Ca cine, kuti yatucusha. Lelo lintu twayumfwila bwino bwino, kuti yatulambula mu kuba no mutende wa lwa nkati. Kuti yatutungulula, ukutucingilila, no kutucincisha. The Interpreter’s Bible isoso kuti: “Ubutuntulu bwa ku muntontonkanya na mu nkuntu kuti bwabako fye nga ca kuti umuntu aesha ukukonka cintu acita na cintu aleyumfwa ukuti e co afwile ukulacita.” Ni shani fintu umuntu engacite ci? Bushe kuti cacitikako ukumumunga no kukansha kampingu wesu? Ifi fipusho fyalalangulukwa mu cipande cikonkelepo.

Ifya kufunda Kampingu wenu

“KAMPINGU wasanguluka alenga mulelaala bwino.” Iyi nsoselo ya pa kale ileebekesha ici cishinka cakatama: Nga ca kuti twaumfwila kampingu wesu, tulaipakisha umutende wa lwa nkati no mutelelwe.

Nangu cibe fyo, te bonse basalapo ukumfwila kampingu. Adolf Hitler asosele ukuti aali no mulimo wa kulubula abantu kuli kakopeka, nelyo katumpika wa kubotelesha, uwaishibikwa ukuti kampingu. Imitekele yakwe iya kutiinya ilapeelako icitontonshi ca fintu abantu bengaba abankalwe lintu bakaana bakampingu wabo. Nangu ni fyo, abankalwe bapalako, ni bantalamisoka ba lukaakala abengi pali lelo—abekata kama mu kwampana kwa bwamba no kwipaya ukwabula ukumfwa no bulanda. Ubwingi bwa baleilunda kuli aba bakacululusha bali bacaice. Icitabo icafwailishe pa lwa ubu bwafya calikwetemo na kamutwe kanono akaleti Children Without a Conscience (Abana Babula Kampingu).

Ilintu abantu abengi te kuti cise na ku mano yabo ukutale misoka, abengi tabasakamikwa nangu panono pa lwa kucita bucisenene, ukubepa, nelyo ukufinsha. Imibele ilebipilako fye mwi sonde lyonse. Ilyo aalelanda pa lwa busangu bushaikulila ubwa kusangukila ukupepa kwa cine, umutumwa Paulo alembele ukuti Abena Kristu bamo baali no kunakila ku kusonga kwa ku calo no kusanguka “abashutikwa bakampingu wabo.” (1 Timote 4:2) Ubusanso bwa kubotelela nabukulilanako pali lelo muli shino “nshiku sha kulekelesha.” (2 Timote 3:1) E co Abena Kristu bafwile ukubombesha ukucingilila kampingu wabo. Kuti twacite ci ukupitila mu kuifunda no kuibomfya.

Umuntontonkanya, Umutima, na Kampingu Wenu

Umutumwa Paulo atile: “Ndesose cine muli Kristu, nshilebepa, kampingu wandi ambele nte mu Mupashi wa mushilo.” (Abena Roma 9:1) E co kampingu kuti abelo bunte. Kuti apituluka mu myendele imo e lyo nga alefwaya aisuminisha nelyo aisenuka. Ubwingi bwa maka yesu aya mu mubili aya kwishiba icalungama ne calubana yabikwamo na Kabumba wesu. Nalyo line, kampingu wesu kuti amumungwa no kufundwa. Mu nshila nshi? Ukupitila mu kupokelela ukwishiba kwalungikwa ukwa mu Cebo ca kwa Lesa. Umutumwa Paulo atila: “Musangulwe mu kulengwa kwa mitima yenu ipya, ukuti mulinge icabo kufwaya kwa kwa Lesa, icisuma kabili ica kutemuna kabili icapwililila.” (Abena Roma 12:2) Ilyo mulelimba amatontonkanyo ya kwa Lesa no kufwaya kwakwe mu muntontonkanya wenu, kampingu wenu alacishapo ukubomba mu nshila ya bukapepa.

Inte sha kwa Yehova balyafwa amamilioni ya bantu ukushinguluke sonde ‘ukwishiba Yehova Lesa na Yesu Kristu.’ (Yohane 17:3) Ukupitila mu mitantikile yabo iya kusambilisha Baibolo