Ubumi bwa kwa Yesu no Butumikishi
Ubutumikishi pe Tempele Bwapwishishiwa
YESU alecita ukumoneka kwa kupelako pe tempele. Na kuba, alesondwelelo butumikishi bwakwe ubwa ku cintubwingi pe sonde ukufumyako fye ifya kucitika fya kulubulula kwakwe no kuputunkanishiwa inshiku shitatu pa numa. Nomba atwalilila ukwebaula bakalemba na baFarise.
Imiku itatu na imbi apundo kuti: “Kalanda kuli imwe, mwe bakalemba na baFarise, ba bumbimunda!” Intanshi, abilisha akalanda pali bene pantu basamba “ku nse ya lukombo no lunweno, lelo mu kati mwaisulamo umupusulo no kuulungana.” E co afundo kuti: “Ubale usambe mu kati ka lukombo no lunweno, ukuti na ku nse lusambike.”
Mu kukonkapo alumbulula akalanda pali bakalemba na baFarise pa kufumuka kwa lwa nkati no kubola ica kuti baesho kuifisa pa kuipeelesha kwa ku nse. “Mwapalana ne nshishi ishashingulwako impemba,” e fyo asosa, “isho ku nse kwena shamoneka ishayemba, lelo mu kati shaisulamo amafupa ya bafwa, ne misango yonse ya kukowela.”
Mu kupelako, ubumbimunda bwabo bwamonekesha mu kufwaisha kwabo ukukuulila bakasesema inshishi no kushiyemfya pa kucebushisha ku ncitilo shabo isha nkumbu. Nalyo line, nge fyo Yesu asokolola, “bana ba baipeye bakasesema.” Mu cituntulu, uuli onse uwaesha ukusansalika ubumbimunda bwabo ali mu busanso!
Mu kutwalilila, Yesu alumbulula amashiwi yakwe ayakosesha aya cipyu. “Mwe nsoka! mwe bufyashi bwa mafwafwa,” e fintu asosa, “mukapusuka shani ku kupingulwo kuya ku Gehena?” Gehena mupokapoka uubomfiwa nge cishala ca kupoosamo ifisooso ica Yerusalemu. E co Yesu alesoso kuti pa kukonkelela inshila yabo iya bubifi, bakalemba na baFarise bali no kucula ubonaushi bwa muyayaya.
Ukukuma kuli abo bantu Yesu atuma ku ntanshi nga ba kumwimininako, Yesu asosa ukuti: “Bamo mukabafopawila mu masunagoge yenu, no kubalamata mu mushi no mushi; ukuti wise pali imwe umulopa onse wa bulungami uwasuumiwa pano isonde, ukutula ku mulopa wa kwa Abele umulungami ukufika ku mulopa wa kwa Sekaria mwana Barakia [uwitwa Yehoyada muli 2 Imilandu], uo mwaipaile pa kati ka mwashila ne ciipailo. Ndemwebe cine cine, nati, ifi fyonse fikesaponene nkulo iyi.”
Pa mulandu wa kuti Sekaria mu kushipa asalapwile intungulushi sha kwa Israele, “bamuumanine akapi, no kumupoola amabwe kwi funde lya mfumu mu lubansa lwa ŋanda ya kwa Yehova.” Lelo, nga fintu Yesu asobela, Israele ali no kulipila pa mulopa onse uwa musango yo uwa balungama uwapongolweke. Balipila imyaka 37 pa numa, mu 70 C.E., lintu imilalo ya bena Roma yaonaula Yerusalemu kabili ukucila pali milioni abaYuda bafitwa.
Lintu Yesu alanguluka iyi mibele ya kutiinya, abo wapopomenwa. “We Yerusalemu, we Yerusalemu!” apundo umuku umo na kabili, “Inshita ishingi nafwayo kulonganya abana bobe, filya nankoko alonganya utwana twakwe mu mapindo yakwe, lelo mwalikene! Moneni, iŋanda yenu yashilwa imwe icipompa.”
Yesu lyene alundapo kuti: “Tamwakamone ine kabili iyo, mukasuke amutila, Alipaalwa uuleishila mwi shina lya kwa [Yehova, NW].” Ubo bushiku bukaba pa kumoneka kwa kwa Yesu mu Bufumu bwakwe ubwa mu mulu na bantu bamumona na menso ya citetekelo.
Yesu nomba aselela ku cifulo uko engamona ifipao mwi tempele kabili amabumba yaleponeshamo indalama muli fyene. Abakankaala balepoosamo isasatwe lya makobili. Lelo lyene mukamfwilwa aisako no kupoosamo amakobili yabili aya mutengo unono.
Ukwita abasambi bakwe ukuti bapalame, Yesu asosa ukuti: “Ndemwebe cine, nati, uyu mukamfwilwa mubusu apooselemo ukucila bonse abalepoosa mu cipao.” Bafwile ukupapa ifyo ico cingaba. E co Yesu alondolola ukuti: “Bonse bapooselemo ica mu kupaka kwabo, lelo wene mu kubulwa kwakwe apooselemo fyonse ifyo akwete, conse ica miliile yakwe.” Pa numa ya kulanda ifi fintu, Yesu afuma mwi tempele umuku wa kushalikishako.
Ukusunguka ubukulu no kuyemba kwe tempele, abasambi bakwe bapapa abati: “Mwe kasambilisha, moneni, ifimabwe ne fimakuule!” Mu cituntulu, ifimabwe fyacitwa lipoti ukucila amamita 11 ukulepa, ukucila amamita 5 ukusalala, no kucila amamita 3 ubutali!
“Bushe ulemona aya makuule yakalamba?” Yesu ayasuka. “Tapakashale ilibwe pa mulu wa libiye ilishakapooswe pa nshi.”
Pa numa ya kulanda ifi fintu, Yesu na basambi bakwe baabuka Umupokapoka wa Kidrone no kunina Ulupili lwa Miolife. Ukufuma palya kuti bamona pe samba pe tempele lyawamisha. Mateo 23:25–24:3; Marko 12:41–13:3; Luka 21:1-6; 2 Imilandu 24:20-22.
◆ Cinshi cintu Yesu acita mu kati ka kutandala kwakwe ukwa kupelako kwi tempele?
◆ Ni shani fintu ubumbimunda ubwa bakalemba na baFarise bwalangishiwa?
◆ Cinshi capilibulwa ku “kupingulwo kuya ku Gehena”?
◆ Mulandu nshi untu Yesu asoselo kuti mukamfwilwa asangwilako ukucila abakankaala?