Ma Keghi Miẹn “Okuta Ẹrọnmwọ” Ọghe Ighobioye

Winston, ya unu kaẹn obẹlẹ eso ne u lae, u ke do lae odẹ ọghe ẹmwata.

Vbe I waan dee, ẹgbẹe mwẹ ma zẹdẹ gha mwẹ obọ vbe ugamwẹ rhọkpa. Ehe ne avbe ọgbugbo dia vbe ẹvbo na tie ẹre Queensland vbe Australia ẹre I na waan. Gberra ẹgbẹe mwẹ, I ma gha gu emwa ọvbehe mu obọ rhunmwuda, ehe nọ khian fua ẹre ima ghaa ye. Ukpo 12 ẹre I ghaa ye, vbe I suẹn gha gualọ odẹ ọghe ẹmwata. I na na erhunmwu gie Osanobua nọ ru iyobọ mẹ ya rẹn odẹ ọghe ẹmwata. Ọ ghi sẹ ẹghẹ, I na miẹn iwinna vbe ẹvbo na tie ẹre Adelaide nọ rre odẹ ahọ ọghe Australia. Ọna ẹre ọ ghi ya mwẹ kpa hin owa rre. Vbe I rre ukpo 21, ẹre I na miẹn Pamela vbe I ya hẹwẹ vbe ẹghẹ eso vbe ẹvbo na tie ẹre Sydney. Vbe ima ghi guan, ọ na tama mwẹ vbekpae emwa ugamwẹ ọkpa ni yayi wẹẹ, uniẹn ne igbe ọghe Ivbi Izrẹl ni rre odẹ okuọ, na viọ gha rrie imu vbe orre nogie erẹnrẹn, Ọ Te Sẹ Ẹghẹ E Kristi, ẹre Ivbi e Britain la rre. Vbe I ghi hẹwẹ nẹ, I na werriegbe ya suẹn iwinna vbe Adelaide. Ọ mwẹ orhiọnkpa ne ima gba winna ne I ta ẹmwẹ ugamwẹ na ma, sokpan, vbe ẹghẹ na kha na, Avbe Osẹe Jehova gu ẹre tie Baibol nẹ. Ọ ghi gu mwẹ guan vbekpae imamwaemwi ọghe Avbe Osẹe Jehova vbe ughaẹdẹ eso, ọ keghi dewarorua wẹẹ, Osanobua suẹn gha họn erhunmwu ne I na, ke egbe ọvbokhan gha dee. Erriọ I ya suẹn gha ruẹ vbekpae Osanobua kevbe Arriọba ọghẹe. Erriọ I ya miẹn “okuta ẹrọnmwọ” ọghe ighobioye.—Mat 13:45, 46.

Pamela, uwẹ vbe gha gualọ odẹ ọghe ẹmwata vbe u rre ọvbokhan. Vbua ya miẹn ọnrẹn hẹ?

Ẹvbo na tie ẹre Coffs Harbour vbe New South Wales ẹre I na waan. Ọ mwẹ ugamwẹ ne ẹgbẹe mwẹ, ya sẹ egbe evbibiẹ iye mwẹ, rhiegbe yi vbe I waan dee. Iyayi ọghe ugamwẹ nii ọre wẹẹ, uniẹn ne igbe ọghe Ivbi Izrẹl ẹre Ivbi e Britain la rre. Vbe imẹ, ọtẹn mwẹ nokpia nekherhe, ọtẹn mwẹ nokhuo nọdiọn kevbe etẹn mwẹ ne ima gba re eyeyẹ waan dee, te a wa kọe ye ima orhiọn wẹẹ, Ivbi e Britain ọkpa ẹre Osanobua wa mobọ fiangbe. I ma zẹdẹ ya ọna yi kevbe wẹẹ, imamwaemwi na ma ya mwẹ sikẹ Osanobua. Vbe I ghi rre ukpo 14, I keghi suẹn gha yo esọsi ughughan, I yo Anglican, Baptist kevbe Seventh-day Adventist, sokpan, avbe esọsi na ma si mwẹ kẹ Osanobua.

Ọ ghi sẹ ẹghẹ, ẹgbẹe mwẹ na si gha rrie Sydney. Evba nii ẹre I na miẹn Winston vbe ọ rrie Sydney do hẹwẹ vbe ẹghẹ eso. Zẹvbe nọ ya unu kaan rẹn vbe omuhẹn ban, ẹmwẹ ugamwẹ ne ima vbe ọre gba taa, ẹre ọ ya re suẹn gha gu avbe Osẹe Jehova tie Baibol. Ọ ghi suẹn gha gu iran tie Baibol nẹ, ako ọghe evbagbẹn nọhuanrẹn ẹre ọ ghi gha vuọn elẹta nọ gbẹnnẹ gu mwẹ. I ma zẹdẹ gha ghọghọ yọ vbe ẹghẹ okaro, sokpan vbene ẹghẹ ya khian, I na ghi do bẹghe ẹre wẹẹ, odẹ ọghe ẹmwata na khin.

Vbe ukpo 1962, I na si gha rrie Adelaide ne I mieke na sikẹ Winston. Ọ na ru emwamwa ne I tota ke ọdọ vbe amwẹ ni re Osẹe Jehova. Thomas kevbe Janice Sloman ọre eni iran. Arọndẹ na gie yo isi ẹre iran ghaa khin vbe Papua New Guinea. Obọ esi ẹre iran wa ya gha mu mwẹ. Ukpo 18 ẹre I ghaa ye vbe ẹghẹ nii. Iran wa maa mwẹ emwi vbekpae Jehova. I na vbe suẹn gha tie Baibol ne egbe mwẹ. Ena hia, ẹre ọ ghi ya mwẹ yayi wẹẹ, I miẹn odẹ ọghe ẹmwata nẹ. Ma ghi ru orọnmwẹ nẹ, ma na rhiegba ye iwinna ugamwẹ ọghe ẹghẹ hia. Agharhemiẹn wẹẹ ima miẹn edanmwẹ nibun, edanmwẹ nii ma ye ima worua vbe odẹ ọghe orhiọn, ọ keghi ye ima deziẹn vbe odẹ ọghe ẹmwata.

Winston, de vbene emwi ghaa ye hẹ vbe u da la odẹ ọghe ẹmwata na?

Vbọ ma he kpẹ ne ima ru orọnmwẹ, e Jehova keghi kie ẹkpotọ ne ima ya gha “winna iwinna nọkhua” vbe ugamwẹ ọghẹe. (1 Kọr 16:9) Ọtẹn Nokpia Jack Porter, nọ ghaa re ọgbaroghe ọghe otako ọghe ima kevbe Roslyn ne amwẹ ọnrẹn, ẹre ọ rhie igiọdu ne ima, ne ima rhie obọ ye iwinna arọndẹ ọghe ẹghẹ hia. Ukpo isẹn ẹre ima ya sọyẹnmwẹ iwinna arọndẹ. (Mẹ vbe Ọtẹn Nokpia Jack, ẹre ọ ghi gba ga nia zẹvbe Agbaziro Ọghe Abotu vbe Australasia.) Vbe I rre ukpo 29, otu na wẹẹ ne ima suẹn gha ga zẹvbe ọgbaroghe ọghe otako vbe South Pacific Islands. Abotu nọ rre Fiji ẹre ọ ghaa siẹnro iwinna nọ khian vbe South Pacific Islands. Ẹvbo ni rre odin na, ne amẹ gbodin lẹga ọre American Samoa, Samoa, Kiribati, Nauru, Niue, Tokelau, Tonga, Tuvalu kevbe Vanuatu.

Vbe ẹghẹ nii, emwa ni rre ehe nọ wa kakabọ khian fua vbe ikinkin ne amẹ gbodin lẹga kegha begbe vbe iran gha miẹn avbe Osẹe Jehova, rhunmwuda ọni, ma na vbe gha loo ẹwaẹn vbe ikporhu. (Mat 10:16) Etẹn ma zẹdẹ gha bun vbe iko ni ghaa rre ikinkin nii. Eso ma sẹtin gha ru emwamwa ehe ne ima gha tota yi. Vbe igue eso, ma ẹre ọ tobọ ima gu emwa ne ẹi re Osẹe Jehova guan wẹẹ, ima gualọ ehe ne ima gha tota yi. Iran ẹre ọ ghi mu owa ne ima, iran ghi vbe mu ọghọ ye ima egbe.

Winston, vbọzẹe ne iwinna izedu na yẹẹ ruẹ?

Ẹghẹ ne ima ya suẹn gha mu otuẹ gie etẹn ni rre ẹvbo ọkpa ne amẹ gbodin lẹga na tie ẹre Tonga, asobọrrie kevbe ebe ẹmu ne iran mwẹ vbe urhuẹvbo nii ma zẹdẹ gha bun. Ebe na mobọ loo ya gu ọmwa tie Baibol vbe ẹghẹ nii, na tie ẹre The Truth That Leads to Eternal Life keghi re na ya Ebo gbẹn. Ẹghẹ ne ediọn ghi ya yo owebe ọghe ediọn vbe uzọla enẹ, ediọn eha na wẹẹ iran gha zedu ebe na ghee urhuẹvbo e Tonga, agharhemiẹn wẹẹ iran i mobọ gua tie urhuẹvbo Ebo, iran i vbe mobọ gua gbẹn ọnrẹn. Iran ghi zedu ẹre nẹ, Pamela na type ẹre, vbe iyeke ọni, ma na post ẹre gha rrie abotu vbe United States ne iran print ẹre ladian. Odẹ uki eva ẹre a ya ru ena hia. Agharhemiẹn wẹẹ, vbe na ya zedu ebe nii ma mobọ de yọ, ọ wa ye ru iyobọ ne Ivbi e Tonga nibun ya do rẹn odẹ ọghe ẹmwata. Mẹ vbe ọvbokhan mwẹ i re emwa ni zedu, sokpan, emwi ẹwaẹn na, ẹre ọ ya ima do gha mwẹ ẹkorhiẹnrhiẹnmwẹ ye iwinna izedu.

Pamela, de alughaẹn nọ rre Australia kevbe ikinkin ne amẹ gbodin lẹga?

Alughaẹn ne gẹdẹgbẹẹ wa rrọọ. Vbe ihe eso vbe odin ne amẹ gbodin lẹga, imuẹn ghi wa gba ehe hia, ehe hia ghi wa gha yọn, avbe ofẹn ghi gha hẹ yo hẹ rre, ugbẹnso, ma i miẹn evbare agbọn re, ma wa vbe gha khuọnmwi vbe ẹghẹ eso. Vbọrhirhighayehẹ, te egbe wa rọkhọ ima vbe ẹghẹ ota. Owa ewanmwẹ ọghe Ivbi e Polynesia ne ẹi mwẹ egbekẹn, ẹre a tie ẹre fale. U ghaa ke owa nii ghee okun, ọ wa ye mosee. Uki ghaa ba, a ghi wa gha bẹghe avbe erhan ivin, awanwan ọghe uki ghi wa gha rhiegbe ma vbe okun. Emwi ọyunnuan vbenian keghi ya ima sọyẹnmwẹ, ọ ghi gua ima kpa ya na erhunmwu vbe ima gha ghi ru erria yan evbayi nẹ.

Ẹmwẹ ibiẹka na do gha yẹẹ ima. Iran gha miẹn ebo vbene ima ye, ọ ghi wa gha gbe iran otiti. Vbe ima mu otuẹ gha rrie ẹvbo na tie ẹre Niue, ọvbokhan okpia ọkpa nekherhe na ya obọ wo eto nọ vuọn arowa mwẹ obọ, ọ na kha wẹẹ: Igan ruẹ mosee. Ọ gha kẹ, ọ ma he miẹn eto nọ bun sẹrriọ vbe obọ ọmwa ẹdẹ, ọ ma vbe rẹn vbe nọ khian ya gie ẹre hẹ.

Ọ wa gha da ima vbe orhiọn ne emwa nibun ni rre ikinkin nii na susẹ. Ivbiogue ẹre iran khin. Ẹdogbo ne iran ye wa mosee, sokpan, owa isinmwiegbe ọghe agbọn i rrọọ, amẹ agbọn i vbe rrọọ na wọn. Ọrheyerriọ, etẹn ma gha si osi, te iran wa gha yin agbọn vbene iran miẹn ọnrẹn. Emwi nọ wa gha ya etẹn nii sọyẹnmwẹ ọre ne ẹgbẹe iran na lẹga iran, ne iran na mwẹ ehe ugamwẹ kevbe ukpamuyọmọ ne iran mwẹ na ya ga e Jehova. Igiemwi esi ọghe iran wa gele ru iyobọ ne ima ya ya arrọọ ọghe ima khian ne khuẹrhẹ.

Pamela, ugbẹnso, wẹ ẹre ọ ghaa tobọ ruẹ sa amẹ ne u ya le evbare vbe ehe ne u ma he sẹ ẹdẹ. Vbua ya sẹtin gha miẹn ẹsọn vberriọ hẹ?

Te I wa ye gbọyẹmwẹ ye odẹ ne erha mwẹ ya maa mwẹ emwi. Irẹn ẹre ọ maa mwẹ re, vbe na ya ya iku erhan koko erhẹn na ya le evbare hẹ kevbe vbe na ya fẹko ya emwi na mwẹ gaga egbe hẹ, vbe emwi gha wegbe. Ọ mwẹ asẹ ọkpa ne ima ya mu otuẹ gha rrie ẹvbo na tie ẹre Kiribati. Owa ewanmwẹ ma tota yi, ekpokoro ẹre a gbe lẹga re, obuẹ ẹre a ya sin otọ owa nii. I khian ghi le evbare, I na tọnnọ uvun, I na ya ehianmwẹ ivin koko erhẹn ye nene uvun. I khian ghi sa amẹ, I na ya deba ikhuo idunmwu ya ye uviẹn vbe uhae. Emadogua ne iran ya sa amẹ keghi re erhan nọ taẹn sẹ vbe na ghee ibata ehan (six feet), iran ghi de irri ye ukpẹ ọre, iran ghi vbe de ikoroba ginnaẹn. Te ọ ye vbe na ghee erhan na ya gbe ehẹn, sokpan alughaẹn nọ rrọọ, ọre wẹẹ, ikoroba ẹre iran de ginnaẹn, ẹi re eghọe (hook) na ya gbe ehẹn. Okhuo nọ ghi sọregbe gha khian sa amẹ, ọ ghi fi enene erhan fi uhae, ọ ghaa bu ehe na amẹ ye, ọ ghi dia ikoroba na de ye ukpẹ ọre, nọ mieke na sẹtin sa amẹ ladian. I na ka gha roro ighẹ ẹi lọghọ. Ọ ghi sọ mwẹ egbe, ọ na ba kua. Ẹi re avbiẹ inugba ẹre I fi ikoroba ye uwu uhae nii, I ma sẹtin sa amẹ ladian. Ikhuo ni rre evba na gele giẹ mwẹ. Okhuo ọkpa ẹre ọ ghi do ru iyobọ mẹ. Emwa ni mwẹ ekhọe esi, ẹre iran khin.

Uwa eva ghaa sọyẹnmwẹ iwinna ugamwẹ vbe ikinkin ne amẹ gbodin lẹga, de emwi eso ne uwa ghaa sọyẹnmwẹ ọnrẹn?

Winston: Ma gha sẹ ẹvbo ọgbọn, ọ rhie ẹghẹ kherhe ma ke do rẹn vbene a ru emwi hẹ vbọ. Vbe igiemwi, vbe ẹvbo ọkpa ne ima mu otuẹ gha rrie, etẹn gha mu evbare ne ima, ma ghi wa rri ehia fo. Okiekie ẹre ima ghi ya do rẹn wẹẹ, ọ te khẹke ne ima rri ekherhe vbọ, rhunmwuda, evbare ne iran khian re, ke owiẹ ya sẹ ota ẹre iran ya mu ọghọ ye erhunmwuyẹn egbe. Ma ghi rẹn nẹ, iran gha ghi mu evbare ne ima, ma ghi rri ọre kẹ rre. Etẹn nii ma vbe gha mu ohu ima rhunmwuda, iran rẹnrẹn wẹẹ, ima ma rẹn vbe na ru emwi hẹ vbe ẹvbo iran. Odẹ uki ehan ẹre ima ya mu otuẹ gi iran. Ẹghẹ ke ẹghẹ ne ima ya mu otuẹ yo, iran ghi wa gha sọyẹnmwẹ. Gberra mẹ vbe Pamela, etẹn nii ma he miẹn etẹn ọvbehe ẹdẹ. Etẹn ni rre iko ọghe iran ọkpa, ẹre iran rẹnrẹn.

Otuẹ ne ima ghaa mu yo ẹvbo ughughan keghi ya emwa ọvbehe rẹn Avbe Osẹe Jehova sayọ. Emwa nibun vbe igue eso vbe ikinkin na amẹ gbodin lẹga ma ka rẹn wẹẹ, Avbe Osẹe Jehova rre ehe hia vbe uhunmwu otagbọn. Ẹghẹ ne ima ghi ya mu otuẹ gi etẹn ni rre ikinkin nii, ẹre iran ghi ya do rẹn wẹẹ, ẹi ikinkin nii ọkpa ẹre ugamwẹ ọghe ima ye. Te ọ wa gha kpa iran odin.

Pamela: Ii khian mianmian emwi nọ sunu vbe Kiribati vbe ukpo eso nọ gberra. Ma keghi mu otuẹ gha rrie iko ọkpa ne etẹn i na zẹdẹ bun. Ọdiọn ọkpa nọ rre iko nii na tie ẹre Itinikai Matera keghi mu ọghọ ye ima egbe vbene obọ re sẹ. Vbe ẹdẹ ọkpa, Ọtẹn Nokpia Matera na sẹ owa ima. Ekẹn ọkhọkhọ ọkpa, ẹre ọ ghaa rre uwu okhuae nọ mu mwẹ. Ọ na ya ekẹn ọkhọkhọ nii ru ẹse ne ima. Ọ lọghọ a ke miẹn ọmwa nọ ya ẹkẹn ọkhọkhọ le evbare ne ima vbe ẹghẹ nii. Ekhọe hia ẹre ima ya gbọyẹmwẹ ye ẹse nọ ru ne ima.

Pamela, ọ mwẹ ẹghẹ ne egbe ya gu ruẹ ru (miscarriage). Vbua ya sẹtin zinegbe ẹre hẹ?

Vbe ima rre South Pacific vbe ukpo 1973, I na suẹn gha hanmwa. Rhunmwuda ọni, ma na werriegbe gha die Australia. Sokpan uki enẹ ghi gberra nẹ, egbe keghi gu mwẹ ru. Ọ wa gele da ima. Vbene ẹghẹ ya gha khian, I na fẹko gha mianmian obalọ nii. Vbọrhirhighayehẹ, “Questions From Readers” nọ ladian vbe The Watchtower ọghe April 15, 2009 ẹre ọ ghi mu mwẹ orhiọn sotọ fo. Uhunmwuta ne I kha na ọre: “Is there any hope of a resurrection for a baby that dies in its mother’s womb?” (Ayayẹro ọghe arhiọkpaegbe rrọọ ne ọmọ nọ wu ye uwu ẹko iyẹe ra?) Ọ keghi rhie ilẹkẹtin ne ima wẹẹ, emwi hia rre obọ e Jehova, ọ gha ru emwi nọ gbae. Ọ gha sọfurre ye obalọ hia ne agbọn Esu si ye ima egbe. Osanobua gha ye Jesu “fuẹn iwinna Esu rua.” (1 Jọn 3:8) Uhunmwuta nii vbe ya ima rẹn wẹẹ, ukpamuyọmọ nọ hiunsi nọ, ne ima na re eguọmwadia Osanobua. De vbene arrọọ ọghe ima gha te gha ye hẹ, deghẹ ima i mwẹ ayayẹro ọghe agbọn ọgbọn nọ dee vbe odaro?

Ẹmwẹ ọmọ ghi lahin otọ rre nẹ, ma na dọlegbe suẹn iwinna ugamwẹ ọghe ẹghẹ hia. Abotu nọ rre Australia ẹre ima na ka suẹn gha ga. Ọ ghi sẹ ẹghẹ, ma na werriegbe suẹn iwinna ọgbaroghe ọghe otako. New South Wales kevbe Sydney ẹre ima na ru iwinna ọgbaroghe ọghe otako vbe ukpo enẹ. Ọ ghi rre ukpo 1981, otu na wẹẹ ne ima gha die abotu nọ rre Australia. Abotu nii ẹre ima ye ye do fi ebanban.

Winston, de vbene emwi ẹwaẹn ne u miẹn vbe u rre South Pacific Islands ya ru iyobọ nuẹn hẹ, vbe u ghi suẹn gha ga zẹvbe ọkpa vbe usun Agbaziro Ọghe Abotu nọ rre Australasia?

Odẹ nibun ẹre ọ ya ru iyobọ mẹ. Okaro, otu na wẹẹ ne abotu nọ rre Australia gha siẹnro iwinna Arriọba nọ khian vbe American Samoa kevbe Samoa. Ọ ghi sẹ ẹghẹ, otu na ku abotu ọghe New Zealand kevbe ọghe Australia kugbe. Nia, otọ ẹvbo ne abotu ọghe Australasia siẹnro ẹre keghi re Australia, American Samoa, Samoa, Cook Islands, New Zealand, Niue, Timor-Leste, Tokelau kevbe Tonga. Vbuwe ẹvbo na hae ye ugan na, I mu otuẹ yo ehe nibun nẹ vbọ, zẹvbe ọmwa ne igiogbẹ ya zihegbe. I wa ruẹ emwi nibun vbe obọ etẹn ni rre ikinkin na amẹ gbodin lẹga. Iran mwẹ amuẹtinyan nọ wegbe. Emwi ne I ruẹ re vbe obọ iran, wa ye ru iyobọ mẹ nia.

Emwi ne I khian ghi ta kiekie ọre wẹẹ, ẹi re eniwanrẹn ọkpa ẹre ọ gualọ odẹ ọghe ẹmwata. Mẹ vbe Pamela wa miẹn ọna vbe arrọọ ọghe ima. Igbama wa vbe gualọ “okuta ẹrọnmwọ” ọghe ighobioye, nọ re odẹ ọghe ẹmwata, ọ gha khọnrẹn wẹẹ etẹn vbuwe ẹgbẹe ma gbọyẹmwẹ yọ. Erriọ wa ye ne imẹ vbe Pamela. Etẹn ima rhọkpa ma gbọyẹmwẹ ye odẹ ọghe ẹmwata na. (2 Ọba 5:2, 3; 2 Krọ 34:1-3) Vbene ẹmwata, Osa nọ mwẹ ahoẹmwọmwa, nọ hoo ne emwa hia gha rrọọ vbe etẹbitẹ ẹre Jehova khin.

Ẹghẹ ne imẹ vbe Pamela ya suẹn gha gualọ odẹ ọghe ẹmwata vbe odẹ ukpo 50 nọ gberra, ima ma rẹn wẹẹ ẹrhiọn ne ima rhie yọ gha biẹ ọmọ esi vbenian. Vbe nai na gbawawẹ, okuta ẹrọnmwọ ne ai miẹn egbọre, ẹre odẹ ọghe ẹmwata khin! Emwi ọkpa i rrọọ nọ gha ye ima kpa hin odẹ ọghe ẹmwata rre!