Bushe Uleafwa Umwana Obe Ukusala Yehova?

“NAYUMFWILE ifyo ukusambilila Baibolo kwali ukwa kutendusha icine cine kabili ukwa kunasha. Mu bumfisolo, napingwilepo mu mutima wandi ukuti nshakabe umo uwa Nte sha kwa Yehova lintu nakula,” e fyasosele umulumendo umo. Nangu ca kuti tulesubile fyo ubwingi bwa bana mu mayanda ya Bwina Kristu mu kupelako bakasalapo ukwiminina ku lubali lwa kwa Yehova, abacaice ukupala wene kuti pambi bapita mu nshita yaafya mu kusalapo Yehova pamo nga Lesa wabo.

Abafyashi inshita shimo shimo tababa abashininkisha ukukuma ku fya kutungulula abana babo mu kufumamo cimo. Balapita mu malungulushi ayengi, ukupala wishi wasakamikwa uyo inshita imo asosele ukuti: “Ukuba umufumacumi, kwaliko inshita lintu naloleshe pa finso fyawa ifya bana bandi, mu kuba ne filamba fya kulengwe nsoni pa masaya yabo, kabili nalangulwike nga ca kuti nga nshalingile ukuba uwacilapo kutekelesha.” Abana bakwe abaume babili bakulile no kusalapo kubombela Yehova.

Nalyo line kwalibako imisepela iyo ifuma kuli Yehova no kusha icinka lya Bwina Kristu ukuya ku calo ca kwa Satana. E co ni shani fintu fye abafyashi batunguluka mu kwaafwa abana babo ukusalapo Yehova? Pa kwasuka ico cipusho, lekeni intanshi tusange umulandu imisepela imo ifumina kuli Yehova lintu abafyashi babo balefwaisha nga nshi ukuti ibombele wene.

Umulandu Imisepela Imo Ifumina Kuli Yehova

Cimo ica fya kusangwilako fyacilapo kuseeka cili ca kuti imisepela imo taibala aifika ku kwishiba Yehova nelyo inshila shakwe. Nangu ca kuti ilasangwa ku kulongana ukutula ku bunya, isangilwako fye ico cine, kabili takubako ukusapika Yehova ukwa cine cine. (Esaya 55:6; Imilimo 17:27) Kalume alumbwilwe pa muulu alitendushiwe pa kulongana kwa Bwina Kristu pa mulandu wa kuti taumfwikishe ifyalelandwa kuli bakalanda pa cisebele.

Imbuto sha cine shilalimbwa muli bamo, lelo basuminisha imitima yabo ukucebushiwa ku nshila ya bumi iimoneka ukuba iya bwanalale, iya kutemwe fimoneka iya calo ca kwa Satana. Bamo te kuti babombe no kufwaisha kwalumisha ukwa kuba na banabo no kwa kufwaya ukupala bene.—1 Imilandu 28:9; Luka 8:12-14; 1 Abena Korinti 15:33.

Ukupulinkana icalo, nangu cibe fyo, abana abengi mu mayanda ya Bwina Kristu balisalapo ukwiminina ku lubali lwa kwa Yehova. Bushe icintu cimo kuti casambililwa ukufuma ku ntampulo shashininkishiwa abafyashi babo babuulile?

Tampa mu Kubangilila

Ulufungulo lwakatama mu kwaafwa abana bobe ukusalapo Yehova kutampa mu kubangilila. Mu milandu iingi, ukwebekesha kupokelelwa na masambililo yasambililwa lintu umutima uli uuteku kabili uupokelela yakabelela inshita yonse iya bumi. (Amapinda 22:6) E co tampa mu kubangilila ukweba abana bobe pa lwa busuma bwa kwa Yehova, ukutemwa kwakwe no kupuulama, ukutukuta ukukuula mu mitima yabo ukutemwa kwa kuli Yehova no kutasha pa fintu Yehova abacitila. Pa kupwilikisha ici, abafyashi abengi mu kutunguluka balibomfya ifipande ifingi pa bubumbo bwa kwa Yehova ifisangwa mu mpapulo sha Watchtower Society.

Icumfwila no mucinshi kuli Yehova no kupepa kwakwe fyaba pa kati ka mibele imbi iyo ifwile ukulimbwa mu kubangilila mu bumi. Caba ca kukafyo mutima ukumona abana banono abashilaingila ne sukulu pa kulongana kwa Bwina Kristu ukutukusha ukulemba ifyebo fyayanguka no kufwaya amalembo mu maBaibolo yabo yene nelyo ukuya na bafyashi babo pa nse ku kusamba pa menso na menshi yatalala lintu batendeko kushipula. Ifi fyaba fintu fyayanguka, lelo fintu fyaba ifyakatama mu kwebekesha pa muntontonkanya wa baice ukuti umucinshi ne cumfwila filingile ukulangwa kuli Yehova!

Ukufunda kwa pa lwabo ukwasakamanisha ukwa Baibolo kulingile na ko ukutampa mu kubangilila. Lintu bakalume babo baali ne myaka ya bukulu ibili, abaupana babili batendeke ukubelengela bene icitabo Ukukutika kuli Kasambilisha Mukalamba.a Pa numa, lintu bakalume batendeke isukulu, baleima ku maca no kusambilila cila lucelo na nyinabo mu Icitabo Candi ca Malyashi ya mu Baibolo na Kuti Waikala Kuli Pe na pe muli Paradise Pe Sonde.* Ici calekonkwapo no kulanshanya kwe lembo lya bushiku ukutungululwa na shibo pa ntanshi ya mwikulo. Ukubombesha kwa bafyashi kwalilambwilwe mu kufumba lintu abana baume babo nomba line basalilepo ukubombela Yehova, ukulangilila ukuipeela kwabo ukupitila mu lubatisho lwa mu menshi pa mishinku ya myaka 10 na 11.

Umulumendo uulebombela pe ofesi lya musambo ilya Watch Tower Society mu Japan aibukishe ukuti lintu aali umwaice sana, nyina amwafwile ukulundulula ukwampana na Yehova pa kwikala mupepi na wene ubushiku, ukumwaafwa ukupepa. Tatalile alaba isambililo lyasambilishiwe—te mulandu no ko aile nelyo cintu acitile, Yehova lyonse aali mupepi kabili uwaiteyanya ukwaafwa.

Abafyashi batunguluka balasambilila ukwishiba ukukongama kwalubana uko kwaba pa mulandu wa kukanapwililika kwapyanwa ukwa bana babo, kabili abafyashi batampa mu kubangilila ukwaafwa abana babo ukulungika kwene. (Amapinda 22:15) Ukukongama ukulola ku kaso, ukukanaumfwa, icilumba, ukulengulula bambi mu kucishamo, kufwile ukubombwapo mu kubangilila. Nga te ifyo, imbuto sha musango yo shikakula mu kuba bucipondoka ukulwisha Lesa ne nshila shakwe pa numa. Ku ca kumwenako, abafyashi bakwata amapange yasuma lelo abacishamo kuyobekamo ilingi line balaleka abana babo ukulundulula imibele ya mutima iya bukaitemwe. Aba bana bacisanga ukuba icakosa ukucindika atemwa abafyashi babo nelyo Yehova, ukuba nga ‘bashitasha’ abalumbulwa mu Baibolo. (Amapinda 29:21, NW) Pa lubali lumbi, abana abapeelwa utumilimo twa pa ŋanda kabili abasambilishiwa ukuba abaibukila ku kukabila kwa bambi bakongamina ku kuba abacilapo kutasha ku bafyashi babo na kuli Yehova.

Icikabilwa na cimbi caba kutampa mu kubangilila ukwimika amabuyo ya teokratiki ayo umwana engafikilisha. Nga ca kuti ici tacicitilwe mu kubangilila kabili mu kukonkesha, bambi kuti pambi baisushisha umuntontonkanya wakwe no mutima mu kuba na mabuyo yapusanako. Ukubelenga Baibolo mu kupulinkana, ukusambilila pa lwabo lumo ulwa mpapulo sha Watchtower Society, ukulembesha mwi Sukulu lya Butumikishi bwa Teokratiki, ukusanguka kabilisha wa mbila nsuma, no kubatishiwa filingile ukusanshiwa kuli aya mabuyo.

Takafumi ebukisho kuti nyina amubeleshe ukubelenga bamagazini ba Ulupungu lwa kwa Kalinda na Loleni! pa kupangako utufipusho twayanguka no kutusha pe tebulo lya mu cikini pa kuti atusange lintu abwelela ku ŋanda ukufuma ku sukulu. Yuri ebukisho kuti ukwikala pa nshiku shinono na bapainiyab balebombela uko ukukabila kwa batumikishi ba Bwina Kristu kwali ukukalamba, ukuya na bo mu butumikishi, ukumona bene ukwipika ifya kulya fisuma, no kumona ubuseko bwabo no kupimpa apakalamba fyasongele ukufwaisha kwakwe ku kubombela Yehova mu nshila imo ine. Imisepela iingi ibukisha ukuti abafyashi babo lyonse babatwele ku Bethel, pamo nga fintu icishinte cikalamba ne misambo ya Watch Tower Society fitwa, uko baali no kumona abalumendo bambi na bakashana mu nsansa balebombela Yehova. Ubwingi bwa batandele nga bana nomba babomba mu mayanda ya Bethel ukushinguluka icalo.

Sangeni Inshita ya Kuba na Bana Benu

Ubwingi no kufumba kwa nshita ipooswa na bana benu mu kupalishako fikakwata ukusonga pali nampo nga bakasalapo ukubombela Yehova nelyo iyo. Balaba abayangufyanya ukwiluka ubwingi bwa nshita no kupekanya musendako mwi sambililo lya Baibolo mutungulula kuli bene. Nga ca kuti tamwingebukisha pantu mwashilile mwi sambililo lyafumako nelyo mwakaana ukusambilila pa milandu yacepesha, mulebapeela ubukombe bwa kuti isambililo talyacindama nge fyo. Nangu cibe fyo, lintu bamona ukuti abafyashi balecita amalambo kwi sambililo, balepekanishisha lyene bwino kabili baletungulula isambililo lyonse te mulandu ne caisako, ubukombe bwapusanininako fye bulapeelwa. Nangu ca kuti tacaba e cifwaikwa, abafyashi banakashi bamo balafwala ubusaka kwi sambililo lya bana babo, pamo fye nga fintu bafwala ilyo baleya ku kulongana nelyo ku kutungulula isambililo lya Baibolo no mwina mupalamano. Icikope cipeelwa ca kuti ukupepa kwa kwa Yehova kwalicindama.

Inshita iikalamba no kubombesha fikakabilwa ku kulenga ukusambilila kwa Baibolo ukwa bana bobe ukuba ukwa kuipakisha, ukufika pa mutima wabo. Abana banono ukucilisha balatemwa lintu bamona ifintu ifyo balesambilila ukucitwa pa ntanshi yabo. Wishi umo, ku ca kumwenako, ayafwile abana bakwe ukubika mu cikope ukubuuka pa kwangalako ubulondoloshi bwa mu Baibolo ubwa kubuuka kwa kwa Lasaro. Aingile umwa kubika ifya kufwala kabili lyene afuminemo pamo nga Lasaro wabuushiwa.—Yohane 11:17-44.

Ilyo abana balepalamina ku bukalamba, cilasendako inshita yafulilako no kulamuka ukubomba ne nkuntu shishaifulila, ukutwishika, na masakamika ifyo balolenkana na fyo. Inshita ibikwa pa mbali ku bafyashi ba kutemwa kabili abeluka pali ici ciputulwa yaliba iyakatama nga ca kuti abana bali no kulundulula ukucetekela muli Yehova. Wishi watunguluka umo uwa bana bane ashimike ukuti lintu abana bakwe balolenkene ne mpika shalekanalekana, alesapika no kulanshanya na bene ifyebo fyayampanako mu mpapulo sha Watchtower cila bushiku ukufikila amafya yacimfiwa umupwilapo.

Nyina wa bana babili painiya wapamfiwa amwene ukuti umwana mwanakashi wakwe aleitukamika kabili abulishe ubuseko mu mibombele ya teokratiki. E co nyina apampamine pa kuba pa ŋanda lintu umwana abwelele ukufuma ku sukulu cila cungulo kasuba, ukubimba umwana mu kulanshanya lintu balenwa tii. Ukupitila mu kulanshanya kwabamo isenge ukwa kwa nyina no mwana mwanakashi, umukashana apokelele ukwaafwa akabile. Nomba, pa numa ya kupwishe sukulu lya ku sekondari, aliilunda kuli nyina mu mulimo wa bupainiya.—Amapinda 20:5.

Ukubishanya Kusuma ne ca Kumwenako

Mu kulunda ku kupeela inshita yabo, abafyashi bafwile ukupayanishisha ubufyashi bwabo aba kubishanya na bo abasuma. Amapinda 13:20 yatila: “Enda na ’ba mano e lyo ukabo wa mano, lelo uucito bunabo ku bawelewele akacula.”

Abafyashi batunguluka abengi balishiba bucine bwa ilyo ipinda. Wishi wa bana bane asoso kuti: “Lintu nalolesha ku numa, ndemona cali kufulisha kwa fibusa fya bana besu mu cine ifyayafwile ukubasesha ku kubombela Yehova. Nabakoseleshe ukupange ifibusa mu filonganino fimbi capamo na mu cesu cine no kuteesa ubo bucibusa.” Eluda wa Bwina Kristu uwabomba pa Bethel pa myaka iingi aibukishe ukuti: “Lintu nali umwaice, twaikele mu kayanda kanono, lelo lyonse kabomfiwe ngo mwa kufikila kangalila wa muputule. Mu kulundapo, bapainiya baibela mu cilonganino cesu inshita ishingi baleisa mu kuliila umulalilo ku mwesu. Balesambila pa ŋanda yesu no kubishanya na ifwe. Ukumfwa ifya kukumanya fyabo no kumona ubuseko bwabo kwangafwile ukulundulula ukutesekesha kwa mulimo wa nshita yonse.”

Ukubishanya kusuma kulaafwa abo abalepita mu mafya. Nyina uo umwana mwaume wakwe alepita mu nshita yaafya alanshenye impika na kangalila wenda uwa Nte sha kwa Yehova. Kangalila atubulwile ukuti nyina alesenda kalume mu mulimo wa mwi bala. “Nga ca kuti wamusenda, bumupashi bwakwe na fyonse fimbi fikawaminako,” e fyasosele kangalila. Uyu nyina acita lipoti ukuti: “Mu cilonganino cesu kwaliko imitantikile ya kucitilo bunte mu cungulo bushiku, kabili abana ba mushinku wa ku sukulu abengi, bapainiya ba nshita yonse abakalambako abafulilako, kabili mu kucefyako eluda umo baakene muli bwene. Pa kubalilapo kwali akantu pa kuti umwana mwaume wandi alefuminamo lyonse, lelo ico tacakokwele sana apantu lyonse alebwelela ku ŋanda uwacankwa mu kucililapo kabili uwakoseleshiwa ku kubishanya kusuma. Ilintu aali umusambi pe sukulu lya sekondari, alibatishiwe kabili abombele nga painiya wa kwafwilisha cila mweshi, kabili lintu apwishishe isukulu, abele painiya wa nshita yonse.” Ukubishanya kusuma ukwendela capamo no kucito kufwaya kwa kwa Yehova kwaleteleko ifya kufumamo fyawama.

Napamo te kuti kubeko abacaice mu cifulo ca cikaya abengaba kusonga kusuma pa mwana obe, lelo ukulandapo kwabwekeshiwabwekeshiwapo ukwacitwa ne misepela iingi abasalilepo ukubombela Yehova kukuma ku fya kumwenako fya bafyashi babo. Imisepela iingi yakumbilwe abafyashi babo kabili yafwaile ukubapashanya. Yuri ebukisha icileela ca kwa nyina na fintu asakamene bambi, ukubatumina lamya no kwipikila abalwele ifya kulya. Tatsuo, uwafuma ku lupwa lwa bakalume bane, nomba bonse abakula kabili abalebombela Yehova, atile: “Mayo talesambilila na ifwe inshite shingi pa mulandu wa kuti Tata aali uushasumina kabili apokelele ukukaanya kwakulisha ukufuma kuli balupwa. Lelo ukumona ukwiminina kwakwe ku cine no buseko bwakwe mu kubombela Yehova kwalinsongele apakalamba. Na kabili aali uwaitemenwa ukukanasendama ukufikila ku maca pa kutwaafwa ne mpika shesu.” Amashiwi ya bufyashi aya mano yalikwata amaka lintu yatungililwe ne milimo ya busumino. Yoichiro asosele pa lwa bafyashi bakwe ukuti: “Te kuti njibukishe nga balibalile abalandapo ifibi pa lwa bambi mu cilonganino; kabili tabasuminishe fwe bana ukucito lwambo pa lwa filubo fya bambi.”—Luka 6:40-42.

Ubuseko mu Kumona Abana Basalapo Yehova

Takwabako inshila yashintililwapo umupwilapo iya kwafwilamo abana bobe ukusalapo Yehova. Kukabako utushita utwingi utwa kusakamika. Lelo wishi wacushiwa uulumbwilwe mu kubangilila atile: “Pamo nga bafyashi lyonse twaeseshe mu busumino ukukonka imitubululo ya kuteyanya kumoneka ukwa kwa Yehova. Ici cali ca kwaafwa nga nshi mu kucimfya impika.” Ukubombesha kwabo kwalitungulwike.

Ee, pa kucita apo wingapesha ku kukonka ifya kutungulula fya mu Baibolo, ukupeela abana bobe imilandu isuma iya kutemenwa Yehova, ukutungililwa ne ca kumwenako cobe ica busumino no kubombesha kwafumaluka ku kwaafwa, na iwe wine kuti mu kupelako wasanga ukubombesha kobe ukutunguluka. Bushe uleibukisha kalume alumbwilwe mu kubangilila, uyo pa nshita imo uwapampamine pa kukanaba umo uwa Nte sha kwa Yehoba? Cisuma pa numa nyina aali namwafwa mu kutunguluka ukupula mu myaka yaafya, atile: “Ndi uwa nsansa tabalile anenuka!” Kuti wakwata ifya kufumamo fyapalako mu kuba na bana bobe.—Abena Galatia 6:9.

[Amafutunoti]

[Icikope pe bula 30]

Bushe kuti walolesha ku numa pa kukusha abana mu kuba ne fibukisho fya nsansa?