?WOL BLONG YUMI BAMBAE I LUS?
FORES
FORES i mekem wok olsem lang mo i givhan blong mekem yumi gohed blong laef. Ol tri oli klinim win, mo oli tekemaot kabon daeoksaed we i save spolem yumi. Mo tu, oli sakemaot oksijen we i wan impoten samting long win we yumi stap pulum. Klosap 80 pesen blong ol plant mo animol oli laef long ol fores. Sipos i no gat ol fores, yumi no save laef.
Ol Samting We i Spolem Fores
Evri yia, ol man oli stap katemdaon ol tri blong mekem fam. Stat long en blong ol yia 1940, haf blong ol dakbus long wol i lus.
Taem oli distroem ol fores, ol plant mo animol we oli laef long ol ples ya tu oli lus.
Wol Blong Yumi—God i Krietem Blong i Stap Olwe
Nating se long sam ples oli katemdaon plante tri, be ol fores ya oli gru bakegen. I no longtaem i pas, ol man blong stadi long ol laef samting, oli sapraes blong luk se ol tri long fores we oli katemdaon, kwiktaem nomo oli gru bakegen. Traem luk sam long ol eksampol ya:
Ol man blong mekem risej oli traem blong luk samting we i hapen long ol fores we ol man oli kliarem blong mekem fam, be biaen oli no moa mekem. Wan stadi we oli mekem long 2,200 eria long Amerika mo Wes Afrika, i soemaot se long ten yia nomo, graon i save givim samting we ol tri i nidim blong oli gru bakegen.
Long magasin ya Science, ol man blong mekem risej oli talem se i tekem samwe 100 yia blong ol tri oli gru gud bakegen mo kam wan fores olsem bifo.
I no longtaem i pas, ol saentis long Brasil oli traem faenemaot se sipos ol man oli planem sam niu tri long ol ples ya, hemia bambae i givhan blong fores i gru kwiktaem o nogat.
Folem risej we oli mekem, National Geographic i talem se: “Oli sapraes blong faenemaot se ol tri we ol man oli planem i blong nating nomo.” From taem oli komperem wetem ol ples we oli no planem ol tri long hem, oli luk se long faef yia nomo “ples ya i fulap gud long ol tri.”
Samting We Ol Man Oli Traem Mekem
Raon long wol, ol man oli traehad blong protektem ol fores we oli stap finis, mo planem bak ol tri we ol man oli katemdaon. From samting ya, wan oganaesesen we Yunaeted Nesen i stanemap i talem se “raon long wol, ol man oli no moa katemdaon plante fores” olsem long ol 25 yia we i pas.
Be traehad blong ol man ya i no naf blong sevem ol fores. Wan ripot we i kam long oganaesesen blong Global Forest Watch, i talem se: “Long ol yia we i pas, namba blong ol fores we oli bin katemdaon i no jenis tumas.”
Ol kampani we oli stap katemdaon ol tri blong mekem ol timba, oli no askem raet long gavman mo oli stap winim plante mane. Oli tingbaot olgeta nomo, mo hemia nao risen we i mekem se oli stap distroem ol bigfala fores.
Ol tim we oli stap wok blong protektem ol fores, oli stap katemdaon sam tri we oli gru fulwan, mo oli stap planem ol niu wan
Ol Risen We i Givim Hop—Samting We Baebol i Talem
“Jehovaa God i mekem evri tri oli gru i kamaot long graon, ol tri ya oli naes blong man i lukluk mo ol frut blong olgeta oli gud blong man i kakae.”—Jenesis 2:9.
God i krietem ol fores long wan fasin we oli save gohed blong mekem i gud long yumi. Hem i wantem lukaot gud mo protektem ol fores, mo nambawan wok we oli mekem.
Baebol i soemaot se God bambae i no letem ol man we oli tingbaot olgeta nomo oli spolem wol blong yumi mo ol laef samting long hem. Yu luk haf ya “God i Promes Se Wol Blong Yumi Bambae i Stap,” long pej 15.
a Jehova i nem blong God.—Ol Sam 83:18.