AKO IRUẸMWI 46
IHUAN 49 Gi Ima Gha Ya Ekhọe Jehova Sọyẹnmwẹ
Etẹn Nikpia—Wa Hia Ne Uwa Gha Re Etẹn Ni Gbegba Ni Gha Sẹtin Ga Zẹvbe Ọguọmwadia Iwinna
“Na gha rhie ne emwa ọvbehe ẹre oghọghọ ye sẹ, na gha miẹn emwa re.”—IWINNA 20:35.
OLIKA ẸMWẸ
Ako iruẹmwi na gha rhie igiọdu ne etẹn nikpia ni dinmwiamẹ nẹ, ne iran rhiegbe ladian ne iran mieke na sẹtin gbegba nọ gha ga zẹvbe eguọmwadia iwinna.
1. De aro ne ukọ ighẹ e Pọl ya gha ghee avbe eguọmwadia iwinna?
IWINNA ne kpataki ẹre avbe eguọmwadia iwinna ru vbe iko. Ukọ ighẹ e Pọl keghi rhie ẹre ma wẹẹ, aro nọ ghaan ẹre irẹn ya ghee avbe etẹn nikpia na ni mwẹ ẹkoata. Vbe igiemwi, vbe elẹta nọ gbẹn gie Ivbi Otu e Kristi ni rre Filipai, ọ na giotuẹ avbe eguọmwadia iwinna kevbe ediọn.—Fil 1:1.
2. De aro ne ọtẹn nokpia ọkpa na tie ẹre Luis ya ghee iwinna nọ ru zẹvbe ọguọmwadia iwinna?
2 Etẹn nikpia ni dinmwiamẹ nẹ wa sọyẹnmwẹ iwinna ne iran ru zẹvbe eguọmwadia iwinna, ọre igbama ẹre iran khin ra eniwanrẹn. Vbe igiemwi, ukpo 18 ẹre Devan ghaa ye, vbe a we nọ gha ga zẹvbe ọguọmwadia iwinna. Sokpan, odẹ ukpo 50 ẹre ọtẹn nokpia ọkpa na tie ẹre Luis ghaa ye vbe a we nọ gha ga zẹvbe ọguọmwadia iwinna. Ọtẹn nokpia na khare wẹẹ, “Uyi nọkhua wa nọ mẹ, ne I na sẹtin ga zẹvbe ọguọmwadia iwinna, katekate vbe I gha muẹn roro, vbene etẹn ni rre iko hoẹmwẹ mwẹ hẹ!” Emwi nọ rre emwa nibun ekhọe, ẹre ọtẹn nokpia na wa ta.
3. De ọta eso ne ima khian rhie ewanniẹn yi?
3 Deghẹ ọtẹn nokpia nọ dinmwiamẹ nẹ ẹre u khin, sokpan, u ma he suẹn gha ga zẹvbe ọguọmwadia iwinna, u gha sẹtin fian okhuo na ne egbuẹ ra? De emwi nọ gha sẹtin gua ruẹ kpa ya ru vberriọ? De emwi ne Baibol we ne u ru, ne u mieke na sẹtin gbegba nọ gha ga zẹvbe ọguọmwadia iwinna? Vbe ako iruẹmwi na, ma gha rhie ewanniẹn ye avbe inọta na. Sokpan, vbe okaro, gi ima guan kaẹn iwinna ne ọguọmwadia iwinna ru.
DE IWINNA NE ỌGUỌMWADIA IWINNA RU?
4. De iwinna ne ọguọmwadia iwinna ru? (Vbe ya ghee efoto.)
4 Ọguọmwadia iwinna keghi re ọtẹn nokpia nọ dinmwiamẹ nẹ, ne orhiọn nọhuanrẹn zẹ, nọ gha ru iyobọ ne ediọn ya ru iwinna ne kpataki vbe uwu iko. Eguọmwadia iwinna eso keghi hia na miẹn wẹẹ, etẹn ni rre iko miẹn eke ne iran khian na gha kporhu kevbe ebe ne iran khian gha loo vbe ikporhu. Eso ru iwinna akpehuan vbe Ọgua Arriọba, iran vbe ru iyobọ vbe a gha khian dọlọe yi. Eso ru iwinna ukọ ni su ọmwa, iran vbe siẹnro vbene a ya loo avbe amigbo kevbe emadogua ọvbehe na ya kpee ihuan kevbe vidio. Iwinna na ya obọ ru, ẹre avbe eguọmwadia iwinna mobọ ru vbe iko. Ọrheyerriọ, emwi nọ ghi ru ekpataki sẹ ọre wẹẹ, emwa ni deziẹn vbe ugamwẹ e Jehova ẹre eguọmwadia iwinna khin; iran hoẹmwẹ e Jehova, iran vbe ya ilele ọghẹe ru emwi vbe ẹdagbọn iran. Erriọ iran vbe ya ya ekhọe hia hoẹmwẹ etẹn ne iran gba ga. (Mat 22:37-39) Deghẹ ọtẹn nokpia nọ dinmwiamẹ nẹ hoo nọ rhiegbe ladian, nọ mieke na gha ga zẹvbe ọguọmwadia iwinna, de emwi nọ gha ru?
Eguọmwadia iwinna wa vbe ya egbe taa Jesu, ekhọe hia ẹre iran ya ru iyobọ ne emwa ọvbehe (Ghee okhuẹn 4)
5. De emwi ne ọtẹn nokpia gha ru, deghẹ ọ hoo nọ gha ga zẹvbe ọguọmwadia iwinna?
5 E Baibol ya unu kaẹn emwi ne ọtẹn nokpia nọ dinmwiamẹ nẹ gha ru, nọ mieke na gbegba nọ gha ga zẹvbe ọguọmwadia iwinna. (1 Tim 3:8-10, 12, 13) Deghẹ u hoo ne u gha ga zẹvbe ọguọmwadia iwinna, hia ne u ruẹ vbekpa avbe emwi ne Baibol ya unu kaẹn na, u ghi vbe hia ne u rhie owẹ lelẹe. Sokpan, vbe okaro, ọ khẹke ne u muẹn roro, evbọzẹe ne u na hoo ne u gha re ọguọmwadia iwinna.
VBỌZẸ NE U NA HOO NE U GHA RE ỌGUỌMWADIA IWINNA?
6. De emwi nọ khẹke nọ gua ruẹ kpa ya ru iwinna nọ rhirhi gha khin ne etẹn ne uwa gba ga? (Matiu 20:28; vbe ya ghee efoto .)
6 Jesu Kristi ẹre ọ rhie igiemwi nọ ghi maan sẹ yotọ ne ima. Ahoẹmwọmwa nọ mwẹ ne Erhae kevbe emwa ọvbehe, ẹre ọ yae gha ru emwi hia nọ ghaa ru. Ahoẹmwọmwa na, ẹre ọ yae rhiegbe ye iwinna, ọ na kue gha ru iwinna ne emwa ghaa ghee sila sila rhunmwuda nọ na gha hoo nọ ru iyobọ ne emwa ọvbehe. (Tie Matiu 20:28; Jọn 13:5, 14, 15) Deghẹ ahoẹmwọmwa ne u mwẹ ẹre ọ ya ruẹ hoo ne u gha ga zẹvbe ọguọmwadia iwinna, e Jehova gha fiangbuẹ, ọ ghi vbe ru iyobọ nuẹn ya sẹtin gbegba.—1 Kọr 16:14; 1 Pit 5:5.
Jesu keghi ma erhuanegbe ẹre wẹẹ, te ọ khẹke ne iran gha ya imuegberriotọ ru iyobọ ne emwa ọvbehe, ẹ i re ne iran gha gualọ ukpo nọ yo (Ghee okhuẹn 6)
7. Vbọzẹ nọ ma na khẹke ne ọtẹn nokpia gha re ọguọmwadia iwinna rhunmwuda wẹẹ, u hoo ne emwa ọvbehe gha ghee ẹre gidii?
7 Vbe agbọn ne ima ye na, emwa ni tọn egbe mu, ẹre emwa nibun rhie ọghọ na. Sokpan, ẹ i re erriọ ye vbe otu e Jehova. Ọtẹn nokpia nọ hoẹmwẹ emwa ọvbehe vbe na ghee Jesu, i khian gha gualọ ukpo nọ yo ne egbe ẹre, ẹ i khian gha hoo nọ gha ta ẹmwẹ nọ sẹ vbe egbe emwa ọvbehe, ra ne emwa ọvbehe gha ghee ẹre gidii. Deghẹ a na we ne ọmwa nọ tọn egbe mu gha ga zẹvbe ọguọmwadia iwinna vbe iko, ẹ i khian gha hoo nọ ru iwinna nọ khẹke na ru, na ya gbaroghe avbe ohuan ọghe Jehova, deghẹ iwinna vberriọ na gha re iwinna ne emwa ọvbehe i ka yọ. Ọ sẹtin gha roro ẹre wẹẹ, irẹn kpọlọ gbe nọ gha ru egbe iwinna vberriọ. (Jọn 10:12) E Jehova i khian fiangbe ọmwa nọ ya itengbemu ru emwi.—1 Kọr 10:24, 33; 13:4, 5.
8. De ibude ne Jesu rhie ne avbe ukọ ọghẹe?
8 Ẹghẹ eso ghaa rrọọ, ne erhuanegbe Jesu ya gha hoo na mu iwinna eso ne iran ra na mu iran ye ukpo eso sokpan, emwi nọ ghaa rre iran ekhọe nọ ya iran gha gualọ iwinna ra ukpo vbenian ma gha maan. Gia guan kaẹn emwi ne ukọ ighẹ Jems kevbe Jọn ru. Iran keghi tama Jesu nọ mu iran ye ukpo ne kpataki vbe Arriọba ọghẹe. Jesu ma tian iran ye emwi ne iran ru na. Nọghayayerriọ, ọ keghi tama ukọ ne 12 ọghẹe wẹẹ: “Ọmwaikọmwa nọ hoo nọ gha re nọ kpọlọ vbe uwu ẹbu uwa, we nọ gha re ọguọmwadia uwa, ọmwaikọmwa nọ vbe hoo nọ gha re okaro vbe uwu ẹbu uwa, we nọ gha re ọviẹn uwa hia.” (Mak 10:35-37, 43, 44) Etẹn nikpia ni ya ekhọe hia rhiegbe ladian rhunmwuda wẹẹ, iran hoo ne iran ru iyobọ ne emwa ọvbehe wa mwẹ iyobọ nọkhua ne iran ye vbe uwu iko.—1 Tẹs 2:8.
DE EMWI NỌ GHA YA RUẸ GHA HOO NE U RHIEGBE LADIAN?
9. De emwi nọ gha ru iyobọ nuẹn ne u mieke na gha hoo ne u rhiegbe ladian?
9 Ọghe ne ẹmwata, u hoẹmwẹ e Jehova, u wa vbe hoo ne u ru iyobọ ne emwa ọvbehe. Ọrheyerriọ, iwinna ne avbe eguọmwadia iwinna ru sẹtin gha kọn ruẹ aro. De emwi nọ gha ru iyobọ nuẹn ne u mieke na gha hoo ne u rhiegbe ye iwinna na? Muẹn roro ọyẹnmwẹ nọ khian gha sẹ ruẹ vbe u ghaa ru iyobọ ne etẹn ne uwa gba ga! Jesu khare wẹẹ: “Na gha rhie ne emwa ọvbehe ẹre oghọghọ ye sẹ, na gha miẹn emwa re.” (Iwinna 20:35) Jesu tobọre wa vbe rhie owẹ lele ẹmwẹ nọ tae na. Te ọyẹnmwẹ wa gha sẹ ọre, rhunmwuda nọ na gha ru iyobọ ne emwa ọvbehe, erriọ ẹre ọ khian vbe gha ye ne uwẹ.
10. De vbene Jesu ya rhie ẹre ma hẹ wẹẹ, iyobọ na ru ne emwa ọvbehe ya irẹn sọyẹnmwẹ? (Mak 6:31-34)
10 Gia zẹ iro yan igiemwi ọkpa nọ rhie ẹre ma wẹẹ, te Jesu wa gele gha sọyẹnmwẹ rhunmwuda nọ na gha ru iyobọ ne emwa ọvbehe. (Tie Mak 6:31-34.) Ọ ghaa mwẹ asẹ ọkpa ne egbe ya wọọ Jesu kevbe avbe ukọ ọghẹe. Iran na gha rrie ehe nọ divbiẹ, ne iran mieke na ya hẹwẹ. Sokpan, emwa nibun keghi ke odaro ne iran rhunmwuda, iran ya aro yọ wẹẹ, Jesu gha ma iran emwi. Jesu gha te sẹtin kha wẹẹ, irẹn i sẹtin ma iran emwi. Levba sevba, irẹn vbe erhuanegbe ẹre “ma ghi gha mwẹ ẹghẹ ne egbe iran, iran ma ghi kue vbe sẹtin miẹn ẹghẹ ya rri evbare.” Jesu gha te sẹtin tama iran ne iran kpa, vbe ọ gha ghi ma iran emwi eso nẹ. Sokpan, rhunmwuda ahoẹmwọmwa nọ ghaa mwẹ ne iran, “ọ na suẹn gha ma iran emwi nibun.” Ọ na ye gha ma iran emwi, agharhemiẹn we “ẹghẹ khian buan nẹ.” (Mak 6:35) Te Jesu ru ọna, ẹ i re rhunmwuda we esalẹbẹ ghaa nọ, sokpan “ohan iran keghi to ẹre ẹsẹse.” Te ọ wa gha hoo nọ ma iran emwi, rhunmwuda nọ na hoẹmwẹ iran. Ne Jesu na gha ru iyobọ ne emwa ọvbehe kegha yae sọyẹnmwẹ.
11. De vbene Jesu ya ru iyobọ ne emwa ọvbehe hẹ? (Vbe ya ghee efoto.)
11 Ẹ i re te Jesu wa kporhu ma emwa nii kẹkan. Sokpan, ọ na vbe kpemehe emwi ne iran gualọ ne iran. Ọ kpemehe evbare ne iran vbe odẹ ọghe ọyunnuan, ọ na vbe we ne erhuanegbe ẹre ghae ẹre ne iran. (Mak 6:41) Odẹ vbenian, ọ keghi ma erhuanegbe ẹre vbene a ya ru iyobọ ne emwa ọvbehe hẹ. Ọ na vbe gi iran rẹn wẹẹ, egbe iwinna vbenian, ne avbe eguọmwadia iwinna vbe ru, wa kakabọ ru ekpataki. Muẹn roro ọyẹnmwẹ nọ ghaa sẹ avbe ukọ, ne iran na ku obọ gbe ba Jesu rhie evbare ne emwa nii, a te do miẹn wẹẹ, “iran hia keghi re, ẹko na vuọn iran”! (Mak 6:42) Ọna ma gha re ẹghẹ okaro, ne Jesu ya mu ọghe emwa ọvbehe karo. Ẹdagbọn ọnrẹn hia ẹre ọ ya ru iyobọ ne emwa ọvbehe. (Mat 4:23; 8:16) Ne Jesu na gha ma emwa emwi, nọ na vbe gha ru iyobọ ne iran kegha yae sọyẹnmwẹ. Ẹ i mwẹ uwẹ ma vbe gha sọyẹnmwẹ vbe u gha ya ekhọe hia rhiegbe ladian ne u mieke na sẹtin ga zẹvbe ọguọmwadia iwinna.
U gha hoẹmwẹ e Jehova, u na vbe gha hoo ne u ru iyobọ ne emwa ọvbehe, ọ gha gua ruẹ kpa ya ru iwinna ke iwinna ne u gha sẹtin ru ne etẹn ni rre iko (Ghee ọkhuẹn 11)a
12. Vbọzẹ nọ ma na khẹke ne ima rhọkpa gha roro ẹre wẹẹ, ma i mwẹ esa ne ima ye vbe iko?
12 Adeghẹ u ghee ẹre wẹẹ, u i mwẹ eke ne u na kakabọ hia, ghẹ gi egbe wọọ ruẹ. Ẹ i mwẹ u ma gha mwẹ emwi eso ne u gha sẹtin ru, ne u gha ya sẹtin ru iyobọ ne etẹn ni rre iko ne u ye. U sẹtin tie emwi ne Pọl tae vbe ebe 1 Kọrint 12:12-30, u ghi vbe rinmwian e Jehova nọ ru iyobọ nuẹn ya rẹn vbene ako nii ya dekaẹn ruẹ hẹ. Ẹmwẹ ne Pọl tae rhie ẹre ma wẹẹ, eguọmwadia e Jehova hia, uhiẹn ya sẹ egbe uwẹ, wa mwẹ iyobọ nọkhua ne iran ye vbe uwu iko. Adeghẹ u ma he gbegba nọ gha ga zẹvbe ọguọmwadia iwinna nian, ghẹ gi ẹtin fuẹ. Nọghayayerriọ, gha hia vbene ẹtin ruẹ sẹ vbe ugamwẹ e Jehova, u ghi vbe gha ru iyobọ ne etẹn ne uwa gba ga. Gha mwẹ ọnrẹn vbe orhiọn wẹẹ, ediọn wa mu ẹmwẹ ruẹ roro kevbe wẹẹ, iran gha vbe mu iwinna ne u gha sẹtin ru nuẹn.—Rom 12:4-8.
13. De emwi ne ima gha sẹtin ta vbekpa emwi nibun na gualọ vbe obọ ọmwa nọ hoo nọ gha re ọguọmwadia iwinna?
13 Gia zẹ iro yan emwi ọvbehe nọ zẹe nọ na khẹke ne u hia, ne u gbegba nọ gha ga zẹvbe ọguọmwadia iwinna: Emwi nibun na gualọ vbe obọ ọmwa nọ hoo nọ gha re ọguọmwadia iwinna, ẹre a vbe gualọ vbe obọ Ivbi Otu e Kristi hia. Ọghe ne ẹmwata, te ọ khẹke ne Ivbi Otu e Kristi hia sikẹ e Jehova, iran ghi gha ya ekhọe hia ru iyobọ ne emwa ọvbehe, iran ghi vbe gha loo ẹdagbọn iran vbe odẹ nọ gha ya ẹko rhiẹnrhiẹn e Jehova. De emwi eso ne ọtẹn nokpia gha ru, nọ mieke na gbegba nọ gha ga zẹvbe ọguọmwadia iwinna?
VBENE U GHA YA SẸTIN RHIEGBE LADIAN HẸ
14. Vbe a yae kha na gha re ọmwa nọ “rẹn enegbe”? (1 Timoti 3:8-10, 12)
14 Nian, gi ima zẹ iro yan emwi eso na ya unu kaẹn vbe ebe 1 Timoti 3:8-10, 12. (Tie ẹre.) Te ọ khẹke ne ọguọmwadia iwinna gha re ọmwa nọ “rẹn enegbe.” Odẹ ọvbehe na gha ya sẹtin zedu ẹmwẹ na ọre “ọmwa nọ sẹ na gha rhie ọghọ na,” “ọmwa nọ mwẹ uyi,” ra “adazẹ.” Ọna ma rhie ma wẹẹ, u i khian vbe zẹdia gha gbe ọdẹn, ra ne u vbe gha giẹ. (Asan 3:1, 4) Vbọrhirhighayehẹ, ọ ma khẹke ne u ya iwinna na mu nuẹn rhẹghẹrẹ. Adeghẹ a na rẹn ruẹ ye ọmwa nọ gia mu ẹtin yan nọ ru iwinna rẹn ẹse, etẹn vbe iko ghi gha rhie ọghọ nuẹn.
15. A gha we na ghẹ gha re ọmwa “nai miẹn ẹmwata vbe unu ẹnrẹn” kevbe na ghẹ gha re ọmwa “arovbẹmwẹ nọ gualọ ọghe enegbe ẹre ọkpa” vbe a yae kha?
15 Ghẹ gha re ọmwa “nai miẹn ẹmwata vbe unu ẹnrẹn.” Ọna rhie ma wẹẹ, te ọ khẹke ne u gha re ọmwa nọ ta ẹmwata. U gha ta ẹmwẹ, u ghi hia ne u muẹn sẹ, ghẹ gha mu emwa ọvbehe rẹrẹ. (Itan 3:32) Ghẹ gha re ọmwa ‘arovbẹmwẹ nọ gualọ ọghe enegbe ẹre ọkpa.’ Ọna rhie ma wẹẹ, ọ ma khẹke ne u gha fi ibeleku vbe ẹki ne u do, u ghi vbe gha ta ẹmwata vbe ọ gha de ọghe ẹmwẹ igho. Ghẹ mu etẹn ni rre iko ru, rhunmwuda we u gualọ igho.
16. (a) Vbe a yae kha na ghẹ gha “da ayọn gbe”? (b) Vbe a yae kha na gha re “ọmwa ne ekhọe ọre i bu abe gbe”?
16 Ghẹ gha “da ayọn gbe.” Ọna rhie ma wẹẹ, ọ ma khẹke ne u gha da ayọn gbe egbe sẹrriọ wẹẹ, te a ghi wa rẹn ruẹ zẹvbe ọdayọn. Gha re ọmwa ne ‘ekhọe ọre i bu abe gbe.’ Ọni nọ wẹẹ, u ghi gha ya ilele ọghe Jehova ru emwi. Agharhemiẹn wẹẹ, ọmwa nọ ma gba ẹre u khin, orhiọn ruẹ ghi sotọ rhunmwuda u rẹnrẹn wẹẹ, ọsie Osanobua ẹre u khin.
17. De vbene etẹn nikpia khian ya rhie ẹre ma wẹẹ, emwa ni gia mu ẹtin yan ẹre iran khin vbe a ghaa ‘danmwẹ iran ghee deghẹ iran gbegba’? (1 Timoti 3:10; vbe ya ghee efoto.)
17 “Danmwẹ iran ghee nẹ deghẹ iran gbegba.” Ọna rhie ma wẹẹ, te u gha ka rhie ẹre ma nẹ wẹẹ, ọmwa na gha sẹtin mu iwinna na ẹre u khin. Rhunmwuda ọni, ediọn gha mu iwinna nuẹn, hia ne u lele adia ọghe iran, kevbe adia nọ ke obọ otu rre. Hia ne u gele rẹn otọ iwinna ne iran mu nuẹn kevbe ẹghẹ nọ khẹke ne u ya ru ẹre fo. U ghaa ru iwinna na mu nuẹn ẹse, aro emwa ọvbehe vbe iko ghi vbe sẹ ọre, iran ghi vbe gha ghọghọ ye alaghodaro ne u mwẹ. Avbe ediọn, wa gha ma etẹn nikpia ni dinmwiamẹ nẹ emwi. (Tie 1 Timoti 3:10.) Etẹn nikpia ni dinmwiamẹ nẹ ni rre odẹ ukpo 10 ya sẹ 14 rre iko ne u ye ra? Iran tie Baibol kevbe ebe ne otu e Jehova gbẹnnẹ rre ra, iran mu egbe iko yotọ ra? Iran zẹ ewanniẹn vbe iko vbe ẹghẹ hia ra, iran vbe ladian vbe ikporhu ra? Adeghẹ erriọ nọ, wa mu iwinna nọ khẹke ne iran, ọ ghi vbe gha re ne iran gha sẹtin ru. Odẹ vbenian, a ghi sẹtin ‘danmwẹ iran ghee deghẹ iran gbegba.’ Iran gha ghi gha rre odẹ ukpo 17 ya sẹ 19, iran sẹtin do gbegba nọ gha ga zẹvbe ọguọmwadia iwinna.
A ghaa mu iwinna ne etẹn nikpia ni dinmwiamẹ nẹ, ediọn ghi sẹtin danmwẹ iran ghee “deghẹ iran gbegba” (Ghee ọkhuẹn 17)
18. Vbe a yae kha na gha re “ọmwa nẹi mwẹ ozan”?
18 “Ọmwa nẹi mwẹ ozan.” Ọna rhie ma wẹẹ, ọ ma khẹke na su eni ruẹ ginna orukhọ nọ wegbe. Ugbẹnso, emwa sẹtin ba Ivbi Otu e Kristi ohoghe. Ẹghẹ eso vbe gha rrọọ na ya ba Jesu ohoghe, Jesu vbe tae yotọ wẹẹ, ọna gha vbe sunu daa erhuanegbe ẹre. (Jọn 15:20) Vbọrhirhighayehẹ, adeghẹ u na gha mwẹ uyinmwẹ nọhuanrẹn vbe na ghee Jesu, etẹn ni rre iko ghi gha ya aro nọ ghaan ghee ruẹ.—Mat 11:19.
19. A gha wẹẹ “okhuo ọkpa” ẹre ọ khẹke ne ọtẹn nokpia gha mwẹ, vbe a yae kha?
19 “Okhuo ọkpa” ẹre ọ khẹke ne u gha mwẹ. Adeghẹ u ru orọnmwẹ nẹ, ọ khẹke na miẹn wẹẹ, okhuo ọkpa ẹre u mwẹ, rhunmwuda, erriọ ẹre Jehova mwamwaẹn kotọ gha dee. (Mat 19:3-9) Ọ ma khẹke ne okpia nọ re Ovbi Otu e Kristi gha mwẹ obọ vbe uyinmwẹ alama oghẹ. (Hib 13:4) Sokpan ẹ i re ọni ọkpa. Ọ ma khẹke ne aro ọre gha viẹn ye okhuo ọvbehe.—Job 31:1.
20. De vbene ọtẹn nokpia gha ya sẹtin gbaroghe ‘igiowa ẹre ẹse’ hẹ?
20 “Iran ghi gha gbaroghe ivbi iran kevbe igiowa iran ẹse.” Adeghẹ uhunmwuta ẹgbẹe ẹre u khin, ọ ma khẹke ne u ya iwinna nọ khẹke ne u ru rhẹghẹrẹ. Hia ne u gha siẹnro iruẹmwi ẹgbẹe vbe ẹghẹ hia. Hia ne u gha deba ọvbokhan ruẹ kevbe ivbuẹ yo ikporhu vbe ẹghẹ hia. Ru iyobọ ne ivbuẹ ya sikẹ e Jehova sayọ. (Ẹfis 6:4) Okpia ghaa gbaroghe ẹgbẹe ọre ẹse, te ọ rhie ẹre ma wẹẹ, irẹn gha vbe sẹtin gbaroghe etẹn ni rre iko.—Yae taa 1 Timoti 3:5.
21. Adeghẹ u ma he suẹn gha ga zẹvbe ọguọmwadia iwinna, vbọ khẹke ne u ru?
21 Adeghẹ ọtẹn nokpia ẹre u khin, sokpan u ma he suẹn gha ga zẹvbe ọguọmwadia iwinna, u ghi gbarokotọ tie ako iruẹmwi na, u ghi vbe na erhunmwu gie Jehova vbekpa ẹre. Hia ne u tie emwi na gualọ vbe obọ ọmwa nọ hoo nọ gha re ọguọmwadia iwinna, u ghi vbe hia ne u gbegba. Gha muẹn roro vbene u hoẹmwẹ e Jehova kevbe etẹn ne uwa gba ga hẹ. Hia ne u hoẹmwẹ etẹn sayọ, u ghi vbe muẹn roro evbọzẹe ne u na gele hoo ne u ru iyobọ ne iran. (1 Pit 4:8, 10) Hia ne u gbegba nọ gha ga zẹvbe ọguọmwadia iwinna, rhunmwuda, ọyẹnmwẹ ọyẹnmwẹ ẹre ọ khian gha sẹ ruẹ zẹvbe ne u ya ru iyobọ ne etẹn ne uwa gba ga. E Jehova gha fiangbuẹ zẹvbe ne u ya hia ne u gbegba nọ gha ga zẹvbe ọguọmwadia iwinna!—Fil 2:13.
IHUAN 17 ‘Ọ Yẹẹ Mwẹ’
a EMWI NE EFOTO NA DEMU : Vbe obọ iye ọmwa, Jesu mu egbe rriotọ, ọ gha ru iyobọ ne erhuanegbe ẹre; vbe obọ erha ọmwa, ọguọmwadia iwinna ọkpa gha ru iyobọ ne ọtẹn ọkpa nọ khian enọwanrẹn nẹ vbe iko.