Ghẹ Gi Emwi Rhọkpa Si Ruẹ Ghee Iyeke Ne U Ghẹ Dinmwiamẹ

1. De emwi eso nọ si ẹre nọ na khẹke ne u dinmwiamẹ?

U HOẸMWẸ e Jehova nọ ya emwi nọ maan hia ru ruẹ ẹse ra, ya sẹ egbe arrọọ ruẹ ra? U hoo ne u rhie ẹre ma wẹẹ, u hoẹmwẹ ọnrẹn ra? Odẹ nọ ghi maan sẹ ne u gha ya ru ọna ọre ne u ya egbuẹ fiohan nẹẹn, u ghi vbe dinmwiamẹ, ne u ya rhie ẹre ma wẹẹ, u ya egbuẹ fiohan ne Osanobua nẹ. U gha ru ena hia nẹ, u ghi do gha re ọkpa vbe ẹgbẹe ọghe Jehova. Rhunmwuda ọni, e Jehova nọ re Erhaa kevbe Ọse ruẹ gha gbogba ga ruẹ, ọ ghi vbe gha gbaroghe ruẹ rhunmwuda, ọghẹe ẹre u ghi khin. (Psm 73:24; Aiz 43:​1, 2) U gha ya egbuẹ fiohan ne Jehova, u na vbe dinmwiamẹ, u gha sẹtin ya aro yọ wẹẹ, arrọọ ọghe etẹbitẹ gha sẹ ruẹ obọ.​—1 Pit 3:21.

2. Vbe ima khian zẹ iro yan vbe ako iruẹmwi na?

² Ọ mwẹ emwi nọ si ruẹ ghee iyeke ne u ma na he ye dinmwiamẹ ra? Adeghẹ erriọ ẹre nọ, ẹ i re uwẹ ọkpa. Ẹbo emwa ni bun ni he dinmwiamẹ keghi fi uyinmwẹ iran kevbe odẹ ne iran ya roro emwi werriẹ, ne iran mieke na gbegba nọ gha dinmwiamẹ. Ekhọe hia ẹre iran ghi ya rhiegba ye ugamwẹ e Jehova, erriọ ẹre iran vbe ya sọyẹnmwẹ. De emwi ne ima gha miẹn ruẹ vbe obọ emwa ni dinmwiamẹ vbe ẹghẹ ọghe avbe ukọ ọghe Jesu? Gi ima guan kaẹn ọlọghọmwa eso ne iran werriẹ aro daa, kevbe emwi ne ima gha miẹn ruẹ vbe obọ iran.

IVBI E SAMERIA KEGHI DINMWIAMẸ

3. De ọlọghọmwa eso ne Ivbi e Sameria werriẹ aro daa iran ke dinmwiamẹ?

³ Vbe ẹghẹ ọghe Jesu, Ivbi e Sameria ghaa mwẹ ugamwẹ ọghe iran, ikinkin ọghe Siẹkẹm kevbe Sameria nọ rre odẹ okuọ ọghe Judia ẹre ni bun vbe uwu iran ghaa ye. Vbene Ivbi e Sameria ke dinmwiamẹ, te ọ khẹke ne iran ka rẹn Ẹmwẹ Osanobua ẹsẹsẹmwẹse. Emwi ne Ivbi e Sameria yayi ọre wẹẹ, ebe isẹn nokaro vbe Baibol, ẹre Jehova dia emwa ya gbẹn, ọni ọre ebe Gẹnẹsis ya sẹ ebe Diutẹronomi, ọ gha kẹ, ebe Jọsua vbe deba. Vbọrhirhighayehẹ, iran ya aro yọ wẹẹ, e Mezaia gha rre, rhunmwuda eyan ọghe Osanobua nọ rre ebe Diutẹronomi 18:​18, 19. (Jọn 4:25) Ne iran mieke na sẹtin dinmwiamẹ, te ọ khẹke ne iran yayi wẹẹ, Jesu ọre Mezaia na we ọ dee. “Ivbi e Sameria nibun” wa gele ya ọna yi. (Jọn 4:39) A sẹtin miẹn wẹẹ, te eso vbe uwu iran gha hia ne iran gha ya aro nọ maan ghee Ivbi e Ju rhunmwuda, Ivbi e Ju kevbe Ivbi e Sameria i la ẹvbo egbe.​—Luk 9:​52-54.

4. Zẹvbe nọ rre ebe Iwinna 8:​5, 6, 14, de emwi ne Ivbi e Sameria ru vbe Filip kporhu ma iran?

⁴ Vbọ ru iyobọ ne Ivbi e Sameria ya dinmwiamẹ? Vbe ẹghẹ ne Filip nọ kporhu iyẹn nọ maan ya gha “ta ẹmwẹ e Kristi,” ma Ivbi e Sameria, eso vbe uwu iran keghi “miẹn ẹmwẹ Osanobua yi.” (Tie Iwinna 8:​5, 6, 14.) Agharhemiẹn wẹẹ, Ovbi e Ju ẹre Filip ghaa khin, iran na ye gbehọkotọ danmwehọ ẹre. Ọ gha kẹ, iran ye ako ọghe Baibol eso rre vbe Pentateuch nọ khare wẹẹ, obọ ọkpa ẹre Jehova ya mu emwa hia. (Diut 10:​17-19) Vbọrhirhighayehẹ, te iran wa “gbehọkotọ gha danmwehọ ẹmwẹ ne Filip ghaa ta” vbekpa e Kristi, aro iran wa vbe dae wẹẹ, Osanobua ghaa gu e Filip rrọọ. E Filip wa vbe gha ru emwi ọyunnuan ni bun, ọ mu emwa ni khuọnmwi egbe rran, ọ vbe khulo orhiọn dan hin emwa ni bun egbe rre.​—Iwinna 8:7.

5. Vbe ima miẹn ruẹ vbe obọ Ivbi e Sameria?

⁵ Te Ivbi e Sameria nii gha te sẹtin kha wẹẹ, iran i danmwehọ e Filip rhunmwuda nọ na gha re Ovbi e Ju ra rhunmwuda wẹẹ, emwi ne iran ma ka rẹn ẹre Filip ghaa ma iran re. Sokpan iran ma ru vberriọ. Ivbi e Sameria ghi bẹghe ẹre wẹẹ, ẹmwata ẹre Filip ghaa ma iran re, iran na suẹn gha dinmwiamẹ vbobọvbobọ. E Baibol khare wẹẹ: “Vbe Filip ghi kporhu iyẹn nọ maan ọghe Arriọba Osanobua kevbe ọghe eni Jesu Kristi ma iran, iran keghi yaeyi; iran na gha dinmwiamẹ, ke ikpia ke ikhuo.” (Iwinna 8:12) U yayi wẹẹ, ẹmwata ẹre Ẹmwẹ Osanobua khin ra kevbe wẹẹ, obọ ọkpa ẹre Avbe Osẹe Jehova ya mu emwa hia ra, u vbe yayi wẹẹ, iran hia vbe odẹ ke odẹ ne iran gha rhie ahoẹmwọmwa ọghe ẹmwata ma, nọ re ama na ya rẹn Ivbi Otu e Kristi ọghe ẹmwata ra? (Jọn 13:35) Adeghẹ u gele ya ena hia yi, u ghi zẹ owẹ nọ khẹke, u ghi vbe gha mwẹ ilẹkẹtin wẹẹ, e Jehova gha fiangbuẹ.

6. De vbene igiemwi ọghe Ruben gha ya sẹtin ru iyobọ nuẹn hẹ?

⁶ Ọ mwẹ ọtẹn nokpia ọkpa na tie ẹre Ruben nọ ke Germany rre, Osẹe Jehova ẹre ẹgbẹe ọre khin. Vbọrhirhighayehẹ, vbe ọ ye rre igbama, ọ na gha gbawawẹ deghẹ e Jehova gele rrọọ. De emwi nọ ghi ru iyobọ nẹẹn? Vbe ọ ghi bẹghe ẹre wẹẹ, irẹnmwi ọghe irẹn ma sẹ, ọ na zẹ emwi ru. Ọ khare wẹẹ: “Vbe I ruẹ emwi ne egbe mwẹ, I na hia ne I rẹn ẹmwata nọ rre ẹmwẹ na, rhunmwuda ọni, ẹghẹ hia ẹre I ya gha tie avbe uhunmwuta ni guan kaẹn imamwaemwi ọghe avbe umẹwaẹn nọ khare wẹẹ, te emwi hia de rre vbe udomwurri.” Ọ keghi tie ebe nọ khare wẹẹ, Is There a Creator Who Cares About You? Ebe na wa kakabọ ru iyobọ ne Ruben. Ẹre ọ na ghi khama egbe ẹre wẹẹ: ‘Ẹhẹẹn? E Jehova gele rrọọ!’ E Ruben ghi mu otuẹ gha rrie igiogbẹ ọghomwa, ọ na gele do kakabọ gbọyẹmwẹ ye akugbe ne etẹn mwẹ vbe uhunmwu otagbọn hia. Ọ ghi werriegbe gha rrie Germany, ọ na dinmwiamẹ, ukpo 17 ẹre ọ ghaa ye vbe ẹghẹ nii. Adeghẹ u na gha gbawawẹ vbekpa emwi eso ne u he ruẹ, hia ne u ya ebe ọghomwa ru ezanzan. Sokpan u ghaa mwẹ “irẹnmwi nọ gbae,” u i khian gha gbawawẹ. (Ẹfis 4:​13, 14) U ghaa bẹghe ahoẹmwọmwa kevbe akugbe ne etẹn ni rre uhunmwu otagbọn hia mwẹ, ya sẹ egbe etẹn ni rre iko ruẹ, u ghi do hoẹmwẹ otu e Jehova sayọ.

E SỌL NỌ KE TASỌS RRE KEGHI DINMWIAMẸ

7. De iziro nọ ma gba ne Sọl ghaa mwẹ, nọ khẹke nọ fi werriẹ?

⁷ Gi ima guan kaẹn igiemwi ọghe Sọl nọ ke Tasọs rre. Ọ wa gha mwẹ alaghodaro vbe ugamwẹ Ivbi e Ju, erriọ ẹre a vbe ya gha họn usi ẹre rre. (Gal 1:​13, 14; Fil 3:5) Vbe ẹghẹ nii, te Ivbi e Ju ghaa ghee Ivbi Otu e Kristi zẹvbe emwa isọtẹ, rhunmwuda ọni, e Sọl ma gi egbe rọkhọ iran. Ọ na te gha roro ẹre wẹẹ, ahoo ọghe Osanobua ẹre irẹn ghaa ru. (Iwinna 8:3; 9:​1, 2; 26:​9-11) Nọ mieke na miẹn Jesu yi kevbe nọ vbe dinmwiamẹ zẹvbe Ovbi Otu e Kristi, te Sọl gha mu egbe nọ ya zin egbe ukpokpo.

8. (a) De emwi nọ ru iyobọ ne Sọl ya sẹtin dinmwiamẹ? (b) Zẹvbe nọ rre ebe Iwinna 22:​12-16, de vbene Ananias ya ru iyobọ ne Sọl hẹ? (Vbe ya ghee efoto.)

⁸ De emwi nọ ru iyobọ ne Sọl ya sẹtin dinmwiamẹ? Vbe Jesu ke ẹrinmwi rhie egbe ma e Sọl, e sọl keghi rhu aro. (Iwinna 9:​3-9) Vbe ọwara ikpẹdẹ eha, ọ na mu awẹ, ẹ i mwẹ ọ ma vbe gha muẹn roro emwi nọ sunu daa ẹre na. E Sọl keghi gele do yayi wẹẹ, e Jesu ọre Mezaia kevbe wẹẹ, erhuanegbe ẹre ọre Ivbi Otu e Kristi ọghe ata. Ẹ i mwẹ ekhọe Sọl ma gha bu abe gbe ẹre rhunmwuda nọ na gha mwẹ obọ vbe uwu ọghe Stivin! (Iwinna 22:20) Iyeke ikpẹdẹ eha nii, ọrhuanegbe ọkpa na tie ẹre Ananias keghi bu e Sọl, ọ na rhan rẹn aro, ọ na vbe rhie igiọdu nẹẹn nọ dinmwiamẹ vbobọvbobọ. (Tie Iwinna 22:​12-16.) E Sọl keghi miẹn iyobọ ọghe Ananias yi, ọ na gele fi werriẹ.​—Iwinna 9:​17, 18.

9. Vbua miẹn ruẹ vbe obọ e Sọl?

⁹ Emwi bun ne ima gha miẹn ruẹ vbe obọ e Sọl. Ọ gha te sẹtin rhunmwuda itengbemu kevbe imuohan ọghe emwa nagbọn kha we irẹn i dinmwiamẹ. Sokpan, ọ ma ru vberriọ. Ọ keghi mu egbe rriotọ, ọ na fi werriẹ, nọ mieke na sẹtin khian ọrhuanegbe Kristi. (Iwinna 26:​14, 19) E Sọl keghi mu egbe nọ ya khian Ovbi Otu e Kristi agharhemiẹn wẹẹ, ọ rẹnrẹn wẹẹ, a gha zẹ irẹn kpokpo. (Iwinna 9:​15, 16; 20:​22, 23) Vbe ọ ghi dinmwiamẹ nẹ, te ọ wa ye gha mu ẹtin yan e Jehova, rhunmwuda, ọ rẹnrẹn wẹẹ, ọ gha ru iyobọ ne irẹn ya sẹtin zin egbe edanmwẹ nọ rhirhi gha khin. (2 Kọr 4:​7-10) U gha dinmwiamẹ nẹ zẹvbe ọkpa vbe Avbe Osẹe Jehova, u sẹtin miẹn ukpokpo kevbe edanmwẹ ughughan nọ gha sẹtin gbe amuẹtinyan ọghuẹ mu otọ, sokpan, e Jehova rrọọ ruẹ iyeke. Gha mwẹ ilẹkẹtin wẹẹ, te Jehova vbe Jesu Kristi khian ye gha ru iyobọ nuẹn.​—Fil 4:13.

10. Vbua miẹn ruẹ vbe igiemwi ọghe Anna?

¹⁰ Ẹgbẹe ọghe Kurdish nọ rre Eastern Europe ẹre Anna ke rre. Vbe iyẹe ghi dinmwiamẹ nẹ, erhae keghi kpasẹ yọ nọ suẹn gha ruẹ Baibol vbe ọ rre ukpo 9. Vbọrhirhighayehẹ, avbe etiọnrẹn vbe uwu ẹgbẹe ne iran gba rre owa ọkpa, kegha gbodan ghee Anna. Nọ ne etiẹn Anna vbe uwu ẹgbẹe, emwi ekhue wa gha nọ ne ọmwa sẹ ugamwẹ ọghe avbe erha odede rae rhunmwuda ugamwẹ ọvbehe. Vbe Anna ghi rre ukpo 12, ọ na nọ erhae deghẹ ọ gha kue ne irẹn dinmwiamẹ. Erhae kegha hoo nọ rẹn deghẹ irẹn ẹre ọ tobọ ẹre kha wẹẹ, irẹn khian dinmwiamẹ, ra ọmwa ẹre ọ kpikpi ẹre nọ ru vberriọ. Ẹre Anna na ghi kha wẹẹ, “I hoẹmwẹ e Jehova.” Erhae keghi kpasẹ yọ nọ dinmwiamẹ. Iyeke ọni, emwa rẹn vbe uwu ẹgbẹe kegha zẹ ọre kpokpo. Ọtiọnrẹn ọkpa vbe uwu ẹgbẹe keghi tama rẹn wẹẹ: “Akpawẹ, u wa ghẹẹ khian, u na vbe gha si esiga, ọ gha te maan sẹ ne u na ya deba Avbe Osẹe Jehova.” Vbọ ru iyobọ ne Anna? Ọ khare wẹẹ, “E Jehova keghi ru iyobọ mẹ ya sẹtin zin egbe, erha mwẹ vbe iye mwẹ wa vbe ru iyobọ mẹ.” Anna kegha gbẹnnẹ ọnrẹn yotọ, ẹghẹ ne Jehova ya ru iyobọ nẹẹn vbe ẹdagbọn ọnrẹn. Ọ ghi ya gha ghee eke nọ gbẹnnẹ ọnrẹn yi ke ẹghẹ ya fi ẹghẹ. Adeghẹ u na gha mu ohan ukpokpo, ghẹ mianmian wẹẹ, e Jehova gha vbe ru iyobọ nuẹn.​—Hib 13:6.

E KỌNILIỌS KEGHI DINMWIAMẸ

11. De emwi nọ gha te ya e Kọniliọs gha si egbe nẹ ghẹ dinmwiamẹ?

¹¹ E Baibol wa vbe guan kaẹn igiemwi ọghe Kọniliọs. Ọkaokuo ọghe Rom ne “ivbiyokuo iyisẹn (100) rre ototọ ẹre,” ẹre ghaa nọ. (Iwinna 10:​1, ftn.) A sẹtin miẹn wẹẹ, ovbiyokuo na ghaa họn usi ẹre rre ghaa nọ. Ọ vbe “gha ru ẹse ne ivbiogue.” (Iwinna 10:2) E Jehova keghi gie ukọ ighẹ e Pita nọ ya kporhu iyẹn nọ maan ma rẹn. E Kọniliọs ghaa si egbe nọ ya dinmwiamẹ rhunmwuda ukpo nọ na gha zẹ ra?

12. De emwi nọ ru iyobọ ne Kọniliọs ya sẹtin dinmwiamẹ?

¹² De emwi nọ ru iyobọ ne Kọniliọs ya sẹtin dinmwiamẹ? E Baibol gi ima rẹn wẹẹ, “ọmwa nọ ghaa mwẹ imuohan Osanobua ẹre okpia na ghaa khin, ke irẹn kevbe igiowa ẹre.” Erriọ ẹre ọ vbe ya gha na erhunmwu gie Osanobua vbe ẹghẹ hia. (Iwinna 10:2) Vbe Pita ya kporhu ma e Kọniliọs, irẹn vbe ẹgbẹe ọre, keghi ya e Jesu yi, iran na dinmwiamẹ vbobọvbobọ. (Iwinna 10:​47, 48) Te Kọniliọs wa mu egbe nọ ya ru afiwerriẹ nọ khẹke ne irẹn vbe ẹgbẹe ọre mieke na sẹtin koko gha ga e Jehova.​—Jọs 24:15; Iwinna 10:​24, 33.

13. Vbua miẹn ruẹ vbe igiemwi ọghe Kọniliọs?

¹³ Vbe na ghee Sọl, te Kọniliọs gha te rhunmwuda ukpo nọ na gha zẹ kha wẹẹ, irẹn i khian dinmwiamẹ zẹvbe Ovbi Otu e Kristi. Sokpan, ọ ma ru vberriọ. Ọ lọghọ ruẹ ra ne u sẹtin ru afiwerriẹ nọ khẹke vbe ẹdagbọn ruẹ, ne u mieke na sẹtin dinmwiamẹ ra? Ọ ghaa yerriọ, e Jehova gha ru iyobọ nuẹn. Ọ gha wa ru iyobọ nuẹn ya sẹtin ru afiwerriẹ nọ khẹke ne u mieke na sẹtin gae.

14. Vbua miẹn ruẹ vbe igiemwi ọghe Tsuyoshi?

¹⁴ Tsuyoshi nọ ke Japan rre keghi ru afiwerriẹ eso vbe iwinna nọ ru, nọ mieke na sẹtin gbegba nọ gha dinmwiamẹ. Irẹn ẹre ọ ghaa zẹ lele headmaster vbe esuku ọghe Ikenobo na na ruẹ vbe na ya mwamwa avbe flower hẹ. Adeghẹ headmaster ma sẹtin yo irorinmwi, Tsuyoshi ghi ya rhie ihe ẹre, ọ ghi vbe gha mwẹ obọ vbe ilele ne iran lele ọghe ugamwẹ e Buddha. Vbọrhirhighayehẹ, e Tsuyoshi ghi do rẹn ẹmwata nọ rrọọ vbekpa emwa ni wulo nẹ, ọ na do bẹghe ẹre wẹẹ, ne irẹn mieke na sẹtin dinmwiamẹ, ọ ma khẹke ne irẹn ye gha mwẹ obọ vbe avbe ilele ni dekaẹn emwa ni wulo nẹ. Rhunmwuda ọni, ọ ma ghi gha mwẹ obọ vbe avbe ilele na. (2 Kọr 6:​15, 16) Tsuyoshi keghi mu ẹmwẹ na ma headmaster nii. Vbọ ghi sunu? E Tsuyoshi keghi sẹtin ye gha ru iwinna nii, vbene ọ ma na gha mwẹ obọ vbe ilele nọ ma gua e Baibol ro. Ọ ghi rre ukpo ọkpa nọ ya suẹn gha ruẹ e Baibol, ọ na dinmwiamẹ.a Adeghẹ a na miẹn wẹẹ, te ọ khẹke ne u ru afiwerriẹ vbe iwinna ne u ru ne u mieke na sẹtin dinmwiamẹ, gha mwẹ ilẹkẹtin wẹẹ, e Jehova gha kpemehe ne uwẹ vbe ẹgbẹe ruẹ.​—Psm 127:2; Mat 6:33.

IVBI E KỌRINT KEGHI DINMWIAMẸ

15. De emwi nọ gha te ya Ivbi e Kọrint gha si egbe ne iran ghẹ dinmwiamẹ?

¹⁵ Iwinna emwi ewe na khu khian kevbe uyinmwẹ nọ ma huan ẹre ọ wa mu Ivbi e Kọrint. Emwa ni bun ni ghaa rre Kọrint wa gha yin vbe odẹ nọ sọnnọ Osanobua. Rhunmwuda ọni, ẹ i mwẹ ọ ma gha lọghọ ne emwa ni rre ẹvbo na sẹtin fi werriẹ do gha ga Osanobua. Ọrheyerriọ, vbe Pọl do kporhu iyẹn nọ maan vbekpa e Kristi vbe ẹvbo na, “Ivbi e Kọrint nibun ni họn ẹmwẹ Osanobua keghi do yayi, iran na vbe dinmwiamẹ.” (Iwinna 18:​7-11) Ẹre Nọyaẹnmwa ighẹ Jesu Kristi na rhie egbe ma e Pọl vbe umian, ọ na tama rẹn wẹẹ: “Ẹ i re avbiẹ emwa ẹre I mwẹ vbe ẹvbo na.” Ẹre Pọl na ghi dia evba ya vbe ukpo ọkpa vbe ukhiọnmwẹ, ọ na gha kporhu vbe evba.

16. Vbọ ru iyobọ ne Ivbi e Kọrint eso ya sẹtin ban uyinmwẹ dan nọ te gua iran obọ ro ne iran mieke na sẹtin dinmwiamẹ? (2 Kọrint 10:​4, 5)

¹⁶ Vbọ ru iyobọ ne Ivbi e Kọrint ya sẹtin dinmwiamẹ? (Tie 2 Kọrint 10:​4, 5.) Ẹmwẹ ọghe Osanobua kevbe orhiọn nọhuanrẹn ọghẹe ẹre ọ ru iyobọ ne iran ya sẹtin ru afiwerriẹ nọ khẹke vbe ẹdagbọn iran. (Hib 4:12) Ivbi e Kọrint na ni miẹn iyẹn nọ maan yi keghi sẹtin ban uyinmwẹ dan ne iran te yin, usun avbe uyinmwẹ na ọre ayọn na da gbe egbe, oyi, kevbe ne iran na lovbiẹ ke ikpia ra ikhuo ne ihua iran.​—1 Kọr 6:​9-11.b

17. Vbua miẹn ruẹ vbe obọ Ivbi e Kọrint?

¹⁷ Yẹrẹro wẹẹ, emwa eso ni ghaa rre Kọrint ghaa mwẹ uyinmwẹ dan eso nọ la iran esagiẹn nẹ, sokpan, iran ma kha wẹẹ, iran i khian sẹtin ban uyinmwẹ na, rhunmwuda we iran hoo ne iran gha re Ivbi Otu e Kristi. Iran keghi hia vbe odẹ ke odẹ ne iran mieke na la odẹ ne huẹnrẹn nọ rrie arrọọ ọghe etẹbitẹ. (Mat 7:​13, 14) Ọ mwẹ uyinmwẹ dan nọ lọghọ ruẹ ne u sẹtin ban ne u mieke na sẹtin dinmwiamẹ ra? Ghẹ gi egbe wọọ ruẹ! Rinmwian e Jehova nọ ru iyobọ nuẹn ne emwi dan na ru ghẹ gha yẹẹ ruẹ.

18. Vbua miẹn ruẹ vbe igiemwi ọghe Monika?

¹⁸ E Monika nọ ke ẹvbo na tie ẹre Georgia rre kegha hia nẹ ghẹ gha ta ẹmwẹ nọ ma khian rẹn kevbe nẹ ghẹ gha ya emwi ni ma khian rẹn rọkhọ egbe, nọ mieke na sẹtin dinmwiamẹ. Ọ khare wẹẹ: “Vbe I ye re ehọnrre, erhunmwu ẹre ọ wa gha rhie ẹtin mẹ. E Jehova rẹnrẹn wẹẹ, I hoo ne I gha ru emwi nọ yẹẹ ọre, rhunmwuda ọni, te ọ wa gha ru iyobọ mẹ, erriọ ẹre ọ vbe ya gha dia mwẹ ye odẹ nọ khẹke.” Ukpo 16 ẹre Monika ye vbe ọ dinmwiamẹ. Ọ mwẹ uyinmwẹ dan eso nọ khẹke ne u ban ra, ne u mieke na sẹtin dinmwiamẹ ra? Ye gha nọ e Jehova nọ ru iyobọ nuẹn ya sẹtin fi werriẹ. Ẹ i ya orhiọn nọhuanrẹn ọghẹe mwẹ akhaẹn.​—Jọn 3:34.

AMUẸTINYAN RUẸ GHA SẸTIN VU OKE KPA HIN EHE NỌ YE RRE

19. Vbọ khian ru iyobọ nuẹn ya sẹtin zin egbe ọlọghọmwa nọ yevbe na ghee oke? (Vbe ya ghee efoto.)

¹⁹ Gha mwẹ ilẹkẹtin wẹẹ, ọ gha khọnrẹn na miẹn wẹẹ, ọ mwẹ emwi eso nọ mu idobo yọ ne u ma na he dinmwiamẹ, e Jehova hoẹmwẹ ruẹ, ọ vbe hoo ne u do deba ẹgbẹe ọghe irẹn. Jesu keghi tama erhuanegbe ẹre eso wẹẹ: “Adeghẹ uwa na gha mwẹ amuẹtinyan nọ yevbe na ghee ikpẹ e mọstad, wa gha sẹtin tama oke na wẹẹ, ‘Kpa hin emwa rre, ne u gha rrie obọ nọkpa,’ ọ ghi gele kpa; a i miẹn emwi ne uwa i khian sẹtin ru.” (Mat 17:20) Te emwa ni Jesu ghaa gu guan vbe emwa da khian erhuanegbe ẹre, rhunmwuda ọni, te ọ khẹke ne amuẹtinyan ọghe iran ye wegbe sayọ. Sokpan, e Jesu keghi tama iran wẹẹ, adeghẹ iran na gha mwẹ amuẹtinyan nọ sẹ omwa, e Jehova gha ru iyobọ ne iran ya sẹtin la ọlọghọmwa ne iran ye gberra, ọ gha khọnrẹn nọ yevbe na ghee oke. E Jehova gha vbe ru iyobọ vbenian nuẹn!

20. De vbene Igiemwi ọghe Ivbi Otu e Kristi ni ghaa rrọọ vbe ẹghẹ nẹdẹ kevbe ni rrọọ vbe ẹghẹ ne ima ye na, na guan kaẹn vbe ako iruẹmwi na khian ya ru iyobọ nuẹn hẹ?

²⁰ Adeghẹ u na bẹghe ẹre wẹẹ, ọ mwẹ emwi eso nọ ye si ruẹ ghee iyeke ne u ma na he ye dinmwiamẹ, hia ne u zẹ emwi ru vbobọvbobọ. Igiemwi ọghe Ivbi Otu e Kristi ni ghaa rrọọ vbe ẹghẹ nẹdẹ kevbe ni rrọọ vbe ẹghẹ ne ima ye na gha wa ru iyobọ nuẹn. Gi igiemwi ọghe iran ru iyobọ nuẹn ya sẹtin ya egbuẹ fiohan ne Jehova ne u vbe dinmwiamẹ. Ọna ọre azẹ nọ ghi ru ekpataki sẹ ne u gha ru vbe ẹdagbọn ruẹ!