Cenjeleni ku Fiteyo fya kwa Kaseebanya!

‘Fumeni mu citeyo ca kwa Satana Kaseebanya.’—2 TIM. 2:26.

KUTI MWAYASUKA SHANI?

Bushe kuti twaibebeta shani nga ca kuti twalitemwa ukulanda ifyabipa pali bambi?

Finshi mwingasambilila kuli Pilato na Petro pa bubi bwaba mu kutiina abantu no mupatikisha wabo?

Kuti mwacita shani pa kuti tamuleipeela sana umulandu pa fyo mwabembwike kale?

1, 2. Fiteyo nshi ifya kwa Kaseebanya ifyo twalasambililapo?

SATANA alabendelela ababomfi ba kwa Yehova. Kwena tafwaya ukubepaya nga filya umulunshi afwaya ukwipaya inama, lelo ico aimininapo sana kufwaya ukubekata abatuntulu pa kuti balecita ifyo afwaya.—Belengeni 2 Timote 2:24-26.

² Pa kuti umulunshi ekate inama iituntulu afwile ukubomfya iciteyo icishingepaya inama. Kuti aesha ukusokola inama pa kuti iye uko engaikata iituntulu mu citeyo. Nangu kuti abomfya iciteyo icikwete namunsanki iya kuti inama nga yanyantapo, yaikatwa. Kaseebanya na o abomfya ifiteyo ifyaba nge fi pa kwikata ababomfi ba kwa Lesa. Nga tatulefwaya ukwikatwa tulingile ukucenjela no kumfwa ukusoka ukulanda pa fiteyo fya kwa Satana. Cino cipande calalanda pa fyo twingaicingilila ku fiteyo fitatu ifya kwa Satana ifyo abomfyapo ku kwikata ababomfi ba kwa Lesa. Ifi ifiteyo ni fi (1) Ukukanalama ululimi, (2) ukutiina abantu no mupatikisha, na (3) ukuipeela sana umulandu. Mu cipande cikakonkapo tukasambilila pa fiteyo na fimbi fibili ifya kwa Satana.

LAMENI ULULIMI

3, 4. Finshi fingacitika nga twafilwa ukulama ululimi? Landeni pa ca kumwenako.

³ Pa kuti umulunshi asokole inama mu cisonso umo shibeleme, aloca icisonso pa kuti shifume e lyo ashikate. Mu nshila ya mampalanya, Kaseebanya kuti afwaya ukoca icilonganino ca kwa Lesa. Nga acita ifi kuti apasa aba mu cilonganino kabili kuti abekata. Bushe Satana kuti atubeleleka shani ukwabula ukuti twishibe ica kuti no kutwikata atwikata?

⁴ Umutumwa Yakobo apashenye ululimi ku mulilo. (Belengeni Yakobo 3:6-8.) Nga twafilwa ukulama ululimi, kuti twaoca umulilo wa mampalanya mu cilonganino. Bushe ica musango yu kuti cacitika shani? Tontonkanyeni pali ici ica kumwenako: Mu cilonganino babilisha ukuti nkashi umo nasontwa ukuba painiya wa nshita yonse. Pa numa ya kulongana, bakasabankanya babili batampa ukulandapo. Kasabankanya umo natemwa kabili alefwaya ukuti painiya uusontelwe akabombe bwino. Lelo kasabankanya umbi ena aletwishika painiya, alemona kwati ico abela painiya kufwaya fye ukulumbuka. Ni kasabankanya nshi pali aba babili uo mwingafwaya ukuti abe umunenu? Naciilanga fye icine uwingonaula icilonganino ku milandile yakwe.

5. Kuti twacita shani pa kuti twingalama ululimi lwesu?

⁵ Bushe kuti twacita shani pa kuti tulelama ululimi? Yesu atile: “Umuntu alanda ifyaisula mu mutima wakwe.” (Mat. 12:34) Kanshi ica kubalilapo ico tulingile ukucita kubebeta umutima wesu. Bushe tulaleka ukutontonkanya pa fyabipa ifingalenga twalanda ifyabipa? Tutile twaumfwa ukuti munyinefwe alefwaya ukubombako imilimo mu cilonganino, bushe tumona ukuti alecita bwino nangu tutontonkanya ukuti alefwaya fye ukulumbuka? Nga ca kuti tatufwaya ukucetekela abanensu, tulingile ukwibukisha ukuti Kaseebanya na o alitwishike icalengele ukuti Yobo alebombela Lesa. (Yobo 1:9-11) Ukucila ukulatwishika bamunyinefwe, tulingile ukutontonkanya pa co tulebatwishikila. Bushe kuli imilandu ine ine iyakubatwishikila? Nelyo, bushe ni co tatwaba fye no kutemwa nge fyo abantu abengi baba muli shino nshiku sha kulekelesha?—2 Tim. 3:1-4.

6, 7. (a) Finshi nalimo ifingalenga ukuti tulelanda ifyabipa pa bantu? (b) Kuti twacita shani nga batusaalula?

⁶ Natulande pa fintu na fimbi ifingalenga ukuti twicetekela abanensu. Cimo icingalenga limbi kufwaya ukuti abantu balemona ukuti ni fwe tubombesha. Kuti calenga twalamona kwati twalicila abanensu. Ne lyo kuti twalailungamika nga twafilwa ukucita ifyo tulingile ukucita. Nga ca kuti ico tucitila ifi cilumba, umufimbila, nangu ukutiina ukuti bambi kuti batucila, ninshi kuti caleta ubwafya.

⁷ Limo kuti twalamona kwati natukwata insambu sha kulanda ifyabipa pa muntu. Nalimo kuti alilandapo ifyabipa pali ifwe. Nomba nangu alilandile ifya musango yu, ukulandula te kwingapwisha ubwafya. Ukufwaya ukulandula kuti kwalundapo fye amafya, kabili ninshi tulecita ifyo Kaseebanya afwaya, te kufwaya kwa kwa Lesa iyo. (2 Tim. 2:26) Tufwile ukupashanya Yesu. Ilyo balemutuka “ena tabatukilemo.” Lelo “aleituula fye kuli Lesa uwaba no mulinganya mu bupingushi.” (1 Pet. 2:21-23) Yesu alicetekele ukuti Yehova umwine e wali no kubapingula inshita yakwe nga yafika. Na ifwe bene tulingile ukucetekela Lesa. Nga twabomfya ululimi lwesu ku kwafwa bambi, kuti twalenga mu cilonganino mwaba “umutende uwikatanya.”—Belengeni Abena Efese 4:1-3.

CIMFYENI UMWENSO NO MUPATIKISHA

8, 9. Cinshi calengele ukuti Pilato apingwile Yesu ukufwa?

⁸ Inama nga yaikatwa mu citeyo, ilafilwa ukubutuka. Ifi fine e fyo ciba na ku muntu uuletiina abantu, takwata amaka ya kupingula bwino pa fintu. (Belengeni Amapinda 29:25.) Natulande pa bantu babili abapusana sana, abatiinine abantu kabili abacitile ifyo abantu balefwaya pa mulandu no mupatikisha.

⁹ Umulashi wa Buteko bwa bena Roma, Ponti Pilato, alishibe ukuti Yesu ali wa kaele e co nalimo talefwaila ukucita icabipa kuli ena. Na kuba Pilato atile, Yesu tacitile “nangu cimo ica kufwilapo.” Lelo nangu ca kuti alishibe ukuti wa kaele, apingwile ukuti bamwipaye. Cinshi calengele? Pantu abantu balimupatikiishe. (Luka 23:15, 21-25) Apo abantu balefwaya ukuti acite ifyo balefwaya, bamwebele abati: “Nga mwakakula uyu muntu, ninshi tamuli cibusa wa kwa Kaisare.” (Yoh. 19:12) Pilato alitiinine ukuti nga apokololako Kristu, nalimo kuti bamufumya pa cifulo alipo nangu fye ukumwipaya. E calengele ukuti acite ifyo Kaseebanya alefwaya.

10. Cinshi calengele ukuti Petro akaane Kristu?

¹⁰ Yesu alitemenwe sana umutumwa Petro. Inshita imo Petro alilandile apabuuta tuutu ukuti Yesu ni Mesia. (Mat. 16:16) Ilyo abasambi bambi bashile Yesu pa mulandu wa kuti tabaumfwikishe ifyo alandile, Petro ena atwalilile fye ukuba uwa cishinka kuli Yesu. (Yoh. 6:66-69) Kabili ilyo abalwani baile mu kwikata Yesu, Petro alisomwene ulupanga pa kuti apusushe Shikulu wakwe. (Yoh. 18:10, 11) Lelo pa numa, Petro alitiinine abantu ica kuti alikeene no kuti Yesu Kristu tamwishiibe. Pali iyi nshita, Petro alitiinine abantu kabili umwenso walengele ukuti akaane na Yesu.—Mat. 26:74, 75.

11. Fintu nshi ifyabipa ifyo tulingile ukucenjelako?

¹¹ Fwe Bena Kristu tatulingile ukulacita ifintu ifyo Lesa ashifwaya pa mulandu wa kutiina abantu. Abatwingisha incito nelyo abantu bambi nalimo kuti batupatikisha ukuti tulecita ifintu ifya mu bufufuntungu pa ncito, nelyo kuti bafwaya ukuti tulecita ubupulumushi. Abaya ku masukulu nabo balingile ukukaana ifyo abanabo babapatikisha pamo nga, ukutamba ifye shiku, ukupeepa fwaka, ukubomfya imiti iikola, ukunwesha ubwalwa, ukucita ubulalelale nelyo ukukwatila limo ifipepala fya masuko ya mashindano. Finshi fingatwafwa ukukanatiina abantu pa kuti twilacita ifyo Yehova ashifwaya?

12. Finshi twingasambilila kuli Pilato na Petro?

¹² Natumfwe ifyo twingasambilila ku fyacitile Pilato na Petro. Pilato taishibe ifingi pali Kristu. Nalyo line, alishibe ukuti ali wakaele no kuti taali muntu uuntu fye. Lelo Pilato tali uwaicefya kabili tatemenwe Lesa wa cine. E calengele ukuti Satana amwikate. Petro ena alishibe bwino bwino Lesa kabili no ku mutemwa alimutemenwe. Lelo limo taleilama, aleba no mwenso, e lyo limo aletiina na bantu. Ilyo Yesu tabalamwikata, Petro atile: “Nangu aba bonse icitetekelo cabo calanenuka, ine tacanenuke iyo!” (Marko 14:29) Uyu umutumwa nga aliipekenye bwino ku mesho aba nga filya uwaimbile amalumbo uwacetekele sana Lesa aali, uwatile: “Yehova ali na ine; nshakatiine. Cinshi ico umuntunse engancita?” (Amalu. 118:6) Pa bushiku bwa kulekeleshako ubwa kuba pano calo, Yesu asendele Petro na batumwa bambi babili kwi bala lya Getsemane. Lelo Petro na batumwa banankwe balileele mu nshita ya kuti balelola. Yesu alibabuushishe kabili abebele ati: “Akuloleni kabili mulepepa, pa kuti mwi-ingila mu matunko.” (Marko 14:38) Lelo Petro alileele na kabili, pa numa alitiinine abantu.

13. Kuti twacita shani pa kuti tucimfye umupatikisha wa kucita ifyabipa?

¹³ Ifyo Pilato na Petro bacitile kuti fyatusambilisha isambililo na limbi ilyacindama: Pa kuti tucimfye umupatikisha wa bantu, tulingile ukwishiba bwino Lesa, ukuicefya, ukuilama, ukutemwa Lesa, no kutiina Yehova, ukucila ukulatiina abantu. Nga ca kutila twaishiba bwino bwino Lesa, icitetekelo cesu cikakosa ica kuti tukashipa ukulanda pa fyo twasumina. Ici cikalenga ukuti twilatiina abantu. Nomba tatulingile ukulaimona kwati twalikosa sana. Lelo tufwile ukuba abaicefya no kwishiba ukuti tulakabila amaka ya kwa Lesa pa kuti twingacimfya umupatikisha. Tufwile ukupepela umupashi wa kwa Yehova, kabili ukutemwa twamutemwa kufwile ukutulenga ukucindika ishina lyakwe no kukonka amafunde yakwe. Cimbi ca kuti, ilyo tushilaeshiwa tulingile ukuipekanishisha limo ku mupatikisha wa bantu. Ku ca kumwenako, ukuipekanishisha libeela no kupepa kuti fya-afwa abana besu ukwishiba ifya kucita nga ca kuti abanabo babapatikisha ukucita ifyabipa.—2 Kor. 13:7.a

MWIYIKATWA KU CITEYO ICINGAMUSHONAULA ICA KUIPEELA SANA UMULANDU

14. Bushe Kaseebanya afwaya ukuti tuletontonkanya shani pa filubo twacitile kale?

¹⁴ Limo limo iciteyo ca nama kuti caba lufimbo, nelyo iliba ifyo bateya umupita inama. Inama nga ilepita kuti yanyanta pali namunsanki, no kulenga ulufimbo nelyo iliba ukupona no kufwanta inama. Ukulaipeela sana umulandu kuti twakupashanya ku lufimbo nelyo iliba ilyafina ilifwanta. Ukwikalila fye ukutontonkanya pa fyo twalufyenye kale, nalimo kuti kwalenga ‘twashonaulwa icibi.’ (Belengeni Amalumbo 38:3-5, 8.) Satana afwaya tuletontonkanya ukuti te kuti Yehova atubelele uluse, no kuti te kuti tukumemo ukulacita ifyo afwaya.

15, 16. Kuti mwacita shani pa kuti tamwiketwe mu citeyo ca kuipeela sana umulandu?

¹⁵ Kuti mwacita shani pa kuti tamwiketwe muli ici citeyo icingamushonaula? Nga ca kuti mwalicita ulubembu ulukalamba, mulingile ukucitapo cimo nomba line pa kuti mutwalilile ukuba cibusa wa kwa Yehova. Landeni na baeluda pa kuti bamwafwe. (Yako. 5:14-16) Citenipo cimo pa kuti ubwafya bupwe. (2 Kor. 7:11) Nga bamusalapula, tamulingile ukufuupulwa. Ukusalapulwa cishibilo ca kuti Yehova alimutemwa. (Heb. 12:6) Bombesheni ukukanacita ifyalengele ukuti mubembuke. Nga ca kuti mwalapila no kupilibuka, mulingile ukucetekela ukuti icilubula ca kwa Yesu Kristu kuti cafuuta ulubembu lwenu.—1 Yoh. 4:9, 14.

¹⁶ Bamo tabaleka ukuipeela umulandu pa membu bacitile isho Yehova abeleela kale. Nga ca kuti ifi e fyo na imwe mumfwa, muleibukisha ukuti Yehova alibeleele Petro na batumwa bambi uluse ilyo babutwike Umwana wakwe Yesu pa nshita alefwaya sana ukumutungilila. Ilyo uwalecita ubupulumushi uwatamfiwe mu cilonganino ca mu Korinti alapiile, Yehova alimubeleele uluse. (1 Kor. 5:1-5; 2 Kor. 2:6-8) Baibolo ilalanda na pa bantu na bambi abacitile imembu ishikalamba ukuti Lesa alibabelele uluse.—2 Imila. 33:2, 10-13; 1 Kor. 6:9-11.

17. Bushe icilubula kuti camwafwa shani?

¹⁷ Nga mwalapila no mweo onse kabili mulefwaya ukuti Yehova amubelele uluse, kuti amweleela, alaba na ku filubo fyenu. Mwilamona ukuti icilubula ca kwa Yesu te kuti cifuute imembu shenu. Ukutontonkanya ifi kuti kwalenga ukuti mwikatwe mu citeyo ca kwa Satana. Te mulandu ne fyo Kaseebanya afwaya ukuti muletontonkanya, icishinka ca kuti icilubula kuti cafuuta imembu sha bantu bonse, kulila fye balapila. (Amapi. 24:16) Ukutetekela icilubula kuti kwalenga mwaleka ukuipeela umulandu pa membu mwacitile kale, kabili kuti camulenga mwaba na maka ya kubombela Lesa no mutima wenu onse, umweo wenu onse kabili no kutontonkanya kwenu konse.—Mat. 22:37.

TWALISHIBA AMAPANGE YA KWA SATANA

18. Kuti twacita shani pa kuti tatwiketwe mu fiteyo fya kwa Satana?

¹⁸ Satana tabika amano ku citeyo icilingile ukutwikata, ena ico afwaya fye kutwikata. Apo twalishiba amapange yakwe, kuti twamukaana pa kuti tatucimfishe. (2 Kor. 2:10, 11) Tatwakekatwe mu fiteyo fyakwe nga ca kuti tulepepa ukuti Yehova atupeele amano ayakutwafwa ukucimfya amesho. Yakobo alembele ukuti: “Nga ca kutila umo pali imwe abulwa amano, eleka ukulomba kuli Lesa na o akamupeela, pantu Lesa apeela fye kuli bonse ukwabula ukwebaula.” (Yako. 1:5) Tufwile ukulacita ifintu ukulingana ne fyo tulepepela, e kutila ukulaisambilisha lyonse no kulakonka ifyo Icebo ca kwa Lesa cilanda. Mu mpapulo sha musha wa cishinka balatusambilisha pa fiteyo fya kwa Satana ne fyo twingacita pa kuti tatwiketwe.

19, 20. Mulandu nshi tulingile ukupatila ifyabipa?

¹⁹ Ukupepa no kusambilila Baibolo kulalenga ukuti tutemwe ifintu ifisuma. Lelo calicindama no kuti tupate ifyabipa. (Amalu. 97:10) Ukulatontonkanya sana pa fingatumbuka mu kucita ifyabipa, kuti kwalenga twalataluka ku fibi. (Yako. 1:14, 15) Nga twatemwa sana ifisuma no kupata ifyabipa, ifyo Satana atusembelekelako tafyakabombe, pantu tatwakalefikumbwa.

²⁰ Tulatasha nga nshi Lesa uutusambilisha pa kuti Satana tatucimfishe! Yehova alabomfya umupashi wakwe, Icebo cakwe no kuteyanya kwakwe pa kuti atupokolole “ku mubifi.” (Mat. 6:13) Mu cipande cikonkelepo, tukasambilila pa fya kuicingilila ku fiteyo na fimbi fibili ifyo Satana ekatilako ababomfi ba kwa Lesa.

Iminineni Ndi, Mwiikatwa ku Fiteyo fya kwa Satana!

‘Iminineni ndi ku kulwisha imicenjelo ya kwa Satana Kaseebanya.’—EFES. 6:11.

KUTI MWAYASUKA SHANI?

Bushe umubomfi wa kwa Yehova kuti acita shani pa kuti teketwe mu citeyo ca kufwaisha ifyuma?

Cinshi cingafwa Abena Kristu abaupana ukukanacita ubucende?

Cinshi mwingalandila ukuti mwaliba ubusuma mu kwiminina ndi no kukanatemwisha icuma e lyo no kutaluka ku bucende?

1, 2. (a) Cinshi ico Satana ashabela no luse ku basubwa na ku “mpanga shimbi”? (b) Fiteyo nshi ifya kwa Satana ifyo twalasambililapo muli cino cipande?

SATANA KASEEBANYA takwata uluse ku bantu, maka maka ababombela Yehova. Na kuba alalwisha abasubwa. (Ukus. 12:17) Abena Kristu basubwa balatwala umulimo wa kushimikila pa Bufumu pa ntanshi kabili balilenga abantu ukwishiba ukuti Satana e kateka wa cino calo. Na kabili Kaseebanya alipata ne “mpaanga shimbi” abatungilila abasubwa kabili abakwata isubilo lya kukwata umweo wa muyayaya. Satana ena takwata ili isubilo. (Yoh. 10:16) E co abela ne cipyu! Nampo nga twakwata isubilo lya kuya ku muulu nelyo ilya kwikala pano isonde, Satana ena tatemwa pali ili shuko twakwata. Ico aimininapo fye kufwaya ukutulya.—1 Pet. 5:8.

² Pa kuti acite ifyo afwaya, Satana aliteya ifiteyo ifyalekanalekana. Apo ‘alipofwisha amatontonkanyo’ ya bashatetekela, balakaana ukumfwa imbila nsuma kabili te kuti bamone ifi fiteyo. Lelo Kaseebanya alafwaya ukwikata na batetekela bene. (2 Kor. 4:3, 4) Mu cipande cafumineko, twalandile pa fyo twingataluka kuli ifi ifiteyo fya kwa Satana: (1) Ukukanalama ululimi, (2) ukutiina abantu no mupatikisha, na (3) ukuipeela sana umulandu. Nomba natulande pa fyo twingeminina ndi ku fiteyo na fimbi fibili ifya kwa Satana. Iciteyo ca kubalilapo kutemwisha icuma, ne ca bubili, litunko lya kufwaya ukucita ubucende.

UKUTEMWISHA ICUMA CITEYO ICITUSHA ICEBO

3, 4. Bushe amasakamika ya muli cino calo kuti yalenga shani umuntu ukutemwisha icuma?

³ Mu cilangililo cimo ico Yesu abomfeshe, alandile pa lubuto lumo ulwatandilwe mu myunga. Alandile ukuti umuntu nalimo kuti aumfwa icebo, “lelo pa mulandu wa masakamika ya muli cino calo na pa mulandu wa kumubeleleka ku fyuma, icebo catusa, kabili afilwa ukutwala ifisabo.” (Mat. 13:22) Ca cine, ukutemwisha icuma citeyo ico umulwani wesu Satana abomfya.

⁴ Kwaliba ifintu fibili ifitusha icebo. Ica kubalilapo, “masakamika ya muli cino calo.” Muli shino “nshita ishayafya nga nshi,” mwaliba ifintu ifingi ifya kutusakamika. (2 Tim. 3:1) Pa mulandu wa bwikalo ukwafya, ukubikapo no kubula kwa ncito, nalimo kuti cilemwafya ukusanga umwakuliila. Na kabili kuti mulesakamana ne fyo mukekala ku ntanshi amuti, ‘Bushe nkalakwata indalama ishine shine nga ca kuti naleka incito?’ Amasakamika ya musango yu, yalilenga bamo ukulafwaisha icuma, batontonkanya ukuti nga bakwata indalama ishingi, bakalakwata fyonse ifyo bakabila.

5. Bushe kuti ‘twabelelekwa shani ku fyuma’?

⁵ Ica bubili ico Yesu alandilepo, ‘kubelelekwa ne fyuma.’ Ifi fibili, amasakamika no kubelelekwa ne fyuma, kuti fyatusha icebo. Kwena Baibolo yalilanda ukuti ‘indalama shilacingilila.’ (Luk. Mil. 7:12) Lelo tacawama ukubika amano yonse ku kufwaya icuma. Abengi basanga ukuti, nga bale-esha sana ukukwata icuma, e lyo baba sana mu citeyo ca kutemwisha icuma. Bamo balisanguka na basha ba cuma.—Mat. 6:24.

6, 7. (a) Bushe ukutemwisha icuma kuti kwaba shani citeyo ku muntu uwaingila incito? (b) Finshi Umwina Kristu alingile ukutontonkanyapo nga bamweba ukuti alebombako ama-awala na yambi pa ncito?

⁶ Ukufwaisha ukukwata icuma limbi kuti kwatendeka fye panono panono ukwabula no kuti twishibe. Natulande pa cingacitika. Tutile abamwingisha incito bamweba ukuti: “Ninkwata ilyashi ilisuma! Kampani yesu nabaipeela umulimo uukalamba nga nshi. Kanshi mu myeshi ilekonkapo, tukalabomba ama-awala ayengi ukucila pa yo tubomba. Kanshi indalama tukalafola shingi sana.” Kuti mwacita shani nga nimwe baeba ifi? Kwena ca cine ukuti mwalikwata umulimo uukalamba uwa kufwaila ulupwa lwenu ifyo lukabila, lelo uyu te mulimo uo mwakwata fye epela. (1 Tim. 5:8) Kwaliba ifintu na fimbi ifingi ifyo mulingile ukutontonkanyapo. Bushe ma-awala yanga mukalalundapo ukubomba? Bushe incito ikalamupwila inshita ya kubomba imilimo ya kwa Lesa, ukubikako no kusangwa ku kulongana na Mapepo ya Lupwa?

⁷ Ilyo mushilasumina ukulabomba ama-awala ayengi ukucila pa yo mubomba, mulingile ukuipusha amuti, bushe icicindemepo sana kulafola indalama ishingi nelyo ni bucibusa bwandi na Yehova? Bushe ukufwaisha ukulakwata indalama ishingi kuti kwalenga mwaleka ukubika Ubufumu bwa kwa Lesa pa ntanshi? Bushe namwiluka ifyo ukutemwisha icuma kwingalenga bucibusa bwenu na Yehova no bwa lupwa lwenu ukubwelela panshi? Bushe nga ca kuti bucibusa bwenu na Yehova bwalibwelela pa nshi, kuti mwacita shani pa kuti mwiminine ndi no kukanaikatwa ku citeyo ca kutemwisha icuma?—Belengeni 1 Timote 6:9, 10.

8. Fya kumwenako nshi ifya mu Baibolo ifingatwafwa ukuibebeta?

⁸ Pa kuti tamwiketwe mu citeyo ca kutemwisha icuma, mulingile ukulaibebeta lyonse. Tamulingile ukuba nga Esau uushabikile amano ku fya kwa Lesa! (Ukute. 25:34; Heb. 12:16) Kabili tamulingile ukuba nga ulya muntu wa fyuma uo baebele ukushitisha ifyuma fyakwe no kupeela abapiina indalama isho ali no kusangamo pa kuti akonke Yesu. Lelo mu nshita ya kuti acite ifyo bamwebele, ena “alifuminepo ninshi naikatwa ubulanda, pantu alikwete ifyuma ifingi.” (Mat. 19:21, 22) Pa mulandu wa kuti aliketwe mu citeyo ca kutemwisha ifyuma, alipanishe ishuko lya kuba umusambi wa muntu wacindamisha uwali pano calo! Na imwe mucenjele pa kuti mwipanya ishuko lya kuba umusambi wa kwa Yesu Kristu.

9, 10. Londololeni ifyo Baibolo yalanda pa fyuma.

⁹ Nga tamulefwaya ukulasakamikwa sana pa fyo mukabila, mulekonka ukufunda kwa kwa Yesu ukwa kuti: “Mwisakamikwa amuti, ‘Tulelya nshi?’ nelyo, ‘Tulenwa nshi?’ nelyo, ‘Tulefwala nshi?’ Pantu fyonse ifi e fyo abena fyalo bafwaisha. Pantu Shinwe wa mu muulu alishiba ukuti mulakabila ifi fyonse.”—Mat. 6:31, 32; Luka 21:34, 35.

¹⁰ Ukucila ukubelelekwa ne fyuma, mule-esha na maka ukulatontonkanya nga Aguri uwalembeleko Baibolo, uwatile: “Mwimpeela ubupiina nangu ifyuma. Lekeni ndye ifya kulya ifyaninga.” (Amapi. 30:8) Aguri alishibe ukuti indalama shilafwa umuntu, lelo alishibe no kuti shilabeleleka. Mulingile ukwiluka ukuti amasakamika ya muli cino calo no kubelelekwa ne fyuma kuti fyaonaula bucibusa bwesu na Lesa. Ukusakamikwa sana pa fyuma kuti kulemupwila inshita, kuti kulemunasha, kabili kuti kwalenga mwaleka ukutemwa sana ifya kwa Lesa nelyo ukufisuulilila fye. E ico bikeniko sana amano pa kuti mwikekatwa ku citeyo ca kwa Satana ica kutemwisha ifyuma!—Belengeni AbaHebere 13:5.

UBUCENDE BWABA NGO BUCINGA

11, 12. Cinshi cingalenga ukuti Umwina Kristu acite ubucende no muntu uo abomba nankwe?

¹¹ Abalunshi nga balefwaya ukwipaya inama iyakosa, limbi kuti baimba ubucinga umo ipita. Pa kuti ubucinga bwilamoneka, balabikapo utuumuti, utu fyani e lyo no tumaloba. Ubwesho bumo ubo Satana abomfya sana bwaba ngo bucinga. Ubu bwesho bupulumushi. (Amapi. 22:14; 23:27) Abena Kristu abengi balicita ubupulumushi pa mulandu wa kuilekelesha. Abena Kristu bamo abaupana balicita ubucende pa mulandu wa kusengasenga uushili mwina mwabo.

¹² Umuntu nalimo kuti atendeka ukusengasenga uo abomba nankwe. Na kuba ifyo bafwailisha filanga ukuti abaume na banakashi abengi balicitapo ubupulumushi na bo babomba nabo. Bushe ku ncito ku mwenu mubombela pamo na baume na banakashi? Ifi nga e fyo mubomba, bushe mucita shani nga muli nabo? Bushe mulailama pa kuti tamulufyenye? Ku ca kumwenako, nkashi umwina Kristu uulanshanya sana no mwaume abomba nankwe, kuti nalimo amucetekela sana ica kuti atendeka no kumweba amafya akwata mu cupo. E lyo limbi munyinefwe na o kuti abeleshanya no mwanakashi pa ncito ica kuti atendeka ukutontonkanya ukuti: “Uyu mwanakashi alomfwa sana nga ndelanda kabili alimpoosako sana amano. Ifi nga e fyo umukashi wandi ali kuti cawama sana!” Bushe mwamona icingalenga ukuti Abena Kristu abatontonkanya ifi bacite ubucende?

13. Bushe ukusengasengana kuti kwatendeka shani mu cilonganino?

¹³ Nangu fye ni mu cilonganino abantu kuti batampa ukusengasengana. Umfweni icacitike kuli ba Daniel na bena mwabo ba Sarah,a abali ni bapainiya ba nshita yonse. Ba Daniel balesumina fye fyonse ifyo babeba ukucita mu cilonganino. Baletungulula amasambililo ya Baibolo 5 ku balumendo, kabili batatu pali aba balibatishiwe. Aba bamunyinefwe ababatishiwe, balekabila sana ubwafwilisho. Ba Daniel nga nabapamfiwa ne milimo imbi iya mu cilonganino, abena mwabo ba Sarah e baleafwa aba bamunyinefwe. Nomba icalecitika ni ci: Aba bamunyinefwe nga bali na masakamika, ba Sarah e balebakoselesha. Ba Sarah nabo nga balefwaya icisansamushi, aba bamunyinefwe e balebasansamusha. Ici cali citeyo. Ba Daniel batile: “Apo lyonse umwina mwandi alepoosa inshita iikalamba ukukoselesha bambi ukwabula ena uwa kumukoselesha, calengele ukuti bucibusa bwakwe na Lesa bubwelele panshi. Cimbi icalengele ni co nalimulekeleshe. Ifyatumbwikemo tafyaweme, umwina mwandi alicitile ubucende no muntu uo nalesambilisha Baibolo. Nali uwapamfiwa sana ne milimo ya mu cilonganino ica kuti nshailwike no kuti bumupashi bwa mwina mwandi nabubwelela panshi.” Kuti mwacita shani pa kuti ica musango yu tacimucitikiile?

14, 15. Finshi fingafwa Abena Kristu abaupana ukukanacita ubucende?

¹⁴ Pa kuti umuntu tacitile ubucende, alingile ukulatontonkanya sana pa kuba uwa cinshinka mu cupo. Yesu atile: “Ico Lesa alundenye, umuntu ecilekanya.” (Mat. 19:6) Mwilatontonkanya ukuti imilimo ya mu cilonganino yalicindama sana ukucila abena mwenu. Mulingile ukwishiba ukuti nga mulesha abena mwenu no kulapoosa inshita iikalamba ku milimo iishacindama sana, nalimo kuti caba cishibilo ca kuti mu cupo cenu muli ubwafya, kabili kuti calenga umo ukubembuka.

¹⁵ Inga ca kuti ni mwe baeluda, kuti mwasakamana shani umukuni? Umutumwa Petro atile: “Mulecema umukuni wa kwa Lesa uo amupeela ukwangalila, mwilapatikishiwa fye uku-ucema, lelo muleitemenwa; mwilaucema pa kuti fye mumwenemo ubunonshi bwa nsoni, lelo mulebomba pa mulandu wa kuti mulefwaisha ukubomba.” (1 Pet. 5:2) Mulingile ukubika amano ku ba mu cilonganino. Lelo tamulingile ukupoosa fye amano ku milimo ya mu cilonganino ukwabula ukubika amano ku mwina mwenu. Te kuti ciwame ukubika amano yonse ku kusambilisha fye aba mu cilonganino ukwabula ukubika amano ku mwina mwenu. Ba Daniel batile, “Tamulingile ukupamfiwa sana ica kuti mwalekelesha no lupwa lwenu.”

16, 17. (a) Cinshi Abena Kristu ababa mu fyupo bengacita pa kuti abo babomba na bo baishiba bwino ukuti tabafwaya ukubasengasenga? (b) Cipande nshi cimo icasabankanishiwa icingafwa Abena Kristu ukukanacita ubucende?

¹⁶ Muli ba magazini ba Ulupungu lwa kwa Kalinda na Loleni! mwaba ukufunda ukusuma nga nshi ukwingafwa Abena Kristu abaupana ukukaanacita ubucende. Ku ca kumwenako Ulupungu lwa kwa Kalinda ulwa September 15, 2006, lwatile: “Nga ni pa ncito, mulesengauka ukubeleshanya sana na bashili baume nelyo abanakashi banenu. Ku ca kumwenako, ukutwalilila ukubomba no ushili mwaume nelyo umwanakashi munenu ilyo bambi benwike kuti kwalenga mwatunkwa. Apo mwalyupa nelyo ukuupwa, mufwile ukulanga mu milandile yenu na mu fyo mucita ukuti tamufwaya ukulaenda na bashili bena mwenu. Apo mwaliipeelesha kuli bukapepa teti mutemwe bambi ukutendeka ukumulansha. Pa kuti muicingilile mwilasengasenga kabili mulefwala bwino. . . . Ukubika ifikope fya bena mwenu na bana benu mu ofesi yenu kukalamucinkulako no kwishibisha bambi ukuti mwalyupa nelyo ukuupwa kabili mwalitemwa sana abena mwenu na bana. Mulepampamina pa kukanaleka bambi nelyo ukubasuminisha ukuba ne cintemwa kuli imwe.”

¹⁷ Loleni! ya July 2009 iyakwete icipande caleti “Ukuba Uwa Cishinka mu Cupo—Bushe Calola Mwi?” yasokele Abena Kristu ukukanatontonkanya pa kwampana no muntu uushili mwina mwabo. Ici cipande catile ukulatontonkanya pa kwampana no muntu, kuti kwalenga umo acita ubucende. (Yako. 1:14, 15) Nga mwalyupa kuti cawama nga mulepituluka na bena mwenu mu fipande fya musango yu mu nshita mu nshita. Yehova e watendeke icupo, kanshi ca mushilo. Inshila isuma iya kulangilamo ukuti mwalicindika ifya mushilo, kulashako inshita ya kulanshanya na bena mwenu.—Ukute. 2:21-24.

18, 19. (a) Finshi fitumbuka mu kucita ubucende? (b) Busuma nshi bwaba mu kuba ne cishinka mu cupo?

¹⁸ Nga ca kuti mwatunkwa ukucita ubulalelale nelyo ubucende, muletontonkanya sana pa fyabipa ifingatumbukamo. (Amapi. 7:22, 23; Gal. 6:7) Abacita ubupulumushi balakalifya Yehova na bena mwabo kabili na bene cilababipila. (Belengeni Malaki 2:13, 14.) Muletontonkanya sana pa busuma bwaba mu kutwalilila ukuba aba cishinka. Aba cishinka balikwata isubilo lya kwikala umuyayaya pe sonde, lelo na ino ine nshita balekala bwino pantu tabakwata sana amafya kabili baliba na kampingu yasanguluka.—Belengeni Amapinda 3:1, 2.

¹⁹ Kemba wa malumbo aimbile ati: “Abatemwa amafunde yenu balaba no mutende uwingi, kabili kuli bena takwaba ica kuipununako.” (Amalu. 119:165) Kanshi temweni icine kabili “cenjeleni, mwilaenda kwati bawelewele lelo mule-enda nga ba mano.” (Efes. 5:15, 16) Satana aliteya ifiteyo ifingi ifyakwikatilako abantu ba kwa Lesa. Lelo twaliipangasha nga nshi. Yehova alitupeela ifyo tukabila pa kuti ‘twiminine ndi’ no ‘kushimya imifwi yonse iya mulilo iya mubifi.’—Efes. 6:11, 16.