Yehova Takashe Aba Cishinka Bakwe

“[Yehova] takashe aba cishinka bakwe. Bakacingililwa umuyayaya.”—AMALU. 37:28.

1, 2. (a) Finshi fyacitike mu myaka ya ba 900 B.C.E. ifyali fya kwesha ababomfi ba kwa Lesa pa kuti baleke ukuba ne cishinka? (b) Finshi fitatu ifyacitike umo Yehova acingilile aba cishinka bakwe?

NI MU myaka ya ba 900, B.C.E. kabili ni nshita ya kuti ababomfi ba kwa Lesa basalepo ica kucita. Kwempe fye nga kwali inkondo ya bena Israele beka beka, lelo inkondo taibuukile pa mulandu wa kuti baleka imikowa yali ku kapinda ka ku kuso ukwali icimfundawila ukukwatako ubuntungwa eyefilya. Bwangu bwangu imfumu ipya Yeroboamu yapanga imipepele yasuminishiwa no Buteko pa kuti ikwate amaka yonse. Yaeba abantu yaleteka ukuti bali no kuba fye aba cishinka kuli yena epela. Cinshi ababomfi ba kwa Yehova aba cishinka bali no kucita? Bushe bali no kukonkanyapo na bucishinka kuli Lesa uo balepepa? Abengi bakonkanyapo ukuba aba cishinka, kabili Yehova abacingilila ilyo baletwalilila ukuba aba kaele.—1 Isha. 12:1-33; 2 Imila. 11:13, 14.

5, 6. Cinshi cacitike ilyo Solomone abulilwe icishinka kuli Lesa?

⁵ Ilyo Solomone akotele, apondokele Yehova kabili aitumpile mu kupepa kwa bufi. (1 Isha. 11:4-6) Mu kuya kwa nshita, Solomone alekele ukumfwila amafunde ya kwa Yehova kabili atampile ukucusha sana abantu. Alebacusha ica kuti ilyo afwile, abantu baile ku mwana wakwe uwamupyene, Rehoboamu, no kuilishanya ukuti ena abaleteleko icisansamushi. (1 Isha. 12:4) Bushe Yehova acitile shani ilyo Solomone apondweke?

⁶ Baibolo itila: “Yehova afuliilwe Solomone, pa mulandu wa kuti umutima wakwe wafumine kuli . . . Lesa wa kwa Israele, uwamoneke kuli ena imiku ibili.” Yehova aebele Solomone ati: “Pa mulandu wa kuti . . . tausungile icipangano candi ne fipope fyandi ifyo nakwebele, nkakupoka ubufumu, nkabupeela na ku mubomfi obe.”—1 Isha. 11:9-11.

7. Nangu ca kuti Solomone balimukeene kuli Yehova, cinshi Lesa acitile pa kulanga ukuti alesakamana aba cishinka bakwe?

⁷ Yehova aishiletuma kasesema Ahiya ukuyasuba uwa kupususha abantu. Uyo uwa kupususha ali ni Yeroboamu, umwaume wafikapo uwabombele mu buteko bwa kwa Solomone. Nangu ca kuti Yehova tasuulileko ku cipangano ca Bufumu ico apangene na Davidi, alisuminishe ukuti imikowa 12 yakanikane. Aali no kupeela imikowa 10 kuli Yeroboamu; imikowa ibili yali no kushala ku lupwa lwa kwa Davidi, Imfumu Rehoboamu e yali no kulatungulula. (1 Isha. 11:29-37; 12:16, 17, 21) Yehova aebele Yeroboamu ati: “Nga waumfwila fyonse ifyo nakweba, no kwenda mu nshila shandi no kucita icalungama mu menso yandi pa kusunga ifipope fyandi na mafunde yandi, nge fyo Davidi umubomfi wandi acitile, na ine nkaba na iwe, kabili nkakukuulila ing’anda ya pe, ifyo nakuulila Davidi, nkakupeela na Israele.” (1 Isha. 11:38) Yehova alyafwile abantu bakwe no kubapeela inshila ya kusangilamo icisansamushi.

11. Cinshi Yeroboamu acitile icalengele ukuti aleke ukuba uwa cishinka?

¹¹ Ukuteka kwa kwa Yeroboamu nga kwalileteele abantu ba kwa Lesa icisansamushi. Lelo, ifyo alecita fyalengele cikosele abantu ukuba ne cishinka kuli Lesa. Ukucila ukuteka fye umutima pa bucindami ne shuko bamupeele, Yeroboamu alefwaya inshila sha kuti ukuteka kwakwe kukose. Atontonkenye ati: “Aba bantu nga bakonkanyapo ukuya ku kupeela amalambo mu ng’anda ya kwa Yehova mu Yerusalemu, ne mitima yabo na yo ikabwelela kuli shikulwibo, Rehoboamu imfumu ya kwa Yuda. Kabili bakanjipaya no kubwelela kuli Rehoboamu imfumu ya kwa Yuda.” E ico Yeroboamu apangile imipepele ipya iya kupepa abana ba ng’ombe babili aba golde. “E ico abikile umwana wa ng’ombe umo mu Betele, na umbi mu calo ca kwa Dani. Kabili ici cabalengele ukubembuka, na bantu baleya ku mwana wa ng’ombe uwali mu calo ca kwa Dani. Kabili atendeke ukupanga ing’anda pa fifulo fya kupepelapo no kulenga abantu yaweyawe ukuba bashimapepo, abashali ba mu bana ba kwa Lebi.” Yeroboamu apangile no bushiku ubo umwine aleti apekanishishe “abana ba kwa Israele umutebeto no kutuula imituulo pa ciipailo ku kufutumuna amalambo.”—1 Isha. 12:26-33.

12. Cinshi aba cishinka ba kwa Lesa abali mu bufumu bwa ku kapinda ka ku kuso bacitile ilyo Yeroboamu aletekeko ukupepa abana ba ng’ombe?

¹² Cinshi aba cishinka ba kwa Lesa abali mu bufumu bwali ku kapinda ka ku kuso bali no kucita nomba? Ukwabula ukwikata na ku cani, abena Lebi abali mu misumba iyo babapeele mu bufumu bwa ku kapinda ka ku kuso, balicitilepo cimo, filya fine fyacitile ifikolwe fyabo ifyali ifya cishinka. (Ukufu. 32:26-28; Impe. 35:6-8; Amala. 33:8, 9) Bashiile impanga babapeele, no kukuukila ku kapinda ka ku kulyo ku Yuda pamo ne ndupwa shabo, kabili batwalilile ukupepa Yehova ukwabula uwa kubapumfyanya. (2 Imila. 11:13, 14) Abena Israele bambi abaletubilisha fye mu Yuda bapingwilepo ukwikalilila fye mulya mwine ukucila ukuti babwelelemo ku mwabo. (2 Imila. 10:17) Yehova ashininkishe ukuti inshila ya kubwelela ku kupepa kwa cine tailubile pa kuti ku ntanshi aba mu bufumu bwa ku kapinda ka ku kuso kuti baleka ukupepa abana ba ng’ombe no kubwelela ku Yuda.—2 Imila. 15:9-15.

16. Mulimo nshi kasesema umo ukufuma ku Yuda apeelwe?

¹⁶ Yehova alipingwile Yeroboamu pa busangu bwakwe. Atumine kasesema ukufuma ku Yuda ukuya ku kapinda ka ku kuso ku Betele ukuyamona Yeroboamu ilyo aletuula umutuulo pa ciipailo. Uyo kasesema atwele amashiwi ya kupingula Yeroboamu. Uyo wali mulimo wa-afya icine cine.—1 Isha. 13:1-3.

17. Bushe Yehova acingilile shani inkombe yakwe?

¹⁷ Yeroboamu alisakaatwike ilyo aumfwile ubupingushi bwa kwa Yehova. Atambike ukuboko no kusonta uyu kasesema uwaleimininako Lesa, no kubilikisha ku bali mupepi ati: “Mwikateni!” Lelo ilyo line fye, ilyo tabalasela no kusela, ‘ukuboko kwakwe uko atambike kwalyumine, afililwe no kukubwesha. Ne ciipailo calilepwike pa kati ica kuti imito yalisalangene ukufuma pa ciipailo.’ Yeroboamu ifya kucita fyalyafishe, alombele fye ukuti ulya kasesema anasheko ubukali bwa kwa Yehova no kupepa ukuti ukuboko kwakwe kupole. Kasesema alimupepeleko, no kuboko kwakwe kwalipolele. E fyo Yehova acingilile inkombe yakwe.—1 Isha. 13:4-6.