Lelo mu fyalo fimo, umulumendo nga akula, balamutwala ku cifulo cimo ku kumusembulula. Ilingi line pa kusembulula abalumendo, balabatwala uko bamo beta ati ku mukanda, kabili nga babasembulula, bekala kulya kwine pa milungu imo mpaka bapola. Pa nshita baba kulya, balabafunda intambi shimo ne fyo bafwile ukucita pa kuti bakabe abaume bene bene. Ilyo bali kulya, kulaba fimo ifyo abalumendo babeba ukucita kabili balabafunda ne fya kuba abaume bene bene. Bushe ulu lutambi lwa kutwala abalumendo ku mukanda lulakabilwa pa kuti babe abaume bene bene? Natumfwe ifyo Lesa alandapo muli Baibolo pali uyu mulandu.—Amapinda 3:5, 6.

Bushe Cisuma Ukutwala Umwana Kulya Bamo Batila ku Mukanda?

Bushe abafyashi Abena Kristu nga balefwaya ukusembulula umwana wabo kuti bacita shani? Bushe Baibolo ilasuminisha abafyashi ukutwala abana babo ku mukanda kulya tulandilepo na pa kubala? Balya bana abo batwala ku mukanda, te kutila nga babasembulula ninshi calaala capwa. Baya mu kwikala na balumendo banabo e lyo na balya batila ifimbuusa, lelo abashipepa Yehova. Kabili balaba pamo na bo pa milungu iingi. Ifingi ifyo bafunda abana kuli ifi fifulo fyalipusana na mafunde ya mu Baibolo ayacindama. Baibolo itusoka ukuti: “Ukubishanya kubi konaule mibele isuma.”—1 Abena Korinti 15:33.

Pa kati apa nacisangwa ukuti bamo abo batwala ku mukanda, nga babasembulula fye balalwala no kulwala. Mu 2003, ulupapulo lumo (South African Medical Journal) ulwa ku South Africa ululanda pa bumi bwa bantu lwasokele ukuti: “Na uno wine mwaka bamo abo batwele mu kusembululwa balilwele sana, tumfwile ukuti bamo balifwile e lyo bambi na bo balyonaike sana ifya mfwalo. Ili lyashi nalyumfwika sana mu calo conse. . . . Kanshi kuti twatila fye, abengi abatila balishiba ukusembulula abo batwalako abana shino nshiku, tabaishiba ifya kubomba uyu mulimo kabili balepaisha na bantu.”

Abo batwala ku mukanda balaba no bwafya na bumbi ubukulu ubwacila fye na pa kulwala nelyo ukufwa. Ubu bwafya bwa kuti ifyo baya mu kubafunda filapusana ne fyo Baibolo ilanda. Mu fyo bafunda abaya ku mukanda ne fyo bacita nga bali kulya, mulaba ne fya kucetekela ifibanda no kucindikisha imipashi ya fikolwe. Ica kumwenako fye, abasembulula abana tabasumina ukuti icilengele umwana ukulwala, mulandu wa kuti tabamusembulwile bwino, nangu ukuti ifyo babomfeshe pa kumusembulula tafyali ifya busaka. Na kabili, tabasumina no kuti limbi uko bamusungiile na ko kwali ifingaleta amalwele. Abengi batila icilengele umwana ukulwala, mulandu wa kuti nabamulowa nelyo ukuti imipashi ya fikolwe naifulwa. Baibolo ilatukaanya ukumfwila amasambilisho ya mu mipepele ya bufi, kabili itila: “Mwiba kwi koli limo line na bashasumina. Pantu ubulungami na bumpulamafunde kuti fyayampana shani? Napamo ulubuuto ne mfifi kuti fyakwate senge shani? . . . ‘E ico fumenimo muli bene, no kuipaatulako,’ e fyo asosa Yehova, ‘kabili mwi-ikatako ku cishasanguluka’; ‘na ine nkamupokelela.’” (2 Abena Korinti 6:14-17) Nga twatontonkanya pali uku kufunda, kuti twatila abafyashi Abena Kristu tabafwile fye no kutwala abana babo ku mukanda.