Ukupika Sulupu ku Mendela

Inte sha kwa Yehova mu cinkumbawile tabakwata ukukaanya kwatapata ukwa musango yo ilelo. Nangu ni fyo, ukukanaumfwana limo limo kulema pamo nge ca kufumamo lintu baNte bacaice mu kusakamanisha bapingulapo ukukanayakana mu kusefya kwa kutemwa buluko, pamo nga ukupika sulupu ku mendela.

Abana ba Nte sha kwa Yehova balisambilishiwa ukukanakaanya bambi ukupika sulupu ku mendela; pantu ico caba kuli umo umo ukupingulapo. Imimwene ya Nte ishine, nangu cibe fyo, yabe yashangila: Tabapika sulupu ku mendela ya luko ululi lonse. Ici mu kushininkisha tacaba ku kufwaya ukulangisha umusaalula. Balacindika imendela ya calo icili conse cintu bekalamo, kabili balangisha uyu mucinshi pa kumfwila amafunde ya mu calo. Tabaibimba mu ncitilo sha kulwisho buteko isha musango uuli onse. Na kuba, Inte shasumina ukuti amakamfulumende ya buntunse ayalipo ‘yatekwapo na Lesa’ ayo asuminisha ukubako. E co bailanguluka abene ukuba pe samba lye funde lya bulesa ukulipile misonko no kucindika “bakateka abacilamo” aba musango yo. (Abena Roma 13:​1-7) Ici caba mu kumfwana no kulandapo kwa kwa Yesu ukwaishibika ukwa kuti: “Bwesesheni kuli Kaisare ifya kwa Kaisare​—na kuli Lesa ifya kwa Lesa.”​—Mateo 22:​21, Jerusalem Bible ya ciKatolika.

Pambi kuti bamo baipusha abati, ‘Mulandu nshi lyene Inte sha kwa Yehova bashicindikila imendela pa kupika sulupu kuli yene?’ Caba ni pa mulandu wa kuti bamona ukupika sulupu ku mendela nge ncitilo ya kupepa, kabili Lesa e ufwile fye ukupepwa; te kuti mu kusuminishiwa na kampingu bapeele ukupepa ku uli onse nelyo ku cili conse kano fye kuli Lesa. (Mateo 4:10; Imilimo 5:29) E ico, balatasha lintu aba mu bulashi bwa masomo bacindika uku kushininwa no kusuminisha abana ba baNte ukwikalila ku fisumino fyabo.

Te ca kupapusha, Inte sha kwa Yehova tababa beka mu kusumina ukuti ukupika sulupu ku mendela kwalyampana ku kupepa, nga fintu ukulandapo kwakonkapo kulelanga:

“Imendela sha mu kubangilila shali kupepa ukutuntulu. . . . Ukwafwilisha kwa mipepele kumoneka ukuti pe fye kwalefwaikwa ku kulenga imendela sha luko ukuba ishashila.” (Ifilembo fipindeme fyesu.)​—Encyclopædia Britannica.

“Imendela, ukupala umusalaba, yalishila. . . . Amafunde ne fipope ifyaampana ku mibele ya bantunse ukulola ku malamfya ya luko fibomfya amashiwi ya kufikapo, aya kwebekesha, pamo nga, ‘Iminsa ku Mendela,’ . . . ‘Ukucindikisha Imendela,’ ‘Ukuipeelesha ku Mendela.’” (Ifilembo fipindeme fyesu.)​—The Encyclopedia Americana.

“Abena Kristu balikeene . . . ukupeele lambo kuli kalesa ka kwa kateka [wa ciRoma]​—icapala ilelo ku kukaana ukupika sulupu ku mendela nelyo ukubwekeshapo imilapo ya bucishinka.”​—Those About to Die (1958), kuli Daniel P. Mannix, ibula 135.

Na kabili, Inte sha kwa Yehova tabafwaya ukusaalula kamfulumende uuli onse nelyo bakateka ba uko pa kukaana ukupika sulupu ku mendela. Caba fye ni pa kuti te kuti, mu ncitilo ya kupepa bakontamine nelyo ukupika sulupu ku cimpashanya icileimininako Icalo. Bacimona nge capala fye ku kwiminina ukwabulilwe na baHebere bacaice batatu abalembwa muli Baibolo abakeene ukukontama pa ntanshi ya cimpashanya icaimikwe mu nika ya Dura ku mfumu ya Babiloni Nebukadnesari. (Daniele, icipandwa 3) E co lyene, ilintu bambi balapika sulupu no kulumbulula imilapo ya bucishinka, abana ba Nte sha kwa Yehova balisambilishiwa ukukonka bakampingu babo abakanshiwa na Baibolo. Muli fyo, mu mutalalila kabili mu kubamo mucinshi balataluka ku kwakanamo. Pa milandu yapalako, abana ba Nte balasalapo ukukanayakanamo lintu inyimbo sha cishipa shileimbwa nelyo ukulishiwa.