Wajtaoa LAEBRI LONG INTENET
Wajtaoa
LAEBRI LONG INTENET
Bislama
  • BAEBOL
  • OL BUK
  • OL MITING
  • g10 Jenuware pp. 15-17
  • Ol Bigbigfala Anamol Blong Dipsi

I no gat video yet long haf ya.

Sori, i gat problem taem i stap lodem video ya.

  • Ol Bigbigfala Anamol Blong Dipsi
  • Wekap!—2010
  • Ol Sabtaetol
  • Sem Samting
  • Ol Bigbigfala Welfis Blong Solwota
  • Samfala Oli Kaen, Samfala Oli Raf
  • Bigfala Anamol We i Sem
  • Oli Stap Kilimaot Bigfala Waet Sak
    Wekap!—2000
  • Wing Blong Welfis Ya Humpback
    Wekap!—2013
  • Welfis Blong Cuvier i Save Daeva i Godaon Dip
    ?I Gat Wan Man We i Wokem Ol Samting Ya?
  • Skin Blong Sak
    ?I Gat Wan Man We i Wokem Ol Samting Ya?
Wekap!—2010
g10 Jenuware pp. 15-17

Ol Bigbigfala Anamol Blong Dipsi

Wantaem nomo, wan narakaen anamol we i bigwan we i bigwan i kamaot long solwota. Hem i holemtaet wan bot, i kafsaedem, mo i pulum ol man long bot ya oli godaon long botom blong solwota. Ol kastom stori blong bifo, oli tokbaot ol samting olsem. ?Be ol bigbigfala anamol ya oli rili stap?

LONG yia 2007, sam man blong huk oli kasem wan nawita (colossal squid) [Mesonychoteuthis hamiltoni] we i bigwan bitim mak, long solwota we oli kolem Ross Si, klosap long ples ya Antaktik. !Longfala blong nawita ya wetem ol han blong hem i 10 meta, mo hevi blong hem i 500 kilo! Ol saentis oli ting se ol kaen nawita olsem oli save gru i kam bigwan moa yet.

Wan narafala bigfala anamol blong solwota, hem i wan defren kaen nawita (giant squid) [Architeuthis]. Bodi blong hem i olsem wan roket, ol ae blong hem oli bigbigwan olsem hed blong man, maot blong hem i olsem maot blong nasiviru be i strong we i naf blong brekem ol aean rop. Nawita ya i gat eit han blong hem, wanwan long ol han ya i gat ol samting we oli laen long olgeta blong mekem se oli save stak. Hem i gat tu longfala han bakegen we hem i yusum blong putum kakae long maot blong hem. !Hem i save swim spid, samting olsem 30 kilometa long wan aoa, mo hem i gat paoa blong leftemap bigfala bodi blong hem i go antap, blong jamaot long solwota!

Long handred yia we i pas, i gat samwe long 50 man we oli talem se oli bin luk wan nawita olsem, be ol saentis oli no stadi yet long ol nawita ya mo long prapa ples blong olgeta.

Ol Bigbigfala Welfis Blong Solwota

Nating se tufala kaen nawita ya oli bigbigwan, be i gat wan narafala anamol blong solwota we i bigwan moa yet mo i stap kakae ol nawita ya. Hemia wan kaen welfis (sperm whale) [Physeter catodon] we i save gru kasem 29 meta mo i save hevi olsem 50 tan. !Wan tut nomo blong welfis ya i hevi olsem 900 gram! Samfala we oli bin luk insaed long bel blong wan welfis we i ded finis, oli faenem sam haf blong bigfala nawita ya (giant squid). Mo tu, oli luk ol bigfala mak long hed blong ol welfis ya, hemia ol ples we han blong nawita i bin stak long hem, taem nawita ya i faet strong blong traem sevem laef blong hem. Long yia 1965, ol boskru blong wan sip blong ol man Rasia we oli stap kasem ol welfis, oli talem se oli luk wan bigfala nawita i stap faet wetem wan welfis we hem i hevi olsem 40 tan. Tufala anamol ya tugeta i ded. Welfis ya we ol han blong nawita ya oli skwisim taet hem i stap flot long solwota, mo hed blong nawita ya i stap insaed long bel blong welfis ya.

Tru ya, nawita ya (giant squid) mo welfis ya (sperm whale) oli bigwan we i bigwan. Be i gat wan narafala kaen welfis we i bigwan moa, hemia blu welfis [Balaenoptera musculus]. Hem i bigwan moa i bitim olgeta anamol long wol we oli stap givim titi long pikinini blong olgeta. Blu welfis we i bigwan moa long ol narawan we oli bin kasem, hem i wan woman welfis we oli kasem long Antaktik, longfala blong hem i 33 meta. Ol blu welfis oli save gru gogo oli hevi olsem 150 tan. !Tang blong welfis ya, hem i hevi olsem wan elefen we i bigwan finis! !Traem tingbaot! !Taem welfis ya i jes bon, hem i longfala olsem 7 no 8 meta mo i hevi olsem 3 tan! Long ol yia bifo 1960, klosap blu welfis i lus olgeta, from we ol man oli ronem mo kilim olgeta. Ol man we oli gat bigfala save tede oli talem se welfis ya i stap long bigfala denja yet, we hem i save lus olgeta.

Samfala Oli Kaen, Samfala Oli Raf

Wan bigfala anamol blong solwota we i mekem ol man oli fraet moa i bitim ol narafala fis we oli kakae mit, hemia bigfala waet sak [Carcharodon carcharias] we i gat 3,000 bigfala tut. Waet sak we i bigwan moa i bitim ol narafala waet sak we man i kasem, hem i longfala olsem 7 meta mo hem i hevi olsem 3,200 kilo. Sak ya i spesel, hem i nambawan blong harem smel blong samting. !Sipos wan drop blad nomo i stap long 100 lita wota, be sak ya bambae i harem smel blong blad ya!

Narafala sak we oli kolem welfis sak [Rhincodon typus] hem i bigwan moa long olgeta kaen fis we oli stap long wol tede, we oli no lus yet. Longfala blong hem i samwe long 7 meta haf. Be sam long olgeta oli save gru gogo oli dabolem saes ya. Maet maot blong sak ya i bigwan olsem 1.4 meta, i min se hem i save solemdaon wan man isi nomo. Be hem i no stap kakae ol narafala bigfala anamol blong solwota. Sak ya i kwaet, mo kakae blong hem hemia ol smosmol fis mo laef samting long solwota wetem nalumlum tu.

Baebol i talem se wan bigfala fis i solemdaon profet Jona. Buk ya National Geographic i tokbaot stori ya se: “Bel blong welfis sak i wok long wan narakaen fasin, we i soemaot se samting we Baebol i talem long saed blong Jona i save hapen.” Ol welfis sak oli gat “wan spesel fasin. Taem oli mestem nao oli solemdaon wan bigfala samting we i mekem olgeta oli harem nogud long bel blong olgeta, oli traot, be oli mekem long fasin we i slo nomo.”​—Jona 1:17; 2:10.

Bigfala Anamol We i Sem

Wan narafala bigfala anamol blong solwota, hemia wan kaen nawita (giant octopus) [Enteroctopus dofleini] bakegen. Hem i save gru kasem 250 kilo. Ol man bifo oli singaot nawita ya se develfis, from we oli ting se hem i naf blong kafsaedem ol sip. Be nawita ya i stap sem mo i stap haed long ol bigfala ston mo hol long botom blong solwota. Taem hem i openem ol han blong hem maet hem i bigwan olsem 10 meta, mo bren blong hem i bigwan moa i bitim bren blong ol narafala anamol we oli no gat bigfala bun long bodi blong olgeta. !Yes, ol nawita oli waes mo oli save lanem plante samting we i had blong lanem, olsem stretem rop we i fasfas mo tekemaot lid blong botel!

Olsem narafala nawita ya (giant squid), hemia i save jenisim kala blong hem blong ol enemi oli no luksave hem, hem i save spid olsem wan jet long solwota, mo taem hem i stap long denja, hem i save sutum enemi blong hem wetem ing. !Nawita ya i save goso blong smoltaem tu blong lukaot kakae!

Tru ya, ol anamol ya blong dipsi oli rili leftemap nem blong Jeova we hem i wokem olgeta. Singsing blong wan man we i raetem Sam i stret nomo, se: “Yufala ol samting we i stap long wol ya, yufala i mas presem Hae God. Yufala ol bigbigfala fis, mo dipsi, yufala i mas presem hem.”​—Ol Sam 148:7.

[Diagram blong pija long pej 17]

?OLI SAVE GRU KASEM WANEM SAES?

(Lukluk niuspepa)

Bigfala waet sak

Nawita (giant octopus)

Welfis sak

Nawita (giant squid)*

Nawita (colossal squid)*

*ol man oli ting se hem i bigwan olsem

Welfis (sperm whale)

Blu welfis

feet 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0

meta 30 25 20 15 10 5 0

[Tok blong pija long pej 15]

Bigfala waet sak

[Tok blong pija long pej 15]

Nawita (giant octopus)

[Tok blong pija long pej 16, 17]

Welfis (sperm whale)

[Tok blong pija long pej 16]

Welfis sak

[Tok blong pija long pej 17]

Blu welfis mo pikinini blong hem

[Foto Credit Lines blong pija long pej 15]

Shark: © Steve Drogin/SeaPics.com; drawing: Getty Images; octopus: © Brandon Cole

[Foto Credit Lines blong pija long pej 17]

Sperm whale: © Brandon Cole; blue whales: © Phillip Colla/SeaPics.com; whale shark: © Steve Drogin/SeaPics.com

    Ol buk long Bislama (1987-2026)
    Logaot
    Login
    • Bislama
    • Serem
    • Setemap Olsem Yu Wantem
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ol Rul
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Login
    Serem