu pantu e bacimfishe pa mutebeto wa carnival. BaRuth balitemenwe sana ifyo baSandra balelanda ica kuti isambililo lyalitendeke. BaSandra bashimika ukuti: “Ilyo naingile mu ng’anda, namwene icikope icikalamba ica baRuth ninshi nabafwala ifyo basefeshamo carnival, ne fikombe ifingi ifyo babapeela. Natampile ukutontonkanya ukuti apo baRuth balilumbuka nga nshi kabili balitemwa sana ukusefya carnival, tabakatwalilile ukusambilila Baibolo. E ico, nalilekele ukuyako.”

¹⁴ Ilyo papitile inshita, baRuth baile ku Ng’anda ya Bufumu, kabili ilyo bapwile ukulongana, baipwishe baSandra ukuti, “Cinshi mwalekela ukwisa mu kunsambilisha?” BaSandra balilombele ubwelelo kabili balitwalilile ukusambilila. BaRuth balilundulwike, balifumishe ifikope bakopelwe ilyo balesefya carnival, batampile ukulabombako imilimo yonse iya cilonganino, kabili baliipeele kuli Yehova. BaSandra balilwike ukuti ifyo balemona baRuth fyalilubene.

15, 16. (a) Cinshi cafuminemo ilyo kasabankanya umo ashimikile kuli lupwa wakwe? (b) Mulandu nshi imibele ya kwa lupwa wesu ishilingile ukutulesha ukushimikila kuli ena?

¹⁵ E fyo caba na kuli baNte abengi abashimikilapo balupwa lwabo abo balemona kwati nalimo teti bakutike ku mbila nsuma. Natulande pa fyacitikile baJoyce abekala ku United States. Bamulamu babo balebapoosa mu cifungo libili libili ukutula fye lintu bali abalumendo. BaJoyce bashimika ukuti: “Abantu balelanda ukuti bamulamu bali ca kupoosa fye pantu baleshitisha no kubomfya imiti ikola, baleiba, kabili balecita ne fintu fimbi ifyabipa. Nangu cingati balecita ifintu ifyabipa kabili calemoneka kwati teti baluke, nalitwalilile ukulabebako ifyo Baibolo isambilisha pa myaka 37.” Mu kushishimisha kwa baJoyce mwalifumine ifisuma pantu bamulamu babo balitampile ukusambilila Baibolo ne Nte sha kwa Yehova kabili imibele yabo yalyalwike icine cine. Nomba line, ilyo bamulamu ba baJoyce bali ne myaka 50, balibatishiwa pa kulongana kwa citungu mu California, ku U.S.A. BaJoyce batile: “Nalililile umulandu ne nsansa. Ndomfwa bwino sana ukuti nshanakile ukubashimikilako ifyo Baibolo isambilisha!”

¹⁶ Nalimo mulashimunuka ukushimikilako balupwa lwenu bamo ifyo Baibolo isambilisha pa mulandu wa mibele yabo. Lelo, baJoyce tabashimunwike ukushimikila kuli bamulamu babo. Na kuba, takwaba umuntu uwingeshiba ifyaba mu mutima wa munankwe! Nalimo balupwa lwenu kuti balafwaisha sana ukwishiba abapepa Lesa wa cine. E ico, mwilabatana ishuko lya kwishiba abantu abapepa Lesa wa cine.—Belengeni Amapinda 3:27.

Ica Kutwafwa Ukulatungulula Amasambililo

17, 18. (a) Bushe amalipoti yalanda pa citabo citila Bushe Cinshi Baibolo Isambilisha? ayafuma mu fyalo ifingi yalanga cinshi? (b) Nga imwe, fisuma nshi ifyo mwingalandapo ifyacitika ilyo mutungulula amasambililo muli ici citabo?

¹⁷ Amalipoti ayafuma mu fyalo ifingi yalanga ukuti abantu abengi abafumacumi balatemwa ukusambilila sana mu citabo citila Bushe Cinshi Baibolo Isambilisha? BaPenni, bapainiya wa nshita yonse aba ku United States, balitampile ukutungulula amasambililo ayengi muli ici citabo. Pa bantu baletungululako amasambililo, babili bali abakalamba kabili balikosele sana ku calici balepepako. BaPenni tabaishibe ifyo aba bantu bali no kucita nga baumfwa ifyo icine ca mu Malembo calondololwa mu citabo citila Ico Baibolo Isambilisha. Na lyo line, baPenni balembele ukuti, “Pa mulandu wa kuti ifyebo fyaba muli ici citabo balifilondolola bwino bwino kabili fyalyanguka ukumfwa, aba bantu balisumine ukuti ifyo balesambilila fya cine, tabataliike nelyo ukufulwa.”

¹⁸ BaPat, abekala ku Britain, batampile ukulatungulula isambililo ku mwanakashi uwabutwike ku calo cakwe ica ku Asia. Uyu mwanakashi alifulumwike ku calo cakwe pantu abalume na bana bakwe abaume balibasendele ku fipondo, kabili tatalile abamonapo na kabili. Balefwaya ukumwipaya, ing’anda yakwe baliyocele, kabili balimucendele ku baume abengi pa muku umo. Ifi fyonse ifyamucitikile fyalengele aletontonkanya ukuti cawama fye ukufwa, kabili imiku iingi alefwaya ukuipaya. Lelo, ukusambilila Baibolo kwalengele ukuti uyu mwanakashi abe ne subilo. BaPat balembele ukuti: “Ifyamufikile sana pa mutima filangililo na mashiwi yayanguka ayo babomfya mu citabo citila Ico Baibolo Isambilisha.” Ulya mwanakashi alilunduluka sana, nomba ni kasabankanya, kabili alefwaisha ukubatishiwa pa kulongana ukukalamba ukukakonkapo. Ala mwandini cilawama ukwafwa abantu abafumacumi ukwishiba no kukwata isubilo lyakosa ilyaba mu Malembo!

“Twinenuka mu Kucita Icawama”

19. Mulandu nshi tulingile ukubela abacincila sana ilyo tulebomba umulimo wa kushimikila?

¹⁹ Cila bushiku, inshita ya kubomba umulimo wa kushimikila no kulenga abantu ukuba abasambi ilaya ilecepelako fye. Cila mwaka abantu abengi nga nshi balafwaya ukusambilila pali Lesa. Lelo, ‘ubushiku ubukulu ubwa kwa Yehova nabupalama,’ ici cilepilibula ukuti abantu abashaishiba Lesa no kufwaya kwakwe “baletelententelo kwipaiwa.”—Sefa. 1:14; Amapi. 24:11.

20. Cinshi ico ifwe umo umo tufwile ukupampaminapo ukucita?

²⁰ Kwena abantu ba musango yo kuti twabafwa. Nomba pa kuti tubafwe, tufwile ukupashanya Abena Kristu ba kubalilapo “abatwalilile ukwabulo kuleka ukusambilisha no kubila imbila nsuma pali Kristu, Yesu.” (Imil. 5:42) Nge fyo Abena Kristu ba kubalilapo bacitile, na imwe bene te mulandu na mafya mulepitamo, muletwalilila ukushimikila kuli bonse ukwabula akapaatulula, kabili mulebika amano ku “kulamuka kwa kusambilisha”! “E ico, twinenuka mu kucita icawama,” pantu nga twatwalilila, Yehova Lesa akatupaaala nga nshi.—2 Tim. 4:2; belengeni Galatia 6:9.

[Futunoti]