Yu No Letem Fasin Blong Harem Nogud Blong Stap Yu Wan i Spolem Laef Blong Yu
FASIN blong harem nogud blong stap wanwan i stap spolem laef blong ol olfala mo ol yangfala. Judith Viorst, wan woman blong raetem buk, i talem long magasin ya Redbook se: “Fasin blong harem nogud blong stap wanwan i hevi olsem wan ston long hat blong man. . . . Fasin blong stap wanwan i mekem se yumi no intres long wan samting mo tingting blong yumi i foldaon. Fasin blong stap wanwan i mekem yumi harem olsem wan pikinini we i no gat mama, olsem wan smol sipsip we i lusum rod, yumi smol tumas mo i olsem we yumi lus long wan wol we i bigwan tumas mo i no gat fasin blong tingbaot narafala.”—Septemba 1991.
Stap longwe long ol fren, stap long wan ples we yu no save, divos, harem nogud from wan we yu laekem tumas i ded, no gat fasin blong toktok tugeta—ol defren samting oli save mekem yu yu harem se yu stap yu wan nomo. Nating se oli stap long medel blong sam narafala man, samfala oli save harem nogud tumas olsem we oli stap olgeta wanwan nomo.
?Yu Save Mekem Wanem?
Sipos fasin blong harem nogud blong stap yu wan i kamaot, ?yu ting se yu mas stap olsem we fasin ya i winim yu finis? ?Yu save mekem wan samting blong blokem fasin blong harem nogud blong stap yu wan, blong i no spolem yu sloslou mo i mekem se yu no moa wantem blong laef? Yes yu save. I gat plante advaes blong givhan long yu. Mo i gat plante gudfala advaes we oli stap long Baebol, Tok blong God we tabu speret i lidim man blong raetem. Ol tok ya blong leftemap tingting, maet hemia nomo samting we yu nidim blong faet agensem fasin blong harem nogud blong stap yu wan.—Matyu 11:28, 29.
Eksampel, maet yu faenem se i leftemap tingting blong yu taem yu ridim store blong Rut, wan yangfala woman we i bin stap laef long Medel Is samwe 3,000 yia bifo. Hem i wan we i save harem nogud tumas from fasin blong stap hem wan. Taem man blong hem i ded, Rut i go wetem palika woman blong hem blong go laef long Isrel, wan ples we hem i no savegud. (Rut 2:11) Nating se hem i stap longwe long famle blong hem mo ol olfala fren blong hem mo hem i olsem wan strenja long wan ples we hem i no save, i no gat wan tok long Baebol we i soem se fasin blong harem nogud blong stap hem wan i spolem hem. Yu save ridim store blong hem long Baebol long buk blong Rut.
Olsem Rut, yu nidim blong gat positif tingting. Fasin blong yu blong tingting mo blong tingbaot ol samting we oli hapen, oli save mekem fasin blong harem nogud blong stap yu wan i kamaot. Ann, we long fo yia, hem i stap lukaot long papa blong hem from wan bigfala sik i kasem hem, i agri long samting ya. Taem papa blong hem i ded, hem i harem nogud tumas blong stap hem wan nomo. Hem i talem se: “Mi harem olsem se mi stap long wan hol, mi stap ya blong nating nomo—olsem se i no moa gat man i nidim mi. Be biaen, mi luksave se naoia laef blong mi i jenis, mo mi luksave se blong faetem fasin ya blong harem nogud from mi stap mi wan, mi mas traem blong yusumgud mo haremgud long laef we mi gat naoia.” Samtaem yu no save jenisim samting we i save hapen long yu, be plante taem yu save jenisim tingting blong yu long ol samting ya.
Stap bisi long ol wok we oli karem frut, i no ful ansa blong faetem fasin blong harem nogud blong stap wanwan, be i save givhan. Irene, we i kam wan wido afta we hem i mared blong sikis manis nomo, i faenem se samting ya i tru long saed blong hem. Hem i talem se: “Mi faenem se fasin blong harem nogud blong stap mi wan i kam antap bigwan taem mi no bisi tumas, ale mi traehad blong joen long ol narafala mo blong halpem olgeta blong winim ol problem blong olgeta.” Halpem ol narafala i karem glad, mo ol Kristin we oli harem nogud blong stap wanwan oli save faenem plante wok blong mekem long wok blong Masta.—Ol Wok 20:35; 1 Korin 15:58.
Letem Ol Fren Oli Givhan
The New York Times Magazine i tokbaot ol pikinini we oli harem nogud blong stap wanwan olsem se, “fasin blong no gat fren” i mekem olgeta oli harem nogud. (Epril 28, 1991) Plante man we oli harem nogud blong stap olgeta wanwan nomo, ol yangfala mo ol olfala, oli harem se oli no gat fren. From samting ya, i givhan bigwan blong gat trufala fasin fren wetem olgeta we oli tingbaot narafala insaed long Kristin kongregesen. Wok had blong fren moa wetem kongregesen, mo letem olgeta oli givhan long yu long ol rod we oli save mekem. Hemia nao wan wok blong ol fren—givhan long taem blong trabol.—Proveb 17:17; 18:24.
Be yu mas tingbaot se, from we yu harem nogud long tingting blong yu, maet yu save mekem i had long ol fren blong givhan long yu. ?Olsem wanem? Man ya blong raetem buk Jeffrey Young, i eksplenem se: “Sam man we oli harem nogud blong stap olgeta nomo . . . oli mekem se ol fren oli no moa wantem joen wetem olgeta, maet taem olgeta nomo oli storeyan no taem oli talem sam samting we oli spolem ol fren no oli no stret blong talem. Long wan rod no narawan, ol man we oltaem oli harem nogud blong stap olgeta wanwan nomo oli spolem ol gudfala fren blong olgeta.”—U.S.News & World Report, Septemba 17, 1984.
Samtaem, maet yu mekem ol samting oli kam moa nogud taem yu wantem stap longwe long ol narafala man oltaem. Peter, wan man we i gat 50 yia blong hem, i mekem olsem. Afta we waef blong hem i ded, hem i wantem stap longwe long ol narafala man, nating se dip insaed long filing blong hem, hem i wantem se oli halpem hem. Hem i talem se: “Sam dei, mi no wantem stap kampani wetem ol narafala man, mo afta we sam taem i pas, mi faenem se oltaem mi stap go longwe long ol man, blong stap mi wan nomo.” Samting ya i denja tumas. Nating se samtaem fasin blong stap wanwan i save mekem i gud long yumi, fasin blong wantem stap longwe long ol narafala oltaem i save spolem man. (Proveb 18:1) Peter i luksave samting ya. Hem i talem se: “Biaen mi winim trabol ya, mi fesem bigfala jenis we i bin hapen long laef blong mi, mo wetem help blong ol fren blong mi, mi mekem laef blong mi i kamgud bakegen.”
Be yu no mas ting se, i gat wan rul se ol narafala oli mas givhan. Traem blong no askem tumas. Glad blong akseptem fasin kaen we oli soem, mo talem tangkyu from. Be tu, tingbaot gudfala advaes ya we i stap long Proveb 25:17 se: “No go oltaem long haos blong fren blong yu, blong i no kam olsem we hem i no moa save glad long yu mo i no moa laekem yu.” Frances, we i fesem fasin blong harem nogud tumas blong stap hem wan nomo taem hasban blong hem i ded afta we tufala i mared blong 35 yia, i harem se woning ya i impoten. Hem i talem se: “No bitim mak long wanem yu ting se bambae yu mas kasem, mo no askem tumas samting long ol narafala. No go oltaem long haos blong wan man blong lukaot help blong hem.”
Jeova i Tingbaot Yumi
Nating se ol fren oli mekem yu yu harem nogud samtaem, yu save gat Jeova God yet olsem fren blong yu. Yu mas trastem se Hem i stap tingbaot yu. Holemstrong tras blong yu long Hem, mo gohed blong lukaot fasin blong haremgud blong stap sef long han blong hem. (Ol Sam 27:10; 91:1,2; Proveb 3:5, 6) Woman Moab ya Rut, i mekem olsem mo i kasem bigfala blesing from. !Yes, hem i kam wan bubu blong Jisas Kraes!—Rut 2:12; 4:17; Matyu 1:5, 16.
Prea oltaem long Jeova. (Ol Sam 34:4; 62:7, 8) Margaret i faenem se prea i givim bigfala paoa blong faetem fasin blong harem nogud blong stap hem wan. Hem i mekem fultaem Kristin minista wok wetem hasban blong hem kasem we hasban blong hem i ded taem hem i yang nomo. Margaret i talem se: “Oltaem mi faenem se i gud blong prea wetem big voes mo talem evri samting long Jeova, ol samting we mi fraet long olgeta mo ol wari blong mi. Samting ya i givhan long mi blong tingting long stret rod taem fasin blong harem nogud blong stap mi wan i kamaot. Mo taem Jeova i ansa long ol prea ya, samting ya i givim strong tingting long mi.” Margaret i haremgud tumas taem hem i folem advaes blong aposol Pita se: “Yufala i mas putum yufala i stap daon, aninit long han blong God ya we i gat bigfala paoa. Nao long taem we hem i luk se i stret, hem bambae i leftemap yufala.”—1 Pita 5:6, 7; Ol Sam 55:22.
Wan gudfala fasin fren wetem Jeova bambae i givhan long yu blong kasem samting we plante taem ol man we oli harem nogud blong stap wanwan nomo oli lusum—fasin blong glad long yu wan. Taem hasban blong hem i ded from kansa, wan woman blong raetem nyuspepa, Jeannette Kupfermann, i raet long saed blong “fasin blong no glad long yu wan mo blong harem se yu nogud long wan samting.” Hem i talem se: “Fasin ya blong tingbaot se yu nogud long wan samting, hemia nao samting we i lidim plante wido blong harem nogud bigwan we oli wantem kilim ded olgeta wanwan bakegen.”
Rimemba se Jeova i tingbaot yu se yu impoten tumas. Hem i no ting se yu nogud long wan samting. (Jon 3:16) Bambae God i sapotem yu olsem we Hem i sapotem ol man blong hem, ol man Isrel bifo. Hem i talem long olgeta se: “Mi mi no sakemaot yufala. Yufala i no fraet, mi mi stap wetem yufala. Yufala i no lukluk olbaot, from mi mi God blong yufala. Bambae mi givim paoa long yufala. Bambae mi halpem yufala. Bambae mi stap holemgud yufala kolosap long mi wetem raet han blong stret fasin.”—Aesea 41:9, 10.
Yu No Blemem God
Impoten moa, yu no mas blemem God from fasin blong yu blong harem nogud blong stap yu wan. Jeova i no stampa blong hem. Stampa tingting blong hem i stap oltaem se yu, mo olgeta man, bambae yufala i haremgud long gudfala fasin fren. Taem God i wokem Adam, Hem i talem se: “I nogud we man ya i stap hem wan. I moa gud mi mekem wan fren blong hem, blong i givhan long hem.” (Jenesis 2:18) Mo hemia wanem God i mekem taem Hem i wokem Iv, faswan woman. Sipos Setan i no bin rebol, man mo woman mo ol famle we oli kamaot long tufala, bambae oli neva save harem nogud long fasin blong stap wanwan.
I tru, from we Jeova i letem fasin nogud i stap smoltaem, samting ya i letem fasin blong harem nogud blong stap wanwan i kam antap mo ol narafala fasin blong harem nogud oli kamaot. Be, i mas klia long maen blong yu oltaem se hemia i blong smoltaem nomo. Ol traem blong stap yu wan bambae oli no had tumas blong winim taem yu tingbaot wanem we God bambae i mekem blong yu long nyufala wol blong hem. Go kasem taem ya, bambae Hem i sapotem yu mo leftemap tingting blong yu.—Ol Sam 18:2; Filipae 4:6, 7.
Taem yu savegud samting ya, bambae i givim paoa long yu. Taem Frances (we yumi tokbaot bifo) i kam wan wido, hem i faenem se ol tok blong Ol Sam 4:8 oli leftemap tingting blong hem bigwan, antap moa long naet: “Hae God. Taem mi mi ledaon, tingting blong mi i kwaet, nao mi mi slip, from we yu nomo yu stap lukaotgud long mi, nao mi mi sef.” Tingting dip long ol filing olsem olgeta we yumi save faenem long buk blong Ol Sam. Tingbaot olsem wanem God i stap lukaotgud long yu, olsem Ol Sam 23:1-3 i soem.
?Olsem Wanem Blong Halpem Man We i Harem Nogud Blong Stap Hem Wan Nomo?
Wan nambawan rod blong halpem olgeta i blong soem lav long olgeta. Plante taem Baebol i leftemap tingting blong ol man blong God blong soem lav long olgeta wanwan, antap moa long taem blong trabol. Aposol Pol i raetem se: “Yufala i mas laeklaekem yufala olsem we yufala i wan brata nomo from we yufala i joen long Kraes, mo oltaem yufala i mas rere blong ona long yufala.” (Rom 12:10) Yes, Tok blong God we tabu speret i lidim man blong raetem, i talem se: “Fasin ya we man i stap laekem ol man tumas, bambae i no save finis samtaem.” (1 Korin 13:8) ?Olsem wanem yu save soem lav long olgeta we oli harem nogud blong stap wanwan nomo?
Bitim we yumi sakem no yumi no tingbaot ol man we oli stap wanwan nomo, yumi wanwan i save soem fasin kaen blong yumi, taem yumi givhan long olgeta wetem longfala tingting long wanem rod we yumi save mekem. Yumi save kam olsem man ya Job we i talem se: “Bambae mi givhan long wan we i kasem trabol mo i stap krae from i nidim help, mo boe we i no gat papa mo eniwan we i no gat man blong givhan long hem. . . . Mo hat blong wido bambae mi mekem i glad.” (Job 29: 12, 13) Ol elda long Kristin kongregesen mo ol fren we oli gat fasin sore oli save givhan wetem kaen fasin tu, taem oli soem ol stampa fasin we olgeta man oli nidim, hemia fasin blong tingbaot narafala, soem lav mo leftemap tingting. Oli save soem se oli kasem save long filing blong olgeta tu, mo samtaem oli save lesingud taem olgeta oli nidim blong toktok wetem wan we oli trastem.—1 Pita 3:8.
Plante taem, ol smosmol samting we ol fren oli mekem long ol man we oli harem nogud blong stap wanwan nomo, oli moa impoten. Eksampel, taem wan brata long saed blong bilif i lusum wan we i laekem tumas long ded, yumi save mekem i gud long hem taem yumi mekem sam samting blong soem trufala fasin fren long hem. No ting nating long ol smosmol samting ya, olsem askem hem blong kam long wan kakae, lesingud long hem, no storeyan we i leftemap tingting. Ol samting ya oli save givhan bigwan long wan man blong hem i winim fasin blong harem nogud blong stap hem wan nomo.—Hibrus 13:16.
Ating yumi evriwan yumi harem nogud blong stap wanwan samtaem. Be fasin blong stap yu wan i no nid blong spolem yu. Fulumap laef blong yu wetem ol wok we oli gat mining, mo oli save leftemap tingting blong yu. Letem ol fren oli givhan taem oli save mekem. Trastem Jeova God. Long maen blong yu, holemtaet gudfala promes ya we i stap long Ol Sam 34:19: “Man we i stret i save harem nogud long plante trabol, be Hae God i save tekemaot hem long olgeta trabol ya.” Lukluk i go long Jeova blong halpem yu, mo no letem fasin blong harem nogud blong stap yu wan i spolem laef blong yu.
[Bokis blong pija long pej 24]
SAM ROD BLONG FAETEM FASIN BLONG HAREM NOGUD BLONG STAP YU WAN
▪ Stap kolosap long Jeova
▪ Ridim Baebol blong lukaot help blong leftemap tingting blong yu
▪ Holemtaet wan gudfala Kristin tingting
▪ Stap bisi long ol wok we oli gat mining
▪ Mekem moa fren
▪ Mekem i isi long ol fren blong givhan
▪ No wantem blong stap yu wan, be wokem fasin blong soemaot lav
▪ Trastem se Jeova i stap tingbaot yu
[Bokis blong pija long pej 24]
OLSEM WANEM YU SAVE HALPEM WAN WE I HAREM NOGUD BLONG STAP HEM WAN NOMO
▪ Soem fasin blong tingbaot hem, lav, mo leftemap tingting
▪ Fulumap nid blong hem blong toktokgud wetem wan we hem i trastem
▪ Gohed blong mekem ol smosmol samting we oli save givhan
[Tok blong pija long pej 23]
Nating se Rut i kasem trabol, i no gat tok we i soem se hem i letem fasin blong harem nogud blong stap hem wan i spolem laef blong hem