Mekem Mining Blong Nem We i Hae Moa Long Ol Narafala Nem i Kam Klia

I gud blong save se Muslim Koran mo Kristin Baebol tufala i tokbaot nem ya we i hae moa long ol narafala nem. Store ya i eksplenem mining blong nem ya we i hae moa long ol narafala nem mo from wanem nem ya i impoten tumas. Mo tu hem i soemaot olsem wanem nem ya i gat paoa long olgeta man mo fyuja blong yumi long wol ya.

PLANTE milyan man mo woman oli bin stap laef long wol ya mo oli ded long hem tu. Plante taem, nem blong olgeta i bin lus wetem olgeta, mo ol man oli fogetem olgeta. Be sam hae nem​—olsem Avicenna, Edison, Pasteur, Beethoven, Gandhi, mo Newton—​nem blong olgeta i stap yet. Ol nem ya oli joen wetem ol samting we ol man ya oli bin stanemap, oli bin faenem mo oli bin mekemap.

Be, i gat wan nem we i hae moa long ol nem ya. Nem ya i joen wetem olgeta samting blong sapraes we oli stap long ful heven mo wol ya, long taem bifo mo naoia. !Yes, hop blong olgeta man blong kasem wan longfala hapi laef i joen wetem nem ya!

Plante man oli bin wantem tumas blong save nem ya. Oli bin lukaot nem ya mo oli bin askem kwestin from, be oli no bin faenem nem ya. Long olgeta, nem ya i bin stap olsem wan tok haed. Tru ya, i no gat wan man i save faenem nem ya sipos Man blong nem ya i no soemaot long hem. I gud blong save se, mining blong nem ya we i hae olgeta i kam long klia ples finis. God hem wan i bin mekem samting ya blong ol man we oli bilif long hem bambae oli save hem. Hem i soemaot nem blong hem long Adam, biaen long Ebraham, long Moses, mo long ol narafala man blong Hem we oli stap tru long hem long taem bifo.

Oli Traem Faenem Nem Ya We i Hae Moa Long Ol Narafala Nem

Koran i tokbaot wan man “we hem i savegud long ol dip save long Baebol.” (27:40) Blong eksplenem vas ya, Tafsīr Jalālayn, wan buk blong eksplenem Baebol i talem se: “Asaf pikinini blong Barkhiya i wan man blong mekem stret fasin. Hem i save nem blong God we nem ya i hae olgeta, mo taem hem i singaot long nem ya, God i ansa long hem.” Samting ya i mekem yumi tingbaot Asaf, man ya blong raetem sam haf blong Baebol, we i talem long Ol Sam 83:18 se: “Plis yu mekem olgeta oli save we yu nomo yu [Jeova], yu nao yu hae king blong olgeta ples long wol.”

Long Koran 17:​2, yumi ridim se: “Mifala i givim Baebol long Moses mo mifala i givim blong lidim ol man Isrel.” Long Baebol ya, Moses i talem long God, se: “Sipos mi go long ol pikinini blong Isrel mo mi talem long olgeta se, ‘God blong ol bubu blong yumi i sanem mi mi kam long yufala,’ bambae oli askem long mi se, ‘?Be nem blong hem hu?’ ?Nao bambae mi mi talem olsem wanem long olgeta?” God i ansa long Moses se: “Yu mas talem long olgeta tu we mi mi talem long yu we mi ya mi [Jeova], mi God blong ol bubu blong yufala bifo. Mi mi God blong Ebraham, mo mi God blong Aesak mo God blong Jekob, mo mi nao mi sanem yu yu go long olgeta. Nem ya blong mi bambae i stap we i stap, we bambae i no save lus samtaem.”​—Eksodas 3:​13, 15.

Bifo, ol man Isrel oli save nem blong God we nem ya i hae olgeta. Oli yusum tu olsem impoten haf blong prapa nem blong olgeta. Olsem nem ya Abdula we naoia wan man i save faenem, we i minim se “Man blong God,” ol man Isrel bifo oli gat nem ya Obadaea, we i minim se “Man blong Jeova.” Nem ya Jokebed, nem blong mama blong Moses ating i minim se “Jeova hem i Paoa.” Nem ya Jon i minim se “Jeova i Bin Kaen Tumas.” Mo nem blong profet Elaeja i minim se “Jeova i God Blong Mi.”

Ol profet oli save nem ya we i hae olgeta mo oli yusum nem ya wetem bigfala respek. Bitim 7,000 taem we yumi save faenem nem ya long Baebol. Jisas Kraes, Pikinini blong Meri, i strong blong leftemap nem ya taem hem i talem long prea we hem i mekem long God se: ‘Mi mi stap talemaot nem blong yu long ol man ya we yu yu givim long mi . . . Mi mi mekem olgeta ya oli save nem blong yu. Mo bambae mi mekem olsem bakegen, blong oli save laekem mi olsem we yu yu laekem mi.’ (Jon 17:​6, 26) Long tok blong Baydawi long Koran we plante man oli save gud, Baydawi i talem long Koran 2:​87 se, Jisas i yusum “nem blong God we nem ya i hae moa long ol narafala nem blong mekem ol dedman oli laef bakegen.”

?Be, wanem i hapen we i mekem se nem ya i kam wan tok haed? ?Nem ya i save mekem wanem long fyuja blong wanwan blong yumi?

?Olsem Wanem Nem Ya i Kam Wan Tok Haed?

Samfala oli ting se “Jeova” long Hibru lanwis i minim “Ala” (God). Be “Ala” i stret long Hibru nem ya ʼElo·himʹ, we i hae moa long wod ya ʼelohʹah (god). Wan gyaman tingting i girap long medel blong ol man Jyu we i blokem olgeta blong no talem nem ya blong God, Jeova. From samting ya, taem oli stap ridim Baebol mo oli luk nem blong Jeova, i kam kastom blong olgeta blong talem se ʼAdho·naiʹ, we i minim “Masta.” Long sam ples, oli jenisim olfala Hibru nem ya “Jeova” i kam ʼAdho·naiʹ.

Ol lida blong ol skul blong Krisendom oli folem sem rod. Oli tekemaot nem ya Jeova mo oli putum “God” (“Ala” long lanwis Arab) mo “Masta.” Samting ya i givhan blong statem gyaman tijing blong Triniti, we i no stanap long Baebol. From samting ya, plante milyan man oli rong, oli wosip long Jisas mo tabu speret mo oli tingbaot tufala olsem we tufala i sem mak long God.a

Taswe, yumi save talem se ol lida blong ol skul blong ol man Jyu mo blong Krisendom oli gat fol from oli no tijim nem ya we i hae olgeta long ol man raonabaot long wol. Be God i talem long profet tok se: “Bambae mi leftemap hae nem blong mi, . . . mo bambae ol nesen oli save se mi mi Jeova.” Yes, bambae Jeova i mekem olgeta nesen oli save nem ya blong hem. ?From wanem? From we hem i no God blong ol man Jyu nomo no blong wan narafala nesen no grup blong man. Jeova hem i God blong olgeta man.​—Esikel 36:23; Jenesis 22:18; Ol Sam 145:21; Malakae 1:11.

Nem We i Hae Moa Long Ol Narafala Nem Mo Fyuja Blong Yumi

Baebol i talem se: “Olgeta we oli singaot long Hae God, oli talem nem blong hem, hem bambae i sevem olgeta.” (Rom 10:13) Laef blong yumi long dei blong jajmen bambae i stanap long save blong yumi long nem blong God. Blong save nem blong hem, i minim tu se yumi mas save ol fasin, ol wok, mo ol stampa tingting blong hem mo yumi mas folem ol hae rul blong hem. Eksampel, Ebraham i save nem blong God mo i singaot long nem ya. Frut blong samting ya se, hem i haremgud long nambawan fasin fren wetem God, i soem bilif long hem, i dipen long hem, mo i obei long hem. Taswe Ebraham i kam fren blong God. Olsem nao, fasin ya blong save nem blong God i save pulum yumi i kam kolosap long hem mo i givhan long yumi wanwan blong fren gud wetem hem, stap holemtaet long lav blong hem.​—Jenesis 12:8; Ol Sam 9:10; Proveb 18:10; Jemes 2:23.

Long Baebol, yumi ridim se: “Jeova i stap harem toktok ya mo i lesin gud. Nao oli stat raetem tok long buk blong rimemba we i stap long fored blong hem, blong rimemba long olgeta we oli fraet gud long Jeova, mo olgeta we oli stap tingbaot nem blong hem.” (Malakae 3:16) ?From wanem yumi mas ‘tingting’ long nem ya we i hae moa long ol narafala nem? Nem ya Jeova i minim se “Hem i Mekem i Kamaot.” Nem ya i soemaot Jeova olsem Man we i mekem hem wan i kam olsem Man blong Mekem ol promes oli kamtru. Oltaem hem i mekem ol stampa tingting blong hem oli kamtru. Hem i God ya we i gat olgeta paoa, Man ya nomo we i Mekem olgeta samting, we i gat evri gudgudfala fasin. I no gat wan wod we i save talemaot ol fasin blong God fulwan. Be God i jusum blong tekem nem ya we i hae moa long ol narafala nem​—Jeova​—mo nem ya i mekem yumi tingbaot olgeta fasin mo stampa tingting blong hem.

Long Baebol, God i talemaot long yumi ol stampa tingting blong hem long saed blong olgeta man. Jeova God i mekem man blong harem gud blong olwe, long hapi laef long Paradaes. Wil blong hem long olgeta man se olgeta man oli mas mekem wan famle, joen gud long lav mo pis. Kolosap nao bambae God ya blong lav i mekem stampa tingting ya i kamtru.​—Matyu 24:​3-14, 32-42; 1 Jon 4:​14-21.

God i eksplenem from wanem olgeta man oli harem nogud mo i soem se oli save harem gud. (Revelesen 21:4) Long ol Sam 37:​10, 11, yumi ridim se: “Bambae i no longtaem, ol man nogud oli lus. Bambae yu save lukaot olgeta, be bambae yu no save faenem olgeta. Ol man we tingting blong olgeta i stap daon, bambae oli tekem graon ya i blong olgeta. Bambae oli harem gud, from we oli stap long pis, mo oli gat plante samting.”​—Lukluk tu long Koran 21:105.

Yes, bambae ol man oli save God from nem blong hem we i hae olgeta. Bambae olgeta nesen oli mas save se hem i Jeova. !Hem i wan nambawan blesing blong save nem ya we i hae moa long ol narafala nem, blong talemaot nem ya, mo blong holemtaet nem ya! Long rod ya, bambae nambawan stampa tingting blong God i kamtru long wanwan long yumi: “Mi bambae mi sevem olgeta we oli stap laekem mi tumas, mi bambae mi lukaot long olgeta we oli save [nem blong mi]. Sipos oli singaot long mi, mi bambae mi ansa long olgeta, . . . Mi bambae mi sevem olgeta, mi givim longfala laef long olgeta, olsem pei blong olgeta.”​—Ol Sam 91:​14-16.

[Futnot]

[Tok Blong Pija Long Pej 5]

Long bus we faea i laet long hem, God i soemaot hem wan long Moses olsem ‘Jeova, God blong Ebraham’

[Credit Line]

Moses and the Burning Bush, by W. Thomas, Sr.