Mekem Gudfala Tijing i Kam Fasin Blong Laef Blong Yu
“Sipos yu stap traehad oltaem blong mekem ol fasin we God i wantem, hemia i gud tumas long evri rod.”—1 TIMOTE 4:8.
1, 2. ?Ol man oli wari olsem wanem long helt blong olgeta, mo wanem frut i kamaot from?
BIGHAF blong ol man bambae oli kwik blong agri se gudfala bodi i wan nambawan samting long laef. Oli spenem bigfala mane mo taem blong mekem olgeta oli strong gud long saed blong bodi mo blong mekem sua se oli kasem stret advaes blong dokta taem oli nidim. Eksampel, long Yunaeted Stet, mane we ol man oli spenem blong lukaotgud long helt blong olgeta long wan yia we i jes pas, i moa long 900 bilyan dola. Mane ya i bitim 3,000 dola long wan yia blong evri man, woman, mo pikinini long kantri ya, mo kos blong ol man wanwan long ol narafala rij nesen i kolosap sem mak.
2 ?Ol mane, taem mo paoa we oli spenem i givim wanem? I tru i no gat wan we bambae i no agri long samting ya, se naoia, yumi kam antap bigwan long saed blong ol tul blong hospital mo ol meresin bitim ol narafala taem long histri. Be, samting ya nomo i no minim se bambae ol man oli gat gudfala helt. Taswe, long wan toktok long saed blong wan program we oli wantem putumap blong lukaotgud long helt blong ol man blong Yunaeted Stet, presiden blong kantri ya i soemaot se antap long “bigbigfala kos blong ol raf fasin blong kantri ya,” namba blong ol man Yunaeted Stet “we oli kasem AIDS, smok, mo dring tumas alkol, ol yangfala gel we oli no kasem 20 yia yet be oli gat bel, ol bebi we oli bon be kilo blong olgeta i daon tumas” i bigwan moa bitim ol narafala rij nesen. ?Wanem tingting blong hem long bisnes ya? “Yumi mas jenisim ol fasin blong yumi sipos yumi rili wantem kam olsem ol man we oli gat gudfala bodi.”—Galesia 6:7, 8.
Wan Gudfala Fasin Blong Laef
3. ?From kastom blong ol man Gris bifo, wanem advaes Pol i givim?
3 Long faswan handred yia, ol man oli savegud ol man Gris from fasin blong olgeta blong traem mekem bodi blong olgeta i strong moa, fasin blong bildimap masel, mo ol spot. From ol samting ya, tabu speret i pusum aposol Pol blong raet i go long yangfala man ya Timote se: “Sipos yu stap mekem bodi blong yu i strong, hemia i gud lelebet. Be sipos yu stap traehad oltaem blong mekem ol fasin we God i wantem, hemia i gud tumas long evri rod. Man we i mekem olsem, hem i gat promes blong hem long laef ya long wol, mo bakegen long laef ya tu we bambae i kamtru biaen.” (1 Timote 4:8) Long ol tok ya, Pol i stap soemaot samting we ol man oli stat blong luksave tede, hemia se, ol meresin mo ol samting blong givhan long bodi oli no save mekem se ol man oli sua blong gat wan fasin blong laef we i rili gud. Be Pol i talem klia long yumi, se samting we yumi nidim, hemia blong kam strong long saed blong speret mo traehad oltaem blong mekem ol fasin we God i wantem.
4. ?Wanem ol gudfala samting i save kamaot taem man i traehad oltaem blong mekem ol fasin we God i wantem?
4 Rod olsem i save mekem “laef long wol ya” i kamgud, from we i blokem yumi long ol samting we ol man we oli no obei long God, no olgeta ya we ‘long fes blong ol man nomo [no, i luk olsem we] oli folem fasin blong Kristin man,’ oli mekem, we oli spolem olgeta nomo. (2 Timote 3:5; Proveb 23:29, 30; Luk 15:11-16; 1 Korin 6:18; 1 Timote 6:9, 10) Olgeta we oli traehad oltaem blong mekem ol fasin we God i wantem mo oli letem fasin ya i lidim laef blong olgeta, oli respektem ol loa mo rul blong God, mo samting ya i stap pusum olgeta blong mekem gudfala tijing blong God i kam fasin blong laef blong olgeta. Samting ya i mekem se oli strong, oli haremgud, mo oli glad long saed blong bodi mo long saed blong speret. Mo “long fasin ya, i olsem we oli stap putumgud plante gudgudfala samting, i olsem we oli stap wokem wan fandesen blong laef, we i save stap strong oltaem. Nao bambae oli save kasem laef ya we i prapa wan.”—1 Timote 6:19.
5. ?Wanem advaes Pol i givim long namba tu japta blong leta blong hem long Taetas?
5 Taem gudfala tijing blong God i lidim laef blong yumi, yumi kasem ol blesing olsem naoia mo long fyuja, taswe yumi nidim blong save ol rod we oli wokgud blong mekem gudfala tijing blong God i kam fasin blong laef blong yumi. Aposol Pol i givim ansa long samting ya long leta blong hem we i go long Taetas. Yumi save makemgud namba tu japta blong buk ya, we hem i talem long Taetas blong ‘talemaotgud wanem fasin i stret blong ol man ya we oli holem ol gudfala tijing, bambae oli mekem.’ I tru tumas se, gudfala tijing ya tede i save mekem i gud long yumi evriwan, yangfala, olfala, man mo woman.—Taetas 1:4, 5; 2:1.
Advaes We i Blong Ol Olfala Man
6. ?Wanem advaes Pol i givim long ‘ol olfala man,’ mo from wanem i soem kaengud fasin taem hem i mekem olsem?
6 Fastaem, Pol i talem sam advaes long ol olfala man blong kongregesen. Plis ridim Taetas 2:2. ‘Ol olfala man,’ olsem wan grup, ol man oli ona long olgeta mo oli tinghae long olgeta olsem ol eksampel blong strong bilif mo fasin blong fasgud long God. (Levitikas 19:32; Proveb 16:31) From samting ya, maet ol narafala oli no wantem talem ol advaes mo ol toktok blong givhan long ol olfala sipos i long saed blong samting we i no bigfala samting tumas. (Job 32:6, 7; 1 Timote 5:1) Taswe, Pol i stap soemaot kaengud fasin taem hem i toktok fastaem long ol olfala man, mo i gud sipos oli save harem ol tok blong Pol mo mekem sua se oli givim gudfala eksampel olsem Pol, we ol man oli save folem.—1 Korin 11:1; Filipae 3:17.
7, 8. (a) ?“No bitim mak long ol fasin” i minim wanem? (b) ?From wanem i impoten blong skelemgud fasin blong “tinghevi long ol samting” wetem “tingting we i kwaet mo i kliagud”?
7 Faswan samting, ol olfala Kristin man oli mas no “bitim mak long ol fasin blong olgeta.” (NW) Nating se stampa mining blong tok ya i long saed blong fasin blong dring alkol (“no drong,” Kingdom Interlinear), i minim tu blong lukaotgud, gat klia tingting, no holem stret tingting. (2 Timote 4:5; 1 Pita 1:13) Taswe, nating se long fasin blong dring alkol no long ol narafala samting, ol olfala man oli mas gat stret fasin, no mas bitim mak no mekem oltaem.
8 Antap long samting ya, oli mas “tinghevi long ol samting” mo “gat tingting we i kwaet mo i kliagud.” (NW) Fasin blong tinghevi long ol samting, no fasin we i winim ona, mo respek blong ol narafala, kolosap oltaem i nidim we man i kam olfala blong kasem ol fasin ya. Be samfala, oli save kam strong bitim mak we oli kros oltaem long fasin blong ol yangfala, from oli muvmuf no mekem samting oltaem blong yusum ol paoa blong olgeta. (Proveb 20:29) Hemia nao risen from wanem oli mas skelemgud fasin blong “tinghevi long ol samting” wetem fasin blong gat “tingting we i kwaet mo i kliagud oltaem.” Ol olfala oli nidim blong holemtaet fasin ya blong tinghevi long ol samting, we i stret long ol yia blong olgeta, be long semtaem, oli mas stap skelemgud ol samting, we oli stap bos fulwan long ol filing blong olgeta mo ol strong tingting blong olgeta.
9. ?From wanem ol olfala man oli mas strong long bilif mo lav mo speseli long fasin blong stanap strong longtaem?
9 Laswan samting, ol olfala man oli mas “strong long fasin blong bilif, fasin blong laekem ol man, mo fasin blong stanap strong longtaem.” (NW) Plante taem long ol leta blong Pol, hem i joenem bilif mo lav wetem hop. (1 Korin 13:13; 1 Tesalonaeka 1:3; 5:8) Long ples ya hem i putum “fasin blong stanap strong longtaem” long ples blong “hop.” Maet hem i mekem olsem from we taem ol man oli kam olfala, filing ya blong no moa holemtaet strong tingting blong olgeta, i save kam antap kwiktaem. (Eklesiastis 12:1) Be, olsem we Jisas i soemaot, “man we i stanap strong gogo olgeta samting ya i finis, bambae God i sevem hem.” (Matyu 24:13) Antap moa, ol olfala oli soem gudfala eksampel long evriwan, i no from yia no ekspiryens blong olgeta nomo, be from ol nambawan fasin blong olgeta long saed blong speret—bilif, lav, mo fasin blong stanap strong longtaem.
Blong Ol Olfala Woman
10. ?Pol i givim wanem advaes long “ol olfala woman” long kongregesen?
10 Biaen Pol i toktok long ol olfala woman long kongregesen. Plis ridim Taetas 2:3. “Ol olfala woman” hemia ol woman we oli gat moa yia bitim ol narafala woman long kongregesen, maet oli waef blong ‘ol olfala man’ mo ol mama mo ol bubu woman blong ol narafala memba blong kongregesen. Olsem nao, oli save pulum ol narafala, long rod we i gud no rod we i nogud. Hemia from wanem Pol i statem ol tok ya wetem “long sem fasin,” i minim se “ol olfala woman” tu oli gat sam mak blong kasem blong mekemgud ol wok blong olgeta long kongregesen.
11. ?Wanem ya fasin we i stret long ol woman we oli tabu, oli blong God?
11 Fastaem Pol i talem se, “ol olfala woman tu oli mas mekem ol fasin we oli stret blong ol woman we oli tabu, oli blong God.” Ol fasin we wan man i mekem oli soemaot wanem tingting i stap insaed long hem mo prapa fasin blong hem, mo hem i soemaot samting ya long ol fasin blong hem mo tu long lukluk blong hem. (Matyu 12:34, 35) ?Oraet, wanem nao stret tingting no prapa fasin we ol olfala Kristin woman oli mas gat? “Ol fasin we oli stret blong ol woman we oli tabu, oli blong God.” Tok ya i kamaot long wan Grik tok, we i minim “ol fasin we oli stret long ol man, ol wok no ol samting we oli givim olsem ol tabu samting long God.”[4] Tru tumas, hemia stret advaes blong givim long ol olfala woman, taem yumi tingbaot olsem wanem oli save pulum ol narafala, speseli ol yangfala woman long kongregesen.—1 Timote 2:9, 10.
12. ?Yumi evriwan i mas blokem wanem fasin blong no yusumgud tang blong yumi?
12 Biaen i gat tufala fasin we oli no mas mekem: ‘bambae oli no tok nogud long nem blong narafala man, mo oli no woman blong dring waen oltaem.’ I pulum intres blong yumi taem yumi luk we tufala fasin ya oli stap wanples. Tija E. F. Scott i talem se, “Long taem bifo, waen i wan dring nomo we oli dring, ale long ol smol lafet blong waen we ol olfala woman oli mekem, oli talem ol gyaman toktok blong spolem gudnem blong ol man we oli stap long sem eria wetem olgeta.” Ol woman oli wari moa bitim ol man long saed blong ol narafala, mo samting ya i gud tumas. Be, wari ya i save kam fasin blong tokbaot man mo fasin blong gyaman blong spolem nem blong narafala, speseli taem alkol i mekem tang i wok moa. (Proveb 23:33) Tru ya, i gud sipos olgeta we oli stap traehad blong kasem wan gudfala fasin blong laef, ol man mo ol woman, oli lukaotgud blong no foldaon long trap ya.
13. ?Ol olfala woman oli save tij long wanem rod?
13 Blong yusumgud ol fri taem we ol olfala woman oli gat, vas ya i pulum olgeta blong ‘tijim ol stret fasin.’ Long sam narafala vas, Pol i givim oda we i klia se ol woman oli no save tij long kongregesen. (1 Korin 14:34; 1 Timote 2:12) Be, hemia i no blokem olgeta blong tokbaot ol nambawan save blong God long famle blong olgeta mo long ol narafala man. (2 Timote 1:5; 3:14, 15) Oli save mekem ol gudfala wok tu taem oli soem gudfala Kristin eksampel long ol yangfala woman long kongregesen, olsem we ol vas biaen oli soemaot.
Blong Ol Yangfala Woman
14. ?Olsem wanem ol yangfala woman oli save soem fasin blong skelemgud ol samting taem oli stap lukaotgud long ol wok blong olgeta?
14 Taem Pol i leftemap tingting blong ol olfala woman blong ‘tijim ol stret fasin,’ hem i tokbaot se oli mas mekem samting ya long ol yangfala woman. Plis ridim Taetas 2:4, 5. Plante long ol tijing ya oli long saed blong ol wok long famle mo haos, be ol yangfala Kristin woman oli no mas bitim mak, we oli letem olting blong olgeta oli kam bigfala samting long laef blong olgeta. Defren nao, oli mas ‘gat tingting we i kwaet mo i kliagud, we laef blong olgeta i klin . . . mo gud,’ mo nambawan samting, oli mas rere blong sapotem Kristin plan blong stap aninit long hasban blong olgeta, blong “bambae i no gat man i save tok nogud long tok blong God.”
15. ?From wanem i stret blong talem bigfala tangkyu long plante yangfala woman long ol kongregesen?
15 Tede, laef blong famle i jenis bigwan, i no sem mak long laef blong famle long taem blong Pol. Plante famle oli seraot long bilif, mo sam narafala oli gat papa no mama nomo blong lukaot long olgeta. Mo tu long ol famle we papa, mama mo ol pikinini oli stap wanples, fasin we i stap kam bigwan moa se waef no mama i no moa wok fultaem blong lukaotgud long haos. Olgeta samting ya oli mekem i hevi mo putum bigfala responsabiliti long ol yangfala Kristin woman, be samting ya i no mekem se oli fri long ol narafala wok we Baebol i putum long olgeta. Taswe, i gud tumas, blong luk plante yangfala woman blong bilif we oli stap wok strong blong skelemgud ol defren kaen wok blong olgeta mo long semtaem, oli stap gohed blong putum Kingdom long fasples, sam long olgeta oli mekem fultaem wok blong prij olsem haftaem no fultaem paenia. (Matyu 6:33) !I stret nomo blong talem bigfala tangkyu long olgeta!
Blong Ol Yangfala Man
16. ?Wanem advaes Pol i talem long ol yangfala man, mo from wanem advaes ya i stret long taem blong yumi?
16 Biaen Pol i toktok long ol yangfala man, wetem Taetas. Plis ridim Taetas 2:6-8. Advaes ya i stretgud long ol yangfala Kristin tede we oli wantem folem wan gudfala fasin blong laef we oli save haremgud long hem, taem yumi tingbaot ol rabis fasin mo ol nogud rod blong plante yangfala tede—smok, yusum drag mo tumas alkol, rabis fasin long saed blong seks, mo ol narafala fasin blong wol we oli stap ronem, olsem ol spot we oli raf mo rabis myusek mo ol pleplei we oli nogud.
17. ?Olsem wanem wan yangfala man i save ‘gat tingting we i kwaet mo kliagud’ mo givim wan ‘eksampel long saed blong ol gudfala wok’?
17 Wan yangfala Kristin man i mas defren long olgeta yangfala blong wol, hem i mas ‘gat tingting we i kwaet mo i kliagud’ mo ‘givim wan eksampel long saed blong ol gudfala wok.’ Pol i eksplenem se i no olgeta we oli stadi nomo we oli kasem tingting we i kwaet mo klia mo tingting we i blong bigman finis, be olgeta we oli ‘stap mekem ol save ya oli wok, nao from samting ya oli kam we oli naf blong jusumaot wanem fasin i gud mo wanem fasin i nogud.’ (Hibrus 5:14) !I gud tumas blong luk ol yangfala we oli wantem givim taem mo paoa blong olgeta blong joen fulwan long plante wok long Kristin kongregesen, bitim we oli westem paoa blong yangtaem blong olgeta long ol wok blong mekem olgeta nomo oli haremgud! Long rod ya blong mekem ol gudfala wok, oli save kam olsem Taetas, ol eksampel blong mekem ‘ol gudfala wok’ long Kristin kongregesen.—1 Timote 4:12.
18. ?I minim wanem blong tru oltaem long saed blong tijing, mekem toktok blong olgeta i hevi, mo yusum ol stret tok nomo?
18 Ol yangfala man oli kasem advaes bakegen se “taem oli stap tij, oli mas tru oltaem, mo tok blong olgeta i mas hevi, mo oli mas yusum ol stret tok nomo.’ Tijing we i “tru oltaem” i mas stanap fulwan long Tok blong God; from samting ya, ol yangfala man oli mas stadi Baebol oltaem. Olsem ol olfala man, ol yangfala man tu oli mas tinghevi long ol samting. Oli nidim blong luksave se wok blong stap olsem wan minista blong Tok blong God i wan hevi responsabiliti, mo taswe ‘laef blong olgeta evri dei, i mas stret gud long mak blong gud nyus blong Kraes.’ (Filipae 1:27) Long sem fasin, toktok blong olgeta oli mas “stret” we ol man oli no save tok nogud long olgeta, nao bambae oli no save givim risen long ol man blong tok agens.—2 Korin 6:3; 1 Pita 2:12, 15.
Blong Ol Slef Mo Ol Man Blong Wok
19, 20. ?Olsem wanem ol man we oli wok blong narafala man oli save “leftemap tok blong God ya we i sevem yumi, long fes blong ol man”?
19 Laswan samting, Pol i toktok long ol man we oli wok blong ol narafala man. Plis ridim Taetas 2:9, 10. I no plante long yumi tede we oli slef, be plante oli wok blong ol narafala no oli mekem sam kaen wok we i halpem narafala. Taswe ol rul we Pol i raetemdaon oli stret long yumi tede tu.
20 Blong “oli obei long ol masta blong olgeta,” ol Kristin man we oli wok blong narafala oli mas soemaot trufala respek long ol masta blong olgeta mo long ol bos blong olgeta long wok. (Kolosi 3:22) Oli mas gat gudnem from we oli mekem stret fasin mo oli no stil, oli wokhad long ful dei olsem samting we masta blong olgeta i gat raet blong kasem long olgeta. Mo oli mas gohed blong kasem ol hae mak long saed blong ol gudfala Kristin fasin long ples blong wok, nating se fasin blong ol narafala man we oli stap wok long sem ples i olbaot. Oli folem fasin ya blong mekem se, “long olgeta samting we oli mekem, bambae oli stap leftemap tok blong God ya we i sevem yumi, long fes blong ol man.” !Plante taem yumi harem ol gudfala frut we i kamaot taem ol man we hat blong olgeta i stret, oli akseptem trutok from oli bin luk ol gudfala fasin blong ol Wetnes we oli wok wetem olgeta no oli wok blong olgeta! Hemia nao pei we Jeova i givim long olgeta we oli folem gudfala tijing blong hem long ples blong wok blong olgeta tu.—Efesas 6:7, 8.
Ol Man We Oli Kam Klin Finis
21. ?From wanem Jeova i givim gudfala tijing, mo yumi mas mekem wanem taem yumi kasem tijing ya?
21 Gudfala tijing we Pol i eksplenem i no jes sam stampa rul no gudfala tingting long saed blong ol fasin blong laef we maet yumi wantem tingbaot sam samtaem nomo. Pol i gohed blong eksplenem risen blong tijing ya. Plis ridim Taetas 2:11, 12. From lav mo kaengud fasin blong Jeova God blong givhan long ol man long gladhat blong hem, hem i givim gudfala tijing, blong yumi save lanem blong laef folem wan gudfala plan mo haremgud long laef long taem ya we laef i had mo i denja tumas. ?Yu yu wantem blong akseptem gudfala tijing ya mo mekem i kam fasin blong laef blong yu? Sipos yu mekem olsem, bambae yu sevem laef blong yu.
22, 23. ?Yumi save kasem wanem blesing taem yumi mekem gudfala tijing ya i kam fasin blong laef blong yumi?
22 Antap long samting ya, sipos yumi mekem gudfala tijing ya i kam fasin blong laef blong yumi, samting ya bambae i givim wan blesing naoia mo hop blong wan hapi fyuja. Plis ridim Taetas 2:13, 14. I tru, sipos yumi mekem gudfala tijing ya i kam fasin blong laef blong yumi, samting ya bambae i seraotem yumi long wol, i mekem yumi stap defren long ol fasin blong wol ya we oli nogud mo oli stap go blong ded, from we yumi olsem ol man we oli klin finis. Tok blong Pol, kolosap i sem mak long tok we Moses i talem bakegen long ol pikinini blong Isrel long Sinae se: “Long saed blong Jeova, . . . hem bambae i leftemap yufala antap long ol narafala nesen we i bin mekem, mo samting ya bambae i mekem ol gudfala toktok, gudnem mo nambawan fasin i kamaot, long taem ya we yufala i pruvum se yufala i wan nesen we i tabu long ae blong Jeova God blong yufala, olsem we hem i promes finis.”—Dutronome 26:18, 19.
23 !I gud we oltaem yumi tinghae long blesing ya blong stap olsem ol klin man blong Jeova, taem yumi mekem gudfala tijing ya i kam fasin blong laef blong yumi! Lukaotgud oltaem blong agensem enikaen fasin we God i no agri long hem mo ol samting we wol i wantem, olsem nao, yumi save stap klin mo nafgud blong Jeova i yusum yumi long bigfala wok we hem i stap lidim tede.—Kolosi 1:10.
?Yu Yu Tingbaot?
◻ ?From wanem fasin blong traehad blong mekem ol samting we God i wantem oltaem i gud long olgeta samting?
◻ ?Olsem wanem ol olfala Kristin man mo ol olfala Kristin woman oli save mekem gudfala tijing i kam fasin blong laef blong olgeta?
◻ ?Wanem gudfala tijing Pol i givim long ol yangfala man mo woman long kongregesen?
◻ ?Wanem jans mo blesing yumi save kasem sipos yumi mekem gudfala tijing i kam fasin blong laef blong yumi?
[Tok blong pija long pej 18]
Tede plante oli stap mekem advaes long Taetas 2:2-4 i wok