Ifyebo Ififumine mu Mpapulo Shili mu Katabo ka Mikalile no Mulimo Tubomba
JULY 6-12
ICUMA ICABA MU CEBO CA KWA LESA | UKUFUMA 6-7
“Nomba uli no Kumona ico Nkacita Kuli Farao”
it-2-E ibu. 436 para. 3
Mose
Kwali icalengele abaume abena Israele nabo baluke. Pa kubala balicetekele Mose, lelo ilyo Farao acishishemo ukubapa imilimo iyakosa, abena Israele batendeke ukuilishanya pali Mose ica kuti Mose asukile alilila kuli Yehova. (Ukufu. 4:29-31; 5:19-23) Lesa alimukoseshe ilyo amwebele ukuti ali no kufikilisha ifyo Abrahamu, Isaki na Yakobo balefwaisha ukumonako. Ali no kulenga abantu baishiba umwalola ishina lya kuti Yehova ilyo ali no kulubula abena Israele no kubengisha mu calo ca bulayo ngo luko ulukalamba. (Ukufu. 6:1-8) Na lyo line abena Israele tabakutike kuli Mose. Nomba pa numa ya cinkunka calenga 9, abena Israele balitendeke ukutungilila Mose ne myeo yabo yonse kabili balemumfwila ica kuti pa numa ya cinkunka calenga 10, alibalongenye no kubafumya mu Egupti mu mabumba mabamba kwati “bashilika.”—Ukufu. 13:18.
it-2-E ibu. 436 amapara. 1-2
Mose
Pa cinso ca kwa Farao wa ku Egupti. Mose na Aarone e bo Yehova alebomfya muli ubu ubulwi ubo Yehova alelwa na balesa ba bena Egupti. Pali bashimapepo aba finjelengwe, Yane na Yambre e balipo abakalamba. (2 Tim. 3:8) Aba ebo Farao aebele ukuti balebomfya amaka yonse aya balesa ba bena Egupti ku kulwa na Yehova. Icipesha amano ca kubalilapo ico Mose aebele Aarone ukucita calilangile ukuti Yehova alicila balesa ba bena Egupti amaka, na lyo line ici cipesha mano calengele Farao atwalilila ukuba uwatalama. (Ukufu. 7:8-13) Ilyo Mose acitile icinkunka calenga butatu, na bashimapepo ba finjelengwe basukile basumina ukuti, “Munwe wa kwa Lesa!” Bashimapepo ba finjelengwe bafililwe ukuyamonekela kuli Farao pa kuti balwishe Mose ilyo acitile ici cinkunka pa mulandu wa kuti nabo bali no tupute umubili onse.—Ukufu. 8:16-19; 9:10-12.
Ifinkunka fyalengele bamo batemwe Yehova e lyo bambi bamupatileko. Mose na Aarone e balebilisha Ifinkunka 10. Ifinkunka fyalecitika fye ukulingana ne fyo balebilisha, kabili ici calengele abantu baishiba ukuti Yehova e watumine Mose. Ishina lya kwa Yehova lyalishibikwe mu Egupti kabili abantu balelilandapo sana, ici calengele abena Israele e lyo na bena Egupti bamo batemenweko Yehova. Lelo Farao ne mpanda mano shakwe e lyo na balemutungilila balipatileko Yehova. (Ukufu. 9:16; 11:10; 12:29-39) Mu nshita ya kutontonkanya ukuti nalimo balifulwishe balesa babo, abena Egupti tabaletwishika no kutwishika ukuti Yehova e walepingula balesa babo. Ilyo Mose acitile icinkunka calenga 9, aishileba “umuntu umucindami nga nshi mu calo ca Egupti, mu menso ya babomfi ba kwa Farao na mu menso ya bantu.”—Ukufu. 11:3.
Ukufwayafwaya Icuma Icaba mu Cebo ca kwa Lesa
it-1-E ibu. 78 amapara. 3-4
Uwa Maka Yonse
Yehova alibomfeshe ilumbo lya kuti “Uwa Maka Yonse” ilyo alaile Abrahamu ukuti ali no kufyala Isaki. Abrahamu alingile ukutetekela sana Yehova ukuti ali no kufikilisha ifyo amulaile. Pa numa, balibomfeshe ili lumbo ilyo balelanda pali Isaki na Yakobo abali no kuba impyani sha cipangano ico Lesa apangene na Abrahamu.—Ukute. 17:1; 28:3; 35:11; 48:3.
Ici e calengele Yehova ebe Mose ati: “Ilyo nalemoneka kuli Abrahamu, kuli Isaki na kuli Yakobo, baishibe ukuti nine Lesa Wa Maka Yonse, lelo nshailengele ukwishibikwa kuli bena ukuti ishina lyandi nine Yehova.” (Ukufu. 6:3) Ici tacilepilibula ukuti aba baume tabaishibe ishina lya kwa Lesa ilya kuti Yehova, pantu ilingi line balelibomfya kabili na baliko ilyo aba baume bashilafyalwa nabo bene balelibomfya. (Ukute. 4:1, 26; 14:22; 27:27; 28:16) Na kuba mwi buuku lya Ukutendeka, ililanda sana pa baume ba ku kale abali ne cishinka, ishiwi lya kuti “Uwa Maka Yonse” balibomfya fye imiku 6. Lelo ishina lya kuti Yehova balibomfya imiku 172 mu malembo ya ciHebere ayo babalilepo ukulemba. Nangu ca kuti aba baume ba cishinka bali-imwenene ukuti Lesa alikwete isambu sha kwitwa ukuti “Uwa Maka Yonse,” tabakwete ishuko lya kumfwikisha umwalolele ishina lya kwa Lesa ilya kuti Yehova. E mulandu wine icitabo ca The Illustrated Bible Dictionary calandile ukuti: ‘Ilyo Lesa alelanda na baume ba cishinka aba ku kale, alelanda sana pa malayo ayo ali no kufikilisha ku ntanshi. Balicetekele ukuti Yahweh ali ni Lesa uufikilisha ifyo alaya. Lelo ilyo Lesa aisokolwele pa cimpusa kuli Mose, alilengele baishibilapo na fimbi umo ishina lya kuti Yahweh lyalolele. Baishileishiba ukuti mwi shina lya kuti Yahweh tamwali fye ukuti alikwete amaka lelo mwali no kuti ali no kuba nabo pali ilya nshita e lyo kabili ali no kutwalilila ukuba nabo.’—Edited by J. D. Douglas, 1980.
it-2-E ibu. 435 para. 5
Mose
Lesa alibomfeshe Mose nangu ca kuti taicetekele. Mose alangile ukuti taicetekele ilyo aebele Lesa ukuti talanda bwino. Pali iyi nshita Mose alyalwike, tali nge fyo ali imyaka 40 ku numa ilyo aituntumbile ukuti alubule abena Israele. Nomba ilyo Lesa amupeele umulimo alikeene ukucita ifyo Yehova alemweba kabili pa kulekelesha alombele Yehova ukuti e mupeela umulimo. Nangu ca kuti ifi acitile fyalilengele Lesa afulwa, Lesa takeene ukumubomfya, alimupeele Aarone ukuba akanwa kakwe. Apo Mose alelandilako Lesa, e calengele abe “Lesa” kuli Aarone uwalemulandilako. Ilyo Mose aile mu kulanda na bakalamba ba mu Israele na lintu aleya mu kulanda na Farao, Lesa alemweba ifya kulanda ne fya kucita, na o Mose aleeba Aarone pa kuti e o alande na Farao. (Uyu Farao baleya mukumona te ulya uwaleteka ilyo Mose afulumwike mu Egupti imyaka 40 ku numa lelo ni ulya uwamupyene.) (Ukufu. 2:23; 4:10-17) Pa numa, Yehova alandile pali Aarone ukuti ali ni “kasesema” wa kwa Mose, icalolele mu kuti filya fine Mose ali ni kasesema wa kwa Lesa pantu Lesa e walemweba ifya kucita, na Aarone na o ali ni kasesema wa kwa Mose pantu Mose e walemweba ifya kucita. Na kabili Lesa aebele Mose ukuti ali no kumulenga ukuba “Lesa kuli Farao,” e kutila ali no kumupeela amaka pali Farao. Kanshi talingile ukutiina imfumu ya Egupti.—Ukufu. 7:1, 2.
Muletasha Yehova Na o Akamupaala
6 Kuti twapashanya shani Paulo pa fyo tulingile ukulatasha? Nga filya Paulo alecita, na ifwe tufwile ukulatontonkanya sana pa fyo Yehova atucitila cila muntu. (Amalu. 116:12) Kuti mwayasuka shani nga balimwipwishe ukuti, Mapaalo nshi ayo Yehova amupeela ayo mu mutashishapo sana? Bushe kuti mwalanda pali bucibusa bwenu na Yehova? Nelyo bushe kuti mwalanda pa fyo Yehova amweleela imembu pa mulandu wa kuti mwalikwata icitetekelo mwi lambo lya cilubula ilya kwa Kristu? Bushe kuti mwalumbula bamunyina na bankashi abamwafwile ilyo mwali na mafya yalekanalekana? Ca cine ukuti, te kuti mulabe ukulumbula abena mwenu nelyo abana benu. Ukulatontonkanya sana pali aya mapaalo ayo Shinwe waba no kutemwa, Yehova amupeela, kuti kwamulenga ukulamutasha cila bushiku.—Belengeni Amalumbo 92:1, 2.
7 Nga tuletontonkanya lyonse pa mapaalo ayo Yehova atupeela, tukalapepa kuli ena no ku mutasha. (Amalu. 95:2; 100:4, 5) Abantu abengi bapepa kuli Yehova ilyo balefwaya ukuti abacitilepo fimo. Lelo ifwe twalishiba ukuti Yehova alatemwa nga tuletasha pa fyo atucitila. Mu Baibolo mwalilembwa amapepo aya kutasha ayo bamo bapepele, pali aya mapepo paba na ya kwa Hana na Hesekia. (1 Sam. 2:1-10; Esa. 38:9-20) E ico mulepashanya aba ababomfi ba cishinka aba kwa Yehova abaletasha. Muletasha Yehova mu mapepo mupepa pa mapaalo ayo mwakwata. (1 Tes. 5:17, 18) Mukanonkelamo sana nga muletasha. Mukalaba ne nsansa, mukatemenwako Yehova kabili mukapalama kuli ena.—Yako. 4:8.
JULY 13-19
ICUMA ICABA MU CEBO CA KWA LESA | UKUFUMA 8-9
“Icilumba ca kwa Farao Calengele Ishina lya kwa Yehova Lyaishibikwa”
it-2-E amabu. 1040-1041
Ukutalama Umutima
Ukutula na kale, Yehova Lesa alitwalilila ukutekanishisha abantu ne nko abacita ifyabipa nangu ca kuti balinga ukufwa pa mulandu ne fyo bacita. (Ukute. 15:16; 2 Pet. 3:9) Ifi Lesa atekanya fyalilenga abantu bamo balapila pa kuti abelele. (Yosh. 2:8-14; 6:22, 23; 9:3-15) Lelo abantu bambi bena balaya baletalamikilako fye imitima yabo kabili balapatilako Yehova na abantu bakwe. (Amala. 2:30-33; Yosh. 11:19, 20) Apo Yehova talesha abantu ukutalamika imitima yabo, e cilenga Baibolo ilande ukuti ‘alilekele abantu bamo batalamika imitima yabo’ nelyo “ukuleka imitima yabo ukukunkuma.” Lelo nga apingulapo ukukanda abatalama imitima, abantu mwi sonde lyonse baleshiba amaka yakwe ne ishina lyakwe.—Linganyeniko Ukufu. 4:21; Rom. 9:14-18.
it-2-E ibu. 1181 amapara. 3-5
Ububifi
Na kabili, Yehova Lesa alaleka ababifi bacita ifyo balefwaya kabili ifyo fine ifyo balefwaya ukucita kuti fyalenga bacita ukufwaya kwakwe. Nangu ca kuti tabamubombela, alabalesha ukucita ifintu ifingalenga abantu bakwe bafilwa ukutwalilila aba cishinka kuli ena, na kabili kuti alenga ifyo ababifi bacita fyalenga caishibikwa ukuti mulungami. (Rom. 3:3-5, 23-26; 8:35-39; Amalu. 76:10) Ifi fine e fyo tubelenga na pa Amapinda 16:4: “Icintu conse caliba ne co Yehova acipangiile, no mubifi wine apangiilwe ukukandwa pa bushiku bwa bubi.”
Ica kumwenako cimo ni Farao. Yehova aebele Mose na Aarone ukweba Farao ukuleka abena Israele baye. Yehova te walengele iyi mfumu ya bena Egupti ukuti ibipe umutima, lelo ailekele fye yatwalilila ukucita ifyalangile ukuti yali ni mbifi kabili yalingile ukufwa. Icalengele Yehova acite ifi ni filya tubelenga pa Ukufuma 9:16: “Ni pali ici nakulekela ukuba no mweo, pa kuti umone amaka yandi kabili pa kuti ishina lyandi lishibikwe mu calo conse.”
Ifinkunka 10 ifyaishile pa bena Egupti, e lyo na filya Yehova aipeye Farao na bashilika bakwe pali Bemba wa Kashika, fyalangile ukuti Yehova alikwata sana amaka. (Ukufu. 7:14–12:30; Amalu. 78:43-51; 136:15) Na lintu papitile imyaka iingi, inko ishashingulwike abena Israele shalelanda pali ici cipesha mano, kanshi ishina lya kwa Lesa lyalishibikwe pano isonde ponse. (Yosh. 2:10, 11; 1 Sam. 4:8) Yehova epaya Farao bwangu, abantu nga taishibe amaka akwata. Pantu nga talubwile abena Israele mu cipesha amano kabili abantu nga tabalemulumbanya nga fintu balemulumbanya ilyo acitile ifi fipesha mano.
Ukufwayafwaya Icuma Icaba mu Cebo ca kwa Lesa
it-1-E ibu. 878
Ifipobe
Kwaliba fimo ifyo tushaishiba pa fishiishi ifyo Baibolo yalandapo ukuti e fyali pa cinkunka calenga bune icaponene mu Egupti. Ici cinkunka tacaponene pa bena Israele abaleikala mu Goshene. (Ukufu. 8:21, 22, 24, 29, 31; Amalu. 78:45; 105:31) Mu ciHebere ifi fishiishi balefita ati ʽA·rovʹ. Mu amaBaibolo ya Cibemba yamo bapilibula ili ishiwi ati “balunshi abasenya,” “ifipobe” e lyo na “utushembele.”
Ifipobe ifyo Yehova aletele pa cinkunka calenga bune pa bena Egupti, ni filya ifyonka umulopa wa nama no wa bantu. Ifipobe nga ficili iminsungwe fikala mu mibili ya bantu ne ya nama. Ifikala mu mibili ya bantu fisangwa sana ku ncende iyakaba. Kanshi ifi fipobe ifyali pa cinkunka calenga bune fyalicushishe sana abena Egupti ne nama shabo, kabili inama na bantu bamo balifwile.
Ifyo Twingafwaisha Ukwishiba mwi Buuku lya Ukufuma
8:26, 27—Mulandu nshi Mose asosele ati amalambo ya bena Israele yali no kuba “ica muselu ca bena Egupti”? Inama ishingi kabili ishalekanalekana baleshipepa mu Egupti. Kanshi ukulumbula amalambo kwalengele Farao amone umulandu Mose akoselepo ukuti abena Israele basuminishiwe ukufuma mu Egupti no kuyapeela ilambo kuli Yehova.
JULY 20-26
ICUMA ICABA MU CEBO CA KWA LESA | UKUFUMA 10-11
“Ifyo Mose na Aarone Bacitile Fyalangile Ukuti Bali Abashipa Icine Cine”
Pashanyeni Ukushipa Kwa Kwa Yesu Ilyo Muleshimikila
6 Tontonkanyeni na pa fyo Mose ashipile ilyo alelanda na Farao, kateka uo abantu baleti tali fye mwiminishi wa milungu, lelo na o ali mulungu, umwana mwaume wa kwa Ra, lesa kasuba. Napamo nga filya caleba ku mfumu yonse iyainikwe ukuti Farao, na o wine alepepa icipasho cakwe. Conse ico Farao alelanda calemonwa nge funde; icapulilemo mu kuteka kwakwe kupeela abantu ifipope. Farao alikwatishe amaka kabili ali na matutumuko e lyo talefwaya abantu ukumweba ifya kucita. Uyu e muntu Mose, kacema uwafuuka aleyako libili libili. Na lintu aleyako, te Farao walemwita kabili talepokelelwa bwino. Cinshi Mose ailesoobela kuli Farao? Atile kukesa ifinkunka. Cinshi aebele Farao ukucita pa kuti ifinkunka tafimuponene? Amwebele ukusuminisha abasha bakwe abaali amamilioni ayengi ukuti bafume mu calo cakwe! Bushe Mose alekabila ukushipa pa kweba Farao aya mashiwi? Sana fye!—Impe. 12:3; Heb. 11:27.
it-2-E ibu. 436 para. 4
Mose
Mose na Aarone balingile ukuba ne citetekelo kabili balingile ukuba abashipa pa kulanda na Farao. Icalengele Mose na Aarone babombe umulimo babapeele, ni co Yehova alebakosha kabili alibapeele umupashi wa mushilo. Elenganyeni ifyo isano lya mfumu Farao, imfumu iya kwatishe amaka pali ilya nshita lyalemoneka e lyo na bantu abalebamo! Mwi sano mwali imfumu ya cilumba Farao iyaleimona ukuti ni lesa, mwali na bampanda mano bakwe, abakalamba ba bashilika, abalinshi e lyo na abasha bakwe. Na kabili mwali na bashimapepo na bashimapepo abalecita ifinjelengwe abali pa ntanshi mu kulwisha Mose. Aba baume bali na maka sana mu bufumu bonse ubwa Egupti. Aba bonse baletungilila Farao e lyo na balesa ba bena Egupti. Pa miku iingi Mose na Aarone baleya mu kulanda na Farao. Kabili lyonse nga baya mu kumumona alekoselako fye umutima pantu talefwaya abasha bakwe abaHebere baye. Na kuba, ilyo Mose na Aarone babilishe icinkunka calenga 8, balibatamfishe ku cinso ca kwa Farao. Kabili ilyo babilishe icinkunka calenga 9 balibebele ukuti nga bamonekela ku cinso ca kwa Farao bali no kubepaya.—Ukufu. 10:11, 28.
Ukufwayafwaya Icuma Icaba mu Cebo ca kwa Lesa
Inte Ukulwisha Tulesa Twa Bufi
11 Ilyo Abena Israele baali bacili mu Egupti, Yehova atumine Mose kuli Farao kabili atile: “Ingila kwa Farao; pantu ine nintalamiko mutima wakwe, ne mitima ya babomfi bakwe, ku kuleka mombe ifiishibilo fyandi ifi mu kati kabo; kabili ku kuleka ulondolwele mu matwi ya mwana obe umwaume, na ‘ya mwana mwaume wa mwana obe umwaume, ifyo napumya abena Egupti, ne fiishibilo fyandi ifyo nabomba muli bene; no kulenga mwishibe ukuti ni ‘ne Yehova.” (Ukufuma 10:1, 2) Abena Israele ba cumfwila baali no kweba abana babo ulwa milimo ya kwa Yehova iya maka. Abana babo, mu kukonkapo, bali no kulanda ulwa fyene ku bana babo, kabili cali no kulacitwa ifyo fine ku nkulo ne nkulo. Muli fyo, ifya maka ifyo Yehova acitile fyali no kwibukishiwa. Ilelo mu kupalako, abafyashi balishingamwa ku kucitilo bunte ku bana babo.—Amalango 6:4-7; Amapinda 22:6.
it-1-E ibu. 783 para. 5
Ukufuma
Yehova alilangile amaka akwata ilyo alengele ishina lyakwe lyaishibikwa lintu apuswishe abena Israele. Ilyo ba-abwike Bemba Wakashika, Mose na bena Israele balimbile ulwimbo. E lyo nkashi yakwe Miriamu, uwali kasesema mwanakashi asendele akaoma ka nyenjele mu minwe yakwe; na banakashi bonse balifumine balamukonka bali no tuoma twa nyenjele uku ninshi balecinda ku lwimbo lwaleimba abaume. (Ukufu. 15:1, 20, 21) Ifyo Yehova acitile ku balwani ba bena Israele fyalipusene ne fyo acitiile abantu bakwe abena Israele. Ilyo abena Israele balefuma mu Egupti takwali umuntu nangu inama afyali no kubasansa; nangu ni mbwa tayali no kubabosa. (Ukufu. 11:7) Nangu ca kuti ibuuku lya Ukufuma talyalandapo ukuti Farao na bashilika bakwe babonawile pali Bemba Wakashika, pa Amalumbo 136:15 patila Yehova ‘alipoosele Farao na bashilika bakwe muli Bemba Wakashika.’
JULY 27–AUGUST 2
ICUMA ICABA MU CEBO CA KWA LESA | UKUFUMA 12
“Ifyo Abena Kristu Bengasambilila ku Ca Kucilila”
“Mukaba Fye Abasamwa”
4 Yesu afwile pa Nisani 14, mu 33 C.E. Mu Israele, pa Nisani 14 bwali bushiku bwa kusansamuka ubo balesefya Ica kucilila. Cila mwaka pa Nisani 14, ulupwa lumo lumo lwaleliila pamo ica kulya, kabili pa fyo balelya paleba na kana ka mpaanga akasuma. Ukucite fyo kwaleafwa abena Israele ukwibukisha ifyo babomfeshe umulopa wa kana ka mpaanga ukupususha amabeli yabo ilyo malaika aipeye amabeli ya bena Egupti pa Nisani 14, mu 1513 B.C.E. (Ukufuma 12:1-14) Yesu e waishileba nga kalya kana ka mpaanga ako balelya pa Ca kucilila, nge fyo umutumwa Paulo alandile pali Yesu ukuti: “Kristu ica kucilila cesu alipeelwa ilambo.” (1 Abena Korinti 5:7) Nga filya fine umulopa wa kana ka mpaanga uwa pa Ca kucilila wapuswishe amabeli, umulopa wa kwa Yesu uwasuumine na o wine ulapususha abantu abengi.—Yohane 3:16, 36.
it-2-E ibu. 583 para. 6
Ica Kucilila
Yesu e waishilefikilisha fimo ifyo abena Israele balecita pa kusefya Ica Kucilila. Cimo icafikilishiwe ni filya abena Israele basanshile umulopa pa nceshi sha minshi ya mayanda yabo pa kuti malaika eipaya amabeli yabo ilyo aletele ubonaushi pa bena Egupti. Paulo alandile pa Bena Kristu abasubwa ukuti cilonganino ca mabeli. (Heb. 12:23) No kuti Kristu e wabalubwile ukubomfya umulopa wakwe. (1 Tes. 1:10; Efes. 1:7) Tabalingile ukufuna amafupa ya mpanga ya pa Ca Kucilila. Ifi fine e fyo casobelwe na pali Yesu, takwali ifupa nangu limo ilya kwa Yesu ilyo bali no kufuna kabili ubu ubusesemo bwafikilishiwe ilyo afwile. (Amalu. 34:20; Yoh. 19:36) Kanshi Ica Kucilila ico abaYuda balesefya pa myaka iingi cali pa fintu ifyo Amafunde yalipo icinshingwa ca fintu ifyali no kwisa kabili fyalangilile ukuti Yesu Kristu e wali no kuba “Umwana wa mpaanga uwa kwa Lesa.”—Heb. 10:1; Yoh. 1:29.
w13 12/15 ibu. 20 amapara. 13-14
“Muleibukisha Buno Bushiku”
13 Ilyo abana bakula, nabo bali no kulasambilishako abana babo amasambililo yacindama pa Ca Kucilila, kabili ifi fine e fyo inkulo shonse shali no kulacita. Cimo ico balesambilisha abana ca kuti Yehova alacingilila abantu bakwe. Balebasambilisha no kuti Yehova Lesa te wa kwelenganya fye, e ko aba. Ni Lesa wa mweo, alibika amano ku bantu bakwe kabili alabacingilila. Alangile ukuti alacingilila abantu bakwe “ilyo aipeye abena Egupti” no kucingilila amabeli ya bena Israele.
14 Abafyashi Abena Kristu tabapeelwa ifunde lya kuti cila mwaka balelondolwela abana babo umwalola Ica Kucilila. Lelo, bushe mulasambilisha abana benu nga filya abena Israele balesambilisha abana ukuti Lesa alacingilila abantu bakwe? Bushe ilyo mulebasambilisha balamona ukuti mwalicetekela sana ukutila Yehova acili alacingilila abantu bakwe? (Amalu. 27:11; Esa. 12:2) Ilyo mulesambilisha abana ili lyashi, bushe mulalenga abana benu ukumfwa bwino nelyo mubafunda fye ukwabula no kubafika pa mutima? Mule-esha na maka ukulalanshanya ili lyashi ilyo mulesambilila pa kuti ulupwa lwenu lulecetekela sana Yehova.
Ukufwayafwaya Icuma Icaba mu Cebo ca kwa Lesa
it-2-E ibu. 582 para. 2
Ica Kucilila
Ifinkunka 10 ifyo Lesa aletele pa bena Egupti fyali bupingushi pali balesa babo, maka maka icinkunka calenga 10 umo amabeli ya bena Egupti yafwile. (Ukufu. 12:12) Apo abena Egupti abalepepa lesa Ra balemona sukusuku e kutila impanga iilume ukuti ni lesa, filya abena Israele babikile umulopa wa mpanga ya pa Ca Kucilila ku ncenshi sha pa minshi ya mayanda yabo, ku bena Egupti fyali kupontela lesa wabo. Na kabili abena Egupti abalepepa lesa Osiris balemona ing’ombe iilume ukuti ni lesa, kanshi filya amabeli ya nama shonse ukubikako fye na ya ng’ombe yafwile, kwali kucimfya lesa Osiris. Nangu ni Farao balemumona ukuti mwana wa kwa lesa Ra. Kanshi imfwa ye beli lya kwa Farao yalangile fye ukuti lesa Ra na Farao tabakwata amaka.
it-1-E ibu. 504 para. 1
Ukulongana
Icali icaibela pa “kulongana kwa mushilo” konse, ca kuti abantu tabalingile ukubomba imilimo iili yonse. Ku ca kumwenako, pa bushiku bwa kubalilapo no bwalenga 7 ubwa “kulongana kwa mushilo” ilyo balesefya umutebeto wa Imikate Iishatutumuka, Yehova abebele ukuti: “Takuli umulimo ulingile ukubombwamo pali ishi nshiku. Kano fye ico umuntu onse alekabila ukulya, e mulimo fye weka uo mwingabomba.” (Ukufu. 12:15, 16) Na lyo line ilyo kwaleba uku “ukulongana kwa mushilo,” bashimapepo baletuula amalambo kuli Yehova. (Lebi 23:37, 38) Ifi balecita tabalepula mu mafunde ya kwa Yehova ayo aebele abena Israele ukuti tabalingile ukubomba umilimo uuli onse. Ifi abena Israele babebele ukukanabomba umulimo uuli onse pali ishi nshiku, tacalepilibula ukuti baleikala fye ukwabula ukucita icili conse, lelo balebomfya iyi nshita ku fya kwa Lesa. Pe Sabata lya cila mulungu, abantu balelongana pamo kabili balebasambilisha. Balebabelengela no kubalondololwela Icebo ca kwa Lesa nga filya fine baishiletendeka ukucita na mu masunagoge. (Imil. 15:21) Kanshi nangu ca kuti abantu tabalebomba umulimo uuli onse pa bushiku bwe Sabata nelyo pa “kulongana kwa mushilo” kumbi, balebika sana amano ku kupepa na ku kutontonkanya sana pali Kabumba na pa bufwayo bwakwe.