Icipandwa 3

Bushe Lesa Afwaya Isonde Ukuba Shani?

Cinshi Lesa abumbile abantunse?

Bushe Lesa asonsombwa shani?

Bushe imikalile pe sonde ikaba shani ku ntanshi?

1. Bushe Lesa afwaya isonde ukuba shani?

LESA afwaya isonde ukuwama icine cine. Ubufwayo bwa kwa Yehova bwa kuti isonde lyaisulamo abantu ba nsansa, ababulo kulwala. Baibolo itila “Lesa alimine ibala mu Edene” no kuti “ameseshe . . . umuti onse uo bengatemwo kumona kabili uwawama ukulya.” Ilyo Lesa abumbile umwaume wa kubalilapo no mwanakashi, Adamu na Efa, Ababikile muli ulya mushi ushaiwamina no kubeba ati: “Fyaleni, fuleni, kumaneni pe sonde no kupanasha.” (Ukutendeka 1:28; 2:8, 9, 15) E ico, ukufwaya kwa kwa Lesa kwali kwa kuti abantunse bakwata abana, bakusha paradaise baikelemo ukukumane sonde lyonse, e lyo no kulasakamana inama.

2. (a) Twaishiba shani ukuti isonde likaba filya fine Lesa alefwaya lyena ukuba? (b) Ukulingana na Baibolo, bantu ba musango nshi bakekala umuyayaya?

² Bushe mumona ukuti ukufwaya kwa kwa Yehova Lesa ukwa kuti abantu bakekale muli paradaise pano isonde kukacitika? Yehova atila: “Nalisosa, nkacilengo kwisabapo; nalipanga, nkacicita.” (Esaya 46:9-11; 55:11) Ca cine, Lesa akacita ico afwaya nangu cikabe shani! Atila “[Icalo] tacilengele cimfulumfulu, acibumbile ku kwikalwamo.” (Esaya 45:18) Bantu ba musango nshi Lesa afwaile ukuti bekale pe sonde? E lyo bushe alefwaya bena ukwikala pano calo ukufika lilali? Baibolo yasuka aiti: “Abalungama bakapyaninine calo, no kwikalamo inshiku pe.”—Amalumbo 37:29; Ukusokolola 21:3, 4.

3. Fya bulanda nshi filecitika pano calo muno nshiku, kabili finshi abantu bepusha pali ubu bulanda?

³ Ici kwena tacilati cicitike. Pali nomba abantu balalwala no kufwa; kabili balalwa no kwipayana. Paliba ifyalenga. Lelo, kwena, Lesa tafwaile isonde ukuba ifi lyaba pali lelo! Cinshi calenga? Mulandu nshi ukufwaya kwa kwa Lesa kushacitikila? Takwaba icitabo ca lyashi lya kale icalembwa no muntu uuli onse icingatweba, pantu ubwafya bwatendekele ku muulu.

UKWAFUMINE UMULWANI

4, 5. (a) Nani abomfeshe insoka ukulanda na Efa? (b) Bushe umuntu uwali umusuma fye kabili umufumacumi kuti asanguka shani umupuupu?

⁴ Ibuuku lya kubalilapo mu Baibolo lilanda pa muntu uukaanya Lesa uwaile mwi bala lya Edene. Bamulondolola ati “insoka,” lelo te nama iyo. Ibuuku lya kulekelesha mu Baibolo litila ‘etwa Kaseebanya kabili Satana, uulufya aba pano isonde bonse.’ Etwa kabili ati “icisoka cikote.” (Ukutendeka 3:1; Ukusokolola 12:9) Uyu malaika wa maka, nelyo icibumbwa ca mupashi icishimoneka, abomfeshe insoka ukulanda na Efa, nga filya fine umuntu wacenjela engalenga camoneka kwati ishiwi lyakwe lilefuma mu cilubi icili mupepi. Ulya muntu wa mupashi afwile fye e po ali ilyo Lesa alebumbila abantunse isonde.—Yobo 38:4, 7.

⁵ Lelo, apo ububumbo bwa kwa Yehova bonse bwali ubwapwililika, nani wapangile uyu “Kaseebanya,” “Satana”? Icishinka ca kuti umo pa bana ba kwa Lesa aba ku mupashi kabili aba maka sana, aipangile fye umwine ukuba Kaseebanya. Cacitike shani ici? Na lelo line, umuntu uwali fye bwino kabili umufumacumi kuti asanguka umupuupu. Bushe ici cicitika shani? Umuntu kuti aleka umutima wakwe watendeka ukukumbwa icabipa. Nga atwalilila ukutontonkanya pali ico, ulo lunkumbwa kuti lwakulisha. Lyene kuti asuka acita ifyo fine fyabipa alekumbwa ifyo atontonkanyapo cila nshita.—Yakobo 1:13-15.

6. Bushe umwana wa kwa Lesa uwa ku mupashi kabili uwa maka, aishileba shani Satana Kaseebanya?

⁶ Ici calicitike kuli Satana Kaseebanya. Afwile alyumfwile uko Lesa aleeba Adamu na Efa ukuti bakwate abana no kwisusha Isonde no bufyashi bwabo. (Ukutendeka 1:27, 28) Satana afwile atontonkenye ukuti ‘aba bantu bonse kuti balapepa ine ukucila ukupepa Lesa!’ E fyo Satana afwile aishibe. E ico, ulunkumbwa lwalitendeke mu mutima wakwe. Asukile afutika Efa pa kubepesha Lesa ubufi. (Ukutendeka 3:1-5) E calengele ukuti abe “Kaseebanya” icalola mu kuti “Uwa lwambo.” Uyu wine Kaseebanya aishileba kabili “Satana” icalola mu kuti “Uukaanya.”

7. (a) Cinshi Adamu na Efa bafwilile? (b) Cinshi abana ba kwa Adamu bonse bakotela no kufwa?

⁷ Satana Kaseebanya abomfeshe ubufi no bucenjeshi pa kulenga Adamu na Efa ukukanaumfwila Lesa. (Ukutendeka 2:17; 3:6) E ico, basukile bafwa, nge fyo Lesa abebele ukuti bakafwa nga babula icumfwila. (Ukutendeka 3:17-19) Apo Adamu asangwike uushapwililika ilyo abembwike, abana bakwe bonse balefyalwa no lubembu ulwafumine kuli wene. (Abena Roma 5:12) Kuti twapashanya icacitike kuli pani ya kupangilamo umukate. Nga ca kuti pani nayongama, bushe umukate wapangilwa muli ilya pani uba shani? Umukate onse ulongama, nelyo taupwililika. E cimo cine na bantunse, cila muntu alipyana “ukongama” nelyo ukukanapwililika ukwafuma kuli Adamu. E calenga ukuti abantunse bonse balekota no kufwa.—Abena Roma 3:23.

8, 9. (a) Finshi Satana asuushishe muli Lesa? (b) Cinshi Lesa ashaonawilile balya bacipondoka lilya line fye?

⁸ Ilyo Satana atunkile Adamu na Efa ukubembukila Lesa, atendeke bucipondoka. Atwishike imitekele ya kwa Yehova. Ico Satana alesosa ca kuti: ‘Lesa ni kateka wabipa. Wa bufi kabili alafisa ifisuma ku bo ateka. Abantunse tabafwile ukutekwa na Lesa. Kuti bamona abene icisuma ne cabipa. Kabili ifintu kuti fyabawamina nga nine ndebateeka.’ Bushe Lesa ali no kucita shani pali uyu musaalula? Bamo batila Lesa ena nga aipeye fye balya bacipondoka. Nomba, bushe ico nga calengele ukusuusha kwa kwa Satana ukupwa? Bushe nga calishibikwe ukuti imitekele ya kwa Lesa e yalungama?

⁹ Apo Yehova wa bulungi sana, taali na kwipaya balya bacipondoka lilya line fye. Amwene ukuti palekabila ukupite nshita pa kwasuka bwino bwino ukusuusha kwa kwa Satana no kushinina Kaseebanya ukuti wa bufi. E ico, Lesa asuminishe abantunse ukutendeka ukuiteka no kulatungululwa na Satana pa nshita imo. Mu Cipandwa 11, muli cino citabo e mo tukalanda pa co Yehova acitiile fyo ne co alekela paapita inshita iikalamba ilyo ashilalungika ifintu. Na lyo line, kuti cawama ukutontonkanya pali ici: Bushe cali fye bwino kuli Adamu na Efa ukucetekela Satana, uushabalile abacitila icisuma? Bushe cali fye bwino kuli bene ukusumina ukuti Yehova, uwabapeele fyonse ifyo bakwete, munkalwe, kabili wa bufi? Nga ni mwe nga mwacitile shani?

10. Kuti mwaba shani kuli Yehova mu kwasuka ukusonsomba kwa kwa Satana?

¹⁰ Cisuma ukutontonkanya pali ifi fipusho pantu na ifwe bonse pali lelo fyalitukuma. Ca cine, mwalikwata ishuko lya kulanga ukuti mwaba kuli Yehova muli uku kusonsomba kwa kwa Satana. Kuti mwasumina ukutila Yehova e Kateeka wenu no kucitapo fimo ku kulanga ukuti Satana wa bufi. (Amalumbo 73:28; Amapinda 27:11) Ku ca bulanda, bantu fye abanono pa minshipendwa ya bantu pano calo abasalapo ukucite co. Ici cileta icipusho cacindama ica kuti, Bushe Baibolo isambilisha ukuti Satana e uteka cino calo?

NANI ATEKA CINO CALO?

11, 12. (a) Bushe ukutunkwa kwa kwa Yesu kulanga shani ukuti Satana e kateka wa cino calo? (b) Finshi fimbi ifilanga ukuti Satana e kateka wa cino calo?

¹¹ Yesu tatwishike ukuti Satana e kateka wa cino calo. Kwali inshita ilyo Satana mu cisungusho alangile Yesu “amabufumu yonse aya pano calo no bukata bwa yako.” Satana lyene alaile Yesu ukuti: “Fyonse ifi ndekupeela nga wawa no kumpepako fye.” (Mateo 4:8, 9; Luka 4:5, 6) Tontonkanyeni pali ici. Bushe nga cali litunko kuli Yesu ukutambikwa amabufumu yonse nga ca kuti Satana taali kateka wa yako? Yesu takeene ukuti amabuteko ya cino calo te ya kwa Satana. Kwena Yesu nga alikeene nga ca kuti Satana te waleyatungulula.

¹² Ca cine ukuti Yehova e Lesa Wa maka yonse, Kabumba wa fintu fyonse. (Ukusokolola 4:11) Lelo, takwaba nangu pamo apo Baibolo yalanda ukuti Yehova Lesa nelyo Yesu Kristu e kateka wa cino calo. Na kuba, Yesu aitile Satana ati “kateeka wa cino calo.” (Yohane 12:31; 14:30; 16:11) Baibolo ita Satana ati Kaseebanya no kuti “lesa wa bwikashi buno.” (2 Abena Korinti 4:3, 4) Umutumwa wa Bwina Kristu, Yohane alembele pa ukaanya, nelyo Satana ati: “Icalo conse calaala mu maka ya mubifi.”—1 Yohane 5:19.

IFYO ICALO CA KWA SATANA CIKAFUMISHIWAPO

13. Cinshi tufwaila icalo cipya?

¹³ Cila mwaka, icalo cilebipilako. Muno calo mwiswile abashilika balelwishanya, aba mapolitiki na bashimapepo ba bucenjeshi, ne fipondo fyaume mitima. Icalo conse te kuti caluke. Baibolo isokolola ukuti inshita naipalama ilyo Lesa akafumyapo icalo cabipa pa nkondo yakwe iya Armagedone. Nga acite co, e lyo pakesa icalo calungama.—Ukusokolola 16:14-16.

14. Nani Lesa asala ukuba Kateka wa Bufumu Bwakwe, kabili ici casobelwe shani?

¹⁴ Yehova Lesa, asalile Yesu Kristu ukuba Kateka wa Bufumu Bwakwe ubwa mu muulu, atemwa ubuteko. Kale sana, Baibolo yasobele ukuti: “Umwana nafyalilwa kuli ifwe, umwana mwaume napeelwa kuli ifwe; bukateka bukaba pa kubeya kwakwe, ne shina lyakwe akenikwa, . . . Cilolo wa mutende. Ku kukula kwa bukateka bwakwe, na ku mutende, takwakabe mpela.” (Esaya 9:6, 7) Pali bulya buteko, Yesu asambilishe abakonshi bakwe ukupepa ati: “Ubufumu bwenu bwise. Ukufwaya kwenu kucitwe pano isonde nga mu muulu.” (Mateo 6:10) Nga filya tukamona ku ntanshi muli cino citabo, Ubufumu bwa kwa Lesa bukafumyapo amabufumu ya cino calo yonse nomba line fye, kabili e bukalateka fye. (Daniele 2:44) Lyene, Ubufumu bwa kwa Lesa bukaleta paradaise pano isonde.

ICALO CIPYA CILI MUPEPI!

15. Bushe “isonde lipya” cinshi?

¹⁵ Baibolo itulaya ati: “Imyulu ipya ne sonde lipya ifyo tulelolela umwabela ubulayo [bwa kwa Lesa], na muli fyene e mukekala ubulungami.” (2 Petro 3:13; Esaya 65:17) Limo limo Baibolo nga yalanda pa “isonde,” ninshi bekashi pe sonde ilelandapo. (Ukutendeka 11:1) E ico, “isonde lipya” bantunse abasenaminwa na Lesa.

16. Bupe nshi bushaiwamina ubo Lesa akapeela abo asenamina, kabili cinshi tufwile ukucita pa kupeelwa ubo bupe?

¹⁶ Yesu alaile ukuti mu calo cipya icileisa, abasenaminwa na Lesa bakapeelwa “umweo wa muyayaya.” (Marko 10:30) Shi kupukuleni Baibolo wenu pali Yohane 3:16 na Yohane 17:3, mumfwe ifyo Yesu atile e fyo tufwile ukucita pa kupeelwa umweo wa muyayaya. Nomba moneni amapaalo yalandwapo mu Baibolo ayo bakaipakisha abakapokelela icilambu cishaiwamina kuli Lesa muli Paradaise wa pe sonde uuleisa.

17, 18. Kuti twacetekela shani ukuti pakaba umutende no mutelelwe pano isonde ponse?

¹⁷ Ububifi, inkondo, bumpulamafunde, ulukaakala, fikafumapo. “Umubifi takabepo . . . lelo abalanda bakapyaninine calo.” (Amalumbo 37:10, 11) Umutende ukabako pantu Lesa ‘akaputulo bulwi ukufika ku mpela ya calo.’ (Amalumbo 46:9; Esaya 2:4) Lyena, ‘abalungami bakapuuka mu nshiku shabo, no bwingi bwa mutende ukasuke aubulapo umweshi.’ Kanshi umutende ukabako umuyayaya!—Amalumbo 72:7.

¹⁸ Bakapepa ba kwa Yehova bakekala umutelelwe. Abena Israele ba ku kale baleikala umutelelwe nga baumfwila Lesa. (Ubwina Lebi 25:18, 19) Mwandini cikawama sana ukuba no yu wine mutelelwe mu Paradaise!—Esaya 32:18, Mika 4:4.

19. Twaishiba shani ukuti ifya kulya fikafula sana mu calo cipya ica kwa Lesa?

¹⁹ Ifya kulya tafyakabule. Kemba wa malumbo aimbile ati: ‘Kukaba ukupaka kwa ngano mu calo, na pa muulu wa mpili, fikafukila.’ (Amalumbo 72:16) Yehova Lesa akapaala abalungama, kabili ‘icalo cikafumyo bulimi bwa ciko.’—Amalumbo 67:6.

20. Cinshi cingalenga twashininkisha ukuti isonde lyonse likaba paradaise?

²⁰ Icalo conse cikasanguka paradaise. Amayanda yasuma kabili ayapya e lyo na mabala e fikaba pa ncende shaonawilwe kale ku bantunse ababembu. (Esaya 65:21-24; Ukusokolola 11:18) Mu kuya kwa nshita, incende sha pe sonde ishawama kale, shikakulilako mpaka fye isonde lyonse likawame no kufumya ifimenwa nga filya ibala lya Edene lyali. Kabili Lesa takafilwe ‘ukufumbatule minwe yakwe no kwikusha conse ica mweo ifyo cilefwaya.’—Amalumbo 145:16.

21. Cinshi cilanga ukuti pakaba umutende pa bantunse ne nama?

²¹ Pakaba umutende pa bantunse ne nama. Inama mpanga ne nama bateeka fikaliila pamo. No mwaice fye takaletiina inama ishileta amasanso pali nomba.—Esaya 11:6-9; 65:25.

22. Cinshi cikacitika ku malwele?

²² Ukulwala kukapwa. Yesu, Kateka wa Bufumu bwa kwa Lesa ubwa mu muulu, akondapa abantu abengi nga nshi ukucila abo aundepe ilyo ali pano isonde. (Mateo 9:35; Marko 1:40-42; Yohane 5:5-9) Lyene “umwikashi wa mu calo takasose, ati, Nindwala.”—Esaya 33:24; 35:5, 6.

23. Cinshi ukubuuka kukaletela insansa mu mitima yesu?

²³ Abafwa bakaba no mweo no kukanafwa na kabili. Bonse abalaala mu mfwa abo Lesa akebukisha, bakabuushiwa. Na kuba, “kukaba ukubuushiwa kwa balungama na bashalungama.”—Imilimo 24:15; Yohane 5:28, 29.

24. Bushe mumfwa shani pa lwa kwikala muli Paradaise pe sonde?

²⁴ Mwandini ku ntanshi kuli inshita iisuma ku basala ukusambilila pali Yehova Lesa, Kabumba Wakulisha no kumubombela! Ni pali Paradaise akaba pano pene pe sonde e po Yesu alelanda ilyo alaile ncitatubi walefwa lwa mupepi nankwe ati: “Uli no kuba na ine mu Paradaise.” (Luka 23:43) Nacicindama ukuti tusambilile fingi pali Yesu Kristu, uo aya mapaalo yonse yakeshilamo.

IFYO BAIBOLO ISAMBILISHA

▪ Ukufwaya kwa kwa Lesa ukwa kusangula isonde ukuba paradaise kukafikilishiwa.—Esaya 45:18; 55:11.

▪ Satana e uteka icalo pali nomba.—Yohane 12:31; 1 Yohane 5:19.

▪ Mwi sonde lipya ilileisa, Lesa akapaala sana abantunse.—Amalumbo 37:10, 11, 29.

[Icikope pe bula 30]

Bushe Satana nga atambike shani Yesu amabufumu yonse aya pano calo ayakanaba yakwe?

[Icikope pe bula 35]

Icipandwa 8

Ubufumu bwa kwa Lesa Cinshi?

Cinshi Baibolo itweba pa Bufumu bwa kwa Lesa?

Cinshi Ubufumu bwa kwa Lesa bukacita?

Ni lilali Ubufumu bukalenga ukufwaya kwa kwa Lesa ukucitwa pe sonde?

1. Lipepo nshi ilyaishibikwa sana ilyo twalalandapo nomba?

ABANTU abengi nga nshi pano isonde balishiba sana ipepo ilyo abengi beta ati ipepo lya We Shifwe, nelyo Ipepo lya kwa Shikulu. Ili pepo lya kwa Yesu Kristu ilya cilangililo lyalishibikwa sana. Lipepo lyacindama nga nshi, kabili ukubebeta ifintu fitatu ifyo abalilepo ukulandapo kuti kwamwafwa ukusambilila na fimbi pa fyo Baibolo isambilisha.

2. Ni fili kwi fitatu ifyo Yesu asambilishe abasambi bakwe ukupepela?

² Pa kutendeka kwa ili pepo lya cilangililo, Yesu aebele abalekutika ati: “E ico imwe mufwile ukupepa ifi, amuti: ‘Shifwe wa mu muulu, ishina lyenu lishishiwe. Ubufumu bwenu bwise. Ukufwaya kwenu kucitwe pano isonde nga mu muulu.’” (Mateo 6:9-13) Bushe ifi fitatu ifyalumbulwa mwi pepo fyacindama shani?

3. Finshi tufwile ukwishiba pa Bufumu bwa kwa Lesa?

³ Twalisambilila kale ifingi pe shina lya kwa Lesa, ilya kuti Yehova. E lyo twalilandako na pa kufwaya kwa kwa Lesa, e kuti, ifyo aacita, ne fyo akacitila abantu ku ntanshi. Lelo, ni mwi Yesu aloseshe ilyo atwebele ukupepa ukuti: “Ubufumu bwenu bwise”? Ubufumu bwa kwa Lesa cinshi? Bushe nga bwaisa bukalenga shani ishina lya kwa Lesa ukuba ilyashila nelyo ilya mushilo? Kabili bushe ukwisa kwa bufumu kwakuma shani ukucitwa kwa kufwaya kwa kwa Lesa?

UBUFUMU BWA KWA LESA CINSHI?

4. Ubufumu bwa kwa Lesa cinshi, kabili nani Imfumu ya buko?

⁴ Ubufumu bwa kwa Lesa buteko Yehova Lesa abikako ubutungululwa ne Mfumu yasalwa na Lesa. Bushe Imfumu ya ubu Bufumu nani? Ni Yesu Kristu. Yesu Imfumu ya buko alicila imfumu sha buntunse shonse kabili etwa ati “Imfumu ya shamfumu kabili shikulu wa bashikulu.” (1 Timote 6:15) Alikwata amaka ya kucita ubusuma ubwingi ukucila kateka onse umuntunse, nangu uyo kateka engaba shani umusuma ukucila bakateka bambi.

5. Ni kwi Ubufumu bwa kwa Lesa bukaba ilyo bukalateka, kabili buteka ababa kwi?

⁵ Bushe Ubufumu bwa kwa Lesa bukaba kwi ilyo bukalateka? Natumone, bushe ni kwi Yesu aba? Mwalaibukisha ukutila twasambilile ukuti alifwile pa cimuti, e lyo pa numa abuushiwa. Tapapitile na nshita aile ku muulu. (Imilimo 2:33) Kanshi mu muulu mwine e mwaba Ubufumu bwa kwa Lesa. E co Baibolo yitila ubu bufumu ati ‘Ubufumu bwa mu muulu.’ (2 Timote 4:18) Nangu ca kutila Ubufumu bwa kwa Lesa bwaba mu Muulu, bukateka aba pe sonde.—Ukusokolola 11:15.

6, 7. Cinshi calenga Yesu ukube Mfumu yaibela?

⁶ Cinshi calenga Yesu ukuba Imfumu yaibela? Cimo ni co takabale afwa. Pa kulanga ifyo Yesu apusana ne shamfumu sha buntunse, Baibolo ita wena ati “uo eka aba na bumunshifwa, uwaikala mu lubuuto ulushingapalamwako.” (1 Timote 6:16) Ici cilolele mu kuti ifisuma fyonse ifyo Yesu akacita tafyakabale afipwa. Kabili akacita ifingi ifyo tukamwenamo.

⁷ Moneni ubu busesemo bwa mu Baibolo ubulanda pali Yesu, butila: “Pali wene pakekalo mupashi wa kwa Yehova, umupashi wa mano kabili uwa mucetekanya, umupashi wa kutubulula kabili uwa bumpalume, umupashi wa kwishiba kabili uwa katiina ka kuli Yehova. Ukupekwa kwakwe kukaba mu katiina ka kuli Yehova; te ku kumona kwa menso yakwe akapingwila, kabili te ku kuumfwa kwa matwi yakwe akakalulwila, lelo akapingwilo mulanda mu bulungami, no kukalulwila mu kutambalala abafuuka ba mu calo.” (Esaya 11:2-4) Aya mashiwi yalanga ukuti Yesu ali no kuba Imfumu yalungama kabili iya cililishi iikateka abantu pe sonde. Bushe kuti mwatemwa umuntu wa musango yo ukumuteka?

8. Ni bani bakateka na Yesu?

⁸ Moneni icishinka na cimbi pa Bufumu bwa kwa Lesa: Yesu takateke eka. Kukaba na bambi abakateka nankwe. Ku kulangilile co, umutumwa Paulo aebele Timote ati: “Nga twatwalilila ukushipikisha, tukateekela capamo nankwe nge shamfumu.” (2 Timote 2:12) Ca cine, Paulo, Timote na bambi aba cishinka abasalwa na Lesa, bakateka pamo na Yesu mu Bufumu bwa mu muulu. Ni banga bakakwata ilyo ishuko?

9. Ni banga bakateka na Yesu, kabili ni lilali Lesa atendeke ukubasala?

⁹ Nga filya Icipandwa 7 muli cino citabo calandapo, umutumwa Yohane bamulangile icimonwa umo amwene, “Umwana wa mpaanga [Yesu Kristu] naiminina pa Lupili lwa Sione [icifulo cakwe ica bufumu mu muulu], kabili ali pamo na ba makana umwanda umo na makana makumi yane na makana yane (144,000) abakwete ishina lyakwe ne shina lya kwa Wishi ayalembwa pa mpumi shabo.” Bushe aba ba 144,000 e bani? Yohane umwine atweba ati: “Aba e batwalilila ukukonka Umwana wa mpaanga konse uko aya. Aba bashitilwe mu bantunse ukuti babe ifisabo fya ntanshi kuli Lesa na ku Mwana wa mpaanga.” (Ukusokolola 14:1, 4) Ca cine, aba, bakonshi ba kwa Yesu Kristu aba cishinka abasalwa ukuyateka pamo nankwe mu muulu. Nga babuushiwa ukuya ku muulu, ‘bakaba ishamfumu ishikalateka isonde’ pamo na Yesu. (Ukusokolola 5:10) Ukutula mu nshiku sha batumwa, Lesa alasala Abena Kristu ba cishinka pa kuti impendwa ya 144,000 ikumane.

10. Cinshi ukupekanya ukuti Yesu na ba 144,000 bakateke abantunse kwabela cilangililo ca kuti Lesa alitutemwa?

¹⁰ Ukuteyanya ukuti Yesu na ba 144,000 bakateke abantunse cilangililo ca kuti Lesa alitutemwa. Yesu aalipo umuntunse kabili aliculilepo. Paulo atile Yesu tali “uushingalangulukilako ifya kunakuka fyesu, lelo uwaeshiwa muli fyonse nga ifwe, lelo uushaba na lubembu.” (AbaHebere 4:15; 5:8) Abakateka nankwe na bo baliculile no kushipikisha ilyo bali abantunse. Na kabili, balicululuka ku lubembu kabili balishipikisha amalwele ya misango na misango. Cine cine bakomfwikisha amafya ayo abantunse bakwata!

CINSHI UBUFUMU BWA KWA LESA BUKACITA?

11. Cinshi Yesu asoseele ati abasambi bakwe bafwile ukupepa abati ukufwaya kwa kwa Lesa kucitwe mu muulu?

¹¹ Ilyo Yesu atile abasambi bakwe bafwile ukupepa ukuti Ubufumu bwa kwa Lesa bwise, atile bafwile ukupepa no kuti ukufwaya kwa kwa Lesa kucitwe “pano isonde nga mu muulu.” Lesa aba mu muulu, kabili bamalaika bakwe aba cishinka balacita ukufwaya kwakwe lyonse. Lelo, mu Cipandwa 3 muli cino citabo, twasambilile ukuti malaika umubifi alekele ukucita ukufwaya kwa kwa Lesa no kulenga Adamu na Efa ukubembuka. Mu Cipandwa 10, tukasambilila na fimbi ifyo Baibolo isambilisha pali malaika umubifi, uo twaishiba ukuti ni Satana Kaseebanya. Satana ne fibumbwa fimbi ifya mupashi ifitwa ati ifibanda fyasalile ukumukonka, balibasuminishe ukwikala mu muulu pa nshita inono. E ico, te bonse mu muulu abaalecita ukufwaya kwa kwa Lesa. Ico cali no kwaluka ilyo Ubufumu bwa kwa Lesa bwali no kutendeka ukuteka. Yesu Kristu, Imfumu iipya, ali no kulwisha Satana.—Ukusokolola 12:7-9.

12. Ni fili kwi fibili ifyacindama ifyalondololwa pa Ukusokolola 12:10?

¹² Amashiwi yakonkapo aya kusesema yalondolola ifyali no kucitika. Yatila: “Naumfwile ishiwi likalamba mu muulu lileti: ‘Nomba fyaisa ipusukilo na maka no bufumu bwa kwa Lesa wesu na maka ya kwa Kristu wakwe, pantu napooswa uubepesha bamunyinefwe, [Satana] uubabepesha akasuba no bushiku ku cinso ca kwa Lesa wesu!’” (Ukusokolola 12:10) Bushe mwamona ifintu fibili ifyacindama ifyalondololwa muli ici cikomo? Intanshi, Ubufumu bwa kwa Lesa ubutekwa na Yesu Kristu bwatendeka ukuteka. Ica bubili, Satana bamutamfya mu muulu no kumupoosa pe sonde.

13. Cinshi cafuma mu kutamfya Satana mu muulu?

¹³ Cinshi cafuma muli ifi fibili ifyacitike? Ukukuma ifyacitike mu muulu tubelenga ati: “E ico, angeni, mwe myuulu na mwe baikalamo!” (Ukusokolola 12:12) Ca cine, bamalaika mu muulu balisekelele pantu, filya Satana ne fibanda fyakwe bafumine mu muulu, mwashala fye aba cishinka kuli Yehova Lesa. Umutende wine wine no kumfwana tafipwa mulya. Ukufwaya kwa kwa Lesa kulecitwa mu muulu.

14. Cinshi cacitika ifi Satana apooswa pano isonde?

¹⁴ Nga pe sonde pena cali shani? Baibolo itila: “Kalanda kwi sonde na kuli bemba, pantu Kaseebanya naikila pali imwe, ali ne cipyu cikalamba, pa kwishiba ukuti ali ne nshita inono.” (Ukusokolola 12:12) Satana alifulwa icibi pa kumutamfya mu muulu na pa kushala ne nshita inono fye. Ku mulandu wa cipyu alaleta ubwafya, nelyo “akalanda,” pe sonde. Tukasambilila na fimbi pali ako “kalanda” mu cipandwa cikonkelepo. Lelo apo Satana aba pano isonde kabili alaleta no kucula, kuti twaipusha ukuti, Bushe Ubufumu kuti bwalenga shani ukufwaya kwa kwa Lesa ukucitwa pano isonde?

15. Bushe Lesa afwaya isonde ukuba shani?

¹⁵ Ibukisheni ifyo Lesa afwaya isonde ukuba. Mwalisambilile ici mu Cipandwa 3. Mu Edene, Lesa alangile ukuti afwaya isonde ukuba paradaise no kwisulamo abantu abashifwa kabili abalungama. Satana alengele Adamu na Efa ukubembuka, kabili ico calengele ukufwaya kwa kwa Lesa ukukanacitika bwangu pe sonde. Lelo ukubembuka takwayalwile ukufwaya kwa kwa Lesa. Yehova acili alafwaya ukuti “abalungama bakapyaninine calo, no kwikalamo inshiku pe.” (Amalumbo 37:29) Kabili Ubufumu bwa kwa Lesa bukafikilishe co. Bukafikilisha shani?

16, 17. Cinshi Daniele 2:44 itweba pa Bufumu bwa kwa Lesa?

¹⁶ Moneni ukusesema kwaba pali Daniele 2:44. Palya patila: “Mu nshiku sha shamfumu ishi Lesa wa mu muulu akemyo bufumu ubushakonaulwe umuyayaya, no bufumu bwa buko tabwakashiilwe ku bantu bambi; bukashonaula no kupesha aya mabufumu yonse, kabili bukeminina umuyayaya.” Cinshi ili lembo litweba pa Bufumu bwa kwa Lesa?

¹⁷ Intanshi, litweba ukuti Ubufumu bwa kwa Lesa bukatendeka ukuteka “mu nshiku sha shamfumu,” nelyo ilyo amabufumu yambi yacili yaleteka. Ica bubili, litweba ukuti Ubufumu bukateka ku ciyayaya. Tabwakacimfiwe no kupyanikwapo no buteko bumbi. Ica butatu, twamona ukuti Ubufumu bwa kwa Lesa na mabufumu ya muli cino calo yakalwa inkondo. Ubufumu bwa kwa Lesa bukacimfya. Ku kulekelesha, e bufumu bweka fye ubukalateka. Lyene abantunse bakatekwa ku buteko bwawamisha pali yonse.

18. Bushe inkondo ya kupelekeshako iikaba pa Bufumu bwa kwa Lesa na mabufumu ya muli cino calo itwa shani?

¹⁸ Baibolo yalilanda ifingi sana pa nkondo ya kulekeleshako iikaba pa Bufumu bwa kwa Lesa na mabufumu ya muli cino calo. Ku ca kumwenako, itusambilisha ati ilyo impela ilepalama, imipashi ibifi ikakubaanya ubufi no kufutika “ishamfumu sha pe sonde lyonse.” Mulandu nshi? “Ku kushilonganisha [ishamfumu] ku nkondo ya bushiku bukalamba ubwa kwa Lesa Uwa maka yonse.” Ishamfumu sha pe sonde shikalonganikwa pamo “ku cifulo iciitwa mu ciHebere Armagedone.” (Ukusokolola 16:14, 16) Pa mulandu wa fyalandwa muli ifyo fikomo, inkondo ya kupelekeshako pa buteko bonse ubwa bantunse no Bufumu bwa kwa Lesa itwa ati inkondo ya Armagedone.

19, 20. Cinshi cilenga ukufwaya kwa kwa Lesa ukukanacitwa pano calo pali lelo?

¹⁹ Cinshi Ubufumu bwa kwa Lesa bukacita ilyo bukaleta Armagedone? Tontonkanyeni na kabili pa fyo Lesa afwaya isonde ukuba. Yehova Lesa alefwaya isonde ukwisulamo abantunse balungama kabili abapwililika aba kulamubombela muli Paradaise. Cinshi cishabele fyo pali nomba? Intanshi, tuli babembu, kabili tulalwala no kufwa. Lelo, twasambilile mu Cipandwa 5, ukuti Yesu afwilile ifwe pa kuti tukekale umuyayaya. Mufwile muleibukisha amashiwi yaba mwi buuku lya kwa Yohane ayatila: “Lesa atemenwe aba pano calo ukutemwa kwa kuti apeele Umwana wakwe uwafyalwa eka, ukuti onse uumutetekela eonaika lelo abe no bumi bwa muyayaya.”—Yohane 3:16.

²⁰ Ubwafya bumbi bwa kuti abantu abengi balacita ifyabipa. Balabepa, no kucito bulalelale. Tabafwaya ukucita ukufwaya kwa kwa Lesa. Abacita ifyabipa bakonaulwa pa nkondo ya kwa Lesa iya Armagedone. (Amalumbo 37:10) E lyo cimbi ico ukufwaya kwa kwa Lesa kushicitilwa pano isonde, ni co ubuteko bwa pano isonde tabukoselesha abantu ukucite co. Imitekele iingi pano isonde yaba iyanaka, iya bunkalwe, nelyo iya bucenjeshi. Baibolo yalilanda ukwabula ukupita mu mbali aiti: “Abantu bacito lukambo ku bantu ku kubabifya.”—Lukala Milandu 8:9.

21. Bushe Ubufumu bukalenga shani ukufwaya kwa kwa Lesa ukucitwa pano isonde?

²¹ Pa numa ya Armagedone, abantu bakalatekwa ku buteko bumo, no bo, Bufumu bwa kwa Lesa. Ubu Bufumu bukacita ukufwaya kwa kwa Lesa no kuleta amapaalo yashaiwamina. Ku ca kumwenako, bukafumyapo Satana ne fibanda fyakwe. (Ukusokolola 20:1-3) Ilambo lya kwa Yesu likabomba pa kuti abantunse ba cishinka bekalalwala no kufwa. Lelo, mu kuteka kwa bulya Bufumu bakekalo muyayaya. (Ukusokolola 22:1-3) Isonde likaba paradaise. E ico, Ubufumu bukalenga ukufwaya kwa kwa Lesa ukucitwa pano isonde kabili bukalenga ishina lya kwa Lesa ukushila. Bushe ici calola mwi? Calola mu kuti, mu Bufumu bwa kwa Lesa onse uwa mweo akacindika ishina lya kwa Yehova.

NI LILALI UBUFUMU BWA KWA LESA BUKAWAMYE FINTU?

22. Twaishiba shani ukuti Ubufumu bwa kwa Lesa tabwaishile ilyo Yesu ali pano isonde nelyo lilya line fye abuushiwe?

²² Ilyo Yesu aebele abakonshi bakwe ukupepa abati: “Ubufumu bwenu bwise,” calimoneke apabuuta tuutu ukuti pali ilya nshita ninshi bulya Bufumu tabulaisa. Bushe bwaishile ilyo Yesu aile ku muulu? Iyo, pantu Petro na Paulo wine batile ilyo Yesu abuushiwe, ukusesema kwaba pa Amalumbo 110:1 kwalifishiwepo muli wene. Kutila: “Icisemo ca kwa Yehova kuli shikulu: Ikala ku kwa kulyo kwandi, nkasuke ncita abalwani bobe icipuna ca makasa yobe.” (Imilimo 2:32-34; AbaHebere 10:12, 13) Kwali inshita ya kulolela.

23. (a) Ni lilali Ubufumu bwa kwa Lesa bwatendeke ukuteka? (b) Cinshi cikalandwa mu cipande cikonkelepo?

²³ Aali no kulolela ukufika lilali? Mu myaka ya ba1800, abasambi ba Baibolo aba cishinka balipendele ukuti ali no kulolela ukufika mu 1914. (Moneni Ifyebo na Fimbi, ifyalanda pali ubu bushiku pa mabula 215-18.) Ificitika mwi sonde ukutendeka mu 1914 filanga ukuti ifyo abasambi ba Baibolo bapendele fyali fya cine. Ukufikilishiwa kwa kusesema kwa mu Baibolo kulanga ukuti mu 1914, Kristu apeelwe Ubufumu kabili Ubufumu bwa kwa Lesa ubwa ku muulu bwatendeke ukuteka. E ico, twikala mu “nshita inono” iyo Satana ashele na yo. (Ukusokolola 12:12; Amalumbo 110:2) Kuti twasosa ne cicetekelo ukuti nomba line Ubufumu bwa kwa Lesa bukalenga ukufwaya kwakwe ukucitwa pano isonde. Bushe ici camuletela insansa? Bushe mulecetekela ukuti ca cine? The Icipandwa cikonkelepo cikamwafwa ukumona ukuti Baibolo cine cine e fyo isambilisha.

IFYO BAIBOLO ISAMBILISHA

▪ Ubufumu bwa kwa Lesa buteko bwa mu muulu, ne Mfumu ya buko ni Yesu Kristu kabili ateka na ba 144,000 abafuma mu bantunse.—Ukusokolola 14:1, 4.

▪ Ubufumu bwatendeke ukuteka mu 1914, kabili ukutule lyo Satana alitamfiwa ku muulu ukwisa pe sonde.—Ukusokolola 12:9.

▪ Ubufumu bwa kwa Lesa nomba line fye bukonaula amabufumu ya bantunse, kabili isonde likaba paradaise.—Ukusokolola 16:14, 16.

[Icikope pe bula 83]

Ukutamfya Satana ne fibanda fyakwe mu muulu kwaletele akalanda pe sonde. Ayo malanda yalapwa nomba line

[Icikope pe bula 84, 85]

Mu kuteka kwa Bufumu, ukufwaya kwa kwa Lesa kukacitwa pano isonde nga mu muulu