Taem Famle i Muv i Go Long Narafala Kantri—Ol Traem Mo Ol Blesing We Oli Kasem

PLANTE milian man oli stap livim ples blong olgeta blong muv i go long wan narafala kantri. Oli hop se bambae oli statem wan niufala laef long kantri ya. Tede, i gat bitim 20 milian man we oli lego kantri blong olgeta blong go laef long Yurop; bitim 26 milian man we oli stap long Yunaeted Stet oli bon long narafala kantri bifo we oli kam stap long kantri ya; mo long Ostrelia tu, i gat moa long 21 pesen blong ful populesen we oli bon long narafala kantri. Ol famle ya we oli aot long kantri blong olgeta blong go long narafala kantri, oli mas traehad blong lanem wan niufala lanwis, mo oli mas lan long wan niufala kalja.

Plante taem, ol pikinini oli kwik moa blong lanem lanwis blong niufala kantri blong olgeta, mo fasin blong tingting blong olgeta bambae i stat folem niufala lanwis ya. Maet i nidim moa taem long papa mama blong oli lanem samting ya. Taem ol pikinini oli gruap long kantri ya we papa mama blong olgeta oli harem se oli strenja nomo long hem, ol problem long saed blong lanwis oli save blokem papa mama mo ol pikinini blong oli no moa storian gud tugeta. Hemia wan problem we plante oli faenem i had blong stretem.

Be i no niufala lanwis nomo we i save gat paoa long tingting blong ol pikinini. Kalja blong niufala kantri i save gat paoa long ol fasin blong olgeta tu. Maet ol papa mama oli faenem i had blong kasem save ol filing blong ol pikinini blong olgeta. Taswe, ol papa mama we oli aot long kantri blong olgeta blong stap long narafala kantri, oli kasem sam traem we oli defren long ol narafala papa mama taem oli ‘stretem mo trenem tingting blong [ol pikinini blong olgeta] olsem we Jeova i wantem.’—Efesas 6:4, NW.

Kasem Tingting Mo Hat Tu—Wan Traem

Ol Kristin papa mama oli gat wan wok mo oli wantem tumas blong mekem wok ya, hemia blong tijim ol pikinini blong olgeta long “klin lanwis” we i kamaot long Baebol. (Sefanaea 3:9, NW ) ?Be olsem wanem sipos ol pikinini oli no savegud lanwis blong papa mama blong olgeta? Bambae i had sipos ol pikinini oli toktok lanwis blong niufala kantri nomo, be papa mama i no naf blong toktok lanwis ya. ?Long taem ya olsem wanem papa mama i save tijim pikinini blong olgeta long ol loa blong Jeova? (Dutronome 6:7) Maet ol pikinini oli kasem save taem papa mama blong olgeta i toktok long lanwis. Be sipos ol tok ya oli no tajem hat blong ol pikinini, bambae ol pikinini ya oli kam olsem strenja nomo long prapa haos blong olgeta.

Pedro mo Sandra, tufala i aot long Saot Amerika blong go stap long Ostrelia, mo tufala i stap fesem hadtaem ya wetem tufala boe blong tufala.a Pedro i talem se: “Taem yu tokbaot ol samting long saed blong spirit, yu mas toktok wetem hat mo filing blong yu. Hemia i min se yu mas eksplenem ol tingting we oli dip mo we oli gat mining, taswe blong mekem olsem, yu mas savegud lanwis we yu yusum blong tokbaot ol samting ya.” Sandra i ademap se: “Sipos ol pikinini blong mitufala oli no kasem save gud lanwis blong mitufala, bambae oli no save kam strong long saed blong spirit. Maet oli no moa gat intres long ol tijing blong trutok, from we oli no luksave stamba rul we i stap biaen long ol tijing ya. Maet oli lusum fasin blong luksave ol samting long saed blong spirit, mo maet oli gowe long Jeova.”

Gnanapirakasam mo Helen, tufala i aot long Sri Lanka i muv i go long Jemani, mo naoia oli gat tu pikinini. Tufala i agri se: “Mitufala i ting se i impoten tumas we ol pikinini blong mitufala oli savegud lanwis blong mitufala long semtaem we oli stap lanem lanwis Jemani. I impoten we ol pikinini oli naf blong talemaot ol filing blong olgeta long mitufala, mo blong toktok wetem fulhat blong olgeta.”

Miguel mo Carmen tufala i livim Urugwae blong go stap long Ostrelia. Tufala i talem se: “Ol papa mama, olsem mifala, we oli go laef long wan narafala kantri, oli mas wokhad. Oli mas lanemgud niufala lanwis blong kantri ya gogo oli naf blong kasem save mo yusum lanwis ya blong eksplenemgud evri samting long saed blong spirit long ol pikinini blong olgeta. Sipos oli no naf blong lanem niufala lanwis ya, oli mas tijim ol pikinini blong olgeta blong oli savegud lanwis blong kantri blong olgeta.”

Wan Disisen Blong Ful Famle

Ol famle we oli laef long wan narafala kantri oli mas tekem wan impoten disisen blong mekem se evriwan oli haremgud long saed blong spirit. Oli mas jusum se long wanem lanwis nao “bambae Jeova i tijim olgeta.” (Aesea 54:13, NW ) Sipos i gat wan kongregesen we i toktok lanwis blong famle ya klosap long ples blong olgeta, maet bambae oli wantem joen long kongregesen ya. No maet oli jusum blong go long ol miting blong wan kongregesen we i toktok lanwis blong niufala kantri we oli stap long hem naoia. ?Wanem ol samting we i save givhan long olgeta blong save sipos oli mas jusum lanwis blong olgeta no niufala lanwis ya?

Demetrios mo Patroulla, tufala i livim Gris blong go stap long Inglan. Faefala pikinini blong tufala oli gruap long Inglan. Tufala i eksplenem wanem i givhan long tufala blong tekem stret disisen: “Fastaem, famle blong mifala i go long ol miting long wan kongregesen we i toktok lanwis Grik. Samting ya i givhan bigwan long mitufala papa mama, be biaen, mitufala i luk we ol pikinini oli no stap gohedgud long saed blong spirit. Oli kasem save bighaf blong lanwis Grik, be taem oli mas lanem ol dip tijing long saed blong spirit long lanwis ya, nao i hadwok blong olgeta. Mitufala i luksave samting ya from we ol pikinini oli gru sloslo nomo long saed blong spirit. Taswe, olsem wan famle mifala i tekem disisen blong go long ol miting blong wan kongregesen we i toktok Inglis. Kwiktaem nomo, mitufala i luk ol gudfala frut we disisen ya i karem long ol pikinini blong mitufala. Oli kam strong long saed blong spirit. I no bin isi nating blong tekem disisen ya, be long famle blong mifala, mifala i luk we disisen ya i waes.”

Evriwan long famle ya oli gohed blong toktok lanwis blong papa mama, mo oli kasem plante gudfala frut. Ol pikinini blong famle ya oli talem se: “I gud tumas we mifala i save toktok moa long wan lanwis. Nating se faswan lanwis blong mifala hemia Inglis, be from we mifala i toktok lanwis Grik tu, mifala i save joengud tugeta olsem wan famle, speseli wetem ol bubu blong mifala. Samting ya i halpem mifala blong haremsave filing blong ol man we oli kamaot long ol narafala kantri, mo from we mifala i lanem tu lanwis finis, mifala i ting se mifala i naf blong lanem wan narafala lanwis bakegen. Taswe, taem mifala i stap gruap, famle blong mifala i muv i go long wan narafala ples blong givhan long wan kongregesen blong man we oli toktok lanwis blong Albania.”

Christopher mo Margarita, tufala tu i livim Saepras blong go stap long Inglan, mo tufala i lukaot long trifala pikinini blong tufala long ples ya. Famle ya i jus blong joen long wan kongregesen we i toktok lanwis Grik. Tede, Nikos, boe blong tufala, i wok olsem wan elda long wan kongregesen we i toktok lanwis Grik. Hem i talem se: “Ol brata oli pulum mifala blong mifala i joenem niufala kongregesen blong olgeta we oli toktok lanwis Grik, we i jes stanap long taem ya. Famle blong mifala i luk samting ya olsem wan tiokratik wok.”

Margarita i talem se: “Taem tufala boe i kasem seven mo eit yia blong tufala, tufala i joen long Tiokratik Skul. Mitufala, papa mama, i wari lelebet from we tufala boe i no savegud lanwis Grik. Nating se i olsem, taem ol boe oli gat wan tok blong givim, hem i kam olsem wan wok we ful famle i mas joen long hem. Nao mifala i spenem plante aoa blong givhan long olgeta rerem tok blong olgeta.”

Joanna, gel blong famle ya, i talem se: “Mi rimemba taem Papa i tijim lanwis Grik long mifala. Hem i stap raetem alfabet long wan blakbod long haos, mo mifala i mas traehad blong lanem alfabet ya. Sam man oli spenem plante yia blong stadi long wan lanwis. Be from we Mama mo Papa oli halpem mifala, mifala i lanem lanwis ya Grik, kwiktaem nomo.”

Sam famle oli joen long wan kongregesen we ol man blong hem oli toktok lanwis blong kantri blong olgeta, from we papa mama i harem se blong ‘savegud olgeta samting we God i wantem,’ mo blong gohed gud long saed blong spirit tu, i moa gud sipos oli kasem tijing long prapa lanwis blong olgeta. (Kolosi 1:9, 10; 1 Timoti 4:13, 15) No maet famle i ting se sipos oli stap toktok prapa lanwis blong olgeta, bambae oli save tijim trutok long ol manples blong olgeta, we olgeta tu oli aot i kam long narafala kantri.

Defren olgeta, maet wan famle i harem se i moa gud sipos oli stap go long ol miting long wan kongregesen we i toktok lanwis blong niufala kantri ya we oli stap long hem. (Filipae 2:4; 1 Timoti 3:5) Ful famle i mas storian tugeta long saed blong samting ya. Biaen, hed blong famle i mas prea long Jeova blong i lidim hem blong i tekem wan gudfala disisen. (Rom 14:4; 1 Korin 11:3; Filipae 4:6, 7) ?Wanem ol advaes we i save givhan long ol famle long saed ya?

Sam Advaes We i Wokgud

Pedro mo Sandra, we yumi tokbaot tufala fastaem, tufala i talem se: “Mifala i putum wan rul se long haos blong mifala, mifala i mas toktok lanwis Spen nomo. Olsemia mifala i meksua se bambae mifala i no lusum prapa lanwis blong mifala. Be i no isi blong folem rul ya, from we ol boe oli save se mitufala i kasem save Inglis lanwis tu. Sipos mifala i no holem rul ya, ating bambae i no longtaem ol boe oli no moa save toktok lanwis blong Spen.”

Miguel mo Carmen, we yumi tokbaot tufala finis tu, tufala i talem se: “Sipos oltaem, ol papa mama oli yusum prapa lanwis blong olgeta taem oli lidim famle stadi mo taem oli tokbaot vas blong dei, i sua we bambae ol pikinini oli lanem stamba blong lanwis ya. Be bambae oli no lanem stamba nomo—bambae oli lanem olsem wanem blong eksplenem gud evri samting long saed blong spirit long lanwis ya.”

Miguel i ademap se: “I gud blong mekem ol pikinini oli laekem wok blong prij. Teritori blong mifala i kavremap bighaf blong wan bigfala taon. Taswe, mifala i mas spenem plante aoa insaed long trak, blong faenem ol man we oli toktok lanwis blong mifala. Mifala i stap yusum taem ya blong mekem sam pleplei we oli stanap long Baebol, mo blong tokbaot ol impoten samting. Taem mifala i go prij, mi traem mekem plan blong visitim plante long ol man we oli bin soem intres long Baebol. Olsemia, mi sua se bifo long en blong dei, ol pikinini oli bin joen long wan nambawan storian.”

Dil Wetem Wan Defren Kalja

Tok blong God i leftemap tingting blong ol yangfala se: “Pikinini blong mi, plis yu lesin long papa blong yu taem hem i stretem yu. Mo yu no mas lego loa blong mama blong yu.” (Ol Proveb 1:8, NW ) Be, problem i kamaot taem fasin blong papa blong stretem ol pikinini, mo “loa” blong mama, oli stanap long kalja blong papa mama we i defren olgeta long kalja we ol pikinini oli gruap long hem.

I tru se hed blong famle nomo i mas jusum olsem wanem blong lidim famle blong hem. Hem i no mas letem fasin blong ol narafala famle i gat paoa long hem. (Galesia 6:4, 5) Be sipos ol papa mama oli stap storiangud wetem ol pikinini blong olgeta, bambae i isi moa long ol papa mama blong oli akseptem sam niufala kastom.

I tru se, plante long ol kastom mo ol fasin blong ol rij kantri oli save spolem ol Kristin long saed blong spirit. Ol miusik mo ol pleplei oli leftemap fasin blong slip olbaot, fasin griri, mo fasin rebel. (Rom 1:26-32) Ol Kristin papa mama oli no mas kam slak long responsabiliti blong olgeta. Oli mas lukaot gud long wanem miusik mo wanem pleplei we ol pikinini blong olgeta oli stap jusum, nating se papa mama ya i no savegud lanwis. Papa mama i mas stanemap ol rul mo oli no mas jenisim ol rul ya. Be maet bambae i no isi blong mekem olsem.

Carmen i talem se: “Plante taem, mitufala i no kasem save ol tok blong ol miusik we ol pikinini oli stap lesin long hem. Maet tiun blong miusik i oraet, be sipos oli stap yusum ol tok we i gat tu mining blong hem, no oli folem fasin blong toktok we i doti, mitufala i no kasem save.” ?Papa mama ya i mekem wanem blong winim problem ya? Miguel i talem se: “Mitufala i spenem plante taem wetem ol pikinini blong tijim olgeta long denja blong ol doti miusik, mo mifala i traem halpem olgeta blong oli jusum sam miusik we Jeova i glad long hem.” Yes, ol papa mama oli mas gat fasin luksave mo oli no mas mekem i strong tumas taem oli dil wetem wan defren kalja.—Dutronome 11:18, 19; Filipae 4:5.

Kasem Ol Blesing

Ol papa mama oli mas spenem plante moa taem mo oli mas wokhad moa blong tijim pikinini blong olgeta taem olgeta ya oli gruap long narafala kantri. Samting ya i tru tumas. Be papa mama wetem ol pikinini tu, olgeta evriwan i save kasem blesing from ol traehad blong olgeta.

Azzam mo waef blong hem, Sara, tufala i livim Teki blong go stap long Jemani. Long ples ya tufala i lukaot long ol trifala pikinini blong tufala. Naoia, faswan pikinini boe blong tufala i stap wok long branj ofis blong ol Witnes blong Jeova long Selters, Jemani. Azzam i talem se: “I gat wan samting we i gud tumas long saed blong ol pikinini, hemia se oli naf blong wokem ol gudfala fasin blong tu defren kalja wantaem.”

Antonio mo Lutonadio, tufala i livim Angola i go long Jemani. Tufala i lukaot long ol naen pikinini blong tufala. Famle ya i save toktok lanwis blong Lingala, Franis, mo Jemani. Antonio i talem se: “From we famle blong mifala i save toktok long ol defren lanwis ya, mifala i save prij long ol man blong defdefren kantri. Mo mifala i haremgud tumas from.”

Wan man wetem waef blong hem, tufala i livim Japan blong muv i go long Inglan. Tufala pikinini blong tufala oli save toktok lanwis Japan mo Inglis tu. Tufala i ting se hemia wan nambawan janis blong tufala. Tufala yangfala ya oli se: “From we mitufala i savegud tufala lanwis ya, i isi long mitufala blong faenem wok. Mitufala i gat janis blong joen long ol bigfala asembli we oli holem long lanwis ya Inglis. Mo long semtaem, mifala i gat spesel janis ya blong joen long kongregesen we oli toktok lanwis Japan. I gat bigfala nid long kongregesen ya.”

Yu Save Win

Ol hadtaem we oli kamaot taem ol pikinini oli gruap long wan kantri we ol man oli gat wan defren kalja, hem i wan traem we ol man blong God oli bin fesem finis long taem we oli raetem Baebol. Papa mama blong Moses, tufala i winim traem ya, nating se Moses i gruap long Ijip. (Eksodas 2:9, 10) Plante long ol man Jiu we oli kalabus long Babilon, oli tijim gud ol pikinini blong olgeta mekem se olgeta ya oli wantem tumas blong gobak long Jerusalem, blong stanemap trufala wosip bakegen.—Esra 2:1, 2, 64-70.

Tede i sem mak nomo. Ol Kristin papa mama oli save win. Maet bambae oli kasem semfala blesing olsem tufala papa mama ya, we tufala i harem ol pikinini blong tufala i talem se: “Famle blong mifala i joengud from lav we Papa mo Mama tufala i soem taem tufala i kea long mifala. Oltaem mifala i storiangud tugeta. Mifala i glad blong joen long bigfala famle we i stap mekem wok blong Jeova long fulwol.”

[Futnot]

[Tok blong pija long pej 24]

Sipos yufala i toktok lanwis blong yufala nomo long haos, bambae ol pikinini oli kasem gud save long lanwis ya

[Tok blong pija long pej 24]

Ol pikinini we oli toktok lanwis blong kantri blong famle blong olgeta, oli save frengud wetem ol bubu blong olgeta

[Tok blong pija long pej 25]

Sipos yu stap stadi long Baebol wetem ol pikinini blong yu, bambae oli ‘savegud olgeta samting we God i wantem’