“Mared i Wan Fasin We Yufala Evriwan i Mas Tinghae Long Hem”

“Mared i wan fasin we yufala evriwan i mas tinghae long hem. [Mo mared bed i mas klin nomo, “NW”].”​—HIBRUS 13:4.

1. ?Plante man oli lanem wanem long saed blong gudfala mared?

NATING se yumi stap long ol yia ya we i isi nomo blong ol man mo woman oli divos, be yet plante milyan man mo woman oli haremgud long wan gudfala mared we i stap longtaem. Oli bin faenem rod blong mekem mared blong olgeta i gohedgud, nating se oli gat ol defren fasin mo ol defren laef we oli kamaot long hem. Yu save faenem ol mared olsem long medel blong ol Wetnes blong Jeova. Bighaf blong ol man mo woman ya oli talem se long mared blong olgeta oli bin gotru long ol taem we i gud mo long ol taem we i nogud mo oli talemaot sam poen we hasban no waef blong olgeta oli gat. Be yet, oli lanem blong stanap strong long ol hadtaem ya mo blong mekem mared blong olgeta i folem stret rod. ?Wanem samfala samting we i mekem se oli save gohed?​—Kolosi 3:13.

2. (a) ?Wanem sam impoten samting we i save givhan long mared? (b) ?Wanem sam slak fasin we i save spolem wan mared? (Lukluk long bokis.)

² Samfala we mared blong olgeta i bin stap glad longtaem oli soemaot sam samting long yumi long ol tok blong olgeta. Wan hasban we hem i mared 16 yia finis i talem se: “Taem wan trabol i kamaot, oltaem, mitufala i rili traehad blong lesin long mitufala long ol tingting we i save kamaot.” Tok ya i makem wan bigfala samting we i mekem plante mared oli stanap strong​—tufala i toktok tugeta oltaem long ol tok we i klia, i kamaot long hat, mo i tru. Wan waef, we i mared 31 yia finis, i talem se: “Fasin blong holem han mo blong mekem plei blong mekem mitufala i laf, oltaem oli bin olsem wan faswan fasin long mared blong mitufala, blong mekem filing blong lav we mitufala i gat long mitufala i stap strong.” Mo samting ya i olsem wan haf blong fasin blong toktok tugeta oltaem. Wan narafala hasban mo waef, we tufala i bin mared kolosap 40 yia, tufala i talemaot se i impoten blong gat tingting blong pleplei, blong laf long olgeta nomo mo long narawan. Mo tu oli talem se i gud sipos tufala i save luk ol samting we i gud mo ol samting we i nogud long narawan be yet oli save gohed blong soemaot lav mo fasin blong stap tru. Hasban ya we yumi tokbaot i talem se, i impoten blong luksave ol mastik we yumi mekem mo biaen talem sore long waef no hasban blong yumi from. Long wan mared we tufala i gat fasin we i no strong tumas be tufala i rere blong jenisim tingting lelebet, tufala i save faenem rod blong winim ol trabol, be mared blong tufala i no save brok.​—Filipae 2:​1-4; 4:​5, Kingdom Interlinear.

Tingting Long Saed Blong Mared i Stap Jenis

3, 4. ?Wanem tingting i bin kamaot mo i mekem se i no moa gat fasin blong stap tru long mared? ?Yu save talem sam eksampel?

³ Long ol yia we oli pas, raonabaot long wol, ol tingting long saed blong fasin blong stap tru long mared i bin jenis. Samfala mared man mo woman oli bilif se i no gat wan samting i rong wetem fasin blong slip wetem narafala man no woman, hemia i sem mak nomo long fasin blong stilim hasban no waef blong narafala, mo oli talem se samting ya i tru moa sipos hasban no waef i save se narafala i mekem fasin ya long hem mo hem i akseptem.

⁴ Wan Kristin elda blong goraon i tokbaot tingting blong ol man long wol ya se: “Ol man long wol oli no moa traehad blong folem ol stret rul long ol fasin blong olgeta. Oli luk ol klin fasin olsem we oli ol fasin blong bifo.” Ol bigfala man blong politik, spot, mo ol man blong plei long sinima oli no sem blong brekem ol rul blong Baebol long saed blong klin fasin, mo ol man long wol oli gohed blong leftemap ol man olsem. Ol man oli no moa tingting nogud long wan man we i mekem rabis fasin no fasin nogud long saed blong seks. Plante rijman mo ol man we oli gat hae ples long wol oli no tinghae long klin fasin mo fasin blong stap tru long mared. Ale ol man long wol oli folem eksampel blong ol bigfala man ya from oli ting se ‘samting we i stret blong wan man i mekem, i stret blong narafala man i mekem tu,’ nao oli agri long ol fasin we God i no laekem nating. I olsem tok we Pol i talem se: “Oli no moa gat sem nating, nao oli stap gohed olbaot, oli stap ronem woman, mo oli stap mekem ol rabis fasin olgeta, we i no gat wan samting blong blokem olgeta.”​—Efesas 4:19; Proveb 17:15; Rom 1:​24-28; 1 Korin 5:11.

5. (a) ?Wanem tingting blong God long fasin blong slip wetem man no woman blong narafala? (b) ?Wanem ol fasin we Baebol i tokbaot we i stret long tok ya “fasin nogud long saed blong seks”?

⁵ Ol rul blong God oli no jenis. Hem i soemaot se fasin blong man mo woman tufala i stap wanples we i no laenap wetem fasin blong mared hem i sem mak long fasin blong slip olbaot. Fasin blong no stap tru long mared i sem mak long fasin blong stilim man no woman blong narafala.a Aposol Pol i talemaot klia se: “Yufala i save finis. Ol man we oli stap mekem i no stret, bambae oli no save go insaed long nyufala wol ya we God i king long hem. Yufala i no mastik long samting ya. Man we i stap ronem woman, mo man we i stap prea long ol narafala god, bambae oli no save go insaed long nyufala wol ya. Man we i stap slip wetem woman blong narafala man, mo woman we i stap mekem i krangke long man blong hem, mo man we i stap slip wetem man, mo woman we i stap slip wetem woman, bambae oli no save go insaed long nyufala wol ya. . . . Bifo, sam long yufala oli olsem nomo. Be nao, God i wasemaot ol sin blong yufala blong mekem yufala i klin. Hem i mekem yufala i tabu, yufala i man blong hem. Mo hem i mekem yufala i stret man long fes blong hem, from nem blong Jisas Kraes, Masta blong yumi, mo from Speret blong God blong yumi.”​—1 Korin 6:​9-11.

6. ?Wanem poen yumi save faenem long ol tok blong Pol long 1 Korin 6:​9-11 we i save leftemap tingting blong yumi?

⁶ Wan gudfala poen long tok we Pol i talem long vas antap se, “Bifo, sam long yufala oli olsem nomo. Be nao, God i wasemaot ol sin blong yufala blong mekem yufala i klin.” Yes, bifo plante oli stap joen fulwan long fasin blong wol ya “we oli no tingbaot wan samting, oli jes gohed nomo” be naoia oli tanem tingting blong olgeta from ol rabis fasin ya, ale, oli akseptem Kraes mo sakrifaes blong hem, mo God i wasemaot ol sin blong olgeta blong mekem oli klin. Oli jusum rod blong mekem God i haremgud nao oli mekem ol klin fasin long laef blong olgeta mo samting we i kamaot from se oli kasem moa glad.​—1 Pita 4:​3, 4.

7. ?Wanem sam defren tingting long saed blong mining blong tok ya “rabis fasin long saed blong seks”?

⁷ Be ol man long wol tede oli no tinghevi nating long mining blong tok ya ‘rabis fasin long saed blong seks’ oli gat tingting we i no laenap wetem tingting blong God. Wan diksonari i eksplenem “rabis fasin” olsem “i agensem ol fasin we oli stap finis.” Ol “fasin we oli stap finis” tede, se fasin blong man mo woman i slip wanples bifo mared, fasin blong hasban no waef i slip wetem narafala, fasin blong man i slip wetem man no woman i slip wetem woman bakegen, hemia nao samting we Baebol i talem se rabis fasin long saed blong seks. Yes, tingting we Baebol i givim, se nogud fasin long saed blong seks i wan bigfala sin we i brekem loa blong God.​—Eksodas 20:​14, 17; 1 Korin 6:18.

Trabol Long Kristin Kongregesen

8. ?Olsem wanem fasin nogud long saed blong seks i save gat paoa long olgeta long Kristin kongregesen?

⁸ Tede fasin nogud long saed blong seks i stap go antap bigwan mekem se hem i save gat paoa tu long olgeta insaed long Kristin kongregesen. Hem i save gat paoa long olgeta long evri ples, long ol program blong televisin, ol video, mo ol buk we oli tokbaot fasin blong seks. Nating se smol namba nomo blong ol Kristin oli kasem trabol, be yumi makemgud se bighaf blong olgeta we ol kongregesen blong ol Wetnes blong Jeova oli putumaot olgeta, i from fasin we i no stret blong wan Kristin i mekem mo oli no tanem tingting blong olgeta from, hemia from we oli mekem wan long olgeta rabis fasin ya long saed blong seks. Samting we i gud se, plante long olgeta we oli bin putumaot olgeta long kongregesen, biaen oli sore long ol rabis fasin blong olgeta, oli folem bakegen wan rod blong laef we i klin, mo biaen oli kambak insaed long kongregesen.​—Skelem wetem Luk 15:​11-32.

9. ?Olsem wanem Setan i stap winim olgeta we oli no wekapgud?

⁹ I tru se Setan i stap wokbaot olbaot olsem wan laeon we i stap singaot bigfala, i rere blong kakae olgeta we oli no wekapgud. Ol trik, no “ol rabis plan blong hem,” evri yia oli stap kasem ol Kristin we oli no wekapgud. Nogud paoa blong hem long wol ya we i stap raonabaot long yumi oltaem, hemia we man i tingbaot hem wan nomo, man i tinghae long ol gudgudfala samting blong hem, mo fasin we man i no tingbaot ol stret fasin. Hem i pulum man blong haremgud long ol samting we hem i wantem. Hem i sakemaot fasin blong bos long tingting.​—Efesas 2:​1, 2; 6:​11, 12, futnot; 1 Pita 5:8.

10. ?Hu ya olgeta we oli save kasem traem, mo from wanem?

¹⁰ ?Hu long kongregesen we oli save kasem traem long saed blong ol rabis fasin ya? Plante long ol Kristin, nating se oli ol elda long wanwan kongregesen, ol elda we oli goraon, olgeta we oli wok long ol Betel, ol paenia we oli prij blong plante haoa evri manis, ol papa mama we oli bisi blong lukaotgud long famle blong olgeta, no ol yangfala we oli stap fesem ol trabol long yangtaem blong olgeta. Ol traem long saed blong bodi oli save kasem olgeta evriwan. Filing we i pulum olgeta long saed blong seks i save kasem olgeta taem oli no tingbaot. Taswe Pol i save raetem se: “Man we i ting se i stap stanap strong, hem i mas lukaot gud blong bambae i no foldaon bakegen. Ol samting ya we oli stap traem yufala, oli sem mak nomo long olgeta samting we oli stap traem olgeta man [mo ol woman].” Sore tumas be sam Kristin we oli gat bigfala wok insaed long kongregesen oli foldaon long traem ya long saed blong seks.​—1 Korin 10:​12, 13.

Samting We i Pulum Man

11-13. ?Wanem sam samting we oli save pulum man blong mekem nogud fasin long saed blong seks?

¹¹ ?Wanem ol traem mo ol fasin we oli bin lidim samfala man long rod blong krangke fasin long saed blong slip wetem woman no man blong narafala mo blong slip olbaot? Ol traem mo ol fasin ya oli plante, oli strong mo oli no sem mak long evri kantri mo long evri kastom blong ol man. Be, i gat ol stampa fasin we oli save kamaot long plante kantri. Wan eksampel, oli ripotem se samfala oli bin mekem sam lafet wetem alkol blong dring we oli no putum wan mak long hem. Samfala oli bin lesin long ol myusek we ol tok blong hem oli save pulum man mo danis we i pulum ae mo filing. Long sam ples long Afrika, i gat sam man we oli rij​—oli no man blong bilif​—we oli gat plante woman we oli no prapa waef blong olgeta; sam woman oli bin foldaon long traem ya, oli mekem rabis fasin ya long saed blong seks blong kasem mane blong pem ol samting long saed blong bodi. Long samfala ples ol Kristin hasban oli bin livim ol famle blong olgeta blong go wok long ples blong ol maen no ol narafala ples. Ale oli kasem bigfala traem long fasin blong olgeta blong holemstrong long stret fasin mo stap tru long waef blong olgeta, ol traem we oli no kasem tumas taem oli stap wetem famle blong olgeta.

¹² Long ol rij kantri sam oli bin foldaon long trap blong Setan taem wan man i kampani wetem wan woman tufala nomo, i no gat narafala man i stap​—olsem fasin blong joen plante taem wetem narafala man long trak blong lanem fasin blong draev.b Ol elda we oli olsem ol man blong lukaot long sipsip tu oli mas lukaotgud se oli no mas stap olgeta nomo wetem wan sista taem oli stap givim advaes long hem. Ol toktok oli save mekem ol filing oli kamaot mo i save mekem se biaen tufala i sem from.​—Skelem wetem Mak 6:7; Ol Wok 15:40.

¹³ Ol samting we yumi tokbaot oli bin lidim samfala Kristin blong oli no moa lukaotgud mo oli mekem ol nogud fasin long saed blong seks. Samting ya i bin hapen tu long faswan handred yia, ‘ol samting blong traem man oli kam strong taem hem i wantem ol samting nogud’ nao ol samting ya i lidim olgeta blong mekem sin.​—Jemes 1:​14, 15; 1 Korin 5:1; Galesia 5:​19-21.

14. ?From wanem fasin we man i tingbaot hem wan nomo i joen wetem fasin ya blong slip wetem man no woman blong narafala man?

¹⁴ Taem yumi tingtinggud long olgeta we kongregesen i putumaot olgeta, fasin nogud long saed blong seks i gat ol stampa risen blong hem we oli sem mak evritaem. Wan long ol stampa risen ya hemia fasin we man i tingbaot hem wan nomo. ?From wanem yumi talem samting ya? From we fasin ya blong slip wetem man no woman blong narafala bambae i mekem sam narafala man we oli no gat fol oli harem nogud. Maet hem i wan long tufala we i mared. Sipos i gat pikinini, yumi sua se samting ya bambae i spolem olgeta, from sipos fasin blong slip wetem man no woman blong narafala i mekem divos i kamaot, ol pikinini, we oli laekem fasin joen blong famle, oli save harem nogud bitim ol narafala long famle. Man we i mekem fasin ya blong slip wetem man no woman blong narafala i stap tingbaot hem wan fastaem olsem wanem hem i save haremgud mo kasem sam gudfala samting blong hem wan. Hemia nao fasin blong no tingbaot narawan.​—Filipae 2:​1-4.

15. ?Wanem sam samting we i bin pulum samfala blong slip wetem man no woman blong narafala?

¹⁵ Plante taem fasin blong slip wetem woman blong narafala man i no kamaot kwiktaem nomo. Ating tufala we i mared tufala i no luksave, be longtaem finis i kam, mared blong tufala i stap kam nogud. Ating fasin blong tufala blong toktok tugeta i no moa strong no tufala i no moa toktokgud long tufala. Ating tufala i no moa toktok blong leftemap tingting blong tufala. Ating wanwan long tufala i no bin soemaot fasin tangkyu long narawan. Ating tufala i no bin haremgud long saed blong seks insaed long mared blong tufala. I tru se taem fasin ya blong slip wetem man no woman blong narafala i kamaot, fasin fren blong olgeta wetem God tu i bin godaon. Oli no moa tingbaot se Jeova i wan God we i laef we i save ol tingting blong yumi mo ol samting we yumi stap mekem. Mo tu maet long tingting blong man no woman ya we i slip wetem man no woman blong narafala, nem ya, “God,” i kam olsem wan toktok nomo, wan samting we i no haf blong evridei laef blong olgeta. Ale samting ya i mekem se i moa isi blong mekem sin agens long God.​—Ol Sam 51:​3, 4; 1 Korin 7:​3-5; Hibrus 4:13; 11:27.

Rod Blong Agensem

16. ?Olsem wanem wan Kristin i save agensem traem ya, blong no stap tru long hasban no waef blong hem?

¹⁶ ?Sipos wan Kristin man no woman i kasem wan traem we i save mekem se hem i no moa save stap tru, wanem samting hem i mas mekem blong winim? Faswan samting, hem i mas tingbaot mining blong Kristin lav, we i stanap strong long ol rul blong Baebol. Hem i no mas letem ol tingting long saed blong bodi no seks oli bos long ol filing blong hem mekem se hem i foldaon long fasin blong tingbaot hem wan nomo, we i save mekem ol narawan oli harem nogud. Be, hem i mas save wanem tingting blong Jeova long fasin ya. Hem i mas tingbaot olsem wanem fasin nogud ya i gat paoa long ol memba blong kongregesen, mo i sakem doti long kongregesen mo long nem blong Jeova. (Ol Sam 101:3) Bambae hem i no kasem trabol sipos hem i gat tingting blong Kraes long bisnes ya mo mekem olsem we Kraes i save mekem. Tingbaot, lav blong Kraes we hem i tingbaot ol narafala man bambae i no save finis samtaem.​—Proveb 6:​32, 33; Matyu 22:​37-40; 1 Korin 13:​5, 8.

17. ?Wanem gudfala eksampel we yumi gat long fasin blong stap tru long narawan?

¹⁷ Rod blong blokem fasin nogud i blong mekem bilif mo tingting blong yumi i kam strong moa long hop we i stap long fored. Hemia i minim se oltaem yumi mas tingbaot ol nambawan eksampel long fasin blong stanap strong we ol man mo woman blong bilif bifo, mo Jisas hem wan, oli bin soemaot. Pol i raetem se: “Be yumi ya, yumi gat ol wetnes ya blong God oli stap raonabaot long yumi, we kampani blong olgeta i bigfala tumas. Nao from samting ya yumi mas lego ol samting we oli stap blokem yumi, mo ol sin we oli stap holemtaet yumi, nao yumi mas mekem tingting blong yumi i strong, blong yumi resis long rod ya we i stap long fes blong yumi. Mo oltaem yumi mas stap luk long Jisas we fasin ya blong bilif blong yumi i stap kamaot long hem nomo, i stat long stat blong hem gogo i kasem en blong hem. Taem hem i go blong i ded long [pos, NW], hem i no lego rod blong hem, no gat. Hem i luksave we bambae i save harem gud, nao from samting ya, hem i no moa tingbaot se [pos, NW] ya bambae i mekem bigfala sem long hem, hem i gohed nomo. Mo naoia, hem i stap sidaon long raet saed blong God we hem i king, i stap sidaon long bigfala jea blong hem long heven, i gud yufala i stap tingbaot ol hadtaem we hem i kasem, we ol man nogud oli girap, oli agensem hem tumas. Nao bambae tingting blong yufala i save stap strong, bambae yufala i no save lego fasin ya blong bilif.” (Hibrus 12:​1-3) Bambae wan waes man i tingbaot ol rod blong fiksimap ol trabol long mared blong hem, bitim we hem i letem mared blong hem i brok, olsem nao bambae hem i ronwe long trap blong trikim narafala man mo mekem gyaman fasin long hem.​—Job 24:15.

18. (a) ?From wanem “fasin blong trikim narafala man” i wan tok we i no strong tumas blong tokbaot fasin blong slip wetem man no woman blong narafala man? (b) ?Wanem tingting blong God long ol promes we man i mekem?

¹⁸ ?Olsem wanem, i strong tumas blong talem se fasin blong “trikim narafala man” we i sem mak long fasin blong no stap tru long narafala, i stret long rabis fasin ya long saed blong seks? Fasin blong no stap tru long narafala i sem mak long fasin blong gyaman long wan we i trastem yu mo i bilif long yu. Tru ya promes we wan man mo woman tufala i mekem taem tufala i mared i minim se tufala i trastem tufala mo tufala i promes blong lavem mo lukaotgud long tufala long ol bigfala samting mo ol smol samting, long ol gudfala taem mo ol taem blong trabol. Hem i joen wetem samting we plante man oli no moa tingbaot long taem blong yumi​—ol trufala toktok we tufala wanwan i talem blong mekem promes long narawan taem tufala i mared. Fasin ya blong gyaman long narawan we i trastem yu i olsem wan rod blong trikim hemia we yu mared wetem. Tingting blong God long saed blong ol promes i klia nomo olsem we i stap insaed long Baebol se: “Taem yu mekem wan promes long God, yu no mas gat tu tingting blong mekem, from we i no gat gudfala samting long ol krangke man. Wanem we yu promes long hem, yu mekem.”​—Eklesiastis 5:4.

19. ?From wanem Setan i glad taem wan Wetnes i foldaon?

¹⁹ Yu no mas gat tu tingting long samting ya. Olsem we i gat bigfala glad long heven from wan sinman we i kam long rod blong laef, ale taem wan Wetnes blong Jeova i no moa gat fasin blong holemstrong mo i foldaon, i gat bigfala glad long medel blong ol man blong Setan long wol ya, olgeta we yumi save luk mo olgeta we yumi no save luk.​—Luk 15:7; Revelesen 12:12.

Ol Traem We i Kasem Yumi Evriwan

20. ?Olsem wanem yumi save agensem wan traem? (2 Pita 2:​9, 10)

²⁰ ?I stret blong talem se rabis fasin long saed blong seks i mas kamaot samtaem? ?Filing blong bodi mo Setan oli strong tumas mekem se ol Kristin oli no save holem fasin ya blong stanap strong? Pol i leftemap tingting blong yumi long ol tok ya se: “Be God i stap holem promes blong hem. Mo hem i no save letem wan samting bambae i traem yufala, we i strong tumas long yufala. Be stret long taem ya we samting olsem i traem yufala, God bambae i mekem rod blong yufala, blong yufala i winim samting ya.” Long wol tede, oltaem yumi no save ronwe long ol traem ya, be sipos yumi lukluk long God long prea, i tru we yumi save stanap strong mo winim enikaen traem.​—1 Korin 10:13.

21. ?Wanem ol kwestin we yumi save faenem ansa blong olgeta long nekis stadi?

²¹ ?God i givim wanem blong givhan long yumi blong stanap strong mo blong winim ol traem? ?Wanwan long yumi i nidim wanem blong protektem ol mared blong yumi, ol famle blong yumi, mo blong mekem nem blong Jeova mo kongregesen i stap klin? Nekis stadi blong yumi bambae i ansa long ol kwestin ya.

[Ol futnot]

?Yu Save Tingbaot?

◻ ?Wanem sam samting we i givhan blong mekem wan mared i kam strong moa?

◻ ?Ol man long wol oli tingbaot stret mo klin fasin olsem wanem?

◻ ?Wanem sam traem no sam fasin we oli save mekem fasin blong slip olbaot i kamaot?

◻ ?Wanem bigfala samting yu save mekem blong agensem sin?

◻ ?Olsem wanem God i givhan long yumi long ol taem we yumi kasem traem?

[Bokis blong pija long pej 14]

OL ROD WE I MEKEM OL MARED OLI STAP LONGTAEM

◻ Holemstrong long ol rul blong Baebol

◻ Hasban mo waef oli mas frengud wetem Jeova

◻ Hasban i mas gat respek long waef blong hem, long ol filing mo long ol tingting blong hem

◻ Gudfala fasin blong toktok tugeta evri dei

◻ Lukaot rod blong mekem narawan i haremgud

◻ Tingting blong pleplei; yu save laf long yu wan

◻ Fasin blong talemaot ol rong mo mastik we yu mekem; gat fasin fogif

◻ Mekem filing blong lav we tufala i gat long tufala i stap strong oltaem

◻ Gat wan tingting long fasin blong lukaot mo tijim ol pikinini

◻ Joen wanples oltaem blong prea long Jeova

OL NOGUD SAMTING WE OLI SAVE SPOLEM MARED

◻ Fasin blong no tingbaot narawan mo fasin we i strong tumas

◻ I no gat fasin joen wanples blong mekem sam wok

◻ Fasin blong toktok tugeta i no naf

◻ I no gat naf gudgudfala advaes long medel blong hasban mo waef

◻ Fasin blong spenem mane olbaot

◻ Ol defren tingting long saed blong trening blong pikinini mo/ol pikinini we oli blong wan long tufala nomo

◻ Hasban i wok let oltaem no i no moa tingbaot ol wok long famle be i mekem ol narafala samting

◻ I no moa lukaot long nid blong famle blong hem long saed blong speret

[Tok Blong Pija Long Pej 15]

Fasin blong tinghae long mared i save mekem wan mared i stap glad longtaem