19. Bushe bamo bakapokelela shani “ukubuuka kwawamako”?

¹⁹ Ukufuma mu nshiku sha babomfi ba kwa Lesa pamo nga Eliya na Elisha, abantu balebuushiwa mu cipesha mano, ukuba no mweo na kabili. Paulo atile: “Abanakashi bapokelele abafwa babo mu kubuuka,” kabili atwalilile ukuti: “Bambi balilopwelwe, bakene ukupokelelo kulubuka, ukuti bamone ukubuuka ukwawamako.” Kanshi aba cishinka abaculile muli ulya musango balefwaisha ukubuukila ku mweo wa muyayaya, te kubuuka kwa kuti papita imyaka inono kabili bafwa. Kanshi ca cine, ukubuuka kwabo kukaba ‘kubuuka kwawamako.’—AbaHebere 11:35.

20. Cinshi tukasambilila mu cipande cikonkelepo?

²⁰ Nga twafwa aba cishinka kuli Yehova ilyo talaonaula buno bwikashi bwabipa, tufwile ukusuubila ukuti tukapokelela “ukubuuka kwawamako.” Kukawama pantu kukaba kubuukila ku mweo wa muyayaya. Yesu alaile ukuti: “Mwisunguka pali ici, pantu inshita ileisa ilyo bonse ababa mu nshiishi bakebukishiwa kabili bakomfwe shiwi lyakwe no kufumamo.” (Yohane 5:28, 29)

Icimonwa ca Kubuuka kwa pe Sonde

5, 6. Cinshi icimonwa ca mutumwa Yohane mu Ukusokolola 20:12, 13 cisokolola?

⁵ Mu cimonwa calelanga ifyo ifintu fikaba mu Kuteka kwa Myaka Ikana Limo ukwa kwa Kristu Yesu, umutumwa Yohane amwene abantu ababuukile ku kwikala pano isonde. Atile: “Namwene abafwa, abakalamba na banono, na bemba alekele abafwa abalimo, ne mfwa ne Nshiishi fyalekele abafwa abalimo.” (Ukusokolola 20:12, 13) “Abanono na bakalamba,” ababa ku Nshiishi, bakabuushiwa. Na bafwilile muli bemba na bo bene bakabuuka pali ilya nshita. Kufwaya kwa kwa Yehova ukuti ico cintu icisuma nga nshi cikacitike.

⁶ Ilyo Kristu akatendeka ukuteka kwakwe ukwa myaka ikana limo, akakaka Satana no kumupoosa mu muyenge. Bonse abakabuuka pamo na bakapusuka ubucushi bukalamba tabakalufiwe na Satana, pantu tapali nangu cimo ico akalacita pali ilya nshita. (Ukusokolola 20:1-3) Imwe kuti mwatila imyaka ikana limo yafulisha, lelo, kuli Yehova yaba “ngo bushiku bumo.”—2 Petro 3:8.

7. Bushe abantu mu Kuteka kwa Myaka Ikana Limo ukwa kwa Kristu, bakapingwilwa pa milimo nshi?

⁷ Ukulingana na cilya cimonwa, Imyaka Ikana Limo iya Kuteka kwa kwa Kristu ikaba ni nshita ya bupingushi. Umutumwa Yohane atile: “Namwene abafwa, abakalamba na banono, nabeminina ku cinso ca cipuna ca bufumu, ne fimfungwa fyalifungulwilwe. Lelo icimfungwa cimbi califungulwilwe; icimfungwa ca bumi. Na bafwa bapingwililwe ku fyalembelwe mu fimfungwa umwabela imilimo yabo. . . . kabili bapingwililwe umo umo umwabela imilimo yakwe.” (Ukusokolola 20:12, 13) Moneni ukuti abantu tabakapingwilwe pa milimo bacitile ilyo tabalafwa. (Abena Roma 6:7) Lelo, bakapingulwa ukulingana ne fikaba mu “fimfungwa” fili no kukupukulwa. Umuntu onse akapingwilwa pa milimo akacita pa numa ya kusambilila ifikaba muli fyo fimfungwa, lyena kukaba ukumona nga ca kuti ishina lyakwe likalembwa mu “cimfungwa ca bumi,” nelyo iyo.

‘Ukubuukila ku Bumi,’ no ‘Kubuukila ku Bupingushi’

8. Ni kuli finshi fibili abantu bakabuukila?

⁸ Mu cimonwa Yohane amwene inshita imbi, Yesu aali “ne mfungulo sha mfwa ne sha ku Nshiishi.” (Ukusokolola 1:18) E “Mwiminishi Mukalamba uwa bumi,” uo Yehova apeela amaka ya ‘kupingula abomi na bafwa.’ (Imilimo 3:15; 2 Timote 4:1) Kuti apingula shani abafwa? Akababuusha. Yesu aebele abo aleshimikila ukuti: “Mwisunguka pali ici, pantu inshita ileisa ilyo bonse ababa mu nshiishi bakebukishiwa kabili bakomfwe shiwi lyakwe no kufumamo.” Na kabili atile: “Abalecite fisuma bakabuukila ku bumi, abalecite fibi bakabuukila ku bupingushi.” (Yohane 5:28-30) E ico kanshi, cikaba shani ku baume na banakashi aba pa kale ababombeele Lesa mu cishinka?

9. (a) Finshi abengi abakabuuka bakasambilishiwa? (b) Mulimo nshi uukalamba uwa kusambilisha uukabako?

⁹ Ilyo aba citetekelo aba pa kale bakabuuka, bwangu bwangu bakasango kuti kanshi amalayo baalesubila yalifika kale. Awe kwena bakafwaya sana ukwishiba Ubufyashi bwa mwanakashi wa kwa Lesa ubwalumbulwa mu kusesema kwa kubalilapo mu Baibolo pa Ukutendeka 3:15! Ala bakatemwa nga nshi ukumfwa ukuti Mesia walaiwe, Yesu, aali uwa cishinka ukufika na ku mfwa kabili alipeele no bumi bwakwe ilambo lya cilubula! (Mateo 20:28) Abakapokelela balya bantu ba kale bakatemwa nga nshi ukubasambilisha ukuti icilubula e kupekanya kwa cikuuku ca bupe fye ica kwa Yehova. Ilyo abakabuuka bakamona ifyo Ubufumu bwa kwa Lesa bwakulacita ku kufishapo ukufwaya kwa kwa Yehova pano isonde, ukwabula no kutwishika bakalumbanya Yehova ne mitima yabo yonse. Kanshi kukaba ifisuma ifingi ifikalenga balya bantu ukuilanga ukuti baliipelesha kuli Shibo wa ku muulu uwa kutemwa na ku Mwana wakwe. Bonse abakabako pali ilya nshita bakasekelela ukubombako umulimo ukalamba nga nshi uwa kusambilisha abantu abashaifulila abakabwela ukufuma ku nshiishi, pa kuti na bo bakasumine mu cilubula ico Lesa apekanya.

10, 11. (a) Finshi abakaba no mweo pano isonde bakalacita mu Myaka Ikana Limo? (b) Finshi tufwile ukutontonkanyapo ilyo tulelolela ifyo fintu?

¹⁰ Ilyo Abrahamu akabuuka, akatemwa sana ukuisanga mu ‘musumba’ uo alelolela. (AbaHebere 11:10) Yobo wa cishinka uwaliko kale na o wine akatemwa sana ukumfwa ukuti bucishinka bwakwe bwalengele ababomfi ba kwa Yehova na bambi ukukosa mu kweshiwa konse uko bapitilemo! Daniele na o akafwaisha ukwishiba ukufishiwapo kwa fyebo fya kusesema filya apuutilwemo ukulemba!

¹¹ E ico kanshi, bonse abakaba mu calo cipya icalungama, abakabuushiwa na bakapusuka ubucushi bukalamba, bakaba ne fya kusambilila ifingi pali Yehova na pa bufwayo bwakwe kwi sonde na bantu bakwe. Awe kukaba insansa sha cipesha mano isha kufwaya ukusambilila muli ilya Myaka Ikana Limo, pantu bonse bakaba ne subilo lya kwikala umuyayaya no kutwalilila ukulumbanya Yehova. Na lyo line, umweo wa muntu umo umo ukafuma mu fyo akacita ilyo asambilila ifya muli filya fimfungwa fipya. Lelo bushe tukakonka ifyo tukasambilila? Bushe tukatontonkanyapo sana no kumfwila ifyo fyebo fyacindama, ifikatukosha ukukaana amatukuto ya kwa Satana aya kulekelesha aya kufwaya ukutufumya mu cine?

12. Cinshi cikalenga ukuti umuntu onse akabombeko bwino bwino umulimo wa kusambilisha no wa kupanga isonde ukuba paradaise?

¹² Twilaba na ku mapaalo ayasuma nga nshi ayakabako pa mulandu we lambo lya cilubula ilya kwa Kristu. Abakabuuka tabakabe na malwele no kulemana ifyabako pali lelo. (Esaya 33:24) Umulimo wa kusambilisha abantu abashaifulila abakabuuka ukeenda bwino sana pantu umuntu onse akaba umutuntulu, uwakosa ne libwe lilanda. Bonse abakabuushiwa bakasambilishiwa inshila ya ku mweo. Bakabombako no mulimo ushaikulila uushabala aubombwapo pano isonde, uwa kuwamya no kulima isonde lyonse ukulipanga paradaise nga filya Yehova umwine afwaya ukuti libe.

13, 14. Cinshi Satana akakakwilwa pa kweshiwa kwa kupelako, kabili cinshi cikacitika ku muntu umo umo?

¹³ Ilyo Satana akakakulwa ku muyenge pa kweshiwa kwa kupelako, na kabili akesa na matukuto ya kufwaya ukulufya abantu. Ukulingana na Ukusokolola 20:7-9, ‘inko shonse’ nelyo abantu abengi abakalufiwa na Satana bakapingulwa ukuya ku bonaushi: ‘Umulilo ukapona mu muulu, no kuboca.’ Pali balya bakabuushiwa mu kati ka Myaka Ikana Limo, abakafwa mu bonaushi bwa kulekelesha, ninshi bakabuukila ku bupingushi bwa mfwa. Lelo, abakapusuka bulya bonaushi, bakapokelela ubupe bwa mweo wa muyayaya. Kanshi bena, “bakabuukila ku bumi.”—Yohane 5:29.

¹⁴ Bushe isubilo lya kubuuka kuti lyatusansamusha shani na pali ino ine nshita? Na kabushe, cinshi tufwile ukucita pa kuti tukamwenemo mu mapaalo yakesa pa mulandu wa kubuuka kwa bafwa?

Ifyo Twingasambililako Pali ino Nshita

15. Bushe ukusumina mu kubuuka kuti kwatwafwa shani na pali ino ine nshita?

¹⁵ Nakalimo mwalifwililwe umutemwikwa nomba line kabili pali ino nshita umutwe naufulungana, tamwishibe ifya kucita. Ukusuubila ukuti umutemwikwa wenu akabuuka kuti kwamwafwa ukuteeko mutima no kuba na maka ayo abashaishiba icine bafilwa ukuba na yo. Paulo asansamwishe Abena Tesalonika ukuti: “Tatulefwaya imwe ukukanaishiba ulwa balaala mu mfwa; ukuti mwiba na bulanda filya bambi baba abashaba ne suubilo.” (1 Abena Tesalonika 4:13) Bushe mulaimona muli mu calo cipya mulemonako na menso ilyo abafwa balebuuka? Kanshi sansamukeni na ino ine nshita, pantu mukamonana na batemwikwa benu na kabili.

16. Kuti mwaumfwa shani nga mwamonako ilyo abantu balebuuka?

¹⁶ Pa mulandu wa bucipondoka bwa kwa Adamu, nakalimo pali ino nshita mulalwalilila. Ala mwileka ubucushi bwa musango yo bumulenge ukulaba ukuti muli no kusekelela nga nshi mu calo cipya ilyo mukabuuka no bumi ubwakosa kabili abatuntulu icine cine. Ilyo amenso yenu yakashibuka no kumona abatemwikwa benu balemusengela kabili balefwaya ukuipakisha ifisuma pamo na imwe, awe mukatasha na Lesa pa luse lwakwe.

17, 18. Masambililo nshi yabili tufwile ukutontonkanyapo sana?

¹⁷ Pali ino nshita, moneni amasambililo yacindama yabili ayo tufwile ukutontonkanyapo ilyo tulelolela ukubuuka kwa bafwa. Ilya kubalilapo lya kuti calicindama ukubombela Yehova no mutima onse ilyo tuli no mweo. Ukupashanya Shikulwifwe, Kristu Yesu, ukuipeelesha kwesu ku milimo ya bukapepa kulango kuti twalitemwa Yehova na bantu banensu. Nga tulecula pa mulandu wa kukaanya nelyo ukupakaswa, nangu tupite mu bwafya bwa musango shani, natukose no kwiminina ndi mu citetekelo. Nga ca kutila abaletukaanya nelyo ukutucusha batutiinya ukuti balatwipaya, lekeni isubilo lya kubuuka litusansamushe no kutukosha ukutwalilila aba cishinka kuli Yehova na ku Bufumu bwakwe. Ukukosa mu mulimo wa kushimikila abantu ifya Bufumu no kupanga abasambi, na ko kwine kulenga twaba pali balya abakapokelela amapaalo ya muyayaya ayo Yehova asungila abalungama.

¹⁸ Isambililo lya cibili lilelanda pa fyo tufwile ukucita nga twatunkwa no mubili wesu uushapwililika. Isubilo lya kubuuka no kutasha Yehova pa cikuuku cakwe ica bupe fye fifwile ukulenga twakosa no kwiminina ndi mu citetekelo. Umutumwa Yohane asokele ukuti: “Mwilatemwa icalo nelyo ifya mu calo. Ngo muntu atemwa icalo, ninshi ukutemwa Shifwe tamwaba muli wene; pantu fyonse ifya mu calo—ulunkumbwa lwa mubili no lunkumbwa lwa menso, na mataki ya fya mikalile ya bantu—tafyafuma kuli Shifwe, lelo fyafuma pano calo. Kabili, icalo cileya no lunkumbwa lwa ciko, lelo uucita ukufwaya kwa kwa Lesa ekalilila umuyayaya.” (1 Yohane 2:15-17) Nga tuleibukisha ukuti tukakwata ‘ubumi bwine bwine,’ tatwakapumbulwe no longolo lwa fyuma. (1 Timote 6:17-19) Nga twatunkwa ukucita ubulalelale, tatwakanakileko. Twalishiba ukuti nga twafwa ilyo Armagedone tailaisa, ukutwalilila ne misango iifulwisha Yehova kuti kwalenga twaba pali balya abashakabuuke.

19. Lishuko nshi lyacindama nga nshi ilyo tushifwile kulaba?

¹⁹ Ne cacindamisha, twilaba ishuko likalamba twakwata ilya kulenga umutima wa kwa Yehova ukusekelela pali lelo no muyayaya. (Amapinda 27:11) Ukutwalilila aba cishinka ukufika na ku mfwa nelyo ukutwalilila aba mpomfu ukufika ku mpela ya buno bwikashi bwabipa, e co Yehova akeshibilako nampo nga twaba ku lubali lwa bumulopwe bwakwe nelyo iyo. Nga twacite fyo, awe mwandini tukaba ne nsansa muli Paradaise pano isonde ilyo tukapusuka ubucushi bukalamba, nangu twafwa, tukesabuuka mulya mwine mu calo cipya!

Yehova Akekusha Conse ico Tufwaya

20, 21. Cinshi cikalenga tutwalilile aba cishinka nangu tatwaishiba fyonse pa kubuuka kwa bafwa? Londololeni.

²⁰ Natusambilila ifingi pe subilo lya kubuuka muli uno magazini, na lyo line, amepusho yamo nayashala. Bushe Yehova akapekanya shani ifintu kuli balya abashiile abena mwabo ilyo bafwile? (Luka 20:34, 35) Bushe abantu bakabuukila kulya kwine bafwilile nelyo bakabuukila kwi? Bushe bakabuukila mupepi na balupwa lwabo nelyo cikaba shani? Kuti twaipusha amepusho ayengi pa kubuuka kwa bafwa. Lelo, twilaba amashiwi ya kwa Yeremia ayatila: “Yehova musuma ku bamulolela, ku muntu uumufwaya. Cisuma ukulinda tondolo ukupususha kwa kwa Yehova.” (Inyimbo sha Bulanda 3:25, 26) Inshita ya kwa Yehova umwine nga yafika, tukeshiba fyonse bwino bwino. Cinshi twalandila ukuti tukeshiba?

²¹ Tontonkanyeni pa mashiwi yapuutwamo aya kwa kemba wa malumbo ayo aimbile kuli Yehova, ilyo atile: “Ni mwe mufumbatule minwe yenu, no kwikusha conse ica mweo ifyo cilefwaya.” (Amalumbo 145:16) Ilyo fwe bantu tuya tulekula, ne fyo tufwaya filaya filealuka. Ifyo twalefwaya ilyo twali abaice, te fyo tufwaya nomba. Ifyo tupitamo mu mikalile yesu ne fyo tusuubila ku ntanshi, e filenga tulefwaya ifintu fimo no kusuula fimbi. Na lyo line, fyonse ifisuma ifyo tukafwaya mu calo cipya, ukwabula no kutwishika Yehova akatupeela.

22. Cinshi twingalumbanishisha Yehova?

²² Pali ino nshita, icacindama ico bonse tufwile ukubikako amano, kutwalilila aba cishinka. “Icifwaikwa muli bakangalila ca kuti umuntu asangwe uwa cishinka.” (1 Abena Korinti 4:2) Ni fwe bakangalila ba mbila nsuma ya bukata iya Bufumu bwa kwa Lesa. Ukukosa mu mulimo wa kushimika imbila nsuma kuli bonse abo tukumanya kulatwafwa ukutwalilila abafikapo ukupeelwa umweo wa muyayaya. Mukwai twilaba no kuti “inshita ne ca mankumanya” filatuponena bonse. (Lukala Milandu 9:11) Pa kuti mwilasakamikwa sana ukuti mailo cikaba shani, bulya bushiku na bo cikaba shani, beni ne citetekelo mwi subilo lya maka ilya kubuuka kwa bafwa. Nga cilemoneka kwati kuti mwafwa ilyo Ukuteka kwa Myaka Ikana Limo ukwa kwa Kristu takulafika, ala sansamukeni pantu namwishiba ukuti ukulubuka kuleisa. Inshita ya kwa Yehova nga yafika, na imwe mukalanda nga filya Yobo alandile kuli Kabumba ukuti: “Mwaita, na ine nayasuka.” E ico kanshi, natulelumbanya Yehova, uufuluka ukubuusha bonse ababa mu cibukisho cakwe!—Yobo 14:15.