Ica Kushula Ico Basangile Icilanga Ukuti Davidi E ko ali Kale
Baibolo ilanda ukuti Imfumu Davidi e ko yali kale. Yaliko mu myaka yaba 1000 B.C.E. kabili abana baiko balitekele pa myaka iingi. Lelo abantu bamo batila Davidi ali fye muntu uwalumbwike uo baleshimika mu nshimi sha kale. Bushe batini Davidi e ko ali kale?
Ee e ko ali. Mulandu nshi twingalandile ifyo? Mu 1993 abashula ifya kushulashula ba Avraham Biran pamo ne bumba lyabo balisangile icipaapaatu ce libwe apalembelwe ati “Ing’anda ya kwa Davidi,” mu Tel Dan ku kapinda ka ku kuso aka calo ca Israele. Aya mashiwi yalembelwe mu filembo fya kale ifya ciYuda ifyo beta ukuti Semitic script, kabili yalembelwe nalimo mu myaka ya ba 800 B.C.E. Aya amashiwi yafwile yali pa ca kwibukishishako ico Abena Aramu bakuulile pa kuitakisha pa kucimfya bacimfishe abena Israele.
Icipande cimo mu citabo ca Bible History Daily citila: “Abantu bamo balatwishika amashiwi yalembwa pa cipaapaatu ce libwe aya kuti ‘Ing’anda ya kwa Davidi’ . . . Lelo abasoma ifya mu Baibolo e lyo na abashula ifya mu mushili abengi balisumina ukuti amashiwi yalembwa pa cipaapaatu ce libwe icasangilwe mu Tel Dan, yalanga fye apabuta tuutu kuti Imfumu Davidi iyalandwapo mu Baibolo e ko yali kale. Ici cipaapaatu caba pa fya kushulashula ifyacindama sana ifyo balemba mu lupapulo lwa BAR [Biblical Archaeology Review].”