IFYALO NA BANTU
Cameroon
ABA Baka nelyo baPygmy bafwile e babalilepo ukwikala mu Cameroon. Lyena muli ba 1500 e lyo abaPortuguese baile mu kwikala ku Cameroon. Pa numa ya myaka iingi, abaShilamu abetwa ati abaFulani, balicimfishe aba ku kapinda ka ku kuso aka Cameroon. Abantu nalimo 8 milioni mu Cameroon e batila Bena Kristu, 4 milioni baShilamu e lyo bambi nabo nalimo 8 milioni e baba mu mipepele ya cishilano iya mu Africa.
Abena Cameroon abekala mu mishi ni bakapekape sana. Nga kwaisa abeni, balabala babaposha e lyo babengisha mu ng’anda no kubapeela amenshi ne fya kulya. Nga wakaana ifyo bakupekanishishe, abengi bamona kwati naubasuula, lelo nga wasumina balatemwa icine cine.
Ico babalilapo ukucita, kwipusha ifyo bonse pa ng’anda bali. Ku Cameroon caliseeka no kwipusha ifyo ifitekwa fili! Ba Joseph abena Cameroon batile, “Nga ca kuti abeni balefwaya ukubwelelamo, abene ba ng’anda tabafwile fye ukulanda ati ‘Kafikenipo,’ lelo bafwile ukubashindikako panono uku ninshi balelandako na kalyashi. Lyena nga babashindikako e lyo nomba bengabeba ati ‘cisuma mwende umutende.’ Nga mwaeba fye umweni ati ‘kafikenipo,’ ukwabula ukumushindika, kuti amona kwati tamumucindike.”
Inshita shimo nga balelya ifya kulya ne fibusa, balya fye bonse mu mbale imo ine. Abena Cameroon bamona ukuti nga baliila pamo, ninshi balikatana. Na kuba, inshita shimo ukucita ifi, kulalenga ifibusa ifishumfwana sana, ukulaumfwana na kabili. Ukuliila pamo ifya kulya ciba kwati abantu baleti, “Nomba twatendeka ukulamfwana.”
[Amamapu pe bula 12]
(Nga mulefwaya ukumona amamapu, moneni muli magazini)
CAMEROON
Umumana wa Sanaga
Yaoundé
Umumana wa Dja
Bemba wa Guinea
[Icikope pe bula 13]
BaPygmy abengi abakalamba balepa amamita 1.2 nelyo 1.42.
[Icikope pe bula 13]
Inte sha kwa Yehova, abalemba ino magazini, bakwata ifilonganino ukucila pali 300 mu Cameroon kabili basambilisha abantu Baibolo nalimo 65,000
[Icikope pe bula 13]
Amato ya kubasa yengi sana pa mumana wa Sanaga. Amatanga bayapangila ku fintu fye fyonse ifingabomba
[Icikope pe bula 13]
Inte sha kwa Yehova shalisabankanya ifitabo na magazini mu lulimi abena Cameroon balanda ulwa ciBassa
[Akabokoshi pe bula 13]
IFISHINKA
Impedwa ya bantu: Nalimo 20 milioni
Umusumba ukalamba: Yaoundé
Imiceele: Ku kapinda ka ku kuso kwalikaba, e lyo ku ncende shabela mupepi na ba bemba nako kwalikaba kabili kwaliba ne cipuki
Ifyo bashitisha ku fyalo fimbi: Amafuta yalekanalekana, cocoa, kofi, ubutonge, imbao e lyo na aluminium
Indimi balanda: IciNgeleshi, iciFrench e lyo ne ndimi shimbi 270 isha cina Africa