Ifyalo Fyalumbwike Sana Kale

Lesa asobele ukutila ifyalo fya Edomu, Moabu, na Amone fikonaulwa no kuloba. (Yeremia 48:42; 49:17, 18; 51:24-26. Obadia 8, 18; Sefania 2:8, 9) Ukuloba kwa ifi fyalo na bantu balimo, kulangilila fye ukuti ifyo Icebo ca kwa Lesa cisobela filacitika.

Kwena, bamo kuti batila uuli onse kuti alanda ukuti icalo nangu cikwate shani amaka, ku ntanshi cikonaika. Lelo abalande fyo balalaba ukutila Baibolo yalilandile na fimbi pali ifi fyalo. Fimo ifyo yalandilepo, fintu fimbi ifyali no kucitika ilyo umusumba wa Babiloni wali no konaulwa. Baibolo yasobele ukutila abali no konaula uyu musumba, bena Madai, no kutila Koreshe e ukatungulula abashilika ku kusansa uyu musumba, e lyo no kuti umumana wacingilile uyu musumba ku balwani, wali no kukama.—Esaya 13:17-19; 44:27–45:1.

Te lyonse Baibolo yalesobela ukutila icalo nga casanswa ninshi calala capwa caloba. Lelo ilyo asobele pa fyo Yerusalemu ali no konaulwa ku bena Babiloni, Lesa atile abantu bakekalamo na kabili, nangu ca kutila abena Babiloni balibikile ifunde lya kuti tabakulalubula abasha baikata. (Yeremia 24:4-7; 29:10; 30:18, 19) Na cine balibwelelemo, kabili na bafuma muli lulya lupwa lwa baYuda e po bacili pano calo.

Na kabili, Yehova asobele ukutila icalo cakwatishe amaka ica Egupti cikawa, lelo asobele no kuti “pa numa ya ifi . . . mu Egupti mukekalwa, nga mu nshiku sha kale.” Mu kuya kwa nshita, ici calo cakwatishe amaka kale cali no ‘kubo bufumu ubwasaaluka.’ (Yeremia 46:25, 26; Esekiele 29:14, 15) Ici na co calicitike. Yehova asobele no kuti ubufumu bwa Greece ubwali ubwa maka sana bukawa, lelo talandile ukuti ubu bufumu bukaloba na bantu ba buko. Nga fintu twamona, ifyalo fya maka ifyo Yehova asobele ukuti fikawa no kuloba fikalobe, fyalilobele, e lyo filya ifyo ashasobele ukuti fikaloba, fyawile fye lelo tafyalobele. Kuli ifi cinshi twasambililako? Twasambililako ukuti ifyo Icebo ca kwa Lesa cisobela fyonse fye filacitika.

[Ifikope pe bula 22, 23]

Icebo ca kwa Lesa calisobele ukuti ifi fyalo fikonaulwa no kuloba . . .

EDOMU

BABILONI

. . . lelo ifi fyena tatile fikaloba

GREECE

EGUPTI

[Abatusuminishe]

Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.

Icikope ca ba WHO ico ba Edouard Boubat bakopele