Bushe Muleluka Ukuti Lesa Alemutungulula?

ABENA Israele na bena Egupti tabatalile abamonapo cilya cintu cacitike. Ilyo abena Israele bafumine mu Egupti, intumba ye kumbi yalebako cila bushiku mupepi nabo. Ubushiku intumba ye kumbi yaleba intumba ya mulilo. Ici cali cipapwa icine cine! Bushe ni kwi intumba yafumine? Mulandu nshi yabeleleko? Apo nomba napapita imyaka mupepi na 3,500, cinshi twingasambililako ku fyo abena Israele balemona “intumba ya mulilo ne ye kumbi”?—Ukufu. 14:24.

Icebo ca kwa Lesa calitweba ukwafumine ilya ntumba. Citila: “Yehova alebatangilila akasuba mu ntumba ye kumbi ku kubatungulula mu nshila, na mu ntumba ya mulilo ubushiku ku kubasanikila pa kuti bale-enda akasuba no bushiku.” (Ukufu. 13:21, 22) Yehova Lesa abomfeshe intumba ya mulilo ne ye kumbi ukutungulula abantu bakwe ukufuma mu Egupti no kuyapita mu matololo. Balingile ukusela pa kuti balekonka intumba konse uko yalola. Ilyo abashilika abena Egupti abakonkele pa numa bali mupepi no kusansa abantu ba kwa Lesa, intumba yaishileiminina pa kati ka aba balwani na bena Israele no kucingilila abena Israele. (Ukufu. 14:19, 20) Nangu ca kuti intumba tayabatungulwile ku nshila iipi, icali no kulenga bafike ku Calo ca Bulayo, kukonka uko intumba yalebatungulula.

Intumba yalelanga abantu ba kwa Lesa ukuti Yehova ali nabo. Yaleimininako Yehova, kabili inshita shimo alelanda ukupitila mu ntumba ine. (Impe. 14:14; Amalu. 99:7) Na kabili, ikumbi e lyalengele cishibikwe ukuti Yehova nasonta Mose ukutungulula uluko. (Ukufu. 33:9) Ikumbi lya kulekelesha ukumoneka ilyo Baibolo yalandapo lyalangile ukuti Yehova nasonta Yoshua ukupyana Mose. (Amala. 31:14, 15) Na kuba, pa kuti abena Israele bende bwino no kufika ku Calo ca Bulayo balingile ukucetekela ukuti Lesa e walebatungulula kabili balekabila ukukonka ubutungulushi bwakwe.

Balilekele Ukubika Amano ku Calelanga Uwalebatungulula

Ilyo abena Israele bamwene intumba pa muku fye wa kubalilapo, bafwile balipapile sana. Lelo, ku ca bulanda, cilya cipesha amano ico balemona lyonse tacalengele abena Israele ukutwalilila ukucetekela Yehova. Libili libili balekaana ubutungulushi bwa kwa Lesa. Ilyo abashilika ba bena Egupti bakonkele abena Israele ukuti babasanse, abena Israele tabacetekele ukuti Yehova alabapususha, batampile ukweba Mose ukuti e walabepaisha. (Ukufu. 14:10-12) Pa numa ya kwabuka Bemba Wakashika, batendeke ukuilishanya pali Mose, Aarone, na kuli Yehova pa mulandu fye wa kuti balemona kwati tabakwate ifya kulya na menshi. (Ukufu. 15:22-24; 16:1-3; 17:1-3, 7) Ilyo papitile imilungu imo, bapatikishe Aarone ukuti abapangile umwana wa ng’ombe. Kwena ifyo bacitile fya buwelewele! Ku lubali lumo ulwa nkambi, abena Israele balemona intumba ye kumbi ne ya mulilo. Ici cali cintu icikalamba icalebalanga uwalebatungulula ukufuma mu Egupti. Lelo lwa mupepi fye, batendeke ukupepa akalubi, no kusosa ati: “Uyu e Lesa obe, we Israele, uwakutungulwile ukukufumya mu calo ca Egupti.” Bacitile ifya “musaalula ifikalamba.”—Ukufu. 32:4; Nehe. 9:18.

Bucipondoka bwa bena Israele bwalangile ukuti tabacindike ubutungulushi bwa kwa Yehova. Icalengele ni co balifililwe ukwiluka ifyo Yehova alebatungulula e lyo no kukaana ubutungulushi bwakwe, te menso yabo yali no bwafya bwa kumona. Balemona intumba, lelo balilabile ukuti yaleimininako ubutungulushi bwa kwa Yehova. Nangu ca kuti ifyo bacitile ‘fyalikalifye Uwa mushilo uwa kwa Israele,’ Yehova alibomfwilile uluse kabili atwalilile fye ukubatungulula ukupitila mu ntumba mpaka bafika mu Calo ca Bulayo.—Amalu. 78:40-42, 52-54; Nehe. 9:19.

Mulekonka Ubutungulushi bwa kwa Lesa

Kuti twalanga shani ukuti tulatasha pa fyo Lesa atutungulula? Umutumwa Paulo atile: “Umfwileni abalemutungulula no kubanakila.” (Heb. 13:17) Te lyonse canguka ukucita ifyo. Tutile muli bena Israele mu nshita ya kwa Mose. Pa numa ya kwenda pa nshita ntali, mwamona fye intumba yaiminina, yaleka ukwenda. Ni lilali ikatendeka ukwenda na kabili? Bushe palapita ubushiku bumo, umulungu umo, nelyo imyeshi iingi? Napamo kuti mwayipusha amuti, ‘Bushe nongolole ifipe fyandi fyonse?’ Nalimo pa kubala, mwalalongolola fye ifyo mulefwaya ukubomfya. Lelo cilya papita inshiku shinono, nga tamulesanga bwangu ifyo mulefwaya, kuti mwatampa ukulongolola fyonse. Nomba lilya line muli mu kupwisha ukulongolola, mwamona fye uko intumba yatendeka ukwenda, kabili mufwile ukutendeka ukulonga ifipe cipya cipya! Kwena te kuti canguke ukucite co. Abena Israele bena “ilyo line fye . . . baleima no kuya.”—Impe. 9:17-22.

Inga ifwe tucita shani ilyo Lesa atweba ifya kucita? Bushe tulesha ukukonka “ilyo line fye”? Nelyo bushe tutwalilila ukucita ifintu filya fine tucita lyonse?