Ma Wa Miẹn Emwi Ne Kpataki Ruẹ Vbe Obọ Ọmamwaemwi Nọ Sẹre

IGIEMWI ESI ỌGHE EVBIBIẸ MWẸ

Vbọ ghi bu odẹ ukpo 1960, evbibiẹ mwẹ keghi ke Italy si gha rrie Kindersley nọ rre Saskatchewan vbe Canada. Vbọ ma he kpẹẹ vba, iran keghi miẹn odẹ ẹmwata yi, odẹ ẹmwata na ẹre ọ ghi do gha re emwi nọ ru ekpataki sẹ vbe ẹdagbọn ima. I ye yerre wẹẹ, vbe I ye kherhe, mẹ vbe ẹgbẹe mwẹ wa gha kpẹẹ vbe ikporhu rhunmwuda ọni, I zẹdia yae gbe ọdẹn wẹẹ, I ghaa ru iwinna arọndẹ ọghe ọyọmwabọ vbe I rre ukpo erẹnrẹn!

Obọ ma sẹ evbibiẹ mwẹ re, ọrheyerriọ iran keghi rhie igiemwi esi ye otọ, iran na sẹ emwi ni bun rae ne iran mieke na sẹtin ru sayọ vbe ugamwẹ e Jehova. Vbe igiemwi, vbe ukpo 1963 iran keghi khiẹnnẹ emwi ni bun ne iran mwẹ, ne iran mieke na sẹtin miẹn igho ya gha rrie asikoko ọghe etẹn ni ke ẹvbo ughughan rre na do vbe Pasadena nọ rre California vbe U.S.A. Vbe ukpo 1972, ma keghi si gha rrie Trail nọ rre British Columbia vbe Canada, ne ima ya ru iyobọ vbe eke na na zẹ urhuẹvbo Italy, ke eke ne ima ka gha ye gha rrie eke ne I kha na rrie odẹ ibiriki 620 (1,000 km). Iwinna akpehuan ẹre erha mwẹ ghaa ru vbe eke na na khiẹn emwi, ọ vbe gha dọlọe yi avbe emwi ni rhia vbe evba. Ẹkpotọ te kie nẹẹn ya gha miẹn igho ọrhẹnrhẹn, sokpan ọ keghi he ẹre ye otọ, nọ mieke na sẹtin rhie aro tua ugamwẹ e Jehova.

I wa gbọyẹmwẹ ye igiemwi esi ne evbibiẹ mwẹ rhie ye otọ ne imẹ vbe etẹn mwẹ eha nikẹre. Igiemwi esi ne iran rhie ye otọ keghi ma mwẹ emwi kpataki ne I i khian sẹtin mianmian ẹdẹ, ọni nọ wẹẹ: I gha mu ugamwẹ e Jehova karo, e Jehova gha gbaroghe mwẹ.​—Mat 6:33.

ẸGHẸ NE IMA YA SUẸN IWINNA UGAMWẸ ẸGHẸ HIA

Vbọ ghi rre ukpo 1980, I keghi rrie ọtẹn nokhuo ọkpa na tie ẹre Debbie rọnmwẹ, okhuo nọ mose kevbe nọ kakabọ hoẹmwẹ e Jehova ẹre ghaa nọ. Te ima wa gha hoo ne ima rhiegbe ye iwinna ugamwẹ ẹghẹ hia, rhunmwuda ọni, ọ ghi rre uki eha ne ima ru orọnmwẹ, e Debbie na suẹn iwinna arọndẹ. Vbe ọ ghi rre ukpo ọkpa ne ima ru orọnmwẹ, ma na gha rrie iko ọkpa na na gualọ iyobọ etẹn, mẹ na vbe deba ọvbokhan mwẹ gha ru iwinna arọndẹ.

Vbene ẹghẹ ya khian, egbe na wa wọọ ima, ma na ghi gha hoo ne ima kpa hin evba nii rre. Sokpan ma na ka mu ẹmwẹ na ma ọgbaroghe ọghe otako. Ọ ma zẹdẹ mu iyeke ẹmwẹ ma ima, ọ na ya ọghọ vbe ute tama ima wẹẹ: “Obọ uwa ẹre ọ ye. Wa rhie aro tua ọlọghọmwa ne uwa werriẹ aro daa, ne uwa gha te ya rhie aro tua afiangbe ne uwa he miẹn.” Ọna ọre ibude ne ima wa gha gualọ zẹẹ. (Psm 141:5) Ma keghi rhie owẹ lele ibude na vbobọvbobọ, ma na ghi do bẹghe ẹre wẹẹ, ma gele wa miẹn afiangbe ni bun vbe iwinna ugamwẹ ima. Emwa ni bun vbe iko ne ima ye na keghi wa gha hoo ne iran ru sayọ vbe ugamwẹ e Jehova, ya sẹ egbe avbe igbama kevbe etẹn ne ọdafẹn iran i re Osẹe Jehova. Ma wa miẹn emwi kpataki ruẹ vbe ọna. Ma keghi do bẹghe ẹre wẹẹ, ọ khẹke ne ima gha rhie aro tua afiangbe ne ima miẹn, ma ghi vbe zin egbe ne Jehova sọfurre ye ọlọghọmwa ke ọlọghọmwa ne ima ye. (Mai 7:7) Ma keghi dọlegbe do gha sọyẹnmwẹ, emwi hia na ghi do gha zẹye.

Emwa ni ka ya ga nẹ vbe isi ẹre etẹn ni ghaa ma ima emwi vbe owebe ọghe avbe arọndẹ nokaro ne ima yo ghaa khin. Iran keghi gie efoto eso ma ima, iran na vbe guan kaẹn ọlọghọmwa ne iran werriẹ aro daa kevbe afiangbe ne iran miẹn, ọna keghi ya ima gha hoo ne ima ya ga zẹvbe arọndẹ na gie yo isi. Rhunmwuda ọni, ma na ghi zẹ ọre vbe iro wẹẹ, ọna ẹre ima khian ya ẹdagbọn ima ru.

Ne ima mieke na sẹtin ru ọna, vbe ukpo 1984, ma keghi gha rrie iko na na zẹ urhuẹvbo e French vbe Quebec, ke British Columbia gha rrie evba gberra odẹ ibiriki 2,485 (4,000 km). Ọna rhie ma wẹẹ, te ima khian ghi do ruẹ urhuẹvbo ọgbọn ne iran zẹ vba kevbe odẹ ne iran ya ru emwi. Ọlọghọmwa ọvbehe nọ vbe gha rrọọ ọre wẹẹ, ma ma gha miẹn igho loo sẹ omwa. Ọ ghaa mwẹ ẹghẹ ọkpa na ya miẹn wẹẹ, iyan ebo na rhọ kẹ vbe ugbo ọghe ọgbugbo ọkpa, ẹre ima ghi ya gha gaga egbe. Odẹ ughughan ẹre Debbie ghi ya gha le iyan ebo na ne ima! Agharhemiẹn wẹẹ, ma ghaa rre uwu ọlọghọmwa, te ima ye gha ya ọyẹnmwẹ ga e Jehova. Yevbesọni, ma wa bẹghe ẹre wẹẹ, e Jehova ghaa gbaroghe ima.​—Psm 64:10.

Ọ ghi rre ẹdẹ ọkpa abotu keghi ya efoni tie ima, ma ma te zẹdẹ ya aro ye ọna. Iran na we ne ima do ga vbe Bẹtẹl nọ rre Canada. Ọ te sẹ ẹghẹ na, ma ka rhie obọ yọ nẹ we ima khian yo Owebe Gilead. Agharhemiẹn wẹẹ, ma ghaa ghọghọ, ọ vbe da ima. Sokpan, ma na ye yo. Ma ghi sẹ evba, ma na nọ Ọtẹn Nokpia Kenneth Little, nọ re ọkpa vbe Agbaziro Ọghe Abotu wẹẹ, “E fọm ọghe Owebe Gilead ne ima ghi fill ghi vbo?” Ọ na kha wẹẹ, “A gha sẹ evba, a gha rẹn vbene a gha ru ẹre hẹ.”

Uzọla ọkpa ghi gberra nẹ, a na gele tie imẹ vbe ọvbokhan mwẹ gha die Owebe Gilead. Ada khian eva nẹ nian, te ima gha ghi zẹ ọkpa vbọ. Ọtẹn Nokpia Little keghi tama ima wẹẹ: “Ne uwa rhirhi zẹ vbọ, ẹ i mwẹ ọ ma gha mwẹ ẹghẹ eso ne uwa khian ya kha wẹẹ, akpawẹ uwa rẹnrẹn te uwa gha te zẹ enọkẹre. Erhọkpa nẹi maan i rrọọ vbe ugamwẹ e Jehova; e Jehova gha sẹtin fiangbe ima vbe iwinna ugamwẹ ne ima rhirhi gha ru.” Ẹre ima na ghi gha rrie Owebe Gilead, ke ẹghẹ nii gha dee, ma wa bẹghe ẹre nẹ wẹẹ, ẹmwata ne uhunmwu ẹmwẹ ẹre Ọtẹn Nokpia Little tae. Ẹmwẹ ne ọtẹn na tama ima ẹre ima mobọ tama emwa ọvbehe, ni ma rẹn iwinna ugamwẹ ne iran gha zẹ.

VBE IMA RU IWINNA ARỌNDẸ NA GIE YO ISI

Ọyẹnmwẹ wa gele gha sẹ ima wẹẹ, ma deba etẹn 24 ni ghaa rre eklasi 83 ọghe Owebe Gilead, April 1987 ẹre ima yo esuku na, vbe Brooklyn, nọ rre New York. Etẹn Nikpia Ulysses Glass kevbe Jack Redford ẹre ọ wa mobọ gha ma ima emwi. Vbene ima te rẹn, uki isẹn sẹ nẹ banbanna, September 6, 1987 ẹre ima ladian vbe owebe nii. Ma kevbe ọdọ vbe amwẹ ọkpa na tie ẹre John kevbe Marie Goode, ẹre a gie gha rrie Haiti.

Vbe ukpo 1962 a keghi khu avbe arọndẹ na gie yo isi ni yo Owebe Gilead ni rre Haiti fua, ke ẹghẹ nii kpa, a ma he gie arọndẹ na gie yo isi yo ẹvbo na. Ọ ghi rre uzọla eha ne ima ladian vbe owebe nii, a keghi gie imẹ vbe ọvbokhan mwẹ gha rrie iko ọkpa nekherhe nọ rre Haiti, etẹn 35 ni ya iyẹn wewe ẹre ọ rre iko na, eke nọ rree, ne oke ye ẹre iko na ghaa ye. Ma ma he wa fuẹro vbe ẹghẹ nii, emwi ni bun rrọọ nọ khẹke ne ima ruẹ, kevbe wẹẹ, ma ọkpa ẹre ọ ghaa rre owa ne avbe arọndẹ na gie yo isi dia. Ivbiogue sẹlẹkẹ ẹre emwa ni rre ẹdogbo nii ghaa khin, ni bun vbe uwu iran ma kue sẹtin gha tie ebe. Vbe ima da suẹn iwinna arọndẹ na gie yo isi, emwa kegha gbe olighi vbe ẹvbo, iran na gha hia ne iran miẹn arriọba ukpo, iran na gha mu erhẹn ye emwi na mu gbe odẹ, erriọ ẹre okpẹhoho na tie ẹre cyclone vbe ya gha mu emwi rhia.

Ma wa miẹn emwi ruẹ vbe obọ etẹn ni rre Haiti, iran wa gha mwẹ ẹbo izinegbe, erriọ ẹre iran vbe ya gha sọyẹnmwẹ. Te agbọn wa gha lọghọ etẹn ni bun ni rre evba, sokpan iran na ye hoẹmwẹ e Jehova, erriọ ẹre iran vbe ya rhiegba ye ikporhu. Ọ mwẹ ọtẹn nokhuo ọkpa nọ khian enọwanrẹn nẹ, nọ ma sẹtin gha tie ebe; ọrheyerriọ, ọ rrie odẹ ako ebe nọhuanrẹn 150 nọ rẹn ye uhunmwu. Emwi ni ghaa sunu vbe ẹdẹgbegbe keghi ya ima rhiegba ye iwinna ikporhu rhunmwuda, ẹmwẹ Arriọba ne ima ghaa kporhu ẹre, ẹre ọ khian sẹtin sọfurre ye ọlọghọmwa ne emwa nagbọn werriẹ aro daa. Ọ wa gha sẹ ima ọyẹnmwẹ vbe ima bẹghe ẹre wẹẹ, emwa ne ima ka gu gha ruẹ e Baibol suẹn gha ga zẹvbe arọndẹ ọghe ẹghẹ hia, arọndẹ ne kpataki kevbe ediọn vbe iko.

Vbe ima rre Haiti, I keghi miẹn ọvbokhan okpia ọkpa na tie ẹre Trevor, ọkpa vbe usun emwa ne esọsi na tie ẹre Mormon gie yo isi ẹre ghaa nọ, ẹkpotọ keghi kie mẹ ya gu ẹre ruẹ e Baibol vbe ẹghẹ eso. Ukpo ni bun ghi gberra nẹ, ọ na wa gbẹn elẹta gu mwẹ. Emwi nọ gbẹn ye elẹta nii ọre: “I gha dinmwiamẹ vbe asikoko nọ dee na! I hoo ne I dọlegbe gha die Haiti, ne I do gha ga zẹvbe arọndẹ ne kpataki vbe eke ne I na ka gha ga zẹvbe ọmwa ne esọsi e Mormon gie yo isi.” Erriọ ẹre irẹn vbe ọvbokhan rẹn gele ru ẹre vbe ọwara ukpo ni bun.

MA KEGHI YA GA VBE EUROPE​—IYEKE ỌNI MA NA GHA RRIE AFRICA

Iwinna Arriọba wa gha mwẹ alaghodaro vbe ihe eso vbe Europe, otu keghi gie ima gha rrie evba nii. Ukpo 1992 ẹre ima sẹ Ljubljana, vbe Slovenia, ọkpẹn evba ẹre evbibiẹ mwẹ na waan, iran ke kpa gha rrie Italy. Te okuo wa ye gha yọn vbe ọkpẹn avbe eke na ka gha tie ẹre Yugoslavia. Abotu nọ rre Vienna, nọ rre Austria, Zagreb, nọ rre Croatia, kevbe Belgrade, nọ rre Serbia, ẹre ọ ghaa siẹnro iwinna ugamwẹ nọ khian vbe ẹvbo nii. Sokpan, te dọmwadẹ ẹvbo ni te rre eke na ka tie ẹre Yugoslavia khian ghi gha mwẹ e Bẹtẹl ọghe iran.

Ọna rhie ma wẹẹ, te ima khian ghi vbe ruẹ urhuẹvbo ọvbehe kevbe odẹ ne iran ya ru emwi. Emwa ni rre evba ghi gha kha wẹẹ, “Jezik je težek,” emwi na ya ọna kha ọre “Urhuẹvbo na lọghọ gbe.” Erriọ ẹre ọ gele wa gha ye zẹẹ! Te ẹmwẹ etẹn na wa gha yẹẹ ima, rhunmwuda, iran rhikhan mu e Jehova, iran lele adia nọ ke obọ otu rre, iran ma vbe mianmian vbene Jehova ya gha fiangbe iran. Ma na dọlegbe do bẹghe ẹre wẹẹ, te Jehova gele wa dia emwi vbe ẹghẹ nọ khẹke. Emwi ne ima ka ruẹ wa ru iyobọ ne ima vbe Slovenia, erriọ ẹre ima vbe ya ruẹ emwi ọgbọn.

Sokpan, afiwerriẹ eso wa gha khẹ ima vbe odaro. Vbe ukpo 2000, otu keghi we ne ima ya ga vbe Côte d’Ivoire, vbe West Africa. Rhunmwuda okuo na ghaa khọn vbe evba nii, ọ ghi vbe rre November 2002, a na gie ima gha rrie Sierra Leone. Te okuo na khọn rẹn vbe ọwara ukpo 11 wa da sẹ ufomwẹ vbe ima sẹ evba. Ọ ma gha khuẹrhẹ ne ima, ne ima ya kpa hin Côte d’Ivoire rre, rhunmwuda, udomwurri ẹre a ya tama ima ne ima kpa. Sokpan, emwi ne ima he ruẹ wa ru iyobọ ne ima, ne ima ye gha sọyẹnmwẹ.

Emwi ne ima wa mobọ rhie aro tua ọre vbene emwa ni bun ya gha hoo ne iran ruẹ e Baibol kevbe igiemwi esi ọghe etẹn ima ni zin egbe ọlọghọmwa vbe ọwara ukpo ni bun rhunmwuda okuo. Agharhemiẹn wẹẹ, ivbiogue ẹre iran ghaa khin te iran wa gha zẹ emwi obọ. Ọtẹn nokhuo ọkpa keghi ya ukpọn eso ne ọvbokhan mwẹ. Ọvbokhan mwẹ ma te hoo nọ miẹn ọnrẹn yi, sokpan nene okhuo na kha wẹẹ: “Vbe ẹghẹ okuo, etẹn ni rre ẹvbo ọvbehe ru iyobọ ne ima. Ma ẹre ọ ghi vbe sẹ ọre egbe na, nọ vbe ru iyobọ.” Ẹre ima na ghi tama egbe ima wẹẹ, te ima khian lele igiemwi ọghe iran.

Ma ye werriegbe gha rrie Côte d’Ivoire, sokpan iran na ye dọlegbe suẹn gha khọn okuo vbe evba. Rhunmwuda ọni, ọ ghi rre November 2004, a na ya helicopter mu ima kpa, ẹkpo nekherhe ọkpa nọ gha khua sẹ 10-kilogram ẹre dọmwadẹ ima sẹtin mu lele egbe. Eke ne avbe ivbiyokuo French dia ẹre ima vbiẹ re vbe asọn nii, otọ ẹre ima lovbiẹ yi, ẹdẹ ghi gbe, a na ya okọ ẹhoho mu ima gha rrie Switzerland. Ogiasọn ẹre ima ya sẹ abotu nọ rre Switzerland, avbe Agbaziro Ọghe Abotu kevbe etẹn ni ma emwa emwi vbe owebe na tie ẹre Ministerial Training School kevbe ọvbokhan iran keghi ya ekhọe hia gbọbokhian ne ima, iran na mu ima dede, iran na mu evbare nọ tọn ne ima, iran na vbe viọ Swiss chocolate ni bun ne ima. Ọna wa mu ima orhiọn sẹ otọ.

A keghi gi ima gha rrie Ghana vbe ovbi ẹghẹ kherhe, iyeke ọni, ma na werriegbe gha rrie Côte d’Ivoire vbe okuo ne iran khọn ghi si yo nẹ. Obọ esi ne etẹn wa ya gha mu ima wa ru iyobọ ne ima ya sẹtin zin egbe vbe uwu ẹghẹ ne ima ya lẹẹ gha rrie ehe ughughan kevbe ẹghẹ na ya gie ima gha rrie ihe ọvbehe vbe ovbi ẹghẹ kherhe. Mẹ vbe Debbie keghi tama egbe ima wẹẹ, ẹmwata nọ wẹẹ, erriọ ẹre etẹn wa ye vbe uhunmwu otagbọn hia, sokpan ma keghi tama egbe ima wẹẹ, te ima khian wa gha gbọyẹmwẹ ye ahoẹmwọmwa ne iran rhie ma, ma i khian rhie aro gberra ẹre. Uhiẹn, ma wa miẹn emwi kpataki ni bun ruẹ vbe uwu ẹghẹ nọ wegbe na.

MA KEGHI YA GA VBE MIDDLE EAST

Vbe ukpo 2006, igiogbẹ keghi gbẹn elẹta gie ima, iran na we ne ima ya ga vbe Middle East. Ẹvbo ọgbọn ẹre ima ghi vbe rrie nian, te ima khian ghi vbe suẹn gha ruẹ urhuẹvbo ọgbọn kevbe odẹ ne iran ya ru emwi, ọna i khian zẹdẹ gha re emwi nọ khuẹrhẹ. Ma wa ruẹ emwi ni bun vbe ẹvbo na rhunmwuda te emwa ni bun wa mu ẹmwẹ ugamwẹ kevbe ẹmwẹ otu azẹ yan uhunmwu. Emwa ni zẹ urhuẹvbo ughughan ẹre ọ wa gha rre iko ni rre ẹvbo na, ma wa vbe bẹghe vbene etẹn ya gha mwẹ akugbe rhunmwuda ne iran na gha lele adia nọ ke obọ otu rre. Ma wa hoẹmwẹ etẹn na rhunmwuda te iran wa gha ya udinmwẹ zin egbe ukpokpo vbe obọ emwa iran vbe uwu ẹgbẹe, emwa ne iran gba rre esuku, emwa ne iran gba winna kevbe emwa ni rre ẹdogbo ne iran ye.

Vbe ukpo 2012, ma keghi yo asikoko ne kpataki na do vbe Tel Aviv, nọ rre Israel. Ọna ọre ẹghẹ okaro ne emwa Jehova ni bun ni rre ẹdogbo nii ya si egbe koko vberriọ ke ẹdẹ Pẹntikọst 33 C.E. gha dee. Ma i khian sẹtin mianmian ẹdẹrriọ!

Vbe uwu ẹghẹ nii, a keghi gie ima gha rrie ẹvbo na na mu awua ye iwinna ima. Ma keghi viọ ebe ọghe ima eso gha rrie evba, ma keghi deba iran vbe ikporhu, ma na vbe yo asikoko nekherhe eso vbe evba. Ivbiyokuo ni viọ osisi mwẹ ẹre ọ wa gba odẹ, sokpan, afianma ma fian ima, rhunmwuda ma vbe avbe etẹn ni rre ẹvbo nii keghi fẹko gha ya ẹwaẹn khian.

MA KEGHI WERRIEGBE GHA RRIE AFRICA

Vbe ukpo 2013, a keghi mu iwinna nọ wa lughaẹn ne ne ima ka ru ne ima​—iran na we ne ima ya ga vbe abotu nọ rre Kinshasa, vbe Congo, ẹvbo na wa kakabọ kpọlọ, erriọ ẹre ọ vbe ya mose, sokpan ivbiogue sẹlẹkẹ ẹre emwa ni bun wa gha khin vbe ẹvbo na, a vbe khọn okuo ni bun nẹ vbe ẹvbo na. Ma na ka wa kha wẹẹ, “Ma rẹn Africa nian; ma gha yo.” Sokpan, ọ ma gha khuẹrhẹ ne ima sẹtin gha mu okhian yo ihe eso rhunmwuda, odẹ eso ni rre ẹvbo nii i maan. Sokpan, emwi nọ maan ni bun ne ima rhie aro tua, ọre vbene avbe etẹn ni rre ẹvbo na ya zin egbe, iran na vbe gha sọyẹnmwẹ agharhemiẹn wẹẹ, usẹ igho ghaa sẹ iran, erriọ ẹre iran vbe ya rhiegba ye iwinna ikporhu, iran vbe hia ne iran gha yo iko kevbe asikoko. Ma keghi bẹghe ẹre wẹẹ, rhunmwuda vbene Jehova ya fiangbe iwinna ugamwẹ vbe ẹvbo nii, te ọ wa gha mwẹ alaghodaro. Ma wa ruẹ emwi ni bun vbe ima ru iwinna ugamwẹ ima vbe Congo, erriọ ẹre ima vbe ya ru ọse ni bun ni ghi do yevbe na ghee ẹgbẹe ọghe ima.

Vbọ ghi bu ufomwẹ ọghe ukpo 2017, a keghi mu iwinna ọvbehe ne ima vbe South Africa. Ọna ọre abotu nọ ghi kpọlọ sẹ ne ima na he ga, iwinna ọgbọn ne ima ma he ka ru ẹdẹ ẹre a mu ne ima vbe evba. Emwi bun nọ khẹke ne ima ruẹ nian, sokpan avbe emwi ne ima ka ruẹ vbe ẹghẹ nọ gberra wa kakabọ ru iyobọ ne ima. Ma wa kakabọ hoẹmwẹ avbe etẹn ni wa ya ẹkoata ga e Jehova vbe ọwara ukpo ni bun nian. Erriọ ẹre ọyẹnmwẹ wa vbe sẹ ima vbe ima gha bẹghe vbene etẹn ni rre abotu ya winna kugbe hẹ agharhemiẹn wẹẹ, ẹvbo ughughan ẹre iran ke rre. Ọ gele wa dewarorua wẹẹ, te Jehova wa ya ọfunmwegbe wee emwa rẹn, rhunmwuda iran keghi mu akpa ọghe ọgbọn yọ, erriọ ẹre iran vbe ya ya emwi nọ rre Baibol ru emwi.

Ke ukpo ni bun gha dee nian, me vbe Debbie wa ru iwinna ni bun nẹ vbe ugamwẹ e Jehova, vbe ehe ughughan ne ima na he ya ga, ma ruẹ odẹ ughughan ne emwa ya ru emwi nẹ kevbe urhuẹvbo ni bun. Ọna ma zẹdẹ gha khuẹrhẹ, sokpan ẹghẹ hia ẹre Jehova wa ya gha loo otu ọghẹe kevbe etẹn ne ima gba ga ya ru iyobọ nọ khẹke ne ima. (Psm 144:2) Ma wa yayi wẹẹ, emwi ne ima ruẹ re vbe iwinna ugamwẹ ẹghẹ hia ẹre ọ ya ima do gha re Ivbi Otu e Kristi ni deziẹn vbe ugamwẹ e Jehova.

I i khian sẹtin mianmian vbene erha mwẹ vbe iye mwẹ ya koko mwẹ, iyobọ ne ọvbokhan mwẹ rhie mẹ kevbe igiemwi esi ọghe etẹn vbe uhunmwu otagbọn hia. Ma ma rẹn iwinna ugamwẹ ne ima khian gha ru vbe odaro sokpan, ma wa mu egbe ne ima ye gha ruẹ emwi vbe obọ Ọmamwaemwi Nọ Sẹre.