“Ala ka sira bɛ na ni ɲɛnamaya ye”—San 1998 kafoba ka jamalajɛ
1 Ntalenw 10:29nan b’an hakili jigin ko ‘Jehowa ka sira ye kɛlɛ kunbɛn kogo ye.’ O ye kumakun bɛnnen ye ɲinan jamalajɛ la dɛ—“Ala ka sira bɛ na ni ɲɛnamaya ye”! O kumakun bɛna ɲɛfɔ tile saba kalan na cogo di? An bɛɛ kɔrɔtɔlen don k’a dɔn fɛn min labɛnna an ye. Yɔrɔ nafamaw bɛna jira. Ko minnu kɛra danyɔrɔw caman na Jehowa barika la, olu fana bɛna jira.
2 Ka kɛ o yɔrɔ la, o bɛ cɛsiri kun bɔ: Farafinna, an balimaw caman ye kɔrɔbɔliw dɔn k’a sababu kɛ kɛlɛ ni ɲagaminw ye minnu kɛra bangu yɔrɔ dɔw la. U ye Jehowa ka jama ka jamalajɛ mafilɛ i n’a fɔ u ka kisiliko. Dɔw ka kan ka yɔrɔ janw taama walisa ka kɛ kafoba ka jamalajɛ la. Nka, o n’a ta bɛɛ, u tɛ miiri a kelenpe dɔrɔn ka fɔ u kɔ. Kɔngo jamana na, (Zayiri tun don fɔlɔ la), an balimakɛ dɔ min si hakɛ ye 73 ye, a ye bamɛtɛrɛ 450 de taama walisa ka kɛ jamalajɛ la. A y’a ka taama daminɛ tuma min na, a ye tile 16 de kɛ ka sɔrɔ ka se o yɔrɔ la. A senw tun fununna, nka a tun nisɔndiyalen don ka kɛ o yɔrɔ la. A kɛlen kɔ ka jamalajɛ kalan lamɛn, a nisɔndiyalenba an’a barikalen hakili ta fan fɛ, a seginna a sen na a ka so. A b’o kɛ a san caman de filɛ nin ye!
3 Mozanbiki kafoba lakɔlɔsibaga n’a muso bɛ kulu jan yɛlɛ ani ka kungokolon tɛmɛ u sen na walisa ka kɛ kafo ka jamalajɛ la. U bɛ bamɛtɛrɛ 90 de taama lɛri 45 kɔnɔ. O yɔrɔ la, mɔgɔ bɛɛ dusu lamina kosɛbɛ u fila ka misali ɲuman fɛ. Denbaya caman minnu tun bɛ o yɔrɔ la, u ye o cɛsiri ɲɔgɔn de fana kɛ walisa ka se yen. Kafoba lakɔlɔsibaga y’a fɔ k’an balimakɛw caman, dɔ yɛrɛ si hakɛ ye 60 ye, u bɛ bamɛtɛrɛ 200 de kɛ u sen na.
4 Yali aw ye labɛn jɔnjɔnw kɛ walisa ka kɛ ɲinan jamalajɛ la wa? A dɔ rɔ, taama jan tɛna kɛ i ma ka kɛ, nka i mago bɛ cɛsiri ni kaariya de la walisa i n’i ka denbaya ka kɛ yen. I k’i labɛn walisa kalan kuuru bɛɛ ka kɛ i ɲɛ na, k’a ta a daminɛ na fo ka se a laban ma. Bibulu kalandenw caman bɛ ka taa ɲɛ ka se yɛrɛlatɛmɛ ma. U kɛli jamalajɛ la, o bɛna u dɛmɛ ka latigɛli ɲuman kɛ. I bɛ Bibulu kalan kɛ mɔgɔ minnu kun ani mɔgɔ wɛrɛ minnu ye mago jira kɛ, yali i y’olu wele walisa i n’olu ka kɛ ɲɔgɔn fɛ yen wa?
5 Tile saba jamalajɛ: Ɲinan jamalajɛ 6 de bɛna kɛ Senegali ani Mali la. Ka fara tubabukan ta kan, jamalajɛ bɛna kɛ angilɛkan, bamanankan ani wolɔfɔkan na. O jamalajɛw bɛna kɛ yɔrɔ minnu na ani don minnu na, olu bɛna ɲɛfɔ An ka Masaya Cidenyabaara sɛbɛn kɔnɔ, Ladɔnniyaliw yɔrɔ la. An bɛ don min na ko bi, aw ka jɛkulu welela jamalajɛ min na, aw b’o dɔn.
6 Juma, sibiri ani kari sɔgɔmaw fɛ, kalan bɛna daminɛ nɛgɛ kan ɲɛ 9 ni tila la. Juma ani sibiri, kalan bɛna ban wula fɛ nɛgɛ kan ɲɛ 5 ni tila la. Karidon wula fɛ, a bɛna ban nɛgɛ kan ɲɛ 4 ni tila la. Daw bɛna dayɛlɛ don o don nɛgɛ kan ɲɛ 8 la. Baara dira mɔgɔ minnu ma, olu dɔrɔn de yamaruyalen bɛ ka don o waati ɲɛ. O n’a ta o ta, mɔgɔ si yamaruyalen tɛ ka sigiyɔrɔw mara fo ni nɛgɛ kan ɲɛ 8 tɛmɛna.
7 N’an bɛ taa tuma min na jamalajɛ la, walima n’an bɛ na tuma min na ka bɔ o yɔrɔ la, an ka kan ka cogo ɲini walisa ka senfɛ seereya kɛ. Masaya cikan bɛ se ka diya taaji feerelaw ani jagokɛlaw ye. An k’an labɛn o kama an kɛtɔ ka sɛbɛndenninw, sɔn-ni-sɔn gafeninw bɔko labanw, gafeninw walima sɛbɛn wɛrɛw ta an bolo walisa an ka se ka nafa sɔrɔ cogow la ka seereya kɛ mɔgɔw ye. N’o tɛ, a bɛ se ka kɛ ko kibaru duman tɛna se k’o mɔgɔ ninnu lasɔrɔ cogoya wɛrɛ la.—2 Tim. 3:17.
8 “Aw ka aw kɔlɔsi aw ka kolamɛnni cogo la”: Jamalajɛ nabagaw bɛ hakilitigiya baara kɛ n’u bɛ tugu laadilikan kɔ min bɛ sɔrɔ Luka 8:18 (LK) kɔnɔ. Bɛɛ dusu laminnen bɛ ka na ni Bibulu ni dɔnkilida gafe ani sɛbɛnfura jɛmaw ye. I k’i tulomajɔ jɛmu kelen-kelen bɛɛ kuma kolomaw la. Kuma surunmanw sɛbɛn. I k’i yɛrɛ ɲininka o kuma fɔlen bɛ se ka sirataama i la cogo min na. Jamalajɛ su o su, sanni i ka taa i da, mun na i tɛna i ka kuma sɛbɛnnenw mafilɛ, k’a jatɛminɛ cogo min na i bɛ se k’i nɔrɔ Jehowa ka sira la min bɛ na ni ɲɛnamaya ye.—Nta. 4:10-13.
9 A kɔlɔsila ko k’a to jɛmuw bɛ sen na, dɔw wulila ka bɔ jama na ka taa u sigi u ka mobili kɔnɔ, ka kalan fɔ u kɔ o cogo la. Dɔw yaala-yaalatɔ tun bɛ sala-sala la bɔlɔnbɔlɔnninw na, k’a sɔrɔ u sigilen tun ka kan ka sɔrɔ jama cɛma, ka lamɛnni kɛ. Funankɛw kulu dɔ yera ka wuli ka bɔ jamalajɛ kɛyɔrɔ la wula cɛmacɛ la. Lawale la, Jehowa ka maganna dɔw ye filimako juguw kɛ k’a d’a kan u tun m’u tulomajɔ Jehowa ka hakilijiginkumaw la. A jɛlen don k’an b’a fɛ k’an tanga o filimako sugu ma. (2 Mas. 17:13-15) An bɛɛ mago bɛ kalan min na, “jɔnkɛ dannamɔgɔ hakilima” y’o labɛn an ye. Tile saba jamalajɛ kalan kelen-kelen bɛɛ bɛ kɛ tuma min na, nafa b’a la kɛrɛnkɛrɛnnenya la ‘an ye ko minnu mɛn, an k’an jan to olu la kosɛbɛ’. Nafa kɛrɛnkɛrɛnnen ka ɲɛsin an ma, o bɛna jira an na don o don. Kunnafoni sen b’o la min bɛna nɔ ɲuman bila an ka hadamadenya kɛcogo la don nataw la. N’an b’an tulomajɔ, ka baara dafalen kɛ ni fɛn ye Jehowa bɛ min di an ma hakili ta fan fɛ jamalajɛ nataw la, an jigiya bɛna sinsi walisa ‘an kana an mabɔ’ Jehowa ka sira la, sira min bɛ na ni ɲɛnamaya ye.—Mat. 24:45; Heb. 2:1.
10 Fini minnu bɛ Jehowa bonya: Nin waati gɛlen ninnu na, an ka kan k’an jan to kosɛbɛ ka tɛmɛ fɔlɔ kan walisa nin diɲɛ in hakilina kana nɔ bila an na. (1 Kɔr. 2:12) An ka finiw an’an kun dilancogo ka kan ka kɛ fɛn bɛrɛ bɛnnen ye. An bɛ Ala min bato, u ka kan k’o danbe jira. (1 Tim. 2:9, 10) Fini sɔngɔ gɛlɛnw wajibiyalen tɛ walisa ka kɛ mɔgɔw cɛla minnu bɛ “an Kisibaga Ala ka kalan bonya.” (Tite 2:10) Laadilikan ɲumanba minnu nafa ka bon, n’u bɛ bɔ Sɛbɛnniw kɔnɔ, n’u bɛ sɔrɔ san 1997 Zuwɛnkalo tile 15 La Tour de Garde kɔnɔ, a ɲɛ 17nan ni 18nan na, a dakunw 14-18nan na, olu jateminɛ. An ka fini doncogo bɛ se ka seereyaba min kɛ Jehowa bonyali ko la, o kana kɛ an bolo fɛn fitinin ye.
11 Seere npogotigi dɔ min si hakɛ ye 16 ye, a y’a ɲɛfɔ ko don dɔ sufɛ, kalan bannen kɔfɛ, tuma min na ale n’a kɔrɔkɛ taara dumunikɛyɔrɔ dɔ la, u y’a kɔlɔsi ko balimakɛw ni balimamuso dɔ minnu tun bɛ o yɔrɔ la, u tun ye fini wɛrɛw don minnu tun tɛ bɛn. O bɛɛ n’a ta, mɔgɔ caman minnu tun bɛ deli ka taa o dumunikɛyɔrɔ in na, u kɛlen ka Seerew ye, Seere minnu ka finiw tun jɛlenw don, n’u labɛncogo tun ka ɲi, n’u ka taamasyɛn-sɛbɛn tun b’u ka fini na, o diyara u ye kosɛbɛ. O kɛra sababu ye seereya ka kɛ u dɔw ye.
12 Taamacogo min bɛ Jehowa tanu: An b’a don ko tɔw bɛ bato lakika mafilɛ cogo min na, an taamacogo krecɛnya kɔnɔ, o bɛ nɔ bila o la. O la sa, an b’a fɛ tuma bɛɛ ka taama cogo la min bɛ bɛn kibaru duman ma, n’a bɛ na ni tanuli ye Jehowa ma.—Fil. 1:27.
13 Kafoba ka jamalajɛ kɛ ko fɔlɔ kɛra salon Angola jamana saheli yanfan na. Jamalajɛ tile filanan don, lakanabaga cɛ fila cira o yɔrɔ la walisa u k’u jan to ɲagaminko kana kɛ. U tora yen tile kuuru bɛɛ. Tile bannen kɔ, u y’a fɔ k’u ye fɛn minnu mɛn, ka taamacogo ɲuman min ye, k’o fɛn ye u kabakoya. Kelen y’a fɔ ko: “Mun na u y’an bila ka na yan? An b’a dɔn ko Jehowa Seerew ka jamalajɛw la, u ka kow labɛnnen don ka ɲɛ.”
14 Farafinna jamana dɔ la, politikitɔn mɔgɔ dɔ bolila ka taa Erɔpu tuma min na, o politikitɔn mɔgɔ tɔw bɛɛ fagara. A ye kunkow caman sɔrɔ minnu y’a dusu tiɲɛ. A labanna ka sɔn Bibulu kalan ma. A taara kafoba ka jamalajɛ fɔlɔ min na, k’a ye ko mɔgɔ minnu bɔyɔrɔ ka ca, k’u bɛ ɲɔgɔn sɔrɔ hɛrɛ ani bɛn kɔnɔ, o y’a kabakoya. A tun jɛyalen don a la sa k’a tun ye tiɲɛ sɔrɔ. Jamalajɛ tuma na, a y’a latigɛ ka jɛ tiɲɛ ni politikitɔn bɛɛ ye. O kɔfɛ, a ye batɛmu ta. Sisan ale n’a denw bɛ ka baara kɛ Jehowa ye.
15 An taamacogo bɛna nɔ jumɛn bila mɔgɔw la minnu siɲɛ fɔlɔ don ka kɛ o yɔrɔ la? Tuma min na an bɛna baara kɛ ɲɔgɔn fɛ iko yɛrɛdibaarakɛlaw, yali u bɛna jɛ-ka-baara hakilina kɔlɔsi cogo jɛlen na wa? Yali u bɛna kabakoya an ka yɔrɔ saniyalenw ko la wa? Walima ka ye ko sanni an ka bɔ jamalajɛ kɛyɔrɔ la, k’anw an’an denw bɛ ɲamanw tɔmɔ minnu tonnen bɛ se ka sɔrɔ an ka sigilanw kɛrɛ fɛ wa? Ka bɔ an sigida la ka taa jamalajɛ kɛyɔrɔ la, ani ka segin ka bɔ o yɔrɔ la, o taama kɔnɔna na, yali u bɛna an taamacogo ɲuman kɔlɔsi wa? Yali u bɛna’ kɔlɔsi ko bangebagaw b’u ɲɛw to u denw na kosɛbɛ ani tuma bɛɛ wa? An k’an jan to, an seko bɛɛ la, ka nɔ fisama to mɔgɔ bɛɛ la, o minnu b’an kɔlɔsi la.
16 Jamalajɛ musakaw wari sarali: Nin diɲɛ in kɔnɔ bi, ka donsɛbɛn sɔrɔ farikoloɲɛnajɛ ko dɔ kama, walima ko wɛrɛ kama farikoloɲɛnajɛkɛnɛ kan, walima jamalajɛyɔrɔ dɔ la, o sɔngɔ ka gɛlɛn. O bɛ bɔ duguba kɔnɔ sosara gɛlɛya de la. Jamalajɛw ko la, Tɔn ka sariya kɛra tuma bɛɛ ko: “don fu, wari minɛ t’a la.” O tuma, sosara wari ani jamalajɛ musaka tɔw bɛ sara cogo di? Mɔgɔ minnu bɛ jamalajɛ la, u bɛ bolomafara minnu di, u bɛ sara o sababu de fɛ. Wa o bolomafaraw bɛ kɛ ni fonisireya ye. An dalen b’a la k’aw bɛna fonisireya hakili jira min bɛ iko min ɲɔgɔn jirala Ala ka magannaw fɛ lawale la, u kɛtɔ ka Jehowa Ala ni Yesu Krista ladege. (2 Kɔr. 8:7) Magodonba de kɛra walisa ka bolomafaraw bila yɔrɔ lasagonnen na, walisa u jate ka bɔ, ani baara ka kɛ n’u ye ka kɛɲɛ n’u dikun ye. Waritasɛbɛn bɛɛ ka kan ka kɛ “Association ‘Les Témoins de Jéhovah’” tɔgɔ la.
17 Sigiyɔrɔw: Ci min tun fɔra a san caman filɛ nin ye, o bɛ sirataama hali bi. O ye ko SIGIYƆRƆW BƐ MARA MƆGƆ DAMA MINNU YE, U Y’I SOMƆGƆW YE ANI I NI MINNU BƐ TAAMA MOBILI KELEN NA. A bɛ mɔgɔ dusu lamin k’a ye ko fisaya donna o ko la kosɛbɛ ani k’o ye dɔ fara kanuya kan, kanuya min bɛ jamalajɛ la. Yɔrɔ caman na, sigiyɔrɔ dɔw lasɔrɔli ka nɔgɔ ni dɔw ye. Yali i tɛ se ka bonya jira i kɛtɔ ka bɔ i sigiyɔrɔ la min ka fisa kosɛbɛ walisa k’o di mɔgɔ kɔrɔbaw ma ani mɔgɔ wɛrɛ minnu cogo b’o wajibiya wa? I k’i hakili to a la ko ‘kanuya tɛ a yɛrɛ nafa ɲini.’—1 Kɔr. 13:4, 5; Fil. 2:4.
18 Jatalan, jabaranin jatalan ni kantalan: Baara bɛ se ka kɛ ni jabaranin jatalan ani kantalan sugu bɛɛ ye. Nka, ka baara kɛ n’u ye, o man kan ka tɔw hakili ɲagamin. Ka yaala-yaala ka jaw ta kalan kɛtuma la, o bɛ tɔw ka ɲɛmajɔ tiɲɛ, tɔ minnu bɛ k’a ɲini k’u tulomajɔ kalan na. Jabaranin jatalan walima kantalan si man kan ka sɔɔri kuran yɔrɔ si la walima kanlabonyaliminɛnw na. O baarakɛminɛn man kan ka tɛmɛsira walima bɔlɔnbɔlɔnninw datugu, walima ka tɔw bali ka yeli kɛ.
19 Dɛmɛ fɔlɔ: Dɛmɛ fɔlɔ yɔrɔ sigira ko telimanw dɔrɔn de kama. I ka na n’i ka aspirini, an’i ka furaw ye minnu b’i dɛmɛ k’i ka dumuni yɛlɛmali nɔgɔya, jolida furakɛliminɛnw, pingli, ani o fɛn sugu wɛrɛ minnu tɛ sɔrɔ jamalajɛ yɔrɔ la. A dɔnnen bɛ ko mɔgɔ minnu dusukun ka teli k’u kɛlɛ, walima ko “insuline” ko bɛ se ka mɔgɔ minnu sɔrɔ, dusukun dimi bɛ minnu na, walima fɛn wɛrɛ, o mɔgɔw ka kan ka na n’u ka furaw ye u bolo. U somɔgɔ dɔ walima jɛkulu mɔgɔ dɔ min b’u cogo faamu, n’a bɛ se ka fɛn dɔ kɛ ni ko teliman dɔ nana wuli, o ka kan ka kɛ tuma bɛɛ u kɛrɛfɛ. Gɛlɛyaw nana sɔrɔ jamalajɛ kɛyɔrɔ la tuma min na bana mɛnnen bɛ mɔgɔ minnu na, olu ka bana nana wuli k’a sɔrɔ u kelen tun don. Ni mago kɛrɛnkɛrɛnnen bɛ mɔgɔ dɔw la k’a sɔrɔ somɔgɔ t’u la minnu b’u dɛmɛ, u ka kan ka maakɔrɔ ladɔnniya o la. Maakɔrɔw bɛna mabɛnw kɛ, mabɛn minnu ka kan walisa k’o tigiw dɛmɛ. Bon kɛrɛnkɛrɛnnenw tɛna labɛn mɔgɔw ye faritɛnɛ kunkow bɛ minnu na.
20 Dumuniko jamalajɛ la: Sanni u ka bɔ jamalajɛ kɛyɔrɔ la fiɲɛminɛwaati kukurunin kɔnɔ walisa ka taa fɛn dɔ ɲini kɛnɛ ma, mɔgɔ kelen-kelen bɛɛ ka kan ka na n’a ka dumuni ye. Dumuni min ma girin, n’a bɛ mɔgɔ nafa, n’a ta ka di, o bɛ se ka wasa kɛ. An ka kan ka na ni fɛn minnu ye, san 1995 Mɛkalo Ministère du Royaume farankan sɛbɛn dakun 24nan bɛ hakilina dɔw di an ma olu ko la. Buteliw ani dulomafɛnw yamaruyalen tɛ jamalajɛ kɛyɔrɔw la. Glasiɛriw ani npalanw ka kan ka dɔgɔya walisa ka se ka bila sigilanw jukɔrɔ. Mɔgɔ dɔw yera jama na u kɛtɔ ka dumuni kɛ ka fɛnw min tuma min na kalan bɛ ka kɛ. O kɛwale bɛ bonyabaliya de jira ka ɲɛsin jamalajɛ ma.
21 An nisɔndiyalen don dɛ ko yan ni dɔɔnin cɛ jamalajɛ “Ala ka sira bɛ na ni ɲɛnamaya ye”, o bɛna daminɛ! Yali i y’i ka mabɛnw bɛɛ kɛ walisa ka kɛ yen wa? I ka jamalajɛ taali senfɛ, i ɲuman ka se, wa i ka se ka segin i ka so i kɛlen ka fanga kura sɔrɔ, an’i jɔlen a kan ka taa’ fɛ Jehowa ka baara nafama na, ani ka to Jehowa ka sira kan, sira min bɛ na ni ɲɛnamaya ye, i ka baraji banbaliw kama.
An ka hakili to fɛn minnu na jamalajɛ la:
▪ Batɛmu: Sanni kalan ka daminɛ Sibiridon sɔgɔma, batɛmu ɲinibagaw ka kan ka sigi yɔrɔ la min sugandira u ye. Mɔgɔ kelen o kelen min ye fɛɛrɛ tigɛ ka batɛmu ta, u kelen-kelen bɛɛ bɛna su ji la ni fini min ye, u ka kan k’o bɛrɛ bɛn, ka na ni o ani u b’u susa ni fini min ye. Waati tɛmɛnen na, mɔgɔ dɔw ye fini bɛnbali don minnu tun tɛ bonya da batɛmu ko kan. Maakɔrɔw kɛtɔ ka ɲininkaliw mafilɛ Notre ministère gafe kɔnɔ ni batɛmu ɲinibagaw ye, u ka kan ka jɛya a la ko batɛmu ɲinibaga kelen-kelen bɛɛ ye o yɔrɔ ninnu faamu. Batɛmu ye mɔgɔ yɛrɛlatɛmɛli taamasyɛn ye ale kelen ni Jehowa cɛ. O la sa, a bɛnnen tɛ batɛmu ɲinibagaw fila walima caman ka ɲɔgɔn minɛ walima ka ɲɔgɔn tɛgɛ minɛ u ka batɛmu kɛtuma na.
▪ Taamasyɛn-sɛbɛnw: San 1998 taamasyɛn-sɛbɛn to i ka fini na tuma bɛɛ jamalajɛ kɛyɔrɔ la ani i ka taa-ni-segin senfɛ o yɔrɔ la. O bɛna kɛ sababu ye ka cogow di i ma tuma caman na ka seereya ɲuman kɛ. Taamasyɛn-sɛbɛnw an’u minɛlanw bɛ sɔrɔ i ka jɛkulu de fɛ. A tɛna sɔrɔ jamalajɛ kɛyɔrɔ la. I kana tile damadɔw dɔrɔn kɔnɔ sanni jamalajɛ ka daminɛ ka sɔrɔ ka taamasyɛn-sɛbɛn ɲini e n’i ka denbaya ye. I k’i hakili to a la k’i ka “Instructions médicales - Pas de sang” sɛbɛn bila i kun.
▪ Siyɔrɔko: Jɛkulu sɛbɛnnikɛla bɛn’a jan to walisa mɔgɔ minnu ye siso kɛrɛnkɛrɛnnenw ɲini, olu ka ɲinisɛbɛnw ka ci joona ladɛrɛsi la a bɛ jamalajɛ min kun kan. N’a y’a sɔrɔ i ka kan ka siso kɛrɛnkɛrɛnnen dɔ ko bɔ a ma, i ka teliya k’o fɔ i jatigi ye ani jamalajɛ siyɔrɔko baarada ye, walisa o yɔrɔ ka labila mɔgɔ wɛrɛ ye.
▪ Yɛrɛdibaarakɛlaw ka baarada: Yali i bɛ se ka waati dɔ kɛrɛnkɛrɛn jamalajɛ tuma na walisa ka dɛmɛ don a baarada dɔw la kelen na wa? Ka baara kɛ an balimaw ye, hali ni waati damadɔw dɔrɔn don, nafa bɛna kɛ o la, wa o bɛ na ni nisɔndiyaba ye i ma. N’i bɛ se ka dɛmɛ don, i ka taa i yɛrɛ jira yɛrɛdibaarakɛlaw ka baarada la jamalajɛ kɛyɔrɔ la. Funankɛ minnu si bɛ san 16 jukɔrɔ, u bɛ se k’u niyɔrɔba kɛ u kɛtɔ ka baara kɛ u bangebagaw walima baliku dɔ wɛrɛ ka mara kɔnɔ.
▪ Lasominikanw: I k’i jan to a la k’i ka mobili daw sɔgɔ tuma bɛɛ. I kana fɛn si to min bɛ ye i ka mobili kɔnɔ walisa o kana mɔgɔ dɔ bila k’a yɔrɔ dɔ diyagɔya. Nsonw ani jufa kɔnɔfɛn tabagaw ɲɛw donnen don jamalajɛbaw de la. A tɛna kɛ hakilitigiya baara ye ka fɛn nafama dɔ to i ka sigilan kan. I tɛ se ka jɛya a la ko mɔgɔ o mɔgɔ min bɛ i lamini na, k’o bɛɛ ye Krecɛnw ye. Mun na ka mɔgɔ dɔ bila lasuli kɔnɔ? Kunnafonisɛbɛnw sɔrɔla minnu y’a jira ko mɔgɔ dɔw y’a ɲini ka denmisɛnnin dɔw ɲɛgɛn k’u labɔ kɛnɛ ma.
I KANA I ƝƐW BƆ I DENW NA TUMA SI LA.
I kana nɛgɛjuru walima sɛbɛn ci jamalajɛ so koɲɛw ɲɛmɔgɔw ma walisa ka kunnafoniw sɔrɔ jamalajɛ ko kan. Ni kunnafoni tɛ se ka sɔrɔ maakɔrɔw fɛ, i bɛ se ka bataki ci jamalajɛ kɛrɛnkɛrɛnnen dɔ ka ladɛrɛsi la.