UKUFUMA fye na kale, abantu ba kwa Yehova balalongana capamo. Cila mwaka abena Israele bonse abaume baleya ku Yerusalemu ku kusefya imitebeto iikalamba itatu. (Amala. 16:16) Mu nshiku sha batumwa, Abena Kristu balelongana capamo, kabili ilingi line balelonganina mu mayanda ya ba bwananyina. (File. 1, 2) Muno nshiku, tulanonkelamo mu kulongana kwa pa cilonganino, ukwa muputule no kwa citungu. Cinshi ico ababomfi ba kwa Lesa balonganina capamo? Ico balonganina maka maka ni ku kupepa Lesa.—Amalu. 95:6; Kol. 3:16.

² Abasangwa kuli uku ukulongana balanonkelamo sana. Ilyo Lesa aebele abena Israele ukulasefya Umutebeto wa Nsakwe uwalenga 7, abebele ati: “Longanyeni abantu, abaume na banakashi na banono na balebeshi benu abali mu mpongolo shenu, pa kutila bakutike kabili basambilile, pantu bafwile ukulatiina Yehova Lesa wenu no kubika amano ku kukonka fyonse ifyalembwa muli ili funde.” (Amala. 31:12) Kanshi ico tulonganina pamo ‘kusambilishiwa na Yehova.’ (Esa. 54:13) Na kabili, ukulongana kulenga tuleishibana na ba bwananyina no kulakoseleshanya.

UKULONGANA KWA PA CILONGANINO

³ Pa numa ya Pentekoste mu mwaka wa 33, lyonse ilyo abasambi balelongana capamo balebika amano ku fyalesambilisha abatumwa, kabili “ubushiku no bushiku balesangwa lyonse pe tempele no mutima umo.” (Imil. 2:42, 46) Mu kupita kwa nshita, ilyo Abena Kristu balelongana capamo mu kupepa Lesa, balebelenga amalembo ya mushilo, na makalata ayo abatumwa na Bena Kristu bambi balelemba. (1 Kor. 1:1, 2; Kol. 4:16; 1 Tes. 1:1; Yako. 1:1) Kabili balepepela na capamo. (Imil. 4:24-29; 20:36) Limo limo balelanda na pa fyalecitika mu mulimo wa bumishonari. (Imil. 11:5-18; 14:27, 28) Balesambilila pa fyalembelwe mu Malembo ifyo balingile ukulakonka e lyo na pa masesemo ayalefikilishiwa. Balesambilila pa mibele iyo Abena Kristu bafwile ukukwata na pa fyo balingile ukucita pa kuti babe bakapepa bene bene. Kabili bonse balebakoselesha ukuba abacincila mu mulimo wa kubila imbila nsuma.—Rom. 10:9, 10; 1 Kor. 11:23-26; 15:58; Efes. 5:1-33.

⁴ Na muno nshiku mwine, ukulongana kwa Bena Kristu kuba fye nga filya fine kwaleba mu nshiku sha batumwa. Tukonka ifyo Baibolo yatweba pa AbaHebere 10:24, 25 apatila: “Kabili tutontonkanye pa banensu . . . , twilapuswa ku kulongana, filya waba umusango wa bamo, lelo tulekoseleshanya, maka maka apo mulemona ubushiku bulya bulepalama.” Pa kuti tutwalilile ukuba abakosa mu kupepa no kuba aba cishinka kuli Lesa muli shino nshiku shakulekelesha kabili isha-afya, tufwile ukulalongana lyonse. (Rom. 1:11, 12) Fwe Bena Kristu twikala mu nkulo iyabipa kabili iishumfwa, e kutila inkulo iyapondama. Lelo tatucitako ifyabipa kabili tatukonkelela ulunkumbwa lwa mu calo. (Fil. 2:15, 16; Tito 2:12-14) Bushe kwaliba uko twingaya ukucila pa kuba pamo na bantu ba kwa Yehova? (Amalu. 84:10) Kabili bushe kwaliba icingatwafwa ukucila pa kusambilila no kulanshanya Icebo ca kwa Lesa? Natulande pa kulongana kwalekanalekana uko batupekanishisha ukuti kuletwafwa.

UKULONGANA KWA PA MPELA YA MULUNGU

⁵ Icibalilapo pa kulongana kwa pa mpela ya mulungu lyashi lya Baibolo ilyo bapekanishisha maka maka icintubwingi, kabili bamo abesa uba e muku wa kubalilapo ukusangwa kuli uku kulongana. Ili lyashi lya ku cintubwingi lyalicindama sana pantu lilalenga bakasabankanya ba mu cilonganino e lyo na bapya baishiba ifingi pali Lesa.—Imil. 18:4; 19:9, 10.

⁶ Kristu Yesu na batumwa bakwe, e lyo na bo balebomba nabo, e baletungulula ukulongana kwa cintubwingi ukwapalana no kubako mu filonganino fya bantu ba kwa Yehova muno nshiku. Ukwabula no kutwishika, Yesu e waishibishe ukulanda ku cintubwingi pa bantu bonse pano calo. Abantu balelanda pali Yesu abati: “Takwatala akuba nangu umo uulanda ngo yu muntu.” (Yoh. 7:46) Yesu alelanda na maka ayafuma kuli Lesa, e calengele ukuti abantu balepapa imisambilishishe yakwe. (Mat. 7:28, 29) Abalecita ifyo alesambilisha balenonkelamo nga nshi. (Mat. 13:16, 17) Abatumwa bakwe balemupashanya. Pa Imilimo 2:14-36 paba ilyashi ililanga ukuti Petro alilandile ilyashi ilisuma kabili ilya maka pa Pentekoste mu mwaka wa 33, ica kuti abantu abengi balibatishiwe. Ilyo umutumwa Paulo na o alandile ilyashi mu Atena, abantu bamo balitetekele.—Imil. 17:22-34.

⁷ Na muno nshiku mwine, abantu abengi balanonkelamo nga nshi mu malyashi ya ku cintubwingi ayabako pa kulongana kwa pa cilonganino na pa kulongana kwa muputule no kwa citungu. Aya malyashi yalalenga twaishiba bwino amasambililo ya Bena Kristu, kabili yalatwafwa ukutwalilila ukubomba umulimo wa kwa Lesa. Nga tuleita abantu abalekanalekana ku kulongana, kuti twabafwa ukwishiba amasambililo ya kutendekelako aya mu Baibolo.

⁸ Amalyashi ya ku cintubwingi yalalanda pa fintu ifyalekanalekana. Kulaba amalyashi ayalanda pa masambililo ya mu Baibolo, pa busesemo, pa mashinte ya mafunde ya mu Baibolo, e lyo na yalanda pa kufunda indupwa, pa fyupo, pa mafya yakwata abacaice, e lyo na pa mibele iyo Abena Kristu balingile ukukwata. Amalyashi yamo yalanda pa fintu fya kupapusha ifyo Yehova abumba. Yambi nayo yalanda pa bantu abalembwa mu Baibolo abali ne citetekelo, abali abashipa, e lyo na bali aba cishinka, kabili tulasambilila ne fyo twingabapashanya.

⁹ Nga tulefwaya ukuti tulenonkelamo sana mu malyashi ya ku cintubwingi, tufwile ukulakutikisha no kulabelenga amalembo ayo uulelanda ilyashi atweba ukubelenga, e lyo no kulakonkamo ilyo alebelenga no kulondolola. (Luka 8:18) Nga tulebika amano ku fyo tulesambilila, tukafiikatisha kabili tukalafikonka.—1 Tes. 5:21.

¹⁰ Nga ca kuti pa cilonganino paliba abakulanda amalyashi ya ku cintubwingi abengi, ninshi cila mulungu kuti kuleba ilyashi lya ku cintubwingi. Limo aba kulanda amalyashi kuti balefuma na mu filonganino fimbi ifyabela mupepi. Nga ca kuti abakulanda amalyashi balicepa sana, nalimo te kuti kuleba amalyashi cila mulungu, lelo bafwile ukulaesha na maka ukufwaya aba kulanda amalyashi.

¹¹ Ilyashi lya ku cintubwingi nga lyapwa pa kulongana kwa pa mpela ya mulungu, icikonkapo Lisambililo lya Ulupungu lwa kwa Kalinda. Mu Ulupungu lwa kwa Kalinda ulwa kusambililamo mulaba ifipande umuba amepusho ayo abali mwi bumba basuka. Yehova alatupekanishisha ifya kulya fya ku mupashi pa nshita yalinga ukupitila mu Ulupungu lwa kwa Kalinda.

¹² Ilingi line, ifipande ifiba mu Ulupungu lwa kwa Kalinda filanda pa fyo twingalakonka amashinte ya mafunde ya mu Baibolo. Ifi fipande filacingilila Abena Kristu ku “mupashi uwa ici calo,” na ku misango yabipa. (1 Kor. 2:12) Ifyo Ulupungu lwa kwa Kalinda lulandapo filatwafwa ukumfwikisha amasambililo ya mu Baibolo na masesemo, kabili filalenga abantu baishiba icine no kutwalilila ukulaenda mu nshila ya balungama. (Amalu. 97:11; Amapi. 4:18) Ukusangwa kwi Sambililo lya Ulupungu lwa kwa Kalinda no kula-asukapo kuti kwatwafwa ukusekelela mwi subilo ilya kwikala mu calo cipya ica kwa Yehova umukaba ubulungami. (Rom. 12:12; 2 Pet. 3:13) Ukuba pamo na ba bwananyina lyonse kulatwafwa ukuba ne fisabo fya mupashi, kabili kulalenga twaba abacincila sana ilyo tulebombela Yehova. (Gal. 5:22, 23) Kabili kulatukoselesha pa kuti tuleshipikisha amesho na pa kuti tulepanga “umufula uusuma uwa kukuulapo ku ntanshi” pa kuti ‘twikatishe ku mweo wine wine.’—1 Tim. 6:19; 1 Pet. 1:6, 7.

¹³ Kuti twacita shani pa kuti tulenonkelamo sana mu fyo tusambilila mu Ulupungu lwa kwa Kalinda? Tulingile ukulapekanishisha libela ifyo tukasambilila, e lyo nga twalikwata ulupwa, kuti tulepekanishisha capamo. Tufwile ukulabelenga na malembo, kabili ilyo tuli pa kulongana tufwile ukula-asukapo mu mashiwi yesu. Ici cikalenga icine cikalimbe imishila mu mitima yesu, kabili nga tuleasukapo aba mu cilonganino kuti balenonkelamo. Nga tulekutikisha ifyo abanensu baleasuka, kuti tulenonkelamo mu masambililo ya cila mulungu.

UKULONGANA KWA MU KATI KA MULUNGU

¹⁴ Aba mu cilonganino balakumana cila mulungu pa Ng’anda ya Bufumu ku kulongana kwa Imikalile ya Bwina Kristu no Mulimo Tubomba. Muli uku kulongana mwaba imbali shitatu ishitwafwa ukuba ababomfi ba kwa Lesa ‘abafikapo bwino bwino.’ (2 Kor. 3:5, 6) Programu ya uku kulongana ne fyebo fya kubomfya fiba mu katabo akafuma cila mweshi akatila, Imikalile ya Bwina Kristu no Mulimo Tubomba—Akatabo ka Kubomfya pa Kulongana. Mu Akatabo ka Mikalile no Mulimo Tubomba, mulaba ne fyebo fya kubomfya pa kubila imbila nsuma.

¹⁵ Ulubali lwa kubalilapo muli uku kulongana ulutila, Icuma Icaba mu Cebo ca kwa Lesa, lulatwafwa ukwishiba bwino ifyacitike ilyo balelemba amalyashi ya mu Baibolo, ifyo ayo malyashi yalandapo e lyo ne fyo twingasambililako. Muli ulu lubali mulaba ilyashi, ukubelenga, e lyo no kulanshanya ifipande fya mu Baibolo ifyo tulebelenga muli uyo mulungu. Mu Akatabo ka Mikalile no Mulimo Tubomba mulaba ifikope e lyo na pa kulemba, ifitwafwa ukusambilila pa malyashi ya mu Baibolo. Ukusambilila amalyashi ya mu Baibolo muli uyu musango kulatwafwa ukwishiba bwino ifyo twingalakonka ifyo fyebo e lyo ne fyo twingafibomfya ilyo tulesambilisha abantu Baibolo pa kuti ‘tube abafikapo bwino bwino, abaipangasha icine cine ukubomba umulimo onse uusuma.’—2 Tim. 3:16, 17.

¹⁶ Ulubali lwa bubili ulo twita ukuti Ifyo Twingacita pa Kuti Tulebila Bwino Imbila Nsuma, lwabelako ku kutukansha pa kuti tuleishibilako ifya kushimikila ne fya kusambilisha. Ukulunda pa malyashi ya basambi, muli ulu lubali mulaba no kutamba amavidio ayalanga ifyo twingacita pa kubila imbila nsuma. Ulu lubali lwa kulongana lulatwafwa ukuba no “lulimi lwa basambilila” pa kuti ‘tuleishiba ifya kwasuka uwanaka ku cebo.’—Esa. 50:4.

¹⁷ Mu lubali lwa butatu mu kulongana kwa Imikalile ya Bwina Kristu no Mulimo Tubomba, ulo twita ukuti, Ifyo fwe Bena Kristu Tulingile Ukulaikala, tulasambilila pa fyo twingabomfya amashinte ya mafunde ya mu Baibolo mu mikalile yesu. (Amalu. 119:105) Icikalamba icaba muli ulu lubali, Lisambililo lya Baibolo Ilya pa Cilonganino. Muli ili isambililo mulaba ukwipusha amepusho e lyo abali mwi bumba baleasuka, nga filya fine ciba pe Sambililo lya Ulupungu lwa kwa Kalinda.

¹⁸ Cila mweshi Akatabo ka Mikalile no Mulimo Tubomba nga kafuma, kampanya we bumba lya baeluda nelyo eluda uumwafwako imilimo, alapituluka mu malyashi yalimo no kutantika abakalanda. Cila mulungu, baeluda abaishiba ukusambilisha abo ibumba lya baeluda lyasala, e baba baceyamani pali uku ukulongana. Ceyamani afwile ukushininkisha ukuti ukulongana kwatendeka no kupwa pa nshita kufwile ukupwilapo, kabili alatasha no kufunda abali na malyashi ya basambi.

¹⁹ Nga ca kuti lyonse tulesangwa ku kulongana kwa Mikalile no Mulimo Tubomba, nga tulepekanya uku kulongana kabili nga tuleasukapo, tukalaishibilako amalembo, tukalaumfwikisha amashinte ya mafunde ya mu Baibolo, tukalasambilila ifingalenga twaba abashipa ilyo tulebila imbila nsuma, kabili tukalaishibilako ifya kucita pa kupanga abasambi. Abashilabatishiwa abasangwako nabo bene balanonkelamo muli uku kulongana e lyo na mu kuba pamo na ba bwananyina. Pa kupekanya uku ukulongana no kulongana kumbi kuti twabomfya Watchtower Library iya pa kompyuta, JW Library^®, e lyo na Watchtower LAIBRARE YA PA INTANETI (nga emo yaba mu lulimi lwenu), kabili kuti twabomfya na laibrare ya pa Ng’anda ya Bufumu. Muli laibrare ya pa Ng’anda ya Bufumu muba impapulo ishingi isha Nte sha kwa Yehova pamo nga Icisontelelo ca Mpapulo sha Watch Tower nelyo Icitabo ca Kwafwa Inte sha kwa Yehova Ukusanga Ifyebo e lyo na maBaibolo ayalekanalekana, konkodansi, dikishonari ne fitabo fimbi ifingafwa aba mu cilonganino ukufwaya ifyebo. Uuli onse kuti abomfya ishi mpapulo pa Ng’anda ya Bufumu ilyo ukulongana kushilatendeka nelyo ukulongana nga kwapwa.

UKUKUMANA KWA MULIMO WA MWI BALA

²⁰ Pa nshita shalekanalekana mu kati ka mulungu na pa mpela ya mulungu, bakasabankanya balakumana pa nshita fye iinono pa kuti baye mu mulimo wa mwi bala. Ilingi line bakumanina mu mayanda ya ba bwananyina, nelyo pa fifulo fimbi apo bakasabankanya bengaya, e lyo na pa Ng’anda ya Bufumu. Amabumba ayanono nga yalekumana mu fifulo ifyalekanalekana kuti ca-angukila bakasabankanya ukulasangwako ku kukumana no kulaya mu cifulo umo babila imbila nsuma. Kabili kuti ca-angukila no uletungulula ukweba bakasabankanya ifyo balabomba no ko balabombela ukwabula ukupoosa inshita. Kuti calenga na kangalila we bumba ukulabika sana amano ku baba mwi bumba lyakwe. Nangu ca kuti amabumba yalakumana mu fifulo fyalekanalekana, limo limo yalakumana yonse pamo. Ku ca kumwenako, nga ca kuti bakasabankanya abaya mu mulimo wa mwi bala mu kati ka mulungu balacepa, kuti caba bwino nga ca kuti amabumba yamo nelyo amabumba yonse yalekumana pamo pa Ng’anda ya Bufumu, nelyo pa cifulo cimbi icingaba bwino. Ici kuti calenga bakasabakanya bakwata aba kubomba nabo. Amabumba yonse kuti yakumanina pamo pa Ng’anda ya Bufumu nga kuli holide, nelyo pa numa ye Sambililo lya Ulupungu lwa kwa Kalinda.

²¹ Nga ca kuti amabumba yalekumana mu fifulo umo bakumanina, bakangalila ba mabumba e batungulula ukukumana kwa mulimo wa mwi bala. Limo limo kangalila we bumba kuti aeba kaafwa wakwe nelyo munyina umbi uwafikapo ukuti atungulule. Uuletungula tafwile ukulanda pe lembo lya bushiku, lelo afwile ukupekanya ifyebo ifingafwa bakasabankanya ukubomba bwino umulimo wa kubila imbila nsuma. Pa numa ya kweba bakasabankanya ifyo balabomba, na bo balabomba nabo, umo afwile ukupepa. Lyena bakasabankanya kuti baya mu mulimo. Uku ukukumana konse kufwile ukuba fye amamineti 5 ukufika kuli 7, lelo nga kwabako pa numa ya kulongana, kufwile ukuba fye mu mamineti ayanono sana. Uuletungulula afwile ukulanda ifingakoselesha bakasabankanya kabili ifingabafwa ukuyabomba bwino. Kuti caba bwino nga bakasabankanya abapya nelyo bambi abashilafikapo sana babomba na bakasabankanya abaishiba sana ifya kubomba pa kuti basambililako ifya kubila bwino imbila nsuma.

IFYO UKULONGANA KUBA MU FILONGANINO IFIPYA NELYO MU FINONO

²² Apo abantu abengi balesambilila icine no kuba abasambi, ifilonganino filefulilako. Ilingi line, kangalila wa muputule alatuma ku musambo amaformu ya kwipushishapo ukupanga icilonganino icipya. Lelo limo limo, kuti caba bwino sana nga ca kuti ababa mu mabumba ayanono balelongana fye pamo ne cilonganino icaba mupepi.

²³ Limo mu filonganino fimo ifinono kuti mwaba fye bankashi bekabeka. Ifi nga e fyo caba, ninshi nkashi uulepepa nelyo uuletungulula ukulongana afwile ukufwala icitambala, pantu e fyo Amalembo yalanda. (1 Kor. 11:3-16) Ilingi line nkashi nga aletungulula ukulongana, afwile ukwikala. Bankashi tabalanda amalyashi ya ku cintubwingi. Lelo babelenga fye no kulanda pa fyebo ifyo icilonganino ca kwa Lesa capekanya, e lyo limo kuti bacita ne cilangililo nelyo ukulanshanya ifyebo na bakasabankanya banabo. Iofeshi lya musambo lilasonta nkashi umo uwa kulembeshanya nankwe amakalata, kabili uwa kutungulula ukulongana. Mu kuya kwa nshita, bamunyinefwe nga bafikapo ukubomba iyi milimo e bengalabomba.

UKULONGANA KWA MUPUTULE

²⁴ Cila mwaka, kulaba ukupekanya ukuti filonganino ifyaba mu muputule filonganine pamo ukulongana kwa muputule ukwa bushiku bumo ukubako imiku ibili mu mwaka. Uku kulongana kulenga bonse abasangilweko ‘ukukusha ukutemwa kwabo’ ilyo bali na Bena Kristu banabo. (2 Kor. 6:11-13) Apo icilonganino ca kwa Yehova cileshiba ifyo Abena Kristu bakabila, cilapekanya amalyashi ayalekanalekana, umuba ifilangililo ifyalekanalekana, e lyo na malyashi umo bepushako aba bwananyina pali fimo ifyo abeshile mu kulongana bengasambililako. Uku ukulongana kulakosha bonse abasangwako, kabili kulaba na babatishiwa ku kulangilila ukuti bali-ipeela kuli Yehova.

UKULONGANA KWA CITUNGU

²⁵ Kulaba no kulongana kwa citungu umuku umo mu mwaka. Ilingi line uku kulongana kuba kwa nshiku shitatu, kabili ababa pali uku kulongana bafuma mu miputule iyalekanalekana. Nga ca kuti iofeshi lya musambo linono sana, nalimo kuti bapekanya ukuti ifilonganino fyonse filonganine fye pamo ukulongana kwa citungu. Mu fyalo fimo, bapekanya uku kulongana ukulingana ne fyo ifintu fyaba muli ico calo, nelyo ukulingana ne fyo icilonganino ca kwa Lesa calanda. Limo mu fyalo fimo mulaba ukulongana kwa citungu ukwa bafuma mu fyalo ifingi, nelyo ukulongana kwa citungu ukwaibela ukuba ba Nte abengi sana abafuma mu fyalo ifyalekanalekana. Pa myaka iingi abantu abengi balyumfwa imbila nsuma ya Bufumu pantu kulaba amakampeni ya kwita abantu kuli uku kulongana ukukalamba ukwa Nte sha kwa Yehova.

²⁶ Ku babomfi abaipeela aba kwa Yehova, uku kulongana kuba ni nshita ya kupepela pamo mu nsansa, kabili kulalenga twaumfwikisha icine. Limo tulapokelela ne mpapulo ishipya isho tubomfya pa kuisambilisha Baibolo, pa kulongana kwa cilonganino, nelyo mu mulimo wa kubila imbila nsuma. Pali uku kulongana palaba na babatishiwa. Ukulongana kwa citungu kwalicindama pantu kulalenga tulekula mu fya kwa Lesa, kabili kulalenga caishibikwa ukuti abantu ba kwa Yehova balipanga ulupwa lwa mwi sonde lyonse ulwa Bena Kristu abaishibikwa ukuti basambi ba kwa Yesu Kristu.—Yoh. 13:35.

²⁷ Ukulaya lyonse mu kulongana kwa pa cilonganino, ukwa muputule no kwa citungu, kulalenga twalafwaisha ukucita ukufwaya kwa kwa Yehova. Na kabili tulacingililwa ku fya muli ici calo ifingonaula icitetekelo cesu. Uku kulongana konse kulenga tulecindika no kutasha Yehova. (Amalu. 35:18; Amapi. 14:28) Ala tulatasha nga nshi Yehova pa kubikako ukulongana ukulenga abantu bakwe balesambilila ifingi muli shino nshiku sha ku mpela!

UMULAALILO WA KWA SHIKULU

²⁸ Cila mwaka pa bushiku Yesu Kristu afwililepo, Inte sha kwa Yehova balalongana isonde fye lyonse ku kwibukisha imfwa ya kwa Kristu, nelyo Umulaalilo wa kwa Shikulu. (1 Kor. 11:20, 23, 24) Uku ukulongana ukubako umuku umo cila mwaka e kwacindamisha ku bantu ba kwa Yehova. Yesu alitweba ukuti tufwile ukulaibukisha imfwa yakwe.—Luka 22:19.

²⁹ Ubushiku bwa Cibukisho buba pa bushiku ubo balesefeshapo Ica Kucilila ico Amalembo yalandapo. (Ukufu. 12:2, 6; Mat. 26:17, 20, 26) Cila mwaka abena Israele balesefya Ica Kucilila pa kuti baleibukisha ilyo bafumine mu Egupti mu mwaka wa 1513 ninshi Yesu talaisa pano isonde. Pali ilya nshita, Yehova abebele ukuti ubushiku ubwalenga 14 mu mweshi wa kubalilapo, bushiku bwa kulya umwana wa mpaanga uwa pa Ca Kucilila, kabili e bushiku bafumine mu busha mu Egupti. (Ukufu. 12:1-51) Kuti mwaishiba ubu bushiku nga mwapenda inshiku 13 ukutula apo umweshi uupya wamonekela, uubako ku kupwa kwa mweshi wa March nelyo ku kutendeka kwa mweshi wa April, nga fintu umoneka mu Yerusalemu. Ilingi line Icibukisho cibako pa bushiku bwa kubalilapo ilyo umweshi wa bulungana no kumoneka wamoneka onse, e kutila, pa numa ya nshiku 13 ukutula apo wamonekele.

³⁰ Pali Mateo 26:26-28 e paba amashiwi ayo Yesu alandile pa fya kwibukisha imfwa yakwe. Icibukisho ca mfwa yakwe te lutambi umo ifimpashanya fisanguka umubili no mulopa wa kwa Yesu, lelo mulaalilo wa mampalanya uo abakateka na Yesu Kristu mu Bufumu bwa ku muulu balyako. (Luka 22:28-30) Abena Kristu bonse abaipeela abashakateke na Yesu, e lyo na bantu na bambi, balakoseleshiwa ukusangwa ku Mulaalilo wa kwa Shikulu. Ukusangwako cilangililo ca kuti balatasha pa fyo Yehova Lesa acitila abantunse ukubomfya Umwana wakwe, Yesu Kristu. Ilyo kwashala inshiku ishinono ukuti kube Icibukisho, kulaba ilyashi ilyaibela ilya ku cintubwingi ilyo bapekanya ku kulenga abantu balafwaisha ukusangwa ku Cibukisho no kulafwaisha ukusambilila Baibolo.

³¹ Inte sha kwa Yehova balatemwa ukulongana pamo pa kuti ‘baletontonkanya pa banabo ku kucincishanya ku kutemwa kabili ku kubomba imilimo iisuma.’ (Heb. 10:24) Umusha wa cishinka kabili uwashilimuka alapekanya ukulongana pa kuti tulesambilila pali Lesa. Ababomfi ba kwa Yehova bonse ukubikako fye na bantu abengatemwa ukusambilila pali Lesa, balabakoselesha ukulasangwa lyonse ku kulongana. Nga ca kuti ababomfi ba kwa Lesa baletasha no mweo onse pa fyo Yehova abapeela mu cilonganino cakwe, kuti baba abaikatana. Ne cikalamba ca kuti, pali uku kulongana tulaba ne shuko lya kutasha no kulumbanya Yehova.—Amalu. 111:1.

YEHOVA alitupeela Umwana wakwe Yesu Kristu uo tufwile ukulapashanya. (1 Pet. 2:21) Umuntu nga aba umusambi wa kwa Yesu, alatendeka ukubila imbila nsuma. Pa kulangilila ukutila umuntu kuti aba ne nsansa ilyo alebombako uyu mulimo, Yesu atile: “Iseni kuli ine imwe bonse mwe balecula kabili abafininwa, na ine nalamusansamusha. Sendeni ikoli lyandi no kusambilila kuli ine, pantu nalifuuka kabili nali-icefya, e lyo mwalasanga ukutuusha.” (Mat. 11:28, 29) Ala ifi fine e fyo ciba nga ca kuti umuntu acita ifyo Yesu alandile!

² Apo Yesu e Mubomfi Mukalamba uwa kwa Lesa, alitile abantu bamo ukuti babe abasambi bakwe. (Mat. 9:9; Yoh. 1:43) Alibasambilishe ifya kubomba umulimo wa kubila imbila nsuma kabili alibatumine ukuya mu kubomba uyu mulimo uo na o alebomba. (Mat. 10:1–11:1; 20:28; Luka 4:43) Pa numa, alitumine abasambi na bambi 70 ukuya mu kubomba umulimo wa kubila imbila nsuma iya Bufumu bwa kwa Lesa. (Luka 10:1, 8-11) Ilyo Yesu atumine aba abasambi, abebele ati: “Uwaumfwa kuli imwe, ninshi aumfwa na kuli ine. No wasuula imwe, ninshi asuula na ine. Kabili uwasuula ine, ninshi asuula no wantumine.” (Luka 10:16) Aya mashiwi ayo Yesu abebele yalelangilila ukuti umulimo abapeele wali uwacindama. Baali no kulalandilako Yesu na Lesa Uwapulamo! Ifi fine e fyo ciba na muno nshiku kuli bonse abakonka amashiwi ya kwa Yesu aya kuti: ‘Iseni mube abasambi bandi.’ (Luka 18:22; 2 Kor. 2:17) Bonse abakonka aya mashiwi bafwile ukulabomba umulimo wa kwa Lesa uwa kubila imbila nsuma iya Bufumu no kupanga abasambi.—Mat. 24:14; 28:19, 20.

³ Ukumfwila filya Yesu alandile ukuti tulemukonka, kwalilenga ‘twaishiba’ Yehova Lesa na Yesu Kristu wine. (Yoh. 17:3) Twalisambilila ifyo Yehova afwaya. Apo alatwafwa, twalyalula amatontonkanyo yesu, twalifwala ubuntu bupya kabili tulacita ifintu ukulingana na mafunde ayalungama aya kwa Yehova. (Rom. 12:1, 2; Efes. 4:22-24; Kol. 3:9, 10) Ukulatasha sana pa fyo Yehova atucitila, kwalilenga twaipeela kuli ena no kubatishiwa. Nga twabatishiwa, e lyo tuba ababomfi ba kwa Lesa abo asala.

⁴ Tufwile ukulaibukisha ukuti ilyo tulebombela Lesa tufwile ukuba aba kaele no kuba no mutima uwasanguluka. (Amalu. 24:3, 4; Esa. 52:11; 2 Kor. 6:14–7:1) Apo twalitetekela Yesu Kristu, twalikwata kampingu iyasanguluka. (Heb. 10:19-23, 35, 36; Ukus. 7:9, 10, 14) Umutumwa Paulo aebele Abena Kristu ukulacita fyonse ku kucindika Lesa te kulapunwisha abantu. Umutumwa Petro alilandile pa fyo cawamina ukuba ne mibele iisuma nga tulefwaya ukuti abashili ba Nte basambilile icine. (1 Kor. 10:31, 33; 1 Pet. 3:1) Kuti mwacita shani pa kuti mwafwe umuntu ukufikapo ukuba kabila wa mbila nsuma?

BAKASABANKANYA ABAPYA

⁵ Lilya line fye mwatendeka ukusambilisha umuntu Baibolo, mulingile no kulamukoselesha ukulaebako abantu ifyo alesambilila. Kuti ale-ebako balupwa lwakwe, ifibusa fyakwe, abo abomba nabo, e lyo na bantu bambi ilyo baleshimika fye ilyashi. Ukucita ifi kwalicindama pantu ninshi tulesambilisha abapya ukuba abasambi ba kwa Yesu Kristu kabili bakabila ba mbila nsuma. (Mat. 9:9; Luka 6:40) Umupya nga alelunduluka mu fya kwa Lesa, aleshimikilako na bambi ifyo alesambilila, ukwabula no kutwishika akalafwaisha ukulabombako umulimo wa kubila imbila nsuma.

UKUFIKA PA FIFWAIKWA

⁶ Ilyo mushilatendeka ukuya no musambi mu kubila imbila nsuma ku ng’anda ne ng’anda, mufwile ukushininkisha ukuti nafika pa fifwaikwa ifya kuba kasabankanya. Umusambi nga aya na ifwe mu kushimikila, cilangililo ca kuti alefwaisha ukuba Inte ya kwa Yehova. Nangu ca kuti tabalamubilisha ukuti ni kasabankanya, pali iyi nshita ninshi alitendeka ukukonka amafunde ya kwa Yehova ayalungama kabili kuti alinga ukuba kasabankanya uushabatishiwa.

⁷ Nga mulasambilisha umuntu no kulanshanya nankwe ifyo Baibolo yalanda, nalimo mwalishiba ifyo aba. Nalimo mwalimona no kuti alakonka ifyo asambilila. Lelo kwaliba fimo ifyo baeluda bafwaya ukwishiba pa musambi ifyo bengatemwa ukulanshanya nenu capamo no musambi wenu, ilyo mushilatendeka ukuya nankwe mu kushimikila.

⁸ Kampanya we bumba lya baeluda akeba baeluda babili (umo afwile ukuba wa muli komiti ya mulimo) abalingile ukulanshanya nenu e lyo no musambi wenu. Mu filonganino umwaba baeluda abanono sana, eluda kuti abombela pamo no mubomfi utumikila uwingafikapo ukubomba uyu mulimo. Bamunyinefwe abo kampanya asalile bafwile ukubomba uyu mulimo bwangu bwangu. Na kuba, nga ca kuti babeba ukuti umusambi wenu alefwaisha ukuba kasabankanya ilyo muli pa kulongana, nalimo kuti balanshanya nenu no musambi wenu pa numa fye ya kulongana. Baeluda bafwile ukalanshanya bwino no musambi pa kuti tomfwile umwenso. Ilyo umusambi tabalamusuminisha ukuba kasabankanya uushabatishiwa, baeluda bafwile ukushininkisha ukuti:

1. (1) Alisumina ukuti Baibolo Cebo ca kwa Lesa. —2 Tim. 3:16.

2. (2) Alishiba no kusumina mu masambililo ya kutendekelako aya mu Baibolo ica kuti nga bamwipusha, akasuka ukulingana ne fyo Baibolo isambilisha te kulingana ne fyo imipepele ya bufi isambilisha nelyo ifyo umwine atontonkanya.—Mat. 7:21-23; 2 Tim. 2:15.

3. (3) Alakonka ifunde lya mu Baibolo ilya kulongana pamo na bantu ba kwa Yehova nga kuti akumanisha ukucita ifyo.—Amalu. 122:1; Heb. 10:24, 25.

4. (4) Alishiba ifyo Baibolo isambilisha pa bulalelale, umwaba no kucita ubucende, ukuupa impali, ukulaalana kwa baume nelyo abanakashi beka beka. Afwile no kulataluka kuli ifi fintu. Nga ca kuti alyupa nelyo alyuupwa, afwile ukuupa nelyo ukuupwa ukulingana ne funde.—Mat. 19:9; 1 Kor. 6:9, 10; 1 Tim. 3:2, 12; Heb. 13:4.

5. (5) Alakonka ifunde lya mu Baibolo ilya kukanaba cakolwa kabili tabomfya imiti icibomfye bomfye.—2 Kor. 7:1; Efes. 5:18; 1 Pet. 4:3, 4.

6. (6) Alishiba ububi bwaba mu kwangala na baba ne mibele yabipa.—1 Kor. 15:33.

7. (7) Alifuma mu mipepele ya bufi iyo alepepamo kale, kabili tabombako nelyo ukutungilila imilimo yabo.—2 Kor. 6:14-18; Ukus. 18:4.

8. (8) Taitumpa mu fikansa fya calo.—Yoh. 6:15; 15:19; Yako. 1:27.

9. (9) Alisumina kabili alakonka ifyo Baibolo yalanda pe lembo lya kwa Esaya 2:4 ililanda pa kukanaitumpa mu fya calo.

10. (10) Alefwaisha ukuba Inte ya kwa Yehova.—Amalu. 110:3.

⁹ Nga ca kuti ilyo baeluda balelanshanya no musambi tabeshibe bwino ifyo atontonkanya pali fimo ifyo tulandilepo pa muulu, bafwile ukumwipusha amepusho ayengalenga baishiba ifyo atontonkanyapo, kabili nalimo kuti balanshanya nankwe amalembo ayali pali ifyo fishinka. Calicindama sana umusambi ukwishiba ukuti, abashimikila ne Nte sha kwa Yehova bafwile ukulakonka ifyo Amalembo yalanda pa fyo tulandilepo pa muulu. Ifyo aleasuka fikalenga baeluda ukwishiba nga ca kuti umusambi naishiba ifyo afwile ukucita kabili nga nalinga ukuba kasabankanya.

¹⁰ Baeluda bafwile ukweba umusambi bwangu bwangu nga nafikapo ukuba kasabankanya nelyo iyo. Ilingi line beba umusambi pa numa fye ya kulanshanya nankwe. Nga nafikapo, baeluda balingile ukumutasha pa kufikapo ukuba kasabankanya wa mbila nsuma. (Rom. 15:7) Bafwile ukumukoselesha ukutendeka ukushimikila ilyo line fye, kabili bafwile ukumweba no kuti akatume lipoti ya mulimo wa mwi bala pa mpela ya mweshi. Bafwile no kumweba ukuti nga atuma lipoti e lyo bakamulembela Icalembwa ca Bukasabankanya ica Cilonganino kabili bakacisungila pamo ne fyalembwa fimbi ifya cilonganino. Baeluda balapoka ifyebo kuli bakasabankanya no kufilemba pa Icalembwa ca Bukasabankanya ica Cilonganino pa kuti icilonganino cilefibomfya pa kutungulula imilimo Inte sha kwa Yehova babomba mwi sonde lyonse, na pa kuti bakasabankanya balebombako iyi milimo ya kwa Lesa, kabili balebafwa mu fya kwa Lesa. Na kabili baeluda kuti bacinkulako bakasabankanya abapya ukuti ifyebo bapoka kuli bena bafibomfya ukulingana na mafunde ya Global Data Protection Policy of Jehovah’s Witnesses ayo balemba pa jw.org.

¹¹ Nga twaishiba bwino kasabankanya umupya kabili tulelanga ukuti natutemwa ifyo alelunduluka mu fya kwa Lesa, kuti alabomba bwino, kabili kuti alabombesha mu mulimo wa kwa Yehova no kulatuma lipoti ya mulimo wa mwi bala cila mweshi.—Fil. 2:4; Heb. 13:2.

¹² Baeluda nga bamona ukuti umusambi nafikapo ukulashimikilako abantu imbila nsuma, bafwile ukumupeela icitabo ca kuti Abateyanishiwa ku Kucita Ukufwaya kwa kwa Yehova. Nga atuma lipoti ya mulimo wa mwi bala iya kubalilapo, baeluda bafwile ukubilisha mu kwipifya ku cilonganino ukuti ni kasabankanya uushabatishiwa.

UKWAFWA ABANA ABANONO

¹³ Abana abanono nabo kuti bafikapo ukuba bakabila ba mbila nsuma. Yesu alipokelele abana abanono kabili alibapaalile. (Mat. 19:13-15; 21:15, 16) Nangu ca kuti abafyashi e bafwile ukusambilisha abana babo, aba mu cilonganino kuti ba-afwa abana abanono abalefwaisha ukulabombako umulimo wa kubila imbila nsuma ya Bufumu. Nga muli bafyashi, mufwile ukuba abacincila mu mulimo wa kusambilisha abantu icine, pa kuti abana benu balemupashanya ukubombesha mu mulimo wa kwa Lesa. Finshi mwingacita nga ca kuti umwana wenu aliba ne mibele iisuma kabili alefwaisha ukulabombako umulimo wa kubila imbila nsuma?

¹⁴ Abafyashi bafwile ukweba eluda uwaba muli Komiti ya Mulimo iya Cilonganino. Lyena kampanya we bumba lya baeluda akeba baeluda babili (umo pali aba afwile ukuba muli komiti ya mulimo) ukuti bakalanshanye no mwana na bafyashi bakwe ba Nte nelyo bambi abamusunga nga ni ba Nte, pa kuti bakamone nga ca kuti umwana nafikapo ukuba kasabankanya. Nga ca kuti umwana alishiba amasambililo ya kutendekelako aya mu Baibolo, kabili alecita ne filelanga ukuti alefwaisha ukulashimikilako bambi imbila nsuma, cilangililo ca kuti alelunduluka. Pa numa ya kulanshanya pali ifi, e lyo na fimo ifyo balanshanya na bakalamba abalefwaya ukuba bakasabankanya, baeluda babili kuti bamona nga ca kuti umwana nafikapo ukuba kasabankanya uushabatishiwa. (Luka 6:45; Rom. 10:10) Ilyo mulelanshanya no mwana, tamufwile ukumwipusha amepusho yamo ayashimukumine ayo mwingepusha fye abakalamba.

¹⁵ Ilyo baeluda balelanshanya no mwana, bafwile ukumutasha pa fyo alelunduluka kabili bafwile no kumukoselesha ukuti aletontonkanya pa kubatishiwa. Baeluda bafwile no kutasha abafyashi pa fyo babombesha ukusambilisha umwana wabo icine. Pa kuti abafyashi batwalilile ukwafwa umwana wabo, baeluda bafwile ukubeba ukuti bakabelenge pa mutwe utila, “Ifyebo ku Bafyashi Abena