U Ka Rẹn Ra?
Ivbi e Rom gha kue na re ọmwa ne iran kan mu erhan, vbe na ghee Jesu ye uvun okuta na re emwa yi ra?
EMWA nibun wa rẹn okha ọghe vbene a ya kan e Jesu kevbe izigan eva mu erhan hẹ. (Mat 27:35-38) Sokpan emwa nibun keghi kha wẹẹ, ohoghe nọ ne Baibol na wẹẹ, a re Jesu ye idin na fian ye uwu uvun okuta.—Mak 15:42-46.
Emwa eso ni gbodan ghee Ebe Enẹ Ni Ta Okha Ọghe Jesu khare wẹẹ, emwi nẹi khian sẹtin sunu nọ, na re ọmwa na kan mu erhan ye idin vbe ẹghẹ ọghe Jesu. Iran yayi wẹẹ, ai khian wa mu uyi ye avbe izigan egbe vberriọ. Ọgbenbe ọkpa na tie ẹre Ariel Sabar, gi ima rẹn evbọzẹe ne emwa na gha mwẹ egbe iziro vberriọ vbe ebe iyẹn ọkpa na tie ẹre Smithsonian. Ọ khare wẹẹ: “Emwa ni do ozere ẹre a ghaa kan mu erhan, rhunmwuda ọni emwa eso ni rri egie ebe keghi roro ẹre wẹẹ, Ivbi e Rom i khian sẹtin dọlọ emwa vberriọ uwu yi ne iran vbe re iran vbene ọ khẹke.” Te Ivbi e Rom wa hoo ne avbe izigan wu uwu efa, rhunmwuda ọni iran mobọ sẹ ikun iran rae ye uhunmwu erhan ne avbe aranmwẹ do rri ọre. Iyeke ọni, iran sẹtin ya hẹ ikun iran ne aranmwẹ re kẹ, ye idin kẹkan.
Emwi ne emwa eso ni gualọ otọ emwi arre ta vbekpa Ivbi e Ju eso na gbelua, lughaẹn ne emwi ne emwa eso yayi. Vbe ukpo 1968, iran keghi miẹn ugboloko ọghe okpia ọkpa na gbe rua vbe ẹghẹ ọghe Jesu. Idin ọghe ẹgbẹe ọghe Ivbi e Ju ọkpa nọ rre Jerusalẹm, ẹre iran na miẹn avbe ugboloko na. Ẹkpẹti na viọ ugboloko orinmwi yi, ẹre avbe ugboloko na ghaa ye. Ugboloko ighighianwẹ rre usun ugboloko ne iran miẹn vbe uwu ẹre. A keghi ya ise nọ tan sẹ 11.5 centimeter (4.5 in.) kan rẹn mu erhan. E Sabar khare wẹẹ: “Ighighianwẹ ọghe Yehochanan na miẹn na, rhie ẹre ma wẹẹ emwi ne Baibol tae vbekpa vbene a ya re Jesu ye idin sẹtin gha re ẹmwata.” Nọnaghiyerriọ “ighighianwẹ ọghe Yehochanan rhie ẹre ma wẹẹ, Ivbi e Rom vbe gha dọlọ uwu iran yi ighẹ emwa na buohiẹn uwu gbe na kan mu erhan.”
Rhunmwuda ighighianwẹ ọghe Yehochanan, emwi ughughan ẹre emwa ghi yayi vbekpa vbene a ya kan e Jesu mu erhan. Sokpan ẹmwata nọ rrọọ ọre wẹẹ, a gele dọlọ uwu ọghe avbe izigan eso yi, a ma wa filo ikun iran ye uwu idin zẹvbe ne emwa eso tae. Rhunmwuda ọni, ma bẹghe ẹre wẹẹ, te emwi ne Baibol tae vbekpa vbene a ya re Jesu ye idin wa gba. Emwi na gualọ otọ ẹre miẹn na so igiẹ yọ wẹẹ, ẹmwata ẹre Baibol tae.
Yevbesọni e Jehova ka tae yotọ wẹẹ idin ọghe okpia ọkpa nọ fe, ẹre a khian re Jesu yi. Ma vbe rẹn wẹẹ, ọmwa rhọkpa i rrọọ nọ gha sẹtin mu idobo yọ ne emwi ne Jehova tae ghẹ sẹ.—Aiz 53:9; 55:11.