1925—Ukpo Iyisẹn Ọkpa Nọ Gberra

EMWI NE IRAN YA ARO YI MA GHI SUNU

Avbe Bible Student keghi wa ya aro yọ wẹẹ, uhunmwu otagbọn na gha khian e Paradais vbe ukpo 1925. Vbọzẹ? Ọtẹn Nokpia Albert Schroeder nọ ghi do gha ga zẹvbe Ẹbu Nọ Su khare wẹẹ: “Ma te wa gha roro ẹre wẹẹ, ni dekẹ vbe etẹn na hannọ zẹ gha kpa gha rrie ẹrinmwi ne iran ya gha kha vbe Arriọba Osanobua kevbe wẹẹ, eguọmwadia e Jehova nẹdẹ vbe na ghee Ebraham, Devid kevbe ni bun ọvbehe gha rhiọ kpaegbe vbe uhunmwu otagbọn na ne iran gha re okoro ni khian gha mu asanikaro vbe Arriọba Osanobua vbe uhunmwu otagbọn na.” Vbene ukpo nii ya gha khian, emwi ne iran te ya aro yi ma ye sunu, rhunmwuda ọni, egbe keghi wọọ eso vbe uwu iran.​—Itan 13:12.

Vbe uwu ena hia, ni bun sẹ vbe uwu avbe Bible Student na ye rhiegba ye iwinna ikporhu iyẹn nọ maan, iran na vbe do bẹghe ẹre wẹẹ, ne iran gha sẹ osẹ vbekpa e Jehova ọre iwinna nọ ghi ru ekpataki sẹ. Vbe igiemwi, gi ima guan kaẹn iwinna ne iran ru ne iran mieke na sẹtin kporhu ma emwa ni bun vbe uhunmwu otagbọn.

IRAN KEGHI BỌ AVBE UGHA E REDIO ỌVBEHE

Ugbẹnvbe a miẹn wẹẹ, ugha e redio ne iran ka bọ na tie ẹre WBBR wa kakabọ biẹ ọmọ esi, iran keghi bọ ugha e redio ọvbehe ye ọkpẹn Chicago vbe Illinois. Ikpẹ ẹmwẹ na ya ye ugha e redio na ẹro ọre WORD. Ralph Leffler nọ re ọkpa vbe usun emwa ni bọ ugha e redio na keghi kha wẹẹ, “Emwa ni bun keghi wa gha danmwehọ e redio na vbe asọn ne oni ya kakabọ fi.” Vbe igiemwi, ẹgbẹe ọkpa nọ rre Pilot Station vbe Alaska keghi danmwehọ iyẹn nokaro nọ ke ugha e redio na rre, ke eke ne iran ye gha rrie eke ne ugha e redio na ye gberra ibiriki 3,000 (5,000 km). Iran ghi danmwehọ iyẹn nii fo nẹ, iran na gbẹn elẹta gie emwa ni winna vbe ugha e redio na ne iran ya kpọnmwẹ iran ye iyẹn nọ rhie igiọdu ne ọmwa kevbe nọ ya iran rẹn Osanobua sayọ ne iran họn vbe ugha e redio na.

The Watch Tower ọghe December 1, 1925, ghi rhan otọ evbọzẹe ne emwa ni bun ni rre ehe nọ rree na sẹtin gha danmwehọ ugha e redio na, ọ na wẹẹ: “WORD keghi re ọkpa vbe usun ugha e redio nọ ghi kpọlọ sẹ vbe United States, e signal ọghe redio na keghi re 5,000 watts. Emwa ni ghaa rre odẹ ekẹn kevbe odẹ orrie vbe united states wa sẹtin gha danmwehọ ugha e redio na, erriọ ẹre emwa ni rre Cuba kevbe eke nọ kakabọ rree vbe odẹ okuọ ọghe Alaska vbe gha ye. Emwa ni bun ni ma he ka họn iyẹn nọ maan ẹdẹ ni danmwehọ ugha e redio na keghi do gha hoo ne iran ruẹ sayọ.”

Vbe uwu ẹghẹ na, avbe Bible student na vbe gha hoo ne iran loo e redio ya gha kporhu iyẹn nọ maan vbe Canada. Vbọ ghi rre ukpo 1924 iran keghi bọ ugha e redio ọkpa na tie ẹre CHUC ye Saskatoon vbe Saskatchewan. Ọ kegha re ọkpa vbe usun ugha e redio nokaro ne emwa ugamwẹ bọ vbe Canada. Te ugha e redio na ye kherhe, vbọ ghi rre ukpo 1925, iran keghi si gha rrie ihe ọvbehe. Rhunmwuda ọni, Watch Tower Society keghi mu ugha e redio na gha rrie Regent Building, nọ ghaa re ọgbẹlẹzẹ nọ kpẹẹ agbọn nẹ, na na ka ku ne ekhẹn ghee nọ rre Saskatoon, iran keghi dọlọe yi rhunmwuda ugha e redio ne iran khian mu gbọọ vba.

Ugha e redio na ẹre ọ zẹe ighẹ emwa ni bun ni rre igue vbe Saskatchewan họn iyẹn nọ maan vbe ẹghẹ okaro. Vbe igiemwi, vbe ẹvbo ọkpa nọ khian fua ne orere ẹvbo, okhuo ọkpa na tie ẹre Mrs. Graham ghi danmwehọ ugha e redio na nẹ, ọ na we na viọ ebe ọghomwa eso gie irẹn, ke eke ne okhuo na ye gha rrie eke ne ugha e redio nii ghaa ye rrie odẹ ibiriki 115 (185 km). Ọtẹn Nokpia George Naish khare wẹẹ, “Te ọ wa dewarorua we te okhuo na ghaa hoo nọ rẹn e Baibol sayọ rhunmwuda ọni, ebe hia ni rre Studies in the Scriptures ẹre ima viọ gie ẹre.” Vbọ ma he kpẹẹ vba, Mrs. Graham na suẹn gha kporhu iyẹn nọ maan ọghe Arriọba.

MA KEGHI FI EMWI NE IMA TE YAYI WERRIẸ

Ọ mwẹ ako iruẹmwi ọkpa nọ wa kakabọ ru ekpataki nọ ladian vbe The Watch Tower ọghe March 1, 1925, uhunmwuta ọghe ako iruẹmwi na ọre, “Birth of the Nation.” Vbọzẹ ne uhunmwuta na na kakabọ ru ekpataki? Vbe ẹghẹ eso, avbe Bible Student ka rẹn wẹẹ, e Setan mwẹ otu ọghẹe, kevbe wẹẹ, emwa ni rre otu na ọre avbe odibo dan ni rre ẹrinmwi, avbe ugamwẹ ohoghe, otu okpe ẹki okpe ere kevbe avbe arriọba ni rre uhunmwu otagbọn na. Sokpan, “ọviẹn nọ gia mu ẹtin yan kevbe nọ mwẹ ẹwaẹn” keghi loo ako iruẹmwi na ya ru iyobọ ne etẹn ya rẹn wẹẹ, e Jehova vbe mwẹ otu nọ lughaẹn ne ọghe Setan kevbe wẹẹ, otu e Jehova gbodan ghee otu e Setan. (Mat 24:45) Vbe deba ọni, ọviẹn na keghi rhan otọ ọre wẹẹ, ukpo 1914 ẹre a mu Arriọba Osanobua gbọọ kevbe wẹẹ, rhunmwuda ‘okuo nọ mu sa vbe ẹrinmwi,’ vbe ukpo 1914, a keghi khu Esu kevbe avbe odibo dan ni ye ẹre ike hin ẹrinmwi rre gha die uhunmwu otagbọn na.​—Arhie 12:​7-9.

Ọ kegha lọghọ eso vbe uwu iran ne iran miẹn imamwaemwi ọgbọn na yi. Rhunmwuda ọni, ako iruẹmwi na keghi rhie igiọdu ne etẹn wẹẹ: “Adeghẹ emwa eso ni tie the Watch Tower na ma kue ye emwi nọ rre ako iruẹmwi na, ma rhie igiọdu ne iran, ne iran ya izinegbe diakhẹ Enọyaẹnmwa, ne iran vbe gha ya ekhọe hia ga e Jehova.”

Sokpan, Tom Eyre nọ re colporteur (na ghi tie ẹre arọndẹ ọghe ẹghẹ hia) nọ ke Britain rre, ghi guan kaẹn vbene ọ ghaa ye hẹ ne etẹn ni bun vbe iran tie ako iruẹmwi nii, ọ na kha wẹẹ: “Te odẹ na ghi ya rhan otọ ebe Arhie Maan uhunmwu ẹnrẹn 12 wa gha yẹẹ etẹn ni bun. Ma keghi do bẹghe ẹre wẹẹ, a mu Arriọba Osanobua gbọọ nẹ vbe ẹrinmwi, ma na wa gha hoo ne ima na iyẹn nọ maan na ma emwa ọvbehe. Ọna vbe gua ima kpa ya rhiegba ye iwinna ikporhu sayọ, ọ na vbe ya ima rẹn wẹẹ, e Jehova gha ru emwi nọ hin usi ne emwa rẹn vbe odaro.”

IRAN KEGHI DO GHA SẸ OSẸ NE JEHOVA

Vbe ẹdẹnẹrẹ, Avbe Osẹe Jehova wa rẹn ẹmwẹ nọ rre ebe Aizaia 43:10 nọ khare wẹẹ: “E Jehova khare wẹẹ, ‘Wa ọre osẹe mwẹ; mẹ ẹre ọ zẹ uwa, ne uwa gha re eguọmwadia mwẹ.’” Vbọrhirhighayehẹ, vbe nọ te sẹ ukpo 1925, ma ma mobọ gha loo ako ọghe Baibol na vbe ebe ọghomwa. Ọna keghi fi werriẹ. Vbe ukpo 1925, The Watch Tower ni guan kaẹn ẹmwẹ nọ rre Aizaia 43:10 kevbe 12 keghi re 11!

Vbọ ghi rre ufomwẹ ọghe August 1925, avbe Bible Student keghi do asikoko nọkhua vbe Indianapolis, nọ rre Indiana. Vbe ebe emwamwa na ya gbe ọbokhian ne emwa ni rrie asikoko nii, Ọtẹn Nokpia Joseph F. Rutherford keghi kha wẹẹ: “Te ima rrie asikoko na . . . ne Enọyaẹnmwa mieke na rhie ẹtin ne ima ya rhiegba ye iwinna ikporhu iyẹn nọ maan sayọ.” Vbe ọwara ikpẹdẹ erẹnrẹn na ya do asikoko na, a keghi rhie igiọdu ne etẹn wẹẹ, ne iran gha loo ẹkpotọ nọ rhirhi kie ya gha kporhu ma emwa.

Vbe ẹdẹ Satọde, August 29, Ọtẹn Nokpia Rutherford keghi guan kaẹn uhunmwuta ọkpa nọ khare wẹẹ, “A Call to Action.” Vbe ọta nii, ọ keghi gi etẹn rẹn vbene ọ ru ekpataki sẹ hẹ na gha kporhu, ọ khare wẹẹ: “E Jehova tama emwa rẹn wẹẹ . . . : ‘Wa ọre osẹe mwẹ . . . mẹ ọre Osanobua uwa.’ Ọ keghi tama iran vbe odẹ nọ dewarorua wẹẹ: ‘Wa yi ama yọ ne avbe uhunmwu ẹvbo miẹn ehe na rẹn.’ Emwa ni khian sẹtin sẹ osẹ vbekpa e Jehova ọre emwa ne Jehova ya orhiọn nọhuanrẹn ọghẹe dia, rhunmwuda, emwa rẹn ẹre iran khin.”​—Aiz 43:12; 62:10.

Ọtẹn Nokpia Rutherford ghi ya ọta ọghẹe guan fo nẹ, ọ na tie ebe ọkpa ladian, ne uhunmwuta ọghẹe khare wẹẹ, “Message of Hope,” ebe nii keghi rhie ẹre ma wẹẹ, Arriọba Osanobua ọkpa ẹre ọ khian sẹtin “rhie ọfunmwegbe ne ima, agbọn ghi maan ima, egbe ghi rran ima, ma ghi gha mwẹ arrọọ etẹbitẹ kevbe afanvbimu, ma ghi vbe gha sọyẹnmwẹ vbe etẹbitẹ.” Vbene ẹghẹ ya khian a keghi zedu ebe na ghee urhuẹvbo ni bun, a na vbe print ẹre ladian. Ne iran ghae ne emwa vbe asobọrhie na gha sẹ odẹ 40 million.

Ukpo ni bun gberra, avbe Bible Student ma ye fi eni iran werriẹ khian Osẹe Jehova. Ọrheyerriọ, vbene ẹghẹ ya khian iran keghi do gha bẹghe vbene ọ ru ekpataki hẹ ne iran gha sẹ osẹ vbekpa e Jehova.

IRAN KEGHI DỌLEGBE YA GHA MIẸN EMWA NE IRAN KA KPORHU MA

Zẹvbe ne avbe Bible Student ya gha muan yọ vbe ehe hia vbe uhunmwu otagbọn, erriọ ẹre a vbe ya gha rhie igiọdu ne iran, ne iran werriegbe mu otuẹ gie emwa ne iran ka kporhu ma ni hoo ne iran rẹn iyẹn nọ maan. Vbe iran ghi ghae asobọrhie na fo nẹ, e Bulletina keghi kha wẹẹ: “Wa ru emwamwa ne uwa dọlegbe gha rrie avbe owa na ma na rhie ebe ne emwa, sokpan na na rhie asobọrhie nọ khare wẹẹ, Message of Hope ne emwa.”

Vbe Bulletin nọ ladian vbe January 1925 ọtẹn nokpia ọkpa nọ rre Plano, vbe Texas keghi kha wẹẹ: “Ma do bẹghe ẹre nẹ wẹẹ, ẹghẹ ni bun, ako ne ima na ka kporhu ne ima dọlegbe mu otuẹ yo inugba nọ khin ẹre ọ biẹ ọmọ esi sẹ ako ne ima ma na he ka kporhu ẹdẹ. Vbe ọwara ukpo igbe nọ gberra, igba isẹn ẹre ima he ya kporhu vbe ẹvbo ọkpa nekherhe ne ima na kporhu. . . . Vbọ ma he kpẹẹ gbe na, Ọtẹn Nokhuo Hendrix kevbe iye mwẹ keghi dọlegbe ya kporhu vba, ebe ne iran rhie ne emwa bun sẹ ne iran he ka rhie ne emwa vbe ẹvbo nii.”

Vbe ẹvbo ọkpa na tie ẹre Panama, e colporteur ọkpa keghi kha wẹẹ: “Emwa ni bun ni ka khu mwẹ hin owa iran rre keghi fi werriẹ, iran na rhie ehọ mẹ ta yi vbe ẹghẹ nogieva ne I ya mu otuẹ gie iran, vbene eso na rhie ehọ mẹ ta yi vbe ẹghẹ nogieha. I na dọlegbe ya gha gualọ emwa ne ima ka kporhu ma vbe ẹghẹ nọ gberra, ọna ẹre I mobọ ya ẹghẹ mwẹ ru vbe ukpo na, ọ wa vbe biẹ ọmọ esi.”

MA KEGHI RHIE ARO TUA IWINNA NE IMA KHIAN RU VBE ODARO

Vbe elẹta ne Ọtẹn Nokpia Rutherford gbẹn gie avbe colporteur vbe ufomwẹ ukpo, ọ keghi guan kaẹn iwinna ne ima ru vbe ukpo nii kevbe iwinna ne ima khian ye ru vbe odaro. Ọ khare wẹẹ: “Vbe ukpo nọ gberra, ẹkpotọ keghi kie ne uwa ya rhie ifuẹko ne emwa ni bun ne iro han rẹn. Iwinna na keghi wa ya uwa gha ghọghọ . . . Te ukpo ne ima khian ghi la na khian kie ẹkpotọ ne uwa ya gha sẹ osẹ vbekpa Osanobua kevbe Arriọba ọghẹe kevbe ne ima ya rhie ẹre ma wẹẹ, emwa ni gele ga e Jehova ẹre ima khin. . . . Uwa gi ima ye gha rhie urhomwẹ gie Osanobua kevbe Ọba mwa.”

Ọ ghi bu ufomwẹ ọghe ukpo 1925, etẹn kegha ru emwamwa ne iran ya bọ ba abotu nọ rre Brooklyn. Ukpo 1926 ẹre iran suẹn iwinna na, ọna ọre iwinna owa ugamwẹ na bọ nọ ghi kpọlọ sẹ ne otu ọghomwa he ka bọ vbene ọ te sẹ ẹghẹ nii.