Helfaea—?I Stap Laet No i Godaon Blong Ded?
LONG ol yia we oli ron biaen 1700 K.T. wan man blong prij long Protestan jyos, Jonathan Edwards, i stap mekem ol man Amerika oli fraet tumas taem hem i tokbaot hel. Wan dei hem i tokbaot hel se, God i stap hangem ol sin man olsem ol spaeda antap long faea we i stap laet. Edwards i tok long kongregesen blong hem se: “O sinman, yu yu hang long wan tred nomo, faea blong kros blong God i stap laet raonabaot long hem, mo i stap rere nomo blong bonem, mo i bonem i go long ases.”
Be, smoltaem biaen long tok ya we Edwards i givim, faea blong hel i stat blong godaon i laet smosmol nomo mo bilif ya long helfaea i stap lus.a Buk blong D. P. Walker (The Decline of Hell), i talem se “fote yia biaen long 1700 K.T. ol man oli agensem bilif ya se ol rabis man bambae oli stap bon olwe nomo long faea.” Long ol yia we oli ron biaen long 1800 K.T., faea blong hel i stap godaon blong i ded, mo samtaem long yia 1950, tingting blong Edwards long saed blong hel se i ‘ples blong faea we ol man oli stap harem i soa long tingting mo bodi foreva’ i no moa wan impoten samting blong tokbaot. Jeffery Sheler, wan man blong raetem nyuspepa i talem se, “From we waes blong tede i agensem mo ol nogud samting we oli kamaot long Hiroshima mo long Jemani oli nogud moa bitim ol toktok long saed blong hel, ol man oli no moa fraet long ol tingting long saed blong hel, olsem bifo.”
Plante man blong prij oli no moa laekem blong tokbaot faea mo salfa we i laet i folfoldaon olsem ren. Ol man long ol bigfala jyos blong Krisendom oli no moa tokbaot ol nogud samting long hel blong mekem ol man oli fraet. Plante pasta oli ting se bisnes long saed blong hel i olfala finis, oli no save tokbaot samting ya long ol man we oli skulgud. Sam yia bifo finis wan man blong histri blong jyos i stap mekem dip stadi blong tokbaot hel long wan yunivesiti, mo hem i lukluk long ol indeks blong sam magasin blong ol man we oli skulgud. Hem i no faenem nating tok ya hel. Long magasin ya Newsweek, man ya blong histri i talem se: “Hel i lus finis. Mo i no gat man i luksave.”
Hel i Kambak
?Hem i lus finis? I no tru. Wan samting se, long sam yia we oli pas i no longtaem tijing ya blong hel i kamaot bakegen long sam ples. Ol stadi long Amerika i soem se namba blong ol man we oli talem se oli bilif long hel i go antap, long 1981, 53 long evri 100 man oli bilif long hel be long 1990, 60 long evri 100 man oli bilif long hel. Antap long samting ya, i gat ol smosmol grup we oli stap prij long saed blong hel long olgeta ples long wol, mo i klia se ol man long olgeta ples long wol oli haremsave se hel i kambak long tingting blong Krisendom.
?Be samting ya i jenisim nomo tingting blong ol man we oli stap go long jyos no i jenisim tingting blong ol haeman blong jyos? Helfaea we Jonathan Edwards i tokbaot 250 yia bifo i no finis olgeta long sam jyos blong Krisendom. Long 1991, U.S.News & World Report i talem se: “Mo tu long sam bigfala skul, i gat ol saen se ol pasta oli stat blong tingting plante long saed blong hel bitim plante yia bifo.” I klia nomo se, afta sam yia we oli no moa tingbaot hel, naoia long olgeta ples long wol oli stap tingting long hem. ?Be, tingting i stap sem mak yet se hel i wan strong panis?
Ol Kwestin Oli Kamaot From
Man blong stadi long skul, W. F. Wolbrecht i bilif long samting ya: “Hel hem i hel, mo man i no save jenisim panis ya blong olwe blong mekem i kamdaon moa.” Plante man we oli stap go long jyos oli no sua sipos tingting ya i tru. Oli save se hel i stap, be oli no save se hel i olsem wanem. Narafala man blong stadi long skul i talem se: “Long saed blong mi tu, hel i rili stap, Baebol i talemaot klia nomo, be trabol se hem i olsem wanem.” Yes, long saed blong plante man we oli stadi long skul mo ol haeman blong jyos, kwestin blong olgeta i no se, “?Hel i stap?” be, “?Wanem ya hel?”
?Bambae yu ansa olsem wanem? ?Yu yu bin harem wanem long saed blong hel? ?Mo from wanem ol trufala Kristin oli no glad long tijing ya?
[Futnot]
a Long Julae 8, 1741, Edwards i givim tok ya “Ol Sinman Oli Stap Long Han Blong Wan God We i Kros.”
[Foto Credit Line long pej 2]
Cover: Doré’s illustration of Tumult and Escape for Dante’s Divine Comedy
[Foto Credit Line blong pija long pej 3]
Doré’s illustration of Devils and Virgil for Dante’s Divine Comedy