Beni no Mutima Uwakwete Kristu

“[Beni] no mutima umo wine uo Kristu Yesu akwete.”—ROM. 15:5.

1. Mulandu nshi tufwile ukufwaila ukukwata umutima uo Kristu akwete?

YESU KRISTU atile: “Iseni kuli ine . . . no kusambilila kuli ine, pantu nalifuuka kabili nali-icefya, e lyo mwalasanga ukutuusha.” (Mat. 11:28, 29) Ubu bwite bulangilila ifyo Yesu aba no mutima wa kutemwa. E muntu fye uo tufwile ukupashanya sana. Nangu cingati Yesu ali mwana wa kwa Lesa uwakwata sana amaka, alelangulukilako bambi kabili ali uwanakilila, maka maka kuli balya abalecula.

2. Mibele nshi twalasambilila pa mutima wa kwa Yesu?

² Muli cino cipande ne fikonkelepo fibili, tuli no kulanda pa fyo twingaba no mutima uo Yesu akwete no kulacita ifintu ifilanga ukuti “tutontonkanya nge fyo Kristu atontonkanya.” (1 Kor. 2:16) Twalasambilila sana pa fintu fisano: Ubufuuke bwa kwa Yesu no kuicefya, icikuuku cakwe, icumfwila cakwe kuli Lesa, ukushipa kwakwe, no kutemwa kwakwe ukushipwa.

Sambilileni ku Bufuuke bwa kwa Kristu

3. (a) Cinshi cimo Yesu acitile pa kusambilisha abasambi bakwe ukuba abaicefya? (b) Bushe Yesu acitile shani pa bunake bwa basambi bakwe?

³ Yesu, Umwana wapwililika uwa kwa Lesa, ali-itemenwe ukwisa pa calo mu kubombela abantu abashapwililika kabili ababembu. Bamo pali aba e bamwipeye no kumwipaya. Nangu cibe fyo, Yesu atwalilile fye ukuba ne nsansa kabili uwailama. (1 Pet. 2:21-23) ‘Ukutonta amenso’ pa fyo Yesu acitile kuti kwa-afwa na ifwe ukucita filya fine acitile nga ca kuti ifilubo fya bambi no kukanapwililika kwabo fyatukuma. (Heb. 12:2) Yesu aebele abasambi bakwe ukusenda ikoli lyakwe e lyo no kusambilila kuli ena. (Mat. 11:29) Finshi bali no kusambililako? Cimo ico bali no kusambilila ca kuti Yesu ali uwafuuka, kabili aletekanishisha abasambi bakwe te mulandu ne filubo fyabo. Pa bushiku aipaiwe, Yesu asambile amakasa yabo, abasambilishe isambililo ilyo tabali no kulaba ilya kuti balingile ukuba ‘abaicefya.’ (Belengeni Yohane 13:14-17.) Pa numa, ilyo Petro, Yakobo, na Yohane bafililwe ukutwalilila ‘ukulola,’ Yesu ali ne cikuuku kuli bena pantu alishibe ukuti balinakile. Aipwishe ati: “Simone, bushe naulaala?” Lyena atile: “Akuloleni kabili mulepepa, pa kuti mwi-ingila mu matunko. Umutima wena naukosa, lelo umubili naunaka.”—Marko 14:32-38.

4, 5. Bushe ifyo Yesu acitile kuti fyatwafwa shani ukwishiba ifya kucita ilyo bambi balecita ifilubo?

⁴ Bushe tucita shani nga ca kuti munyinefwe nangu nkashi alitemwa ukucimfyanya, alafulwa bwangu, nelyo alakokomoka pa kuti akonke ifyo baeluda basosa nangu ifyasosa “umusha wa cishinka kabili uwashilimuka?” (Mat. 24:45-47) Nalimo kuti ca-anguka ukusuulako nga muntu wa ku calo e wacita ifyo pantu twalishiba ukuti e fyaba aba mu calo ca kwa Satana. Lelo cilakosa sana nga ca kuti bamunyinefwe e bali ifyo. Nga ca kuti ifilubo fya bambi filatukalifya, tulingile ukuipusha atuti, ‘Bushe ifi caba kuti nacita shani pa kuti nange “umutima uo Kristu akwete”?’ Muleibukisha ukuti Yesu takalipe na lintu abasambi bakwe bafililwe ukuba no mutima uo akwete.

⁵ Tontonkanyeni pa fyo cali ku mutumwa Petro. Ilyo Yesu aitile Petro ukufuma mu bwato ukuti ende pa menshi ukuya kuli ena, Petro alyendele pa menshi pa nshita inono. Lyena, Petro aloleshe icipuupu ca mwela kabili atendeke ukwibila. Bushe Yesu alikalipe no kumweba ati: “Wacenjela! Walacimona lelo!” Awe iyo! “Ilyo line Yesu atambike ukuboko kwakwe no kumwikata no kumweba ati: ‘We wa citetekelo cinono, nga cinshi wacitwishikila?’” (Mat. 14:28-31) Nga ca kuti munyinefwe acita fimo ifilemoneka kwati nabulwa icitetekelo, bushe na ifwe tukacita nga filya Yesu acitile no kwafwa uyo munyinefwe ukuba ne citetekelo? Ifi Yesu acitile kuli Petro filetusambilisha ukuti cine cine ali uwafuuka.

6. Finshi Yesu asambilishe abatumwa bakwe pa lwa kufwaya ukulumbuka?

⁶ Petro na o alelwishako ukuba umukalamba muli kulya kukansana kwa mutatakuya ukwa basambi. Yakobo na Yohane balefwaya ukwikala umo ku kulyo e lyo umbi ku kuso kwa kwa Yesu mu Bufumu bwakwe. Ilyo Petro na batumwa bambi baumfwile fi, balikalipe. Yesu alishibe ukuti nalimo ba-ambwile iyi mibele ku bantu bali muli ilya ncende bakuliilemo. Alibetile no kubeba ati: “Mwalishiba ukuti ishamfumu sha bena fyalo shiteka abantu ba shiko kwati basha kabili intungulushi na sho shititikisha abo shitungulula. Te fyo cifwile ukuba kuli imwe; lelo onse uufwaya ukuba umukalamba pali imwe, afwile ukulamubombela, na onse uufwaya ukuba uwa ntanshi pali imwe, afwile ukuba umusha wenu.” Lyena, Yesu alandile pa fyo ena ali, atile: “Nge fyo no Mwana wa muntu taishile ukuti balemubombela, lelo aishile mu kubombela abantu no kupeela umweo wakwe icilubula pa kuti alubule abengi.”—Mat. 20:20-28.

7. Cinshi ifwe umo umo twingacita pa kuti mu cilonganino mube ukwikatana?

⁷ Ukutontonkanya pa kuicefya kwa kwa Yesu kuti kwatwafwa ukuba ‘abaiceefya’ pali bamunyinefwe. (Luka 9:46-48) Iyo micitile ilalenga kube ukwikatana. Yehova, uwaba kwati ni wishi wa lupwa ulukalamba, afwaya abana bakwe “ukwikala pamo mu cumfwano.” (Amalu. 133:1) Mwi pepo Yesu apepele kuli Wishi, alombele ukuti Abena Kristu bonse bakabe abaikatana, pa kutila “aba muli ici calo beshibe ukuti ni mwe mwantumine, no kuti mwalibatemwa filya fine mwantemwa.” (Yoh. 17:23) Kanshi ukwikatana kwesu kuleshibisha abantu ukuti cine cine tulakonka Kristu. Pa kuti uko kwikatana kutwalilile, tufwile ukumona ifilubo fya bambi nga filya Kristu alefimona. Yesu alebelela bambi uluse, kabili asambilishe ukuti pa kuti batubelele uluse, na ifwe tufwile ukubelela bambi uluse.—Belengeni Mateo 6:14, 15.

8. Finshi twingasambilila ku micitile ya babomfi ba kwa Lesa abakokole?

⁸ Kuti twasambilila na fimbi nga tulepashanya icitetekelo ca bapashanya Kristu pa myaka iingi. Aba babomfi ba kwa Lesa balalangulukilako bambi ilyo balufyanya, filya fine fye na Yesu alecita. Balishiba ukuti ukuba ne nkumbu nga shilya shaliko na Kristu kulalenga ‘tuleafwa abanaka,’ e lyo kulalenga no kuti mu cilonganino mube kwikatana. Kabili kulalenga ne cilonganino conse ukuba no mutima uo Kristu akwete. Bafwaya bamunyinabo ukuba no mutima umo wine no kulenga kube ukwikatana nga filya umutumwa Paulo alefwaya cibe ku Bena Kristu ba mu Roma ilyo atile: “Lesa uupeela ukushipikisha no kusansamusha amulenge ukuba no mutima umo wine uo Kristu Yesu akwete, e pa kuti bonse capamo mu kwikatana mucindike Lesa kabili Wishi wa kwa Shikulwifwe Yesu Kristu mwi shiwi limo.” (Rom. 15:1, 5, 6) Cine cine, ukwikatana kwaba mu cilonganino kulaletela Yehova amalumbo.

9. Mulandu nshi tukabila umupashi wa mushilo pa kuti tupashanye imibele ya kwa Yesu?

⁹ Yesu atile ‘ukuiceefya’ kwalyampana no kufuuka, ukwaba pa fisabo fya mupashi wa mushilo uwa kwa Lesa. Kanshi, ukulunda pa kwishiba bwino imibele ya kwa Yesu, tukabila no mupashi wa mushilo uwa kwa Yehova, pa kuti tupashanye bwino Yesu. Tufwile ukulomba umupashi wa mushilo uwa kwa Lesa no kwesha na maka ukukwata ifisabo fya uko, e kutila “ukutemwa, ukusekelela, umutende, ukushishimisha, icikuuku, ubusuma, icitetekelo, ukufuuka, no kuilama.” (Gal. 5:22, 23) Nga tulepashanya Yesu mu kuba abaiceefya kabili abafuuka, tukalenga Shifwe wa ku muulu Yehova ukusekelela.

Yesu Ali Uwa Cikuuku

10. Bushe Yesu alangile shani icikuuku?

¹⁰ Icikuuku na co caba pa fisabo fya mupashi wa mushilo. Yesu lyonse ali uwa cikuuku. Bonse abalefwaya Yesu ne mitima ya bufumacumi balesanga ukuti ‘alebapokelela bwino.’ (Belengeni Luka 9:11.) Finshi twingasambilila ku cikuuku ca kwa Yesu? Umuntu wa cikuuku taifinya, alinakilila, alalangulukilako, kabili aliba bwino. E fyo Yesu ali. Aleumfwila abantu uluse “pantu balebacusha kabili bali abapaswa nge mpaanga ishabula kacema.”—Mat. 9:35, 36.

11, 12. (a) Landenipo inshita imo ilyo Yesu alangile inkumbu no kucitapo fimo. (b) Finshi mwingasambilila kuli ci twalandapo pano?

¹¹ Yesu nga aumfwila abantu uluse ne nkumbu, alecitapo fimo. Moneni ifyo acitile inshita imo. Kwali umwanakashi uwalwele ukufuma umulopa pa myaka 12. Alishibe ukuti ukulingana ne Funde lya kwa Mose, filya alwele ubo bulwele ninshi ali uushasanguluka kabili na conse ico akumya caleba icishasanguluka. (Lebi 15:25-27) Na lyo line, ukulingana fye ne fyo aishibe Yesu e lyo ne mibele yakwe, taletwishika no kutwishika ukuti ali no kumundapa. Aikalile fye ukuisosha ati: “Nga nakumya fye ku fya kufwala fyakwe, nalapola.” Awe e fyo ashipile no kuyakumya ku fya kufwala fya kwa Yesu kabili apo pene fye aumfwile ukuti napola.

¹² Yesu alishibe ukuti pali uwamukumishe, kabili atampile ukucencenta ukufwaya ukwishiba uwamukumishe. Umwanakashi afwile aletiina ukuti balamukalipila nga nshi pa mulandu wa kupula mwi Funde. E ico alishile no kuwa ku makasa ya kwa Yesu aletutuma no kulondolola fye fyonse ifyacitike. Bushe Yesu alikalipile uyu mwanakashi walecula? Awe iyo! Amwebele mwi shiwi lya kukoselesha ati: “We mwana, icitetekelo cobe nacikuposha. Kabiye umutende.” (Marko 5:25-34) Afwile alisansamwike icine cine pa kumfwa ayo mashiwi ya cikuuku!

13. (a) Bushe imibele ya kwa Yesu yapusene shani ne ya baFarise? (b) Bushe Yesu alemona shani abana?

¹³ Yesu alipuseneko na baFarise abakosele imitima pantu ena tatalile abomfya amaka yakwe ukutwika bambi ifipe fyafina. (Mat. 23:4) Lelo, pa kusambilisha bambi imibele ya kwa Yehova ali uwa cikuuku kabili uwatekanya. Ali uwa bucibusa ku basambi bakwe, lyonse ali uwa kutemwa kabili uwa cikuuku, cibusa wa cishinka. (Amapi. 17:17; Yoh. 15:11-15) Nangu fye bana baleumfwa bwino ukuba na Yesu, kabili na o afwile aleumfwa bwino ukuba nabo. Nangu ca kuti ali ne fingi ifya kucita, alesangako inshita ya kuba na bana banono. Pa nshita imo, abasambi bakwe, abo na pali iyi nshita baleimona kwati balicindama ukucila abantu bambi nga filya na bashimapepo baleimona, baeseshe ukulesha abantu ukuti betwala abana babo kuli Yesu ukuti abakumye. Yesu tatemwe ifyacitile abasambi. Abebele ukuti: “Lekeni abana banono bese kuli ine; mwibakaanya, pantu ubufumu bwa kwa Lesa bwa bantu ababa kwati ni aba bana.” Lyena, abomfeshe abana ku kusambilisha isambililo lyacindama. Atile: “Ndemweba icine cine, nati, Onse uushipokelela ubufumu bwa kwa Lesa filya umwana munono apokelela ifintu, takengilemo nakalya.”—Marko 10:13-15.

14. Bushe ciwamina shani abana nga ca kuti balebalanga ukutemwa kwa bufumacumi?

¹⁴ Taleni tontonkanyeni ifyo balya bana nga bakula bali no kumfwa ilyo baibukisha ukuti Yesu Kristu ‘alibafukatile no kubapaala.’ (Marko 10:16) Abana ba lelo na bo ku ntanshi bakalaibukisha baeluda na bantu bambi ababatemwa ukutemwa kwa bufumacumi, kabili bakalaumfwa bwino. Ne cacindama ca kuti, abana abo batemwa mu cilonganino ukufuma ku bwaice baleshiba ukuti umupashi wa kwa Yehova waba pa bantu bakwe.

Beni Aba Cikuuku mu Calo Umushaba Icikuuku

15. Mulandu nshi ukubulwa icikuuku kwa bantu muno nshiku kushilingile ukutupapusha?

¹⁵ Abantu abengi ilelo bamona kwati tabakwata inshita ya kulanga icikuuku kuli bambi. E ico, cila bushiku konse uko abantu ba kwa Yehova bapita kwaliba umupashi wa calo. Kuti twaumfwa ububi pa mulandu wa micitile ya bantu iyabula icikuuku, lelo tatufwile ukupapa. Yehova aebele Paulo ukutusokela kabela ukuti ifintu muli shino “nshiku sha kulekelesha” ishayafya nga nshi fyali no kulenga Abena Kristu ukukumana na bantu “abaitemwa, . . . [kabili] abashatemwa abantu.”—2 Tim. 3:1-3.

16. Kuti twacita shani pa kuti mu cilonganino mube icikuuku nga cilya cakweteko Kristu?

¹⁶ Lelo, imibele yaba mu cilonganino ca Bena Kristu yalipusanininako fye ne ya bantu ba muli cino calo ababula icikuuku. Ifwe bonse nga tulepashanya Yesu, kuti tulecita fimo ifingalenga mu cilonganino mube icikuuku. Kuti twacita shani ifyo? Ica kubalilapo, abengi mu cilonganino balakabila ukuti tubafwilishe no kubakoselesha pa mulandu wa kulwalilila nangu pa mulandu wa mafya yambi ayo bapitamo. Muli shino “nshiku sha kulekelesha,” amafya ya musango yo yalefulilako pe fye, lelo ya kale na kale. Na Bena Kristu abalembwa mu Baibolo balekwatako amafya ya musango yo. Kanshi, ukwafwa nakulinga nga fintu fye kwali ukwalinga ku Bena Kristu abaliko muli iyo myaka ya ku numa. Ku ca kumwenako, Paulo akoseleshe Abena Kristu ‘ukulasansamusha abali no bulanda, ukulakoselesha abanaka, no kuti baleshishimisha kuli bonse.’ (1 Tes. 5:14) Pa kuti tucite ifi, tufwile ukuba ne cikuuku cakweteko Kristu.

17, 18. Ni mu nshila nshi shimo twingapashanya icikuuku ca kwa Yesu?

¹⁷ Fwe Bena Kristu tufwile ‘ukupokelela bwino aba bwananyina,’ ukubasunga nga filya Yesu engabasunga, ukusakamana abo twaishiba pa myaka iingi na bo twamonana fye na bo pa muku wa kubalilapo. (3 Yoh. 5-8) Nga filya fine Yesu aleitendekelako ukulanga inkumbu kuli bambi, na ifwe e fyo tufwile ukulacita, lyonse ukulasansamusha bambi.—Esa. 32:2; Mat. 11:28-30.

¹⁸ Ifwe umo umo kuti twalanga icikuuku nga tulesakamana bambi no kubalangulukilako. Sangeniko inshila mwingacitilamo ifyo. Fwayeniko inshila sha kubafwilamo! Paulo atucincishe ukuti: “Ku kutemwa aba bwananyina mube abatemwana nga nshi. Ku kucindikana ni mwe mubalilepo.” (Rom. 12:10) Pa kucita ifyo kano mulekonka ifyo Kristu alecita, ukutemwa bambi, ukuba ne cikuuku, e lyo no kusambilila ukulanga “ukutemwa ukushili kwa bumbimunda.” (2 Kor. 6:6) Pa kulondolola ukutemwa uko Kristu akweteko, Paulo atile: “Mu kutemwa mwaba ukushishimisha ne cikuuku. Mu kutemwa tamwaba ubufuba, tamwaba ukuitakisha, nangu ukuituumika.” (1 Kor. 13:4) Mu nshita ya kulaenda ne cikonko ku mukoshi pa fyo bamunyinefwe na bankashi batucitile, natuleumfwila ukukonkomesha kwa kuti: “Mubelane icikuuku, mube aba mitima ya nkumbu, abaitemenwa ukubelelana uluse filya na Lesa aitemenwe ukumubelela uluse muli Kristu.”—Efes. 4:32.

19. Fintu nshi ifisuma ififumamo nga twaba ne cikuuku cakweteko Kristu?

¹⁹ Tukanonkelamo sana nga tule-esha ukuba ne cikuuku icakweteko Kristu inshita shonse na muli fyonse ifyo tucita. Umupashi wa kwa Yehova ukaba pa cilonganino, ne ci cikalenga bonse ukuba ne fisabo fya mupashi. E lyo nga tulekonka icilangililo Yesu atushiilile no kwafwa bambi ukucita ifyo fine, tukalapepa mu nsansa kabili mu kwikatana, ne ci cikalenga Lesa ukusekelela. E ico lyonse natule-esha na maka ukuba abafuuka kabili aba cikuuku nga fintu Yesu ali.

Beni Abacumfwila Kabili Abashipa Nga Filya Kristu Aali

“Shipeni! Ine nincimfya icalo.”—YOH. 16:33.

1. Bushe icumfwila ca kwa Yesu kuli Lesa cali shani icafikapo?

LYONSE fye Yesu Kristu alecita ukufwaya kwa kwa Lesa. Tatontonkenyepo nangu fye bushiku bumo ukukanaumfwila Wishi wa ku muulu. (Yoh. 4:34; Heb. 7:26) E lyo kabili ifyo alepitamo pano isonde fyalengele ukuti cimukosele ukuba ne cumfwila. Ilyo fye atendeke ukushimikila, abalwani bakwe, ukusanshako na Satana, balemunashanasha, balemupatikisha, e lyo no kumusembeleka, pa kuti asangukile Lesa. (Mat. 4:1-11; Luka 20:20-25) Aba balwani bamulengele ukumfwa ubulanda no kubipilwa. Awe basukile bamupoopela pa cimuti apo afwilile. (Mat. 26:37, 38; Luka 22:44; Yoh. 19:1, 17, 18) Nomba te mulandu ne fi fyonse ifyo aculileko, Yesu ali uwa “cumfwila ukufika na ku mfwa.”—Belengeni Abena Filipi 2:8.

2, 3. Cinshi twingasambilila ku fyo Yesu ali ne cumfwila nangu ca kutila aliculile nga nshi?

² Ifyo Yesu apitilemo pano isonde fyamusambilishe ifya kuba ne cumfwila na lintu ifintu fibipile. (Heb. 5:8) Nalimo kuti twatontonkanya ukuti tapali na fimbi ifyo Yesu alekabila ukusambilila pa fya kubombela Yehova. Pantu na kuba, aikele imintapendwa ya myaka pamo na Yehova kabili ali mubomfi “waishibisha imilimo” uo Lesa abomfeshe pa kupanga ifintu. (Amapi. 8:30) Na lyo line, ukushipikisha kwakwe pa mulandu wa kukwata icitetekelo cakosa te mulandu no kucula apitilemo, kwalengele cishibikwe ukuti ali uwaipeelesha nga nshi kuli Lesa. Yesu, Umwana wa kwa Lesa, alilundulwike muli bukapepa bwakwe. Finshi twingasambilila ku fyo apitilemo?

³ Nangu ca kuti Yesu ali uwapwililika, tashintilile pa mwine pa kuti abe ne cumfwila cine cine. Apepele kuli Lesa ukuti amwafwe ukuba ne cumfwila. (Belengeni AbaHebere 5:7.) Na ifwe nga tulefwaya ukuba ne cumfwila tufwile ukuicefya no kulomba kuli Lesa ukuti atwafwe. E mulandu wine umutumwa Paulo afundiile Abena Kristu ukuti: “Mube no mutima uyu wine uwali na muli Kristu Yesu,” uyo ‘uwaicefeshe no kuba uwa cumfwila ukufika na ku mfwa.’ (Fil. 2:5-8) Icumfwila ca kwa Yesu citulanga ukuti abantu kuti baba ne cumfwila nangu ca kutila baleikala na bantu ababipa. Kwena, ca cine ukuti Yesu ali uwapwililika, nomba bushe na ifwe fwe bashapwililika kuti twaba ne cumfwila?

Kuti Twaba ne Cumfwila Nangu Tatwapwililika

4. Bushe nga twatila Lesa alitupeela ubuntungwa bwa kuisalila, ninshi twalosha mwi?

⁴ Lesa abumbile Adamu na Efa no kubapeela amano no buntungwa bwa kuisalila. Apo twatuntuka kuli aba, na ifwe bene twalikwata ubuntungwa bwa kuisalila. Bushe ici calola mwi? Calola mu kuti kuti twasalapo ukucita ifisuma nelyo ifibi. Kuti twatila, Lesa alitupeela ubuntungwa bwa kusalapo ukumumfwila nelyo ukukanamumfwila. Nomba tufwile ukwishiba ukuti nga tatubomfeshe bwino ubu buntungwa kuti twaisalubulula. Ca cine, ifyo tusalapo kuti fyalenga twaba no mweo nelyo twafwa. Kabili filakuma na bantu bapalama sana kuli ifwe.

5. Bulwi nshi bonse tulwako, kabili kuti twacimfya shani?

⁵ Pa mulandu wa kuti tatwapwililika, tacitwangukila ukuba ne cumfwila. Te lyonse citwangukila ukumfwila amafunde ya kwa Lesa. Paulo na o aleshomboka pa kuti abe ne cumfwila. Alembele ati: “Ine mona mu filundwa fyandi ifunde limbi lilelwa ne funde lya matontonkanyo yandi no kulantwala bunkole kwi funde lya lubembu ilili mu filundwa fyandi.” (Rom. 7:23) Kwena, nga ca kuti tapali ukuipusula, ukuumfwa ubukali, nelyo ukupumfyanishiwako fimo, cilanguka sana ukuba ne cumfwila. Lelo tucita shani ilyo “ulunkumbwa lwa mubili no lunkumbwa lwa menso” fyapinkana ne cumfwila? Ifilenga ukuti tukwate ulu lunkumbwa kukanapwililika e lyo no “mupashi uwa ici calo” uwaba fye mpanga yonse, kabili ifi fibili fyalikwatisha amaka. (1 Yoh. 2:16; 1 Kor. 2:12) Pa kuti tuficimfye, tufwile ukubalilapo ‘ukuteyanya umutima wesu’ ilyo tushilalolenkana no bwafya nelyo itunko no kupingulapo mu mutima wesu ukuti twakulaumfwila fye Yehova, nangu kwise ica musango shani. (Amalu. 78:8) Twalikwata ifya kumwenako ifingi ifya bantu ba mu Baibolo abacimfishe amatunko pa mulandu wa kuti baliteyenye imitima yabo.—Esra 7:10; Dan. 1:8.

6, 7. Langilileni ifyo isambililo lya pa lwesu lingatwafwa ukusala bwino.

⁶ Inshila imo iya kupekanishishamo umutima wesu kuba no mukoosha wa kusambilila Icebo ca kwa Lesa ne mpapulo shilanda pali Baibolo. Elenganyeni ukuti ni mwe ifi filecitikila. Tutile lelo e bushiku mukwatilapo isambililo lya pa lwenu. Mwapwisha fye ukupepa kuli Yehova ati amupeele umupashi pa kuti umwafwe ukubomfya ifyo musambilila mu Cebo cakwe. Kabili mupekenye ukuti mailo mu nshita ya cungulo mukatambeko filimu imo pa TV. Namumfwa ukuti bonse baletila isuma sana; lelo kwena namwishiba no kuti muli iyi filimu mulesangwa ubulalelale no bunkalwe.

⁷ Mwatontonkanya pa mashiwi Paulo afundile ayasangwa pa Abena Efese 5:3 ayatila: “Ubulalelale no kukowela kwa musango onse nelyo ukufwaisha ukukwata ifingi te kwesha no kulafilumbula apo muli, filya fine cifwile ukuba ku bantu ba mushilo.” Na kabili mwaibukisha ukupanda amano kwa kwa Paulo ukusangwa pa Abena Filipi 4:8. (Belengeni.) Ilyo muletontonkanya pali uku kufunda kwa bulesa, mwaipusha amuti, ‘Nga ca kuti naleka mu mutima wandi na mu matontonkanyo yandi mwaingila ifya musango uyu, bushe ninshi ndepashanya Yesu uwaleumfwila fye Lesa?’ Cinshi mwalacita? Bushe mwalatila te mulandu nkatamba fye?

8. Mulandu nshi tufwile ukucindikila ifipimo fya kwa Lesa ifyakuma imibele e lyo na bukapepa?

⁸ Kuti caba cilubo ukukanacindika ifipimo fya kwa Lesa, napamo ukutontonkanya ukuti twalikosa sana ica kuti ukwampana pamo na babi, ukusanshako na bantu ba mu mafilimu abatemwa ubunkalwe no bulalelale, te kuti konaule imibele yesu. Lelo tufwile ukuicingilila no kucingilila abana besu ku fintu fya musango uyu ifilanga imibele ya kwa Satana. Abakwata amakompyuta balabombesha ukucingilila ifyebo fyaba pa makompyuta yabo no kucingilila bakompyuta babo ku fili fyonse ifingalenga kompyuta ukuleka ukubomba bwino. Bushe na ifwe tatufwile ukuicingilila ku “micenjelo ya kwa Satana”?—Efes. 6:11.

9. Mulandu nshi tufwile lyonse ukupampamina pa kumfwila Yehova?

⁹ Mupepi na cila bushiku, tufwile ukusala nga twalacita ifintu ukulingana ne fyo Yehova afwaya nelyo iyo. Pa kuti tukapusuke, tufwile ukulaumfwila Lesa no kulakonka ifipope fyakwe ifyalungama. Nga tulepashanya Kristu uwali ne cumfwila “ukufika na ku mfwa,” ninshi tulelanga ukuti twalikwata icitetekelo ca cine cine. Yehova akatulambula nga twatwalilila ukuba ne citetekelo. Yesu alaile ukuti: “Uwashipikisha ukufika na ku mpela, e ukapusuka.” (Mat. 24:13) Kanshi cailanga fye ukuti tufwile ukuba abantu abashipa, nga filya fyali Yesu.—Amalu. 31:24.

Yesu E Ca Kumwenako Capulamo Ica Kushipa

10. Fintu nshi ifyabipa ifyo tushingwene na fyo, kabili finshi tufwile ukucitapo?

¹⁰ Apo twikala na bantu abakonkelela imibele yabipa iya muli cino calo, tulakabila ukushipa pa kutila tatukantaikwe ne yi mibele. Abena Kristu balalolenkana no kusonga kwabipa ukukuma ku myendele isuma, mu mikalile, mu fya ndalama, na mu fya mapepo, kabili ifi fintu kuti fyalenga bafuma mu nshila shalungama isha kwa Yehova. Abengi balabakaanya kuli balupwa. Mu fyalo fimo, mu masukulu nabakosapo ukutwala pa ntanshi icisambilisho ca kuti ifintu fyonse fyasangwike fye, e lyo kabili abantu abengi nabatendeka ukusumina icisambilisho ca kutila Lesa takwaba. Ilyo tulelolenkana ne fi fyonse, tatufwile ukwikala fye no kulatambako. Tufwile ukucitapo cimo pa kutila tukaane ifi fintu no kuicingilila. Ifyo Yesu acitile fitulanga ifyo twingacimfya.

11. Bushe ukwetetula pa ca kumwenako ca kwa Yesu kuti kwatulenga shani ukuba no bukose nga nshi?

¹¹ Yesu aebele abasambi bakwe ati: “Pano calo mulacula, lelo shipeni! Ine nincimfya icalo.” (Yoh. 16:33) Tatalile anakila ku fya pano calo. Tatalile aleka icalo ukumulesha ukubomba umulimo wakwe uwa kushimikila nelyo ukumulenga ukukanacindika ifipimo fya mu kupepa kwa cine ne fya mibele isuma; tufwile ukucita cimo cine. Ilyo Yesu alepepa, alandile pa basambi bakwe ati: “Te ba muli ici calo, ifyo na ine nshili wa muli ici calo.” (Yoh. 17:16) Ukusambilila pa kushipa kwa kwa Kristu no kwetetulapo kuti kwatulenga ukuba no bukose bwa kutwalila ukukanaba muli ici calo.

Pashanyeni Ukushipa kwa kwa Yesu

12-14. Landeni ifya kumwenako ifilelanga ukuti Yesu ali uwashipa.

¹² Yesu alangile ali muntu uwashipa nga nshi mu mulimo wakwe onse uwa kushimikila. Apo ali Mwana wa kwa Lesa, abomfeshe amaka ya bwana ukwabula umwenso ilyo “aingile mwi tempele no kutamfyamo bonse abaleshitisha na baleshita mwi tempele, kabili apenwine amatebulo ya balekabushanya indalama e lyo ne fipuna fya baleshitisha inkunda.” (Mat. 21:12) Ilyo abashilika baishile mu kwikata Yesu bulya bushiku bwa kulekeleshako ukuba no bumi pano isonde, ukwabula no mwenso apaleme kuli bena pa kuti acingilile abasambi bakwe, no kutila: “Nga nine mulefwaya, lekeni aba baleya.” (Yoh. 18:8) Ilyo papitile fye inshita inono, aebele Petro ukubwesesha ulupanga lwakwe umo lwikala, ukulangilila ukuti tacetekele mu fyanso fya pano isonde, lelo acetekele muli Yehova.—Yoh. 18:11.

¹³ Yesu taleumfwa umwenso ukulanda pali bakasambilisha ba bufi aba pali ilya nshita na pa fisambilisho fyabo ifya bufi. Abebele ati: “We bulanda kuli imwe, mwe bakalemba na baFarise, mwe ba bumbimunda mwe! pantu mwisalila abantu ukuti beingila mu bufumu bwa mu muulu.” Kabili akonkenyepo ukubeba ati: “Mwalisuula ifyacindama ifyaba mu Mafunde, e kutila, umulinganya no luse ne cishinka. . . . Muwamya ku nse ya kapu ne mbale, lelo mu kati mwaisula ubucenjeshi no kukanailama.” (Mat. 23:13, 23, 25) Abasambi ba kwa Yesu balekabila ukuba abashipa nga ena pantu intungulushi sha mu mipepele ya bufi shali no kubacusha nabo no kwipayapo bamo.—Mat. 23:34; 24:9.

¹⁴ Yesu ali uwashipa na lintu alolenkene ne fibanda. Inshita imo, akumene no muntu uwali ne fibanda uwakwatishe amaka ica kuti takwali nangu umo uwali na maka ya kukakila ulya muntu mu macheni. Yesu, uwabula no kutiinako, afumishe ifibanda ifingi ifyali muli ulya muntu. (Marko 5:1-13) Ilelo, Lesa tapeela Abena Kristu amaka ya kucita ifipesha amano nge fi. Na lyo line, ilyo tulebomba umulimo wa kushimikila no kusambilisha, na ifwe bene tufwile ukulwa na Satana, ‘uwapofwisha amatontonkanyo’ ya bashatetekela. (2 Kor. 4:4) Nga filya cali kuli Yesu, na ifwe ifyanso fyesu “te fya buntunse, lelo fyanso fya maka ifyo Lesa atupeela ku kuwisha fyonse ifyaba nga malinga ayakosa”—e kutila ifisambilisho fya bufi ifyashikama mu mitima ya bantu. (2 Kor. 10:4) Ilyo tulebomfya ifi fyanso Lesa atupeela, tulasambililako ifingi ku fyo Yesu alecita.

15. Ni pi pashimpilwe ukushipa kwa kwa Yesu?

¹⁵ Ukushipa kwa kwa Yesu takwashimpilwe pa maka yakwe, lelo kwashimpilwe pa citetekelo. Na ifwe e po kufwile ukushimpwa. (Marko 4:40) Kuti twacita shani pa kuti tukwate icitetekelo cine cine? Na kabili, ica kumwenako ca kwa Yesu e calatupeela icasuko. Yesu alishibe sana Amalembo ya mushilo kabili aliyacetekele nga nshi. Mu bulwi bwakwe, Yesu talebomfya ulupanga lwa cine cine, lelo alebomfya ulupanga lwa mupashi, e kutila Icebo ca kwa Lesa. Libili libili alelinganya ifyo alesambilisha ku fyalembwa mu Malembo. Pa kulanda ilingi alebalilapo amashiwi ya kuti: “Calembwa ati,” e kutila, calembwa mu Cebo ca kwa Lesa.a

16. Kuti twacita shani pa kuti tukwate icitetekelo icikalamba?

¹⁶ Pa kukwata icitetekelo icingatulenga ukushipikisha amesho ayesa pa mulandu wa kuba abasambi, tufwile ukulabelenga no kulasambilila Icebo ca kwa Lesa cila bushiku no kulasangwa ku kulongana, pa kutila mu matontonkanyo yesu muleingila icine icaba e mufula wa citetekelo. (Rom. 10:17) Tufwile na kabili ukulaetetula, e kutila ukulatontonkanya sana, pa fyo tulesambilila, ukuleka fyafika pa nshi ya mutima. Icitetekelo cesu nga cili no mweo e lyo twingacita ifintu ukwabula umwenso. (Yako. 2:17) Kabili tufwile ukupepela umupashi wa mushilo pantu icitetekelo caba pa fisabo fya mupashi.—Gal. 5:22.

17, 18. Bushe nkashi wacaice umo alangile shani ukushipa pa sukulu?

¹⁷ Kitty, nkashi yesu umukashana aishileimwena ifyo icitetekelo cine cine cilenga umuntu ukushipa. Ilyo ali fye umwaice, alishibe ukuti tafwile “[ukumfwa] insoni pa mbila nsuma” ilyo ali ku sukulu, kabili alefwaisha ukulashimikila abana be sukulu banankwe. (Rom. 1:16) Cila mwaka, alepanga ukushimikilako bambi imbila nsuma, lelo alefilwa pa mulandu wa mwenso. Umuye nshiku Kitty akuukile pe sukulu limbi. Atile, “Uno muku wena, nshapanye amashuko ya kushimikila.” Kitty apepele ukuti Lesa amulenge ukushipa nga Kristu, no kuti abe uwashilimuka, e lyo no kuti asange inshita isuma iya kushimikilamo.

¹⁸ Pa bushiku bwa kubalilapo ukuya ku sukulu, abana be sukulu babebele ukuti cila muntu ailondolole. Abengi balilumbwile na macalici bapepako, kabili basosele no kuti te lingi basangwako. Kitty aishileiluka ukuti inshita isuma iya kushimikilamo iyo apepelepo yamoneka. Ilyo inshita yafikile ukuti na o ailondolole, alandile ukwabula umwenso ati, “Ndi Nte ya kwa Yehova, kabili icintungulula muli bukapepa bwandi no kunenga ukuba ne mibele isuma, ni Baibolo.” Ilyo akonkenyepo ukulanda abana be sukulu bamo batendeke ukumushuluka. Lelo bambi balekutikisha kabili pa numa bailemwipusha amepusho. Ici calengele na kafundisha ukubomfya Kitty nge cilangililo cisuma ica muntu uucingilila icisumino cakwe. Ukupashanya ukushipa kwa kwa Yesu kwalengele Kitty ukuba ne nsansa nga nshi.

Beni ne Citetekelo Kabili Beni Abashipa nga Kristu

19. (a) Bushe ukuba ne citetekelo cine cine e kuti shani? (b) Kuti twacita shani pa kuti Yehova alesekelela?

¹⁹ Abatumwa na bo bailwike ukuti ukushipa kwabo mu milimo balebomba kwalingile ukushimpwa pa citetekelo. Balombele Yesu abati: “Tulundileniko icitetekelo.” (Belengeni Luka 17:5, 6.) Ukukwata icitetekelo cine cine te kusumina fye ukuti Lesa eko aba. Tufwile ukuba na bucibusa bwa pa mutima na Yehova, nga filya umwana umunono omfwana no kucetekela wishi wa cikuuku kabili uwakwata ukutemwa. Lesa alengele Solomone ukulemba ati: “We mwana wandi, umutima obe nga waba na mano, na ine umutima wandi ukasekelela. Ne mfyo shandi shikaanga ilyo imilomo yobe yasosa ifyalungama.” (Amapi. 23:15, 16) Na ifwe bene, nga ca kutila tatuli no mwenso wa kucita ifyalungama tukalenga Yehova ukusekelela, kabili ukwishiba ukuti ici e cilenga ukuti alesekelela cikalenga ukuti tukakoselenako. Kanshi, lyonse natulepashanya Yesu, tuleba abashipa mukucita ifyalungama!

[Futunoti]

Ukutemwa Kwa Kwa Kristu Kulalenga Na Ifwe Twatemwa Bambi

“Yesu . . . atemenwe abantu bakwe abali mu calo, abatemenwe ukufika na ku mpela.”—YOH. 13:1.

1, 2. (a) Bushe ukutemwa kwa kwa Yesu kwaibela shani? (b) Finshi twalasambilila ku kutemwa kwa kwa Yesu muli cino cipande?

YESU alitubikile ica kumwenako icisuma sana ico tufwile ukupashanya. Alelanga ukutemwa muli fyonse ifyo alecita, mu milandile yakwe, mu misambilishishe yakwe, e lyo na lintu atufwilile. Ukufika fye na ku mpela ya bumi bwakwe pano calo, Yesu alelanga ukutemwa ku bantu abali bonse, maka maka ku basambi bakwe.

² Uku kutemwa Yesu ali nako e kutemwa uko abasambi bakwe bonse balingile ukukwata. Na kabili ukutemwa kwa kwa Yesu kulalenga ukuti na ifwe tutemwe bamunyinefwe ne nkashi, ukubikako fye na bantu bambi. Muli cino cipande twalalanda pa fyo baeluda bengasambilila kuli Yesu pa kulanga ukutemwa ku balufyanya, ukubikako fye na bacita imembu ishabipisha. Twalasambilila na pa fyo ukutemwa kwa kwa Yesu kulenga Abena Kristu ukwafwilisha aba bwananyina na bantu bambi nga kwaba amafya, akayofi, nelyo ukulwala.

3. Nangu cingati Petro alicitile ifilubo ifyabipisha, bushe Yesu alemumona shani?

³ Mu nshita ya bushiku ilyo Yesu bashilamwipaya, umutumwa wakwe Petro alimukeene imiku itatu. (Marko 14:66-72) Lelo ilyo Petro alapiile, nge fyo Yesu umwine asobele, alimubelele uluse, kabili amuseekeshe imilimo iikalamba. (Luka 22:32; Imil. 2:14; 8:14-17; 10:44, 45) Finshi tusambilila ku fyo Yesu alemona abalecita ifilubo ifyabipisha?

Muleba no Kutemwa nga Kulya Kristu Akwete ku Balelufyanya

4. Ni lilali ilyo cikabila sana ukuba no mutima nga ulya wakweteko Kristu?

⁴ Limo ilyo tukabila ukuba no kutemwa nga kulya Kristu akwete ni lintu umo acita icilubo icabipisha, nampo nga ni mu ng’anda nelyo mu cilonganino. Ku ca bulanda, pali ino nshita ilyo ubwikashi bwa kwa Satana bupalamine ku mpela, umupashi wa muli cino calo naulenga abantu ukuba ne mibele iyabipa nga nshi. Imibele yabipa iya muli cino calo nelyo ukukanafwaya ukwishiba icalungama ne calubana kuti fya-ambukila imisepela na bakalamba, icingalenga bafilwa no kupampamina pa kucita icalungama. Mu nshita sha batumwa, bamo baletamfiwa mu cilonganino, e lyo bambi bale-ebaulwa. Ifi fine, e ficitika na muno nshiku. (1 Kor. 5:11-13; 1 Tim. 5:20) Lelo nga ca kuti baeluda abalebombela pali iyi milandu nabakwata ukutemwa nga kulya kwakwete Kristu, kuti ba-afwilisha sana uulufyenye.

5. Bushe baeluda kuti balanga shani ukutemwa kwa kwa Kristu ku bacitile ulubembu?

⁵ Lyonse fye baeluda bafwile ukulakonka sana amafunde ya kwa Yehova ayalungama nga filya fine Yesu alecita. Nga balecita ifyo, ninshi balepashanya ukutemwa kwa kwa Yehova, ukufuuka kwakwe, ne cikuuku cakwe. Nga ca kuti umuntu nalapila icine cine, ali no ‘mutima wa bulanda’ kabili ‘nasakamikwa umutima’ pa mulandu wa lubembu acitile, baeluda te kuti cibafye “ukulungika uwa musango yo no mutima uwafuuka.” (Amalu. 34:18; Gal. 6:1) Lelo bushe bafwile ukumona shani umuntu uwatalama uushilelanga no kulapila kwa cine cine?

6. Cinshi ico baeluda bashilingile ukucita ilyo balepingula uulufyenye, kabili mulandu nshi?

⁶ Nga ca kuti uubembwike akaana ukufunda kwa mu Malembo nelyo ale-esha ukupeela bambi umulandu pa lubembu acitile, baeluda pamo na bambi mu cilonganino kuti bakalipa. Pa mulandu wa kuti nabeshiba ifyo uyo muntu alufyenye, kuti nalimo bakuntukilwa no kukuntukilwa. Lelo icipyu tacilenga umuntu ukucita icalungama kabili uwa cipyu ninshi ‘tatontonkanya ifyo Kristu atontonkanya.’ (1 Kor. 2:16; belengeni Yakobo 1:19, 20.) Yesu talepita mu mbali pa kusoka abantu bamo mu nshiku shakwe, lelo tatalile asosa amashiwi yabipa nelyo ayengakalifya bambi. (1 Pet. 2:23) Lelo ifyo alesosa ne fyo alecita, fyalelenga abalelufyanya ukwishiba ukutila kuti balapila kabili Yehova kuti abatemwa na kabili. Na kuba, cimo pa fikalamba ifyo Yesu aishiile pano calo, ‘kwisapususha ababembu.’—1 Tim. 1:15.

7, 8. Cinshi cifwile ukutungulula baeluda ilyo balepingula abalufyenye?

⁷ Bushe ica kumwenako Yesu atubikila cilingile ukukuma shani ifyo tumona abo icilonganino cifwile ukusalapula? Mwilaba ukuti ifunde lya mu Baibolo ilya kuti icilonganino cilingile ukusalapula uwalufyanya lilacingilila umukuni kabili kuti lyalenga uwasalapulwa ukulapila. (2 Kor. 2:6-8) Cilabipa sana ukumona bamo bakaana ukulapila kabili batamfiwa no kutamfiwa, lelo tulasansamuka ukumona abengi nga nshi abatamfiwa nga babwelela kuli Yehova na ku cilonganino cakwe. Baeluda nga bali no kutemwa nga kulya kwakwete Kristu, bakalenga cikanguke ku bantu ba musango yo ukulapila no kubwelela ku cilonganino. Ku ntanshi, bamo pali aba balufyenye nalimo te kuti bebukishe fyonse ifyo baeluda babafundile ukubomfya Amalembo, lelo ukwabula no kutwishika bakebukisha ukuti balibacindike kuli baeluda kabili balibalangile ukutemwa.

⁸ Kanshi, na lintu uubembwike akaana ukufunda kwa mu Baibolo, baeluda bafwile ukuba ne “fisabo fya mupashi,” maka maka ukutemwa nga kulya na Kristu akwete. (Gal. 5:22, 23) Tabafwile ukwangufyanya ukutamfya uulufyenye mu cilonganino. Balingile ukulanga ukuti bafwaya ababembwike ukubwelela kuli Yehova. E ico, mu kuya kwa nshita umubembu nga alapila, nge fyo abengi bacita, kuti atasha nga nshi Yehova e lyo na baeluda ababa “fya bupe ku bantu,” abalengele ukuti cimwangukile ukubwelela ku cilonganino.—Efes. 4:8, 11, 12.

Tube no Kutemwa Ukwakweteko Kristu mu Nshiku sha ku Mpela

9. Shimikeni ilyashi ililanga ukuti Yesu alitemenwe abasambi bakwe icine cine.

⁹ Mwi buuku lya kwa Luka mwaliba ilyashi ililanda ifyo Yesu alangile nga nshi ukutemwa. Alishibe ukuti abashilika abena Roma bali no kushinguluka umusumba wa Yerusalemu ica kuti takwali nangu umo uwali no kufulumukamo. Pa mulandu wa kuti Yesu alitemenwe abasambi bakwe, alibasokele. Abebele ukuti: “Ilyo mukamona abashilika bashinguluka umusumba wa Yerusalemu, mukeshibe ukuti uli mupepi no konaulwa.” Nomba cinshi bali no kucita? Yesu alibebeele kabela fyonse ifyo bali no kucita. Atile: “E lyo abakaba mu Yudea bakatendeke ukufulumukila ku mpili, na bakaba mu kati ka uko bakafumemo, na bakaba mu mpanga iyashingulukako bekengila mu kati ka uko; pantu shilya shikaba ni nshiku sha kukanda, pa kuti fyonse ifyalembwa fikacitike.” (Luka 21:20-22) Ilyo abashilika abena Roma bashingulwike Yerusalemu mu 66 C.E., abali ne cumfwila balikonkele ifyo Yesu abebele.

10, 11. Bushe ukwishiba ifyacitike ilyo Abena Kristu ba kubalilapo bafulumwike mu Yerusalemu kuti kwatwafwa shani ukuipekanishisha “ubucushi ubukalamba”?

¹⁰ Ilyo Abena Kristu balefulumuka mu Yerusalemu, balekabila ukuba no kutemwa nga kulya kakweteko Kristu, e kutila ukutemwana nge fyo Kristu abatemenwe. Balekabila ukula-akana fyonse ifyo bakwete. Nomba ukusesema kwa kwa Yesu takwakumine fye ukonaulwa kwa ulya musumba. Asobele ukuti: “Kukaba ubucushi ubukalamba ubushatala abubako ukutula pa ntendekelo ya ba pano calo ukufika nomba, kabili tabwakatale ababubako na kabili.” (Mat. 24:17, 18, 21) Ilyo “ubucushi ubukalamba” ubuli ku ntanshi bushilafika nangu pa nshita bukabako, na ifwe bene kuti twacula nelyo kuti twabulisha fimo. Ukulatontonkanya nge fyo Kristu atontonkanya kukatwafwa ukushipikisha ayo mafya.

¹¹ Pali iyo nshita tukakabila sana ukulapashanya Yesu, e kutila ukuba no kutemwa ukwa cine cine. Umutumwa Paulo atufunda ukukuma kuli ici ukuti: “Ifwe umo umo tufwile ukucitila abanensu ifingabakuula. Pantu nangu fye ni Kristu talecita fye ifyalemuwamina . . . Awe Lesa uupeela ukushipikisha no kusansamusha amulenge ukuba no mutima umo wine uo Kristu Yesu akwete.”—Rom. 15:2, 3, 5.

12. Kutemwa kwa musango nshi tufwile ukukwata pali ino nshita, kabili mulandu nshi?

¹² Petro, uo Yesu alangile ukutemwa, na o akoseleshe Abena Kristu “ukutemwa aba bwananyina ukwabula ubumbimunda” no ‘kulaumfwila icine.’ Balingile ‘ukulatemwana nga nshi ne mitima yabo yonse.’ (1 Pet. 1:22) Pali ino nshita, tufwile ukuba sana ne mibele iyakweteko Kristu. Kale kale, amafya pa bantu ba kwa Lesa bonse yaleya yalekoselako. Tatufwile ukucetekela ifya muli cino calo, nge fyo amafya icalo conse cikwete mu fya ndalama yalelangilila. (Belengeni 1 Yohane 2:15-17.) Ilyo impela ya buno bwikashi ilepalamina, tufwile ukupalama sana kuli Yehova na ku Bena Kristu banensu, tulingile ukuba ifibusa fya cine cine ku ba mu cilonganino. Paulo atufunda ukuti: “Ku kutemwa aba bwananyina mube abatemwana nga nshi. Ku kucindikana ni mwe mubalilepo.” (Rom. 12:10) Na Petro alikomaile pali ici cishinka ilyo atile: “Ukucila pali ifi fyonse, muletemwana nga nshi, pantu ukutemwa kufimba pa membu ishingi.”—1 Pet. 4:8.

13-15. Bushe bamunyinefwe bamo balangile shani ukutemwa nga kulya kwakweteko Kristu ilyo kwacitike amasanso?

¹³ Mu calo fye conse, Inte sha kwa Yehova shaishibikilwa ku kulanga ukutemwa nga kulya kwakweteko Kristu. Tontonkanyeni pali ba Nte abaitemenwe ukuya mu kwafwilisha bambi ilyo icipuupu caonawile incende iikalamba iyapalamina kuli cibemba ku kapinda ka ku kulyo aka United States mu 2005. Ukuba no kutemwa nga kulya kwakweteko Kristu kwalengele ba Nte ukucila pali 20,000 ukuya mu kwafwilisha, kabili abengi pali aba balishiile amayanda ayasuma no kuleka incito pa kuti fye bayeafwilisha bamunyinabo.

¹⁴ Ku ncende imo, amenshi ayo ici cipuupu capoosele ku mulundu yaendele amakilomita 80, kabili fyonse ifyalepele amamita ukutampila pali 10 no kubwela pa nshi fyalebundwa. Ilyo amenshi yakamine, amayanda ne fikuulwa ifingi nga nshi fyalonawilwe nakalya nakalya. Ba Nte ukufuma mu fyalo ifingi bali-itemenwe ukuya mu kwafwilisha, basendele ifisolobelo fyabo ne fya kukuulila kabili bali-ipeeleshe ukucita conse icalekabilwa. Bankashi babili, bamukamfwilwa abafyalwa inda imo, balongele ifipe bakwete muli motoka no kwenda amakilomita ukucila pali 3,000 ukuya mu kwafwilisha bamunyinabo. Umo pali aba bankashi alishala kuli ilya ncende, acili aleafwilisha aba muli komiti ya kukumbusuka e lyo kabili ni painiya wa nshita yonse.

¹⁵ Amayanda ukucila pali 5,600 aya ba Nte na bantu bambi baliyakuula cipya cipya nelyo ukuyawamya. Bushe ba Nte ba kuli ilya ncende baumfwile shani ilyo babalangile ukutemwa kwa musango yu? Nkanshi umo uo ing’anda yaonaike atampile ukwikala mu kayanda ka kukulika kuli motoka akanono akalesuuma umutenge kabili akakwete icitofu icaonaika. Aba bwananyina balimukuuliile ing’anda iyalinga lelo iisuma. Ilyo aiminine pa ntanshi ya ng’anda bamukuuliile, atashishe Yehova na ba bwananyina uku ninshi alelila no kulila. E lyo ba Nte bambi aba kuli ilya ncende batwalilile ukulaikala umo baletubilisha pa mwaka umo no kucilapo ukutula apo amayanda yabo bayakuulile cipya cipya. Mulandu nshi? Balekele abaleafwilisha ukulaikala muli ayo mayanda. Ala mwandini aba ba bamunyinefwe baletontonkanya nge fyo Kristu atontonkanya!

Mulelanga Ukutemwa Nga Kulya Kwakweteko Kristu ku Balwele

16, 17. Ni mu nshila nshi twingalangila ukuti tulapashanya ifyo Kristu alemona abalwele?

¹⁶ Fwe bengi tatulamonapo akayofi akakalamba kacitika uko twikala. Lelo abantu fye bonse balalwala, nelyo balalwalika. Ifyo Yesu alemona abalwele fyaba ca kumwenako icisuma kuli ifwe. Ukutemwa kwalelenga ukuti alebomfwila uluse. Ilyo amabumba yaletele abalwele kuli ena, ‘alyundepe bonse abalwele.’—Mat. 8:16; 14:14.

¹⁷ Muno nshiku, Abena Kristu tabakwata amaka ya kuposha abalwele mu cisungusho nga filya Yesu alecita. Na lyo line, kuti baba ne cililishi ku balwele nge fyo Yesu ali. Bushe balanga shani icililishi? Ku ca kumwenako, baeluda balaba no kutemwa nga kulya kwali na Kristu lintu bateyanya ifya kwafwa abalwele mu cilonganino no kushininkisha ukuti babafwilisha, ukulingana ne cishinte caba pali Mateo 25:39, 40.a (Belengeni.)

18. Bushe bankashi babili balangile shani ukutemwa kuli nkashi munabo, kabili finshi fyafuminemo?

¹⁸ Kwena, te kutila umuntu alingile fye ukuba eluda pa kucitila bambi ifisuma. Tontonkanyeni pa fyo cali kuli ba Charlene, abali ne myaka 44, abalwele kansa kabili abo baebele ukuti bali no kufwa pa numa fye ya nshiku 10. Lintu bankashi babili, ba Sharon na ba Nicolette, bamwene ukuti umulimo walikuliile abalume ba ba Charlene abalebatensha, batendeke ukutensha ba Charlene mpaka ne mfwa. Nangu cingati ba Charlene tabafwile pa numa ya nshiku 10 lelo baishilefwa pa numa ya milungu 6, aba bankashi babili balilangile ukutemwa ukufika na ku mpela ya bumi bwa ba Charlene. Ba Sharon batile: “Cilafya nga nshi nga nawishiba ukuti umuntu tapusuke. Lelo Yehova alitukoseshe. Ifyacitike fyalengele ukuti tupalame sana kuli ena kabili fyalengele ukuti na ifwe bene tutemwane.” Abalume ba ba Charlene batile: “Nshakatalelaba icikuuku no kwafwa kwa aba bankashi babili. Ukuipeelesha kwabo kwalengele ubu bwesho bwa kulekelesha ubo Charlene uwali uwa cishinka apitilemo ukwanguka kabili kwalengele na ine ukushipa. Nshakaleke ukutasha pa fyo aba bankashi bacitile. Ukuipeelesha kwabo kwalikoseshe icitetekelo candi muli Yehova kabili kwalengele intemwe sana aba bwananyina ba mwi sonde lyonse.”

19, 20. (a) Mibele nshi isano iyakwete Kristu iyo twasambililapo? (b) Cinshi ico mwalapampaminapo ukulacita?

¹⁹ Muli fino fipande fitatu, twalanda pa mibele isano iyo Yesu akwete ne fyo twingalatontonkanya nge fyo atontonkanya no kulacita ifyo alecita. Natuleba ‘abafuuka kabili abaicefya’ nge fyo Yesu ali. (Mat. 11:29) Shi natule-esha no kuba ne cikuuku kuli bambi nangu ni lintu twamona ifilubo no bunake bwabo. Kabili natuleba abashipa ukulakonka fyonse ifyo Yehova atweba nangu ni lintu tule-eshiwa.

²⁰ Na pa kulekelesha, natulelanga ukutemwa ku ba bwananyina nga kulya Kristu akweteko, kabili nge fyo Kristu acitile, natulelanga uku kutemwa “ukufika na ku mpela.” Ukutemwa kwa musango yo e kutwishibisha ukuti tuli basambi ba kwa Yesu aba cine cine. (Yoh. 13:1, 34, 35) Kanshi “mutwalilile ukutemwa aba bwananyina.” (Heb. 13:1) Te kwesha ukubwelele numa! Mulebomfya ubumi bwenu ku kulumbanya Yehova na ku kwafwilisha bambi! Yehova akapaala imilimo yenu.

[Futunoti]