Ukwaluka Ukukalamba Sana Uko Namwene mu Korea

Abashimika ili lyashi ni ba Chong-il Park

“Iwe camwenso! Uletiina ukufwila mu nkondo. Ulebepekesha no kuti uli mwina Lesa pantu fye taulefwaya ukuya ku nkondo.” Aya e mashiwi yanjebele umukalamba wa kabungwe ka bashilika ako baleita ukuti Counter Intelligence Corps (CIC) ilyo naiminine mupepi na ena mu June 1953, nomba napapita ne myaka ukucila pali 55.

IFI fyacitike ilyo kwali inkondo ya bana calo mu Korea. Uwali umukalamba afumishe akafuti, kapisto, no kukabika pe tebulo lyakwe, ati no kuti, “Nalakwipaila pano pene ukucila ukuti ukayefwila mu nkondo. Tontonkanyapo na kabili!”

Nayaswike nati “ni filya fine namwebele, ninkaana.” Apo pene umukalamba wa bashilika aebele umushilika umbi ukuyapekanya apa kunjipaila.

Icalengele ukuti cibe fi ni co ilyo banjebele ukuti mbe umushilika nalikeene. Ilyo nalelolela icali no kukonkapo, naebele umukalamba wa bashilika ukuti ine nali-ipeela kale ku kubombela Lesa, kanshi te kuti cibe bwino ukutangalikwa. Lyena twabalile twaba fye tondolo ukwabula ukusoshanya. Umushilika batumine takokwele, alibwelele no kwisalanda ati napwisha ukupekanya.

Pali ilya nshita, abantu abengi abaleikala mu South Korea tabaishibe bwino Inte sha kwa Yehova, balepapa ico umuntu te kuti engilile ubushilika pa mulandu fye wa kupepa.

Mu January 1953, nalitemenwe sana pa kupokelela kalata umo banjebele ukuyasangwa kwi sukulu lya kukansha aba kuba bamishonari ilya Gileadi mu New York. Nomba ilyo ubulendo bwapekanishiwe ubwa kuya ne ndeke, napokelele kalata ukufuma kwi ofeshi lya buteko mu Korea, umo banjebele ukuti balemfwaya ukuyatendeka ubushilika.

Ukusalapo pa Kuba no Mweo Nelyo Ukufwa

Ilyo nafikile uko baleingisha abantu incito ya bushilika, naebele mushika ukuti nshabamo mu fya mapolitiki kabili namwebele ne co nakaniine ukuba umushilika. Pa mulandu ne fyo nalandile antwele kuli ba CIC pa kuti bengamona nga ca kuti naali mu kabungwe ka mapolitiki. Uku kwine eko banjebele ukusalapo pa kuba no mweo nelyo ukufwa nga fintu nandile pa kubala. Lelo mu nshita ya kuti ampike, umukalamba wa bashilika apeele no mushilika munankwe icimuti amweba no kuti angume fye. Nangu ca kutila impumo shalikalipe icine cine, naali ne nsansa pantu nalishipikishe.

Ba CIC bantwele na kabili uko baleingisha abantu ubushilika, e ko bamushika bakeene ukukonka ifyo nabebele, bampeela ne nambala ya citupa ca bushilika, kabili bantwele no ko balekanshisha abashilika pa cishi ca Cheju mupepi no mulundu wa mu Korea. Ubushiku bwakonkelepo ulucelo fwe bo balembele ubushilika, batwebele ukuya ku milapo ya bushilika. Ine nalikeene ukulapako. Ici calengele ukuti bayendubulwishisha ku cilye ca bashilika e lyo pa numa bankakile imyaka itatu.

Abengi Sana Bashipikisha

Ubushiku naali no kuya mu kukanshiwa ukuba mishonari, namwene indeke ilepita mu muulu. E ndeke iyo naali no kuya na yo. Nangu ca kutila nshaile ku Gileadi nshasakamikwe, naali ne nsansa pantu natwalilile ukuba uwa cishinka kuli Yehova. Kabili te ine neka Nte mu Korea uwakeene ubushilika. Na kuba, mu myaka yakonkelepo ba Nte ukucila pali 13,000 na bo balikeene. Imyaka babakaka mu cifungo mu Korea, nga kusansha pamo kuti yacila pali 26,000.

Ilyo balendubulwisha ku cilye ca bashilika mu 1953, ubuteko bwa mu Korea tabwaishibe icingalenga umo ukukaanaingila ubushilika. Pali ifwe baletunganyapo bamo ukuti baba mu tubungwe twa mapolitiki, kabili ba Nte banensu bambi babepeye fye ku mpumo. Abengi sana abo bakakiile ilyo baali imisepela pa mulandu wa kukaanacitako ifyo kampingu yabakeenye balimona uko abana babo abaume, nangu fye beshikulu babo, babakaka pa mulandu umo wine.

Pa myaka iingi iyapitapo, imilabasa ilalanda sana pa malyashi ayalanda pa fyo Inte sha kwa Yehova mu fyalo fyonse bakaana ukwingila ubushilika pa mulandu wa kuti kampingu yabo taibasuminisha. Ndubulwila wa milandu umo uwapingwile ukuti Nte umo akakwe pa mulandu wa kukaana ukucita ifyo kampingu yamukeenye alembele kalata iyo basabankenye ku cintubwingi iya kulomba ubwelelo pa co acitile, kabili iyi kalata bayambwile na muli magazini iyo abantu batemwa sana ukubelenga.

Ndesubila ukuti nga fintu caba mu fyalo ifingi, na mu South Korea mwine, balaleka ukulacusha abantu abakaana ukucita fimo ifyo kampingu yabo ishilebasuminisha ukucita. Ico mpepelela ca kuti ubuteko bwa mu South Korea bwilacusha bantu abakwata ifisumino kwati ni ne kabili bufwile ukuleka ukulatwala abantu ku cifungo abakaana ukucita fimo pa mulandu wa kuti kampingu yabo tailebasuminisha, ‘pa kuti baleikala mu mutende kabili mu cibote.’—1 Timote 2:1, 2.

[Amashiwi yali pe bula 14]

Ba Nte ba mu Korea balikakwa pa myaka 26,000 mu cifungo pa mulandu wa kukaana ukubombako ubushilika