‘Ine ndi Uwaiteyanya . . . Ukufwa’ (Imil. 21:10-14)

15, 16. Bukombe nshi ubo Agabu aletele, kabili bonse abakutikeko baumfwile shani?

¹⁵ Ilyo Paulo aleikala na Filipi, kwaishile umweni na umbi uo bashaleenekela, no yu ali ni Agabu. Abalongene mu ng’anda ya kwa Filipi baishibe ukuti Agabu ali ni kasesema, pantu ilyo Klaudi aleteka, Agabu alisobele ukuti icipowe cikalamba cali no kupona. (Imil. 11:27, 28) Napamo baleipusha ukuti: ‘Cinshi Agabu aisa mu kucita? Bukombe nshi aleta?’ Ninshi bonse nabatonta amenso yabo pali Agabu, bamwene fye uko abula umushipi wa kwa Paulo, aikaka amakasa na maboko. Uyu mushipi wali ni nsalu iitali iyo balefwala mu musana kabili balebikamo indalama ne fintu fimbi. Lyena atendeke ukulanda. Amashiwi alandile yaliletele umwenso, atile: “Umupashi wa mushilo wasosa auti, ‘Umwine wa uyu mushipi akakakwa ifi fine ku baYuda mu Yerusalemu no kupeelwa mu minwe ya bena fyalo.’”—Imil. 21:11.

¹⁶ Aya mashiwi ya kusesema yalishinine ukuti Paulo akaya ku Yerusalemu. Yalangilile no kuti ukushimikila ku baYuda kwali no kulenga ukuti bakamutwale “mu minwe ya bena fyalo.” Ifyo Agabu aseseme fyalengele bonse abali palya ukumfwa sana ububi. Luka alembele ukuti: “Nomba ilyo twaumfwile ici, ifwe pamo na bali kuli cilya cifulo twatendeke ukupapaata Paulo ukuti eya ku Yerusalemu. E lyo Paulo ayaswike ati: ‘Cinshi mulelilila no kuntompola umutima? Mwisakamana, ine ndi uwaiteyanya ukukakwa no kufwila ishina lya kwa Shikulu Yesu ku Yerusalemu.’”—Imil. 21:12, 13.

17, 18. Bushe Paulo alangile shani ukuti apampamine fye pa kucita ukufwaya kwa kwa Lesa, kabili finshi aba bwananyina bacitilepo?

¹⁷ Elenganyeni icilecitika. Aba bwananyina, ukubikapo fye na Luka balepapaata Paulo ukuti eya ku Yerusalemu. Bamo balelila. Ilyo amona ifyo bamutemwa, Paulo abeba mu cikuuku ati ‘mulentompola umutima,’ nelyo nga fintu amaBaibolo yamo yapilibula aya mashiwi ya ciGriki, ukuti “balelenga umutima [wakwe] ukuba sana no bulanda.” Na lyo line, alefwaya fye ukuya, kabili nga filya cali ilyo akumene na ba bwananyina ku Turi, ukumupapaata nelyo ukulila takwamulenge ukuti akane ukuya. Lelo abalondolwela umulandu afwile fye ukuya. Ala mwandini Paulo ali uwashipa kabili alefwaisha ukucita ukufwaya kwa kwa Lesa! Na o alefwaya fye ukuya ku Yerusalemu nga filya fine Yesu acitile. (Heb. 12:2) Te kutila Paulo alefwaya ukuya ku Yerusalemu pa kuti aye afwile pa kuba Umwina Kristu, nomba nga ca kuti bali no kumwipaila pa kuba umusambi wa kwa Kristu Yesu, ninshi ali no kutemwa nga nshi.

¹⁸ Bushe aba bwananyina bacitilepo shani? Kuti twatila, balisumine ifyo apingwilepo. Baibolo itila: “Pa kufilwa ukumunasha, twalisumine no kutila: ‘Lekeni ukufwaya kwa kwa Yehova kucitwe.’” (Imil. 21:14) Abalefwaya ukunasha Paulo pa kuti eya ku Yerusalemu tabamupatikishe ukuti acite ifyo balefwaya. Balikutike ku fyo alelanda kabili balisumine ifyo alandile, balishibe ukuti kufwaya kwa kwa Yehova ukuti aye kabili balisuminisheko nangu ca kutila calyafishe ukucite fyo. Umulimo Paulo atendeke ukubomba mu kuya kwa nshita wali no kumuletela imfwa. Kanshi calyafishe pantu abantu abamutemenwe e balemufuupula.

19. Lisambililo nshi ilyacindama ilyo tulesambilila ku fyacitikile Paulo?

¹⁹ Ku fyacitikile Paulo tulasambililako isambililo ilyacindama ilya kuti tatufwile ukulakaanya abalefwaya ukuipeelesha ukubomba umulimo wa kwa Lesa. Ili sambililo kuti twalibomfya na ku fintu fimbi, te ku fintu fye ifya kuti nalimo umuntu nga aficita kuti mwafuma imfwa. Ica kumwenako fye, nangu ca kutila abafyashi abengi Abena Kristu balomfwa ububi ukumona abana babo baya mu kubombela Yehova ku fyalo fimbi, na lyo line tabesha ukubafuupula. Ba Phyllis, abekala ku England, bebukisha ifyo baumfwile ilyo umwana wabo umwanakashi, umo fye, aile ku Africa muli bumishonari. Batila: “Ala nalyumfwile ububi sana. Naleti nga natontonkanya ukuti akaba ukutali sana, nalefilwa ukusumina. Naleba sana no bulanda, lelo pa nshita imo ine naleumfwa icilumba kabili nalepepa sana kuli Lesa pali uyu mulandu. Lelo apo e fyo umwine apingwilepo ukucita, nshalefwaya ukumupatikisha ukuti abwele. Pantu na kuba, lyonse nalemusambilisha ukuti afwile ukulabika sana amano ku fya Bufumu! Alibomba mu fyalo ifyalekanalekana pa myaka 30, kabili ndatasha Yehova cila bushiku ukuti alitwalilila fye ukubomba.” Ala cilawama nga nshi ukukoselesha bamunyinefwe abaipeelesha ukubombela Yehova!

8. Bushe amashiwi yaba pa Imilimo 21:4 yalola mwi?

⁸ Ilyo alelondolola ifyacitike pa nshiku 7 isho baikele mu Turi, Luka alandile pa cintu cimo nalimo icingatupapusha. Atile: “Ukulingana ne fyabebele umupashi [aba bwananyina mu Turi] bakonkomeshe Paulo ukuti enyantamo ulukasa mu Yerusalemu.” (Imil. 21:4) Bushe Yehova nomba alefwaya ukuti Paulo aye ku cifulo cimbi? Bushe nomba aleeba Paulo ukuti eya ku Yerusalemu? Awe nakalya. Umupashi walandile ukuti Paulo ali no kucula nga aya ku Yerusalemu lelo tawatile tafwile ukuyako. Cimoneka ukuti ukulingana ne fyo umupashi wa mushilo wabebele, aba bwananyina mu Turi tabalubile ilyo balandile ukuti Paulo ali no kucula mu Yerusalemu. E ico, apo balemulangulukilako, bamupaapaatile ukuti eyako. Kanshi kuti twamona ico aba bwananyina bashalefwaila Paulo ukuya ku Yerusalemu. Nangu cibe fyo, apo Paulo alefwaisha ukucita ukufwaya kwa kwa Yehova, alitwalilile ulwendo lwa kuya ku Yerusalemu.—Imil. 21:12.

9, 10. (a) Ilyo Paulo aumfwile ifyo aba bwananyina mu Turi balemulangulukilako, finshi napamo aibukishe? (b) Finshi abantu abengi batemwa muno nshiku, kabili fyapusana shani na mashiwi Yesu alandile?

⁹ Lintu Paulo aumfwile ifyo aba bwananyina balemulangulukilako, nalimo aibukishe ifyo abasambi ba kwa Yesu na bo bacitile ilyo abebele ukuti ali no kuya ku Yerusalemu, uko bali no kumucusha sana kabili bali no kumwipaya. Pa mulandu wa kuti Petro alyumfwilile Yesu ubulanda, amwebele ati: “Muyumfwileko uluse mwe Shikulu; ico tacakamucitikile nakalya.” Yesu amwaswike ati: “Kabiye ku numa yandi, we Satana we! Kuti waleka nalufyanya, pantu tautontonkanya ifya kwa Lesa, kano ifya bantu.” (Mat. 16:21-23) Yesu talefwaya icili conse ukupumfyanya umulimo uo Lesa amupeele ukubomba kabili ali no kucula pa kubomba uyu mulimo. Na Paulo na o e fyo alefwaya ukucita. Aba bwananyina ba ku Turi, nabo bacitile nge fyo umutumwa Petro acitile, tabalefwaya ifyabipa ukucitikila Paulo, lelo tabailwike ukuti uku kwali kufwaya kwa kwa Lesa.

¹⁰ Abantu abengi muno nshiku balatemwapo ukucita ifintu ifingabasekesha, nangu ca kutila ifyo fintu te fisuma. Abantu bafwaya ukupepa ku calici uko bengalacita ifyo balefwaya kabili uko babasuminisha ukucita fyonse ifyo balefwaya. Lelo ifyo Yesu alandile fyalipusana sana ne fyo aba bantu bafwaya. Aebele abasambi bakwe ukuti: “Umuntu nga alefwaya ukunkonka, aikaane umwine, asende icimuti cakwe ica kucushiwilwapo, e lyo alenkonka lyonse.” (Mat. 16:24) Ukukonka Yesu e ca mano ico umuntu afwile ukucita, kabili e calungama, lelo ukucite fyo kwalyafya.