Oli Stap Tugeta Long Wan “Kantri” We i Stanap Bakegen

“Long saed blong yufala, bambae oli singaotem yufala se ol pris blong Jeova. Bambae oli save talem se yufala i minista blong God blong yumi.”​—AESEA 61:6.

1, 2. (a) ?Wanem wok blong ol proselaet long Isrel? (b) ?Wanem tingting we ol memba blong “bigfala hif blong man” oli soem long taem blong yumi?

BIFO, taem ol man Isrel oli stap bilif strong long God, oli stap wetnes long paoa mo haenem blong Jeova, long fored blong ol narafala nesen. (Aesea 41:​8, 9; 43:​10) Plante man narafala kantri oli wantem obei, nao oli joen wetem ol man we Jeova i jusumaot olgeta, mo oli wosip wetem olgeta. I olsem we oli talem long ol man Isrel, tok ya we Rut i talem long Naomi se: “Ol manples blong yu, bambae oli manples blong mi, mo God blong yu, bambae i God blong mi.” (Rut 1:16) Oli folem samting we kontrak blong Loa i talem, ale oli mekem sakomsaes long ol man. (Eksodas 12:​43-48) Sam long ol woman oli mared wetem ol man Isrel. Rehab blong Jeriko mo Rut, wan woman Moab, tufala i kam olsem bubu blong Jisas Kraes. (Matyu 1:5) Ol proselaet ya oli haf blong kongregesen blong ol man Isrel.​—Dutronome 23:​7, 8.

² Olsem ol proselaet long Isrel, tede, “bigfala hif blong man” i talem long smol grup blong ol tabu Kristin se: “Bambae mifala i go wetem yufala, from we mifala i harem we God i stap wetem yufala.” (Revelesen 7:9; Sekaraea 8:23) Oli luksave ol tabu Kristin ya olsem “slef ya we i stret mo waes” we Jeova i putumap. Nao oli wokgud tugeta wetem slef ya. I olsem we ol tabu Kristin mo “bigfala hif blong man,” oli kam “wan kampani nomo, we i gat wan man nomo blong lukaot long olgeta.” (Matyu 24:​45-47, NW; Jon 10:16) ?Wanem bambae i hapen long bigfala hif blong man ya, taem ol tabu brata blong olgeta oli kasem pei blong olgeta long heven? Oli no nid blong fraet. Tru long ‘ol las dei ya,’ Jeova i stap reregud from taem ya.​—2 Timote 3:1.

Wan “Kantri” Long Saed Blong Speret

3. ?Wanem ya ‘nyufala heven’ we Pita i tokbaot, mo hem i stanap wetaem?

³ Aposol Pita i talem wan profet tok long saed blong gavman blong heven we bambae ol 144,000 tabu Kristin oli haf blong hem. Hem i talem se: ‘God i promes finis blong putum nyufala heven mo nyufala wol we stret fasin nomo bambae i stap long hem. Mo yumi stap wet blong ol nyufala samting ya.’ (2 Pita 3:13) ‘Nyufala heven ya’ i stanap long 1914, taem Kraes i sidaon long jea blong hem olsem King long Kingdom blong heven. ?Be olsem wanem long ‘nyufala wol’?

4. (a) ?Long 1919, wanem samting i kamaot we ol man oli no save long hem? (b) ?Wanem ya ‘nesen we i bon wantaem,’ mo wanem ya ‘kantri we i harem nogud blong bonem pikinini blong hem’?

⁴ Long 1919, Jeova i mekem smol grup blong ol tabu Kristin oli fri long kalabus blong Bigfala Babilon. (Revelesen 18:4) Ol lida blong Krisendom oli no save nating se wan bigfala samting olsem bambae i hapen. Baebol i tokbaot samting ya, i se: “?Hu i harem samting olsemia finis? ?Hu i bin luk ol samting we i olsemia? ?Bambae wan kantri i save kamaot long wan dei nomo olsem we woman i harem nogud blong bonem pikinini? ?Bambae wan nesen i save bon wantaem?” (Aesea 66:8) Taem tabu kongregesen i kamaot wantaem long fored blong ol nesen, olsem ol friman, oli rili olsem wan nesen we “i bon wantaem.” ?Be, “kantri” ya i minim wanem? Hem i minim wan kantri long saed blong speret we, long sam fasin, hem i sem mak long kantri blong Isrel bifo. Hemia ples blong wok we nyufala “nesen” ya i kasem. Long taem blong yumi, ol profet tok long saed blong Paradaes, we buk blong Aesea i tokbaot, oli stap kamtru long saed blong speret long ples ya. (Aesea 32:​16-20; 35:​1-7; skelem wetem Hibrus 12:​12-14.) Nomata weples wan Kristin i laef long hem, be hem i stap long “kantri” ya.

5. ?Wanem stampa samting i stanap long 1919? Eksplenem.

⁵ ?Olsem wanem samting ya i joen wetem “nyufala wol” long profet tok blong Pita? Nyufala “nesen” ya, we i bon long 1919 long wan “kantri” we i stanap bakegen, i mas kam wan bigfala ogenaesesen long ful wol. Insaed long hem, bambae i gat ol man blong presem Jeova we tabu speret i makemaot, mo ol man tu we tabu speret i no makemaot. Ogenaesesen ya bambae i pastru long Amageden, i go insaed long nyufala wol blong God. Long rod ya, yumi save talem se, nesen ya i olsem stampa blong bigfala grup blong ol man we oli gat stret fasin, hemia nyufala wol, we bambae i stap afta we wol blong Setan i lus.a Kam kasem 1935, ol tabu Kristin, olsem wan grup, oli hivap long kantri ya we i stanap bakegen. Stat long 1935 kasem naoia, wok blong hivimap bigfala hif blong ol narafala sipsip i kam strong moa. Tede, kolosap se namba blong olgeta i kasem faef milyan. (Revelesen 14:​15, 16) ?Olsem wanem? ?“Kantri” ya i smol long olgeta? No gat, oli save seftem ol mak blong hem, oli kam bigwan moa sipos oli nidim. (Aesea 26:15) Yes, yumi glad tumas blong luk we namba blong ol man i stap gru, taem ol tabu man oli stap fulumap “kantri” ya wetem “ol kakae”​—hemia ol gudfala kakae long saed blong speret, we oli givim paoa. (Aesea 27:6) ?Be wanem wok blong ol narafala sipsip ya long “kantri” blong ol man blong God we i stanap bakegen?

Ol Man Narafala Kantri Oli Wok Strong Long “Kantri” Ya

6. ?Olsem wanem ol man narafala kantri oli wok strong long “kantri” blong ol man blong God?

⁶ Olsem ol proselaet long kantri blong Isrel we oli obei long Loa blong Moses, tede, bigfala hif blong man long “kantri” we i stanap bakegen, oli obei long ol loa blong Jeova. From we ol tabu brata blong olgeta oli tijim olgeta, oli lego ol gyaman wosip fulwan, mo oli tingbaot blad olsem wan tabu samting. (Ol Wok 15:​19, 20; Galesia 5:​19, 20; Kolosi 3:5) Oli laekem Jeova long olgeta hat, olgeta maen, olgeta laef, mo long olgeta paoa blong olgeta. Mo oli laekem ol man we oli stap raonabaot long olgeta, oli mekem i gud long olgeta, olsem we oli stap mekem i gud long olgeta bakegen. (Matyu 22:37; Jemes 2:8) Long Isrel bifo, ol proselaet oli givhan blong bildim tempel blong Solomon, mo oli sapotem wok blong stanemap trufala wosip bakegen. (1 Kronikel 22:2; 2 Kronikel 15:​8-14; 30:25) Tede, bigfala hif blong man tu, oli joen long wok blong bildim ol samting. Eksampel, oli givhan blong bildimap ol kongregesen mo ol seket. Antap long hemia, oli bildim ol trufala haos, olsem ol Haos Kingdom, ol Haos Asembli, mo ol branj ofis.

7. ?Afta we ol man Isrel oli kamaot long kalabus, wanem i hapen long Jerusalem taem i no gat naf man long laen blong Livae blong mekem ol wok long tempel?

⁷ Long 537 B.K.T., taem ol man Isrel oli aot long kalabus long Babilon mo oli kambak long ples blong olgeta, oli stat blong mekem ol wok long ples we tempel i stap bifo. Be ol Livaet we oli kambak wetem olgeta, oli no plante. Taswe, ol Netinim​—ol man narafala kantri we oli sakomsaes, we fastaem oli givhan long ol Livaet​—oli kasem moa wok long saed blong tempel. Be, oli neva kam sem mak olsem ol tabu pris long laen blong Eron.b​—Esra 7:24; 8:​15-20; Nehemaea 3:​22-26.

8, 9. ?Olsem wanem ol narafala sipsip oli joen moa blong mekem tabu wok long ol las dei?

⁸ Tede, ol tabu Kristin oli folem eksampel ya. Taem “en” i stap kam kolosap moa, ol tabu man we oli stap yet long “kantri” blong ol man blong God, namba blong olgeta i stap godaon bigwan. (Daniel 12:9; Revelesen 12:17) From samting ya, naoia, bigfala hif blong man i mekem bighaf blong ol ‘tabu wok.’ (Revelesen 7:15) Ol tabu brata blong olgeta oli soemaot rod, nao ‘oltaem oli mekem wan sakrifaes long God, we i blong presem hem. Sakrifaes ya i olsem frut blong maot blong olgeta, we oli talemaot nem blong hem long ol man.’ Oli no foget tu blong ‘mekem ol gudfala fasin, mo blong seraot olting blong olgeta wetem ol narafala.’ Oli save se, ‘ol kaen sakrifaes ya, God i glad tumas long olgeta.’​—Hibrus 13:​15, 16.

⁹ Mo tu, evri yia, namba blong bigfala hif blong man i stap go antap long plante handred taosen. Taswe, bitim bifo, i mas gat moa man blong lukaot long olgeta. Bifo, ol tabu Kristin nomo oli mekem wok ya. Naoia, ol narafala sipsip oli stap mekem wok ya blong lukaot long bighaf blong ol kongregesen, ol seket, ol distrik, mo ol branj. Long 1992, sam long olgeta oli gat jans blong joen long sam miting blong ol komiti blong Hed Kampani. Oli stap olsem ol man blong givhan nomo, oli no joen blong mekem laswan disisen long wan samting. Be, ol narafala sipsip ya oli stap fasgud long ol tabu brata blong olgeta, mo oli harem se hemia i wan nambawan blesing we oli gat blong sapotem olgeta, olsem slef ya we i stret mo waes we Jeova i putumap.​—Matyu 25:​34-40.

“Olsem Wan Jif”

10, 11. ?Folem eksampel blong samfala man Filistaen, olsem wanem sam man we bifo oli enemi blong ol man blong God, oli jenisim tingting blong olgeta? ?Wanem frut i kamaot from?

¹⁰ Profet tok long Sekaraea 9:​6, 7 i tokbaot fasin ya we slef we i stret mo waes bambae i givim moa wok long ol narafala sipsip. Long tufala vas ya, yumi ridim se: “Bambae mi finisim fasin flas blong man Filistaen. Mo bambae mi tekemaot ol samting we i gat blad long olgeta long maot blong hem. Mo ol samting we oli nogud olgeta, we hem i holem bitwin long ol tut blong hem, bambae mi tekemaot. Nao bambae hem i stap olsem we hem i blong God blong yumi. Mo bambae hem i mas kam olsem wan jif long Juda, mo Ekron i mas kam olsem man Jebusaet.”c Ol man Filistaen oli rili bigfala enemi blong ol man blong Jeova, olsem wol blong Setan tede. (1 Jon 5:19) Ol ami oli spolem ol man Filistaen, olsem wan grup. Sem mak nao, i no longtaem, wol ya wetem olgeta haf blong hem long saed blong skul, politik, mo bisnes, bambae oli kasem bigfala kros blong Jeova, blong spolem olgeta.​—Revelesen 18:21; 19:​19-21.

¹¹ Be, tok blong Sekaraea i soem se, sam man Filistaen oli jenisim tingting blong olgeta. Samting ya i soem se tede, sam man blong wol bambae oli no gohed blong stap olsem ol enemi blong Jeova. Bambae oli lego wosip blong ol aedol blong skul wetem ol rabis kastom mo ol nogud sakrifaes blong hem, nao oli kam klin long fes blong Jeova. Long taem blong yumi, ol man “Filistaen” ya we oli jenisim tingting blong olgeta, oli stap insaed long bigfala hif blong man.

12. ?Long taem blong yumi, olsem wanem “Ekron” i kam “olsem man Jebusaet”?

¹² Profet tok ya i talem se bigfala taon blong ol man Filistaen, Ekron, bambae i kam “olsem man Jebusaet.” Bifo, ol man Jebusaet tu oli enemi blong ol man Isrel. Jerusalem i stap long han blong olgeta gogo kasem taem we Deved i winim olgeta, ale hem i tekemaot Jerusalem long han blong olgeta. Be, i klia se, sam long olgeta we ol man Isrel oli no kilim olgeta oli ded long faet, oli kam ol proselaet. Oli wok olsem slef long kantri blong Isrel. Mo tu, oli gat bigfala blesing blong joen long wok blong bildim tempel. (2 Samuel 5:​4-9; 2 Kronikel 8:​1-18) Tede, “ol man Ekron,” we oli jenisim laef blong olgeta blong wosip long Jeova, olgeta tu oli gat blesing blong wok long “kantri” we slef ya we i stret mo waes i stap lukaot long hem.

13. ?Hu ya ol jif long taem bifo?

¹³ Sekaraea i talem se man Filistaen bambae i kam olsem jif long Juda. Hibru wod ya ʼal·luphʹ, taem oli tanem i kam “jif,” hem i minim “lida blong wan taosen man” (“kiliak”). Hemia wan wok we i hae tumas. I luk olsem se faswan nesen blong Idom, hem i gat 13 jif nomo. (Jenesis 36:​15-19) Baebol i no yusum tumas wod ya “jif,” taem i stap tokbaot ol man Isrel. Be plante taem, hem i yusum wod ya “hed (lida) blong wan taosen.” Taem Moses i singaot sam man blong oli kam stanap long fes blong hem from ful nesen blong Isrel, hem i singaot “ol hed blong ol taosen blong Isrel.”d I gat 12 hed olsem, mo i klia se i gat wan man nomo, Moses, we i hae moa long olgeta. (Namba 1:​4-16) I sem mak long plan blong ami. Kapten no king nomo, i hae moa long ol jif blong ol taosen.​—2 Samuel 18:​1, 2; 2 Kronikel 25:5.

14. ?Tede, olsem wanem “Filistaen” i kam olsem wan jif?

¹⁴ Profet tok blong Sekaraea i no talem se man Filistaen ya we i tanem tingting blong hem, bambae i kam wan jif long Isrel, no gat. I no save hapen olsem, from we man ya i no wan prapa man Isrel. Be hem i save kam olsem wan jif, i holem wan hae wok we i olsem wan jif. Mo i tru se samting ya i hapen. Namba blong ol tabu Kristin i stap godaon, mo plante blong olgeta we oli laef yet, oli no save mekem bigfala wok from we oli olfala tumas. Taswe, ol narafala sipsip we oli kasem gudfala trening, oli givhan taem i gat nid. Oli no wantem tekem ples blong ol tabu brata blong olgeta. Be slef ya we i stret mo waes i givim raet long olgeta, folem nid blong “kantri” ya. Olsem nao, ogenaesesen blong God i save gohed long fasin we i gat oda. Yumi save luk samting ya long wan narafala profet tok tu.

Ol Pris Mo Ol Man Blong Wokem Garen

15. (a) ?Hu ya ol “pris blong Jeova,” we Aesea 61:​5, 6 i tokbaot, mo wetaem bambae oli mekem wok ya fulwan? (b) ?Hu ya ol “strenja” we oli wokem garen blong ol man Isrel, mo long saed blong speret, wok ya i minim wanem?

¹⁵ Long Aesea 61:​5, 6, yumi ridim se: “Ol strenja bambae oli stanap, mo bambae oli lukaot long ol kampani blong sipsip blong yufala. Mo ol man narafala kantri bambae oli wokem garen blong yufala, mo oli lukaot long ol rop blong yufala we yufala i stap mekem waen long frut blong hem. Mo long saed blong yufala, bambae oli singaotem yufala se ol pris blong Jeova. Bambae oli save talem se yufala i minista blong God blong yumi. Bambae yufala i kakae ol gudfala samting blong ol nesen, mo bambae yufala i toktokgud long saed blong yufala, long paoa blong ol nesen ya.” Tede, ol tabu Kristin nao, oli “ol pris blong Jeova.” Fulwan mining blong profet tok ya bambae i kamtru taem oli wok long Kingdom blong heven, olsem “ol pris blong Jeova . . . , ol minista blong God blong yumi.” (Revelesen 4:​9-11) ?Hu ya ol “strenja” we oli man blong wokem garen? Hemia ol narafala sipsip, we oli stap long “kantri” blong Isrel blong God. ?Wanem ol wok ya we i stap long han blong olgeta, blong lukaot long ol sipsip, wokem garen, mo lukaot long ol rop we oli mekem waen long frut blong hem? Impoten mining long saed blong speret se, ol wok ya oli joen wetem fasin blong halpem, fidim, mo hivimap ol man.​—Aesea 5:7; Matyu 9:​37, 38; 1 Korin 3:9; 1 Pita 5:2.

16. ?Long fyuja, hu bambae i lukaot long olgeta wok long “kantri” blong ol man blong God?

¹⁶ Naoia, smol namba nomo blong ol man Isrel long saed blong speret oli stap yet long wol ya. Mo oli stap joen yet long ol wok long saed blong speret, olsem wok blong lukaot long ol sipsip, mekem garen, mo lukaot long rop ya we oli stap mekem waen long frut blong hem. Be taem fulwan kongregesen blong ol tabu Kristin oli go joen wetem Kraes, bambae ol narafala sipsip oli karem olgeta wok ya. Long taem ya, wok we i gohed long wol ya blong lukaot long “kantri” ya, bambae i stap long han blong ol narafala sipsip we oli nafgud, we buk blong Esikel i tokbaot olgeta olsem wan grup blong ol jif.​—Esikel, japta 45, 46.e

“Kantri” Ya i Stanap Strong

17. ?Long ol las dei ya, olsem wanem Jeova i stap mekemrere ol samting?

¹⁷ !Yes, bigfala hif blong man i no nid blong fraet! Jeova i mekemrere finis ol rod blong givhan long olgeta. Long ol las dei ya, samting we i impoten tumas i kamaot long wol, hemia wok blong hivimap mo blong putum mak long ol tabu Kristin. (Revelesen 7:3) Jeova i mekem sua se wok ya i gohed. Be long semtaem, hem i tekem ol narafala sipsip oli kam joen wetem olgeta, long kantri long saed blong speret we i stanap bakegen. Long ples ya, oli kasem kakae long saed blong speret mo trening blong folem Kristin fasin blong laef. Mo tu, oli kasem gudfala tijing olsem wanem blong mekem tabu wok, wetem ol wok blong lukaot. From samting ya, oli talem bigfala tangkyu long Jeova mo long ol tabu brata blong olgeta.

18. ?Tru long wanem taem long fyuja, bambae ol narafala sipsip oli holemstrong long God long “kantri” blong Isrel long saed blong speret?

¹⁸ Taem Gog blong Magog i mekem laswan faet blong hem agensem ol man blong God, bambae ol narafala sipsip oli stanap strong wetem smol grup blong ol tabu Kristin we oli stap “long kantri we i olsem open ples nomo, i no gat stonwol blong blokem.” Taem ol narafala sipsip oli laef tru long bigfala trabol we i spolem ol nesen, mo taem oli go insaed long nyufala wol blong God, bambae oli stap yet long “kantri” ya. (Esikel 38:11; 39:​12, 13; Daniel 12:1; Revelesen 7:​9, 14) Taem oli gohed blong stap tru long God, bambae oli neva lego nambawan ples ya.​—Aesea 11:9.

19, 20. (a) ?Long nyufala wol, wanem bigfala wok blong lukaot we bambae ol man we oli stap long “kantri” ya oli haremgud long hem? (b) ?Wetem strong tingting, yumi lukluk i go long wanem taem?

¹⁹ Bifo, ol man nomo oli king long Isrel, mo ol pris oli kamaot long laen blong Livae. Long nyufala wol, man we i lukaot long ol Kristin, hem i hae moa long olgeta. Aninit long Jeova God, bambae oli obei long bigfala Hae Pris mo King, Jisas Kraes, mo oli obei long ol 144,000 narafala pris mo king we oli rul wetem hem​—we bifo, oli save sam long olgeta olsem ol Kristin brata mo sista blong olgeta long wol ya. (Revelesen 21:1) Ol man we oli stap long kantri ya long saed blong speret mo oli stap tru long God, bambae oli laef long wol ya taem i kam wan trufala paradaes bakegen. Bambae oli glad tumas long ol blesing, we oli olsem meresin blong tekemaot sik blong ol man. Bambae oli kasem ol blesing ya tru long Nyufala Jerusalem.​—Aesea 32:1; Revelesen 21:2; 22:​1, 2.

²⁰ Bigfala kat blong Jeova long heven, i stap ron i go blong mekem ol stampa tingting blong hem oli kamtru, mo i no gat samting i save stopem. Long semtaem, yumi evriwan i stap lukluk i go long fyuja, wetem strong tingting blong mekem olgeta wok we hem i givim long yumi. (Esikel 1:​1-28) !Taem ol stampa tingting ya oli kamtru fulwan, tingbaot bigfala glad we bambae i kamaot, taem Jeova i win mo i mekem nem blong hem i tabu long nambawan fasin! Long taem ya, olgeta samting we God i bin wokem, bambae oli singsing long bigfala voes, olsem singsing blong Revelesen 5:​13 i talem, se: “God ya we i stap sidaon long bigfala jea blong hem, mo Smol Sipsip ya tu, yumi mas presem tufala, yumi mas ona long tufala, yumi mas leftemap nem blong tufala, mo yumi mas talemaot paoa blong tufala, gogo i no save finis.” Nating se yumi gat hop blong go long heven no blong laef long wol ya, yumi wantem tumas blong stap long taem ya, blong joen long nambawan singsing ya blong presem God.

[Ol futnot]

?Yu Yu Ansa Olsem Wanem?

◻ ?Wanem “kantri” i stanap bakegen long 1919, mo olsem wanem ol man oli kam fulap long hem?

◻ ?Olsem wanem ol narafala sipsip oli kasem moa wok long “kantri” blong ol man blong God, taem oli kam strong bakegen?

◻ ?Olsem wanem sam memba blong bigfala kampani oli “olsem man Jebusaet”? ?Olsem wanem oli “olsem wan jif long Juda”?

◻ ?Ol narafala sipsip we oli stap tru long God, bambae oli stap long “kantri” ya go kasem wetaem?

[Tok blong pija long pej 23]

Filistaen long taem blong yumi bambae i “olsem wan jif long Juda”

[Tok blong pija long pej 24]

Ol tabu Kristin mo ol narafala sipsip oli wok wanples long kantri ya long saed blong speret