• Yehova Asansabika Umubomfi Wakwe Mesia
    Ukusesema kwa kwa Esaya—Ulubuuto lwa Bantu Bonse 2

    • “Umubomfi Wandi”—Nani?

      4. Finshi abaYuda bamo abasoma batila e fyakwishibilako uyu “mubomfi,” lelo cinshi ifi fyapusanina no kusesema kwa kwa Esaya?

      4 E lyo Esaya apwisha fye ukulanda pa lwa kulubulwa kwa baYuda muli bunkole ku Babele. Nomba alanda pa cintu icacindamisha icili no kucitika ku ntanshi, kabili alemba ifyebo fya kwa Yehova atila: “Moneni, umubomfi wandi [akacite fintu no kushilimuka, NW] akatumpuka, akasumbuka, akasansamisha.” (Esaya 52:13) Nga kanshi uyu wine “umubomfi” nani? Pa myaka iingi, abaYuda abasoma balilanda pa fyo batontonkanya ukuti e fyakwishibilako uyu mubomfi ifyalekanalekana. Bamo batile aleimininako uluko lwa Israele lonse pa nshita lwali muli bunkole mu Babele. Lelo ubulondoloshi bwa musango yo bulapusana no ku kusesema. Uyu Mubomfi wa kwa Lesa talepatikishiwa ukucula. Nangula wa kaele, aculila pa membu sha bambi. Lelo ici te fyo cali ku luko lwa ciYuda, ulwasendelwe bunkole pa mulandu wa kubembuka. (2 Ishamfumu 21:11-15; Yeremia 25:8-11) Bambi basosele ukuti uyu Mubomfi aiminineko ibumba lya baleimona abalungama mu Israele no kuti ili bumba e lyaculiile abena Israele bambi pa membu shabo. Lelo, pa nshita kwaleba ukumanama mu Israele, takwali ibumba nangu limo ilyaleculila ilibiye.

      5. (a) Bushe abaYuda bamo abasoma batila nani ukusesema kwa kwa Esaya kulandapo? (Moneni utulembo twa pe samba.) (b) Bulondoloshi nshi ubwaumfwika ubusangwa mwi buuku lya Imilimo ubwafwilisha ukwishiba uyu Mubomfi?

      5 Ilyo ubuKristu bushilabako e lyo na ku kutendeka fye kwa mwanda wa myaka uwa kubalilapo uwa Nshita Yesu, abaYuda abanono abasoma balondolwele ukuti uku kusesema kulanda pali Mesia. Icilangilila ukuti ubu bulondoloshi bwalilungama cisangwa mu Malembo ya Bwina Kristu aya ciGriki. Ibuuku lya Imilimo lishimika ukuti ilyo mutungwi umwina Etiopia alandile ukuti taishibe uyu Umubomfi walumbulwa mu kusesema kwa kwa Esaya, Filipi “amushimikile Yesu.” (Imilimo 8:26-40; Esaya 53:7, 8) Amabuuku yambi aya mu Baibolo na yo yalumbula Yesu Kristu ukuti e Mesia Umubomfi walumbulwa mu kusesema kwa kwa Esaya.a Ilyo tulesambilila uku kusesema, tuli no kumona ukupalana kushingatwishikwa ukwaba pa o Yehova eta ukuti “umubomfi wandi” na pali Yesu wa ku Nasarete.

  • Yehova Asansabika Umubomfi Wakwe Mesia
    Ukusesema kwa kwa Esaya—Ulubuuto lwa Bantu Bonse 2

    • a Targum ya kwa Jonathan ben Uzziel (iya mu mwanda wa myaka uwa kubalilapo C.E.), ukulingana ne mipilibwile ya kwa J. F. Stenning, yapilibula Esaya 52:13 ukuti: “Moneni umubomfi wandi, Uwasubwa (nelyo, Mesia), akatunguluka.” E fyo na Talmud iya cina Babele (iya mupepi no mwanda wa myaka uwalenga butatu C.E.) isosa ukuti: “Mesia—nani ishina? . . . [; aba] mu ng’anda ya buRabi [batila, Uwalwala], nga mulya mwine casoselwa ukuti, ‘Cine cine alitwikwa ukulwala kwesu konse.’”—Sanhedrin 98b; Esaya 53:4.