-
‘Angeni Pe Pe Pali Ico Ine Ndelenga’Ukusesema kwa kwa Esaya—Ulubuuto lwa Bantu Bonse 2
-
-
18. Cinshi cikashiilwa kuli abo abasuula Yehova, kabili cinshi napamo ukubomfya amashina yabo mu kulapa kwingalangilila?
18 Yehova atwalilila ukulanda kuli abo abamusuula ati: “Mukashiila abasalwa bandi ishina lyenu ku kube cilapo, na Shikulu Yehova akamulengo kufwa; na babomfi bandi bakenikwe shina limbi. Pa kuti uupaala muno calo, akapaalila muli Lesa wa cishinka, kabili uulapa muno calo, akalapa Lesa wa cishinka; pantu fyalilabwa ifya kumanama fya ntanshi, fyafiswa ku menso yandi.” (Esaya 65:15, 16) Ico abasuula Yehova bakashiilwa fye lishina lyabo, ilikabomfiwa fye mu cilapo, nelyo mu citiipu. Ici kuti calola mu kuti abo abafwaya ukuilengo bulanda ku cilapo, baba kwati balesosa abati: ‘Nga nafilwa ukufishapo ubu bulayo, lekeni nkakandwe ifyakandilwe balya basangu.’ Kuti capilibula fye no kuti ishina lyabo likabomfiwa mu mampalanya, nga filya amashina Sodomu na Gomora yabomfiwa, nge cishibilo ca kukanda kwa kwa Lesa ukwa babifi.
19. Ni shani ababomfi ba kwa Lesa baketwa ishina limbi, kabili cinshi cikalenga ukuti bacetekele muli Lesa wa cishinka? (Moneni no tulembo tuli pe samba.)
19 Mwandi ifintu fikawamina ababomfi ba kwa Lesa! Baketwa ishina limbi. Ico cilelangilila ukupaalwa no kucindamikwa bakakwata ilyo bakabwelela ku calo cabo. Tabakafwaye ukupaalila muli lesa wa bufi nangu umo nelyo ukulapa icilubi icishakwata mweo nangu cimo. Lelo, ilyo bapaala bakapaalila muli Lesa wa cishinka nelyo ukulapa Lesa wa cishinka. (Esaya 65:16, moneni utulembo tuli pe samba) Abekashi ba muli ici calo bakaba ne cikabalenga ukucetekela muli Lesa umupwilapo, pantu akaba nafishapo amalayo alaile.c Apo nomba bakabo mutende mu calo cabo, abaYuda bakalaba bwangu ifya kumanama fya ntanshi.
“Ndelenge Myulu Ipya ne Calo Cipya”
20. Bushe ubulayo bwa kwa Yehova ubwa “myulu ipya, ne calo cipya” bwafishiwepo shani mu 537 B.C.E.?
20 Yehova nomba alondolola ifingi pa lwa bulayo bwakwe ubwa kubwesha abashalapo balapila pa numa ya kubwela ukufuma muli bunkole mu Babele. Ukupitila muli Esaya, Yehova atila: “Moneni, ndelenge myulu ipya, ne calo cipya! Ifya ntanshi tafyakebukishiwe, tafyakabukuluke mu mutima.” (Esaya 65:17) Ubulayo bwa kwa Yehova ubwa kubwesha ukupepa kwasanguluka cine cine buli no kufishiwapo, e co alanda pali kulya kubweshiwa ukukacitika ku ntanshi kwati kale kale kulecitika. Uku kusesema pa kubala kwafishiwepo mu 537 B.C.E. ilyo abaYuda bashalapo babweshiwe ku Yerusalemu. Cinshi capangile “imyulu ipya” pali ilya nshita? Kuteka kwa kwa Serubabele ukwatungililwe na Shimapepo Mukalamba Yoshua kabili ukwabelele mu Yerusalemu. AbaYuda bashalapo ababweshiwa e bapangile “icalo cipya,” e kuti ubwikashi bwa bantu abasangululwa abalenakila kuli kulya kuteka kabili abayafwilisheko ukubwesha ukupepa kwasanguluka muli cilya calo. (Esra 5:1, 2) Insansa shafumine muli kulya kubweshiwa shafimbilikishe ukucula konse uko bapitilemo; ifya kumanama fya kale tafyaibukishiwe na kwibukishiwa.—Amalumbo 126:1, 2.
-
-
‘Angeni Pe Pe Pali Ico Ine Ndelenga’Ukusesema kwa kwa Esaya—Ulubuuto lwa Bantu Bonse 2
-
-
“Moneni, Ababomfi Bandi Bakasamwa”
16. Yehova akapaala shani ababomfi bakwe aba cishinka, lelo cikaba shani kuli abo abamusuula?
16 Pa kwebaula abasuula Yehova, uku kusesema kwalondolola ifilambu fyacilana ifili no kupeelwa ku bapepa Lesa mu cishinka na bamupepa mu bumbimunda akuti: “Moneni, ababomfi bandi bakalya, na imwe mukaba ne nsala; moneni, ababomfi bandi bakanwa, na imwe mukaba ne cilaka; moneni, ababomfi bandi bakasamwa, na imwe mukaba ne nsoni; moneni, ababomfi bandi bakaanga ku kubuuta ku mutima, na imwe mukakuuta ku kukalipwa kwa mutima, no kuweleshe misowa [pa mulandu wa kushikitika no kumanama, NW].” (Esaya 65:13, 14) Yehova akapaala ababomfi bakwe aba cishinka. Bakaanga pa mulandu wa kuti imitima yabo ikesulamo ukusekelela. Ukulya, ukunwa, no kusamwa mashiwi ayalelangilila ukuti Yehova akapeela bakapepa bakwe fyonse ifyo bakabila. Lelo, abasalapo ukusha Yehova bakaba ne nsala ne cilaka ca ku mupashi. Tabakapeelwe ifyo bakabila. Bakakuuta no kuwelesha pa mulandu wa kushikitika no kumanama ifikesa pali bena.
-
-
‘Angeni Pe Pe Pali Ico Ine Ndelenga’Ukusesema kwa kwa Esaya—Ulubuuto lwa Bantu Bonse 2
-
-
24. Cinshi ico Yehova akasekelela pa kubweshiwa kwa Yerusalemu, kabili cinshi cishakomfwike na kabili mu misebo ya muli ulya musumba?
24 Ukusesema kwa kwa Esaya kwatwalilila akuti: “[Sekeleleni] no kwanga pe pe pali ico ine ndelenga; pantu, moneni, ndelenga Yerusalemu ica kwangila, na bantu ba uko ica kusekelela. Kabili nkaangila Yerusalemu, no kusekelelela abantu bandi. Tamwakomfwike kabili muli wene ishiwi lya kulila, nangu lishiwi lya nkuuta.” (Esaya 65:18, 19) Te baYuda beka bakasekelela pa kubweshiwa ku calo cabo lelo na Lesa umwine akasekelela, pantu akayemfya Yerusalemu—na kabili akabe cifulo cacindamisha ica kupepa kwa cine pe sonde. Ishiwi lya kulila pa fibi ifyalecitika, ilyaleumfwika mu misebo ya ulya musumba mu myaka yabangilileko, talyakomfwike na kabili.
-
-
‘Angeni Pe Pe Pali Ico Ine Ndelenga’Ukusesema kwa kwa Esaya—Ulubuuto lwa Bantu Bonse 2
-
-
Ubulayo bwa Nshita ya ku Ntanshi iya Mutelelwe
27. Esaya alondolola shani umutelelwe abaYuda balebweluluka bakaipakisha mu calo cabo?
27 Mu kufishiwapo kwa ntanshi, bushe ubumi bukaba shani ku baYuda abalebweluluka abakalatekwa ne yi myulu ipya? Yehova atila: “Ukufuma lilya takwakabe kabili akanya ka nshiku shinono, nangu umukote uushafisha nshiku shakwe; pantu umwaice akafwa uwa myaka umwanda [100], [lelo umubembu, nangu akaba ne myaka umwanda akatiipwa, NW].” (Esaya 65:20) Mwandi ubu bulondoloshi bushaiwamina ubwa mutelelwe bankole abalebweluluka bakaipakisha mu calo cabo icabweshiwa! Akanya takakafwe ilyo inshita ya kufwilapo ishilakumana, ilyo kali fye ne nshiku ishinono. Nangu fye mukalamba taakafwe imfwa ya musango yo ilyo ashilafika pa mushinku wa kufwilapo.d Ifyo amashiwi ya kwa Esaya yapeela isubilo ku baYuda abakabwelela ku Yuda! Apo nomba bakabo mutende mu calo cabo, tabakakabile ukutiina ukuti abalwani bakabasendela abana babo nelyo ukubepaila abaume babo.
-
-
‘Angeni Pe Pe Pali Ico Ine Ndelenga’Ukusesema kwa kwa Esaya—Ulubuuto lwa Bantu Bonse 2
-
-
29. (a) Kusekelela nshi abantu ba kwa Lesa aba cumfwila bakasekelela mu calo cabweshiwa ica Yuda? (b) Mulandu nshi icilangililo ca miti cibelele icalinga ku kulangilila imyaka iingi? (Moneni utulembo tuli pe samba.)
29 Yehova nomba akonkanyapo ubulondoloshi bwakwe ubwa mibele ikabako mu calo cabweshiwa ica baYuda ati: “Bakakuula amayanda no kwikalamo, bakalima na mabala ya myangashi no kulye fisabo fya yako; tabakakuule na bambi abekalamo, tabakalime na bambi abalyako; pantu inshiku sha bantu bandi shikaba nge nshiku sha muti, ne milimo ya minwe yabo abasalwa bandi bakasekelamo pa myaka iingi.” (Esaya 65:21, 22) Pa numa ya kubwelela ku calo ca Yuda icaba amapopa kabili ukwabulo kutwishika icabulamo amayanda nangu myangashi, abantu ba kwa Lesa aba cumfwila bakasekelela ukulaikala mu mayanda yabo yene no kulalya ifisabo fya mu mabala yabo yene. Lesa akapaala umulimo wabo, kabili bakekale myake ingi—nge nshiku sha muti—pa kuti bakaipakishe ifisabo fya mu kubombesha kwabo.e
-