Inọta Ne Emwa Nọ
Vbọzẹe ne okha ọghe Matiu nọ dekaan ẹghẹ ne Jesu ya gha rre ọvbokhan na lughaẹn ne ọghe Luk?
Okha e Matiu nọ dekaan ẹghẹ ubiẹmwẹ e Jesu kevbe vbe ọ rre ọvbokhan lughaẹn ne ọghe Luk rhunmwuda asefẹn ughughan ẹre iran rhie aro tua.
E Josẹf ẹre Matiu mobọ guan kaẹn. E Matiu keghi guan kaẹn vbene ọ ya kpa e Josẹf odin hẹ vbe ọ ghi rẹn wẹẹ e Meri hanmwa, ọ yunu kaẹn imina ne Josẹf minaẹn ne odibo na rhan otọ emwi hia ma rẹn kevbe vbene ọ ya lele adia ọghe odibo nii hẹ. (Mat. 1:19-25) Matiu yevbe guan kaẹn vbene odibo ya tama e Josẹf vbe imina ne irẹn vbe Meri lẹ gha rrie Igipt kevbe imina ne odibo na vbe tama rẹn nọ werriegbe gha die otọ Izrẹl, kẹ kevbe vbene Josẹf vbe ẹgbẹe ọre ya do dia e Nazarẹti ya. (Mat. 2:13, 14, 19-23) Vbe ebe Matiu, uhunmwu ẹnrẹn ọkpa kevbe eva, igba erẹnrẹn ẹre Matiu sunu yi eni e Josẹf vbene ọ na sunu yi eni e Meri igba enẹ kẹkan.
E Meri ẹre Luk rhie aro tua. Ọ keghi guan kaẹn vbene odibo ighẹ Gebrẹl ya do gie Meri uhunmwu hẹ, otuẹ ne Meri mu gie Ẹlizabẹt ne ọtiọnrẹn kevbe vbene Meri ya rhie urhomwẹ gie Jehova hẹ. (Luk 1:26-56) E Luk vbe yunu kaẹn ẹmwẹ akhasẹ ne Simiọn tae nọ dekaan vbene Jesu khian ya rri oya hẹ. Vbe ọ guan kaẹn okhian ne Meri vbe ẹgbẹe ọre mu gha rrie Jerusalẹm vbe Jesu rre ukpo 12, ẹmwẹ ne Meri tae ẹre Luk gbẹn yotọ, ẹi re ọghe Josẹf. E Luk na vbe rhie tẹ wẹẹ, te Meri wa fẹko gha rria emwi hia nọ sunu vbe ekhọe. (Luk 2:19, 34, 35, 48, 51) Vbe ebe Luk, uhunmwu ẹnrẹn ọkpa kevbe eva, igba 12 ẹre Luk sunu yi eni Meri vbene ọ na sunu yi eni e Josẹf igba 3. Vbene a nanaẹn dee na, ọ vẹẹ na rẹn wẹẹ, vbene emwi ghaa ye hẹ ne Josẹf kevbe emwi nọ ru, ẹre Matiu guan kaẹn vbene Luk na rhie aro tua iwinna nọ bi ye Meri izabọ.
Vbene Matiu ya hae ye ugan ighẹ uniẹn ne Jesu la rre vbe lughaẹn ne ọghe Luk. Uniẹn ne Josẹf la rre ẹre Matiu hae ye ugan. Vbene ọ ya hae ye ugan rhiẹre ma wẹẹ, e Jesu ne Josẹf mu ye ọmọ biẹ ẹre ọ mwẹ asẹ nọ ya rri ọba yan ẹkete Devid. Vbọzẹe? Rhunmwuda, uniẹn Solomọn ne ovbi e Devid ẹre Josẹf la rre. (Mat. 1:6, 16) Sokpan uniẹn ne Meri la rre ẹre Luk hae ye ugan. Vbene ọ ya hae ye ugan rhiẹre ma wẹẹ, e Jesu ẹre ọ khẹke nọ rri ẹkete Devid vbe ukhu “vbe agbọn na.” (Rom. 1:3) Vbọzẹe? Rhunmwuda uniẹn Nathan ne ovbi e Devid ẹre Meri la rre. (Luke 3:31) Vbe Luk hae ye ugan uniẹn ne Jesu la rre, vbọzẹe ne ọ ma na gbẹn eni e Meri ladian zẹvbe ovbi e Heli? Rhunmwuda, erriọ ẹre a ruẹ ke otọ gha dee, eni ikpia ẹre a loo ya hae ye ugan uniẹn ne emwa ke rre. Vbe Luk khare wẹẹ Heli ọre erha e Josẹf, emwi ne ọ yae kha ọre wẹẹ, orhuaẹn Josẹf ẹre Heli ghaa khin.—Luk 3:23.
Uniẹn ne Jesu la rre ne Luk vbe Matiu hae ye ugan suigiẹ yọ wẹẹ, e Jesu ọre Mẹzaia ne avbe akhasẹ guan kaẹn. Ẹmwata nọ dekaan ọna wa dewuarorua sẹrriọ wẹẹ, ọ ma gi avbe Farisi kevbe Sadusi muan. Do fi ebanban, emwi ne Matiu vbe Luk gbẹn yotọ keghi re abọ ọkpa ọghe ẹyotọ nọ wegbe ne ima bọ amuẹtinyan ọghe ima yan kevbe osẹ nọ rhiẹre ma wẹẹ, ẹi mwẹ Osanobua ma mu eyan rẹn sẹ.