Nyɔ ɓáún-ɓáún ɖǎ cɔ́cì muɛ ɓɔ́, sepóɛɖé wa ní dyé ɖé hwòɖǒ-dyi-dè-dè kè gɔ̃̌-jǔ-wùɖù ɓó dyi-diè-ɖɛ̀ kpa ɖɛ ɓě ɓá cĩ́-cĩ́ jè dyíɛ. Nìí, xwíníínɔ̀ nyɛ́ kɔ̃̀ jè m̀ mɛ muà ɖé Jɛ̀hóvà Zàse ɓěɛ̀ dyí-poìn-poìn ɓěɔ̀ múɛ́? Ðɛ́ nì mu ɖé dyéìn nyɛ́?

Múà sɔ̀ìn ɖé nyɔ ɓě ɓɛ́ wa ɖɛɓɛìn ɖɛ̀ɓɛ̀ìn mú ké wa kɔ̃ìn kɔ̃̀ìn jè gbo kɛɛ hwìɛ̀-nì-nì múɛ. Ti ɓɛ́ Jízɛ̀ ɖǎ ma ɓóɖó-kpàà kɔ̃ sɔ̀ kɛɛ, ɔ ɖeín-sí-nyɔ̀ kĩ́ín-kĩ́ín ɓěɔ̀ poìn ma dyí ɖé dyí-poìn-kpò ɓě mú, ɓɛ́ wa ké ma Gèɖèpɔ́ɔ̀ ɓiè, kè ɓɛ́ wa ké ma ɔ wuɖuɔ̀ cɛ̃́, ɔ kè ɓɛ́ wa ké ma wa mǔè ɓě kpéí po. (Híìbúɖúù 10:24, 25) Sepóɛɖé ɖɛ̀ɓɛ̀ǐn-ɖɛ̀ɓɛ̀ǐn nì ma wa dyí-poìn-poìnɔ̀ mú jèɛɛ, wa dyéɛ ma kà ɓɛ́ wa nì ma wa ɖíí Kɛ́ɖɛ́ì ɖeín-sí-nyɔ̀ ɓě kè wa ɓǎto ɓě hwìɛ̀ kɛ. (2 Tɛ̀sàɖónìà 1:3; 3 Jɔ̃́ɔ́ 14) Kǎà à dyí-poìn-poìn ɓěɔ̀ nì, ké wa nyí à nììn múà ɖekè.

Kpáná sɔ̀ìn ɖé Báɓòɔ̀ gma ɓě dyi-kpɔ̃-kpɔ̃ múɛ. Gàa kè màa kè dyú mɛ́nɛ́ɛ́ ɓě poìn dyí kà ɔ nyuó zɔ̃̌ɔ̀ nìɛ̀ kɛ. Gàa ɓě ɓɛ́ìn kpéɛɛ nyùìn Báɓòɔ̀ kũ̀à mú ɓɛ́ wa ké à gbo kpá ɓɛ́ à ké kà à ké Báɓòɔ̀ gma ɓě dyi kpɔ̃ ɖé à cĩ́-cĩ́ɔ̀ múɛɛ dyé. (Dìtɔ̀wáɖánámɛ̀ 31:12; Níòmádyà 8:8) Nyɔ séín ɓɛ́ìn ɓeɖe-ɓeɖe kè wùɖù-wùɖù ɓɛ́ wa nyuɛ ɓɛ́ à ké à hwòɖǒ-kɔ̃-dè-ɖɛ̀ɔ̀ jè cɛ̃ kɛɛ mú kpáa.—Híìbúɖúù 10:23.

Mana sɔ̀ìn ɖé nì hwìɖǐǐ-taɓa-taɓaɔ̀ dyi-kùìn-kùìn múɛ. Àpɔ́sò Pɔ́ɔ̀ cɛ̃ɛ ma dyí-poìn-kpò ɓě nì ma ɖé ɔ nììn tiín nyɛɛ dyúáɖò gbo, ké ɔ ɖá, “Ɓěɛ̀ dyé-tò nyu ḿ xwéé . . . ɓɛ́ ɓě nììn hwìɖǐǐ-taɓa-taɓa ké mɔ́ún kpéí po, ɓɛ́ ḿ níǐnɔ̀ ké ɓě mɔ̀ùn kpéí po ɖekè.” (Wóɖómà 1:11, 12). Ðé dyí-poìn-poìn ɓěɔ̀ múɛɛ, à mǔè jǎà-po-nyɔ̀ ɓě hwìɛ̀-nì-nì ti séín nyuɛ ké à hwìɖǐǐ-taɓa-taɓaɔ̀ ku dyi, ké à jìnìɛ̀n kɔ̃ ɓɛ́ à ké Báɓòɔ̀ gma ɓě dyi kpɔ̃.

Ɔ mu dyíin nɔ̀mɔ̀ǔn ɓɛ́ m̀ ké à ɖá-wùɖù nìà kɛ gbo wɔ̃́ìn ɓɛ́ m̀ ké à dyí-poìn-poìnɔ̀ dyɛ̀ muà nììn ɖeɛɛ mú dyi, ɓɛ́ m̀ mìɔùn ké ɖɛ ɓě nìà kɛ dyé. Wa mu ɖé nì jè dyi kpɔ̃ùn ɖé ɖɛ̀ɓɛ̀ǐn-ɖɛ̀ɓɛ̀ǐn mú. Wa ní kpɔ̃ ɖé pɛ́nɛ̀.

• À dyí-poìn-poìn ɓěɔ̀ sí dyí-poìn-poìnɔ̀ nyɛ́ ɓo bɛ̃̌ǐn nyɛ́?

• Xwɛ̌ à dyí-poìn-poìn ɓěɔ̀ ɓɛ́ìn à kpáná dyí nyuɛ kɛ́?

Kɛbì à mɛ nà hwìè-kpà tɔ̀mɔ̀ǔn-tɔ̀mɔ̀ǔn xwíníín mɔɔ ní-dɔ̀ǔn wɛ̃ɛ, à mu ɖé à dyí-poìn-poìn ɓěɔ̀ mú ti séín. Ðɛ́ kɔ̃̀ jè Jɛ̀hóvà Zàse ɓě vɔ̃ ɓɛ́ wa kéà ɖé waà ɖíí ɓěɔ̀ hwìɛ̀ nì, kɛbì wa mɛ dyé fũ̀à-fṹá dyí, mɔɔ wa mɛ sa dyììn ɖé kũ̀à nyu-nyu múɛ́?

Ɔ nɔ̀mɔ̀ dyíin ɓó à mú wóɖó jè. Pɔ́ɔ̀ cɛ̃ɛ à nììn gbo, ké ɔ ɖá, “à mɛ kɔ̃̀ à mǔè tɔ̀ɔ̀ ɓě jè gbo” ɖé à dyí-poìn-kpòɔ̀ mú. (Híìbúɖúù 10:24) Pɔ́ɔ̀ wuɖuɔ̀ xwíníín mɔ̀, “ɓɛ́ à ké wa jè hwìɖǐi poìn kóɖó-kóɖó,” ɓɛ́ à ké dyí dyuòìn. Ɔ jèɛɛ, Pɔ́ɔ̀ wuɖuɔ̀ po à kpéí ɓɛ́ à ké nyɔ tɔ̀ɔ̀ ɓě jè hwìɖǐi poìn. Dyììn ɖé à ɖíí ɓěɔ̀ dyí dyuò-dyuò múɛɛ, à ɓɛ́ìn dyí dyuòɛ̀ kà ɓɛ́ wa ɖíɛ́ ɓě ɖǎ fũ̀à-fṹá-ɖɛ̀ dyúáɖò ɓě à nìà dyí dyéɛń nyɛɛ mú zĩ̀ìn ɖòɛ̀, ké wa ɓɛ́ìn à gbo kpáa ɓɛ́ à ké à nììnɔ̀ wɔ̃ zi ɖekèɛ̀.

Ɔ kùìn à gbo-kpɔ̃ìn-kpɔ̃ìnɔ̀ dyi. Ðé à dyí-poìn-poìn ɓěɔ̀ múɛɛ, à kè à ɓǎto ɓě xwɛ̃́ìn bũ̌in nyɛɛ poìn dyí. Tiɔ̀ ɖíɛ́ ɓě ní, à poìn dyí ɓɛ́ à ké múà nyu. Ðɛ́ mɔ̀ kpáná ɓɛ́ dyí-poìn-poìn nì kà ɓěa nyu à dyíɛ́? À cɛ̃́ɛ ɓɛ́ à kè à mǔè ɓě ké dya deìn, ké ɔ kùìn ɖɛ̀ɓɛ̀ǐn-ɖɛ̀ɓɛ̀ǐn nìà à hwìɛ̀ kɛɛ dyi. Nìí, à ɖíí ɓěɔ̀ ɖò dyi fũ̀à-fṹá mú nììn, à kpá wa gbo wàɖà, sepóɛɖé à kè wa ɖǎ jǎà-ɓǎto jǔ jè. (Nɔ́ɔ́ 17:17) Dyììn ɖé à ɖíí séín ɓěɔ̀ hwìɛ̀-nì-nì mú ɖé à dyí-poìn-poìn ɓěɔ̀ múɛɛ, à tɛ̀mɛ̀ìn kà ɓɛ́ à ‘kɔ̃̀ à mǔè ɓěɔ̀ jè gbo’ kɛ.—1 Kɔ̀ɖéíntĩ̀ɔ̀ 12:25, 26.

À nì m̀ kpéí poɛń ɓɛ́ m̀ ké nyɔ ɓě ɓɛ́ wa nìà Gèɖèpɔ́ɔ̀ mɔ́ɔ́-ɖɛ̀ nyuɛń nyɛɛ nì ɓǎto ɓě mú nyu. Nì mu ɓǎto nì kà ɓěa dyéìn ɖé Jɛ̀hóvà Zàse ɓěɔ̀ hwìɛ̀. M̀ mɛ ɓɔ́ɔ gbo wɔ̃́ìn ɓɛ́ ɖɛ ɖò ké m̀ ɓɔ́í po ɓó à hwìɛ̀ nì jè.

• Xwíníínɔ̀ nyɛ́ kɔ̃̀ jè ɔ kpa ɖɛ ɓɛ́ à kéà à ɖíí ɓěɔ̀ hwìɛ̀ nì ɖé à dyí-poìn-poìn ɓěɔ̀ múɛ́?

• Xwɛ̌ m̀ poìn hwìɖǐi ɓá à dyí-poìn-poìn ɓěɔ̀ ɖò mú mu jè dyí, ɓɛ́ m̀ ké à ɖíí ɓěɔ̀ dyí dyuò wɛ́?

Ðé Kɛ́ɖɛ́ì ɖeín-sí-nyɔ̀ kĩ́ín-kĩ́ín ɓěɛ̀ dyí-poìn-poìn ɓěɔ̀ múɛɛ, wa ɓeɖe ma, ké wa ɓaà ma, ké wa zà ma Báɓòɔ̀ wuɖuún, ɔ kè wa dè ma dɔ́ɔ́ ɓá ɖɛ ɓě wa zà ma wuɖuún wɛ̃ɛ jè dyí. (1 Kɔ̀ɖéíntĩ̀ɔ̀ 14:26) Kǎà à dyí-poìn-poìn ɓěɔ̀ nyu nìɛ̀ zɛ̃̌ɛ̀ ɖekè.

Ðɛ-cɛ̃́-cɛ̃́ɔ̀ sɔ̀ìn ɖé Báɓòɔ̀ mú, ké nyɔ ɓɛ́ìn ɔ kũ̀à mú nyùɛ̀n. Ðé wíkì séín mánáín-hwɛ̀ìn-naín nyɛɛ, à dyí-poìn-kpò ɓěɔ̀ poìn dyí ɖò-ɖò ɓɛ́ wa ké Báɓò-wùɖù xwã́-xwã́ ɖò ɖùǔ gbo tò ɓó mínítì 30 xwíníín. Báɓò-wùɖù nìà kɛ ɓá à cĩ́-cĩ́ kè ti à nìà mú cĩ́ɛń nyɛɛ jè dyí. Wa dyi Báɓò-wùɖù nìà kɛ wáɖáuń nìǐn, wa po à séín kpéí ɓɛ́ à ké à mìɔùn nììn Báɓòɔ̀ mú gmɔ̀. Sɔ̀ìn ɓóɛ gɓoɛɛ, à cɛ̃́ céè-ɖɛ́ mɔ̀à “Watchtower” kɛɛ ɓó áɓà dyúáɖò xwíníín. Nyɔ ɓě poàìn dyíɛɛ cɛ̃ ɖɛ ɓě wa cɛ̃́ céè-ɖɛ̀ nìà kɛ múɛɛ jè ɖé dyí-poìn-poìnɔ̀ mú. Ðé ɔ kɔ̃in zaìn-zaìn múɛɛ, ɔ kpá à gbo ɓɛ́ à ké Báɓòɔ̀ nyɔ hwìè-da-zàìn-zàìnɔ̀ kũ̀à mú nyùìn ɖé à cĩ́-cĩ́ɔ̀ mú. À cɛ̃́ ɖɛ dyúáɖòɔ̀ ɖé à dyí-poìn-kpò ɖò-ɖò 110,000 zi kɔ̃ ɓě nìà ɖé ɓóɖó-kpàà dà séín nyɛɛ mú.

À dyé gbo-kpá-kpá ɓɛ́ à ké ɖɛ tɛ̀mɛ̀ìn ɓɛ́ìn nɔ̀mɔ̀ dyíin. Wíkì séín hwiǐn ɓó hwìo-kà kɛɛ, à poìn dyí ɓó dyí-poìn-poìn ge-mú tã mɔ̀à Kɛ́ɖɛ́ì Ðeín-Sí-Nyɔ̀ Ɓěɛ̀ Cĩ́-Cĩ́ Kè Waà Kũ̀àɔ̀ ɓɛ́ ɔ ɓáà ɖɛ ɓě ɓɛ́ wa céèà ɖé Cĩ́-Cĩ́ Kè Kũ̀àɔ̀ Ðɛ-Cɛ̃́-Cèè-Ðɛ̀ɛ̀ mú ɓó dɛ̀nɛ̀ séín xwíníín nyɛ dyíɛɛ jè. Dyí-poìn-poìn nìà kɛ ge-mú kĩ́ín-kĩ́ín mɔ̀à Kɔ́mɔ́-ɖɛ̀ Ɓě Sɔ̀ìn Ðé Gèɖèpɔ́ɔ̀ Wuɖuɔ̀ Múɛɛ kpá à gbo, ɓɛ́ à ké Báɓòɔ̀ wáká dyɛ̀ ɓɛ́ à séín ɖǎ wuɖuún zà kĩ́ín nyɛɛ dyí dyuò nɔ̀mɔ̀ dyíin. Kɔ ɓó dyíɛɛ mɔ̀, Tò M̀ Mìɔùn Ðé Gèɖèpɔ́ɔ̀-Wùɖù-Wáɖá-Kũ̀àɔ̀ Mú. Dyí-poìn-poìnɔ̀ ge-mú nìà kɛ ɓéɖé dyí-tɛ̀mɛ̀ìn-ɖɛ̀ ɓě ɓó kà à kè nyɔ tɔ̀ɔ̀ ɓě ké Báɓòɔ̀ dɔ́ɔ́ kɔ̃in dèɛ̀ nyuɛ. Nyɔ-náún-po-nyɔ̀ ɖò nyí à náún-po-wùɖù, ɓɛ́ ɔ ké à gbo kpá ɓɛ́ à céè-ɖɛ̀ wuɖuún-zà-zà kè à nyɔ-ɖɛ-tɛ̀mɛ̀ìn-tɛ̀mɛ̀ìn ké dyíin nɔ̀mɔ̀. (1 Tímétè 4:​13) Ɔ hwɛ̀ìn-gbɔ mɔ̀à Kɛ́ɖɛ́ì Ðeín-Sí-Kà Cĩ́-Cĩ́ kɛɛ cɛ̃ kà à ké Báɓòɔ̀ hwìè-da-zàìn-wùɖù ɓě kũ̀à mú nyùìn ɖé à cĩ́-cĩ́ɔ̀ mú ɓó wé séín nyɛɛ jè. Dyí-poìn-poìnɔ̀ ge-mú nìà kɛ ɓéɖé ɖɛi-diè-diè kè gɔ̃̌-jǔ-wùɖù tò-tò ɓɛ́ ɔ nyu ké à wɔ̃́ Báɓòɔ̀ múin mìɔ kɛ.

M̀ dyi à dyí-poìn-poìn ɓě mú mu ní, nì mu Báɓò cɛ̃́-cɛ̃́ ɓɛ́ nì mu ɖé dyéìn nyɛɛ hwòɖǒ múin dèìn.—Àzédyà 54:13.

• Ðɛ́ m̀ ɓɛ́ìn hwìɖǐi dèɛ̀ ɓɛ́ m̀ ké wɔ̃́ ɖé Jɛ̀hóvà Zàse ɓěɛ̀ dyí-poìn-poìn ɓě múɛ́?

• À dyí-poìn-poìn ɓě muà dyiìn nyɛɛ dyɛ̀ nyɛ́ nì mu mɔ́ùn m̀ ké gbo mu kɛ́?

M̀ ɖǎ ɔ dyéɖé gbo dè nɔ̄ dyi-dyé-ɖɛ̀ ɓě nìà bòɖòsóò nìà kɛ mú kà Jɛ̀hóvà Zàse ɓě nyu bɛ̃̀ìn ɓó wa dyí-poìn-poìn ɓěɔ̀ mú mu jè kɛɛ̀? Xwíníínɔ̀ nyɛ́ kɔ̃̀ jè à màìn kà à mú-po-ɖɔ̀ jè mú mìɔ kɛ́?

Ɓɛ́ à kéɛ tɛ̀mɛ̀ìn kà ɓɛ́ à dè à Gèɖèpɔ́ɔ̀ dya kɛ. Ɔ mɔ̀ jǎà kà ɓɛ́ Gèɖèpɔ́ɔ̀ ní gmɔìn dyɔɔ̀-kù kɔ̃in nyɛ. (1 Sámíò 16:7) Kɛɛ à dyi dyí poìn ɓɛ́ à ké ɔ ɓiè ní, ɔ mɔ̀ à hwòɖǒɛ̀ mɔ́ɔ́-ɖɛ̀ ɓɛ́ à ké ɔ dya dè, ɔ kè ɓɛ́ à ké à mǔè ɓiè-nyɔ̀ ɓě kpéín dyé. À dyiɔ́ tɔ̀ɔ̀-ɓìɔ̀ ɖò dyúa dyi nyànàùn muɛń nììn, à muɔ́ má mú maùn ɓó à mú-po-ɖɔ̀ jè, sepóɛɖé à dyé ɔ kpéín jè. Kà dyúáɖòɔ̀ kǎà à dyi à dyí-poìn-poìn ɓěɔ̀ mú muɛń nììn, ɖɔ ɓě à po múɛɛ tɛ̀mɛ̀ìn kà ɓɛ́ à dè ‘ɓóɖó-kpà gànáɔ̀ zaa-wɔ̃-po-nyɔ̀’ mɔ̀à Jɛ̀hóvà Gèɖèpɔ́ɔ̀ kɛɛ dya kɛ, ɔ kè kà ɓɛ́ à dyé dà ɓɛ́ à ɓiè Gèɖèpɔ́ɔ̀ kɛɛ kpéín mìɔ kɛ.—Jɛ́nɛ́sì 18:25.

Ɓɛ́ à kéɛ tɛ̀mɛ̀ìn kà à kpɔ̃ Báɓòɔ̀ gma ɓě dyiɛ. Báɓòɔ̀ cɛ̃ɛ Kɛ́ɖɛ́ì ɖeín-sí-nyɔ̀ ɓě gbo kà ɓɛ́ wa “mɛ fɔ̀nɔ̀ hwóɖǒ ɓó wa ɖɔún po jè” kɛ. (1 Tímétè 2:9, 10) À mɛ ɓɔ́ ɖɔún poɛ ɓɛ́ dyéɖé ké à dya nì, mɔɔ ɓɔ́ɖɔ́ɔ́-kà, mɔɔ ɓɛ́ à ké à kpóɖó-dyùàɔ̀ píé wáɖá. Ké ɖeɛɛ, à dyi ‘fɔ̀nɔ̀-hwòɖǒ ɓéɖé ɓó ɖɔún po jè’ ní, ɔ ɓɛ́ìn à gbo kpáa ɓɛ́ à ké mú-po-ɖɔ̀ ɓɛ́ ɔ nɔ̀mɔ̀ dyéɖéín ké ɔ se dyíin nyìnììn nyɛɛ gã. Gma ɓě nìà kɛ nì ɓó dyɛo, kɛɛ à ɓɛ́ìn mú-po-ɖɔ̀ kò-kò ɓě ɓɛ́ à mɔ́ kɛɛ gãa. Kà à nyu bɛ̃̀ìn nyɛɛ ɓɛ́ìn nyuɛ “ɓɛ́ nyɔǔn ké ɖɛ nɔ̀mɔ̀ dyíin ɓá tɛ̀mɛ̀ìn-ɖɛ̀ ɓɛ́ ɔ ɓá Gèɖèpɔ́ɔ̀ mɔ̀à à Póìn-nyɔ̀ɔ̀ kɛ dyíɛɛ jè cɛ̃,” ɔ kè “ɓɛ́ wa ké Gèɖèpɔ́ɔ̀ ɓàìn.” (Tátɔ̀ 2:10; 1 Píɖɛ̀ 2:12) Dyììn ɖé kà à nyu à mìɔùn bɛ̃̀ìn ɓó à dyí-poìn-poìn ɓěɔ̀ mú mu jè múɛɛ, à dè Jɛ̀hóvà ɓiè-ɓièɔ̀ dya ɖé nyɔ tɔ̀ɔ̀ ɓě dyéɖéín.

Mú-po-ɖɔ̀ jè mɛ ɓɔ́ɔ nyuɛ ɓɛ́ m̀ ké se Kĩ́dɔ̃̀ Hɔ́ɔ̀ zɔ̃̀ mu. Ðɔ ɓě ɓɛ́ à po múɛɛ se ɓéɖé ɓɛ́ wa ké wíɖí pàɖǎ kpa mɔɔ ɓɛ́ wa ké dyáá-ɖɔ̀ jǔ hwɛ̀ ɓɛ́ wa ké kɔ̃in nɔ̀mɔ̀.

• Xwíníínɔ̀ nyɛ́ kɔ̃̀ jè kà à nyu bɛ̃̀ìn ɓɛ́ à ké Gèɖèpɔ́ɔ̀ ɓiè kɛɛ kpaà ɖɛ kɛ́?

• Báɓòɔ̀ gma ɓě nyɛ́ tɛ̀mɛ̀ìn kà à ké à mú-po-ɖɔ̀ ɓě gã ɔ kè kà à ké à mìɔùn bɛ̃̀ìn nyɛ́?

Ɔ jǔ ké m̀ kè Jɛ̀hóvà Zàse ɓěɔ̀ ɖò dyi Báɓòɔ̀ cɛ̃́ɛń nììn, m̀ vɔ̃ dyɛ̀ ɓɛ́ m ké ti ɖé dyúa sè ɓɛ́ m̀ ké céè-ɖɛ̀ɔ̀ kɔ̃in gmɔìn. Ɓɛ́ m̀ ké kpáná dyé ní, m̀ mɛ nyu ɖɛ dyúáɖòɔ̀ hwɛ̀ ɓɛ́ m̀ ké dyí-poìn-poìnɔ̀ mú mu. À dyiɛ náa nyu tee ní, nìí, à mu nɔ̀mɔ̀ dyíin dyéìn.

Gã ti kè dɛ̀ nì mu nì céè-ɖɛ̀ɔ̀ cɛ̃́ìn nyɛ. Tiɔ̀ nyɛ́ m̀ ɓɛ́ìn ɖɛ hwìɖǐi nàìn nɔ̀mɔ̀ dyíin nyɛ́? Ɔ mɔ̀ gànà-kṹún-kà, hwɛ̀ ɓɛ́ m̀ ké kũ̀à gbɔ dèɛɛ̀, mɔɔ ɔ mɔ̀ hwìo-kà, ti ɓɛ́ dyú ɓěɔ̀ ɖǎ dyi pɛ̃́ kɛɛ̀? Kɛbì nì ɖɛ-cɛ̃́-tìɔ̀ mɛ se ɓoún tɔ̀mɔ̀ kɛɛ, m̀ mɛ poɛ gbɔ ti jĩ̀ xwɛ̌ m̀ ɓɛ́ìn dyi ɖúɛ kɛ, ké m̀ mɛ vɔ̃ ɓɛ́ ɖɛ kà kò ɖò ké se tiɔ̀ dyí ɖú. M̀ mɛ mɔ́ dà ɓɛ́ nì mu gìɖìǐ mú nììn nyɛɛ dyi. Mɔ́ìn vò-wuɖuún-gbɔ̀ɖɔ̀ɔ̀ ɔ kè bàɖàfo-ɖúúɔ̀ ɓɛ́ wa ké se m̀ fũ̀à-fṹá nyùìn. M̀ dyi ɓaà kĩ́ín hwɛ̀ m̀ ké nì ɖɛ-cɛ̃́-cɛ̃́ɔ̀ gbɔ dè ní, ɔ ɓɛ́ìn m̀ gbo kpáa ɓɛ́ nì hwòɖǒ-dyií-gbǎìn-ɖɛ̀ ɓěɔ̀ ké m̀ hwìɖǐi sɔ̀ ɓɛ́ m̀ ké Gèɖèpɔ́ɔ̀ Wuɖuɔ̀ hwìɖǐi nàìn ɓɛ́ìn.—Fèɖópĩ̀ɔ̀ 4:6, 7.

Po gɔ̃̌-jǔ-wùɖù ɓěɔ̀ bɛ̃̌ xwíɖíi, ké dyé ti ɓɛ́ m̀ ké ɖɛ-cɛ̃́-cɛ̃́ɔ̀ mú kpá. Ðɛ kĩ́ín m̀ mɛ nyu kɛɛ mɔ̀, wɔ̃́ fɔ̀nɔ̀-hwòɖǒ jɛ́ɛ́ nìà cɛ̃́ɛ́-ɖɛ̀ gànáà múɛɛ múin. Poìn cɛ̃́ɛ́-ɖɛ̀ɔ̀ hìɖì-kpà mɔɔ ɔ wuɖu-kpàɔ̀ jè hwìɖǐi. Poìn hwìɖǐi kà wuɖu-kpà ge-mú ɖò-ɖò ɓěɔ̀ kè hìɖì-kpàɔ̀ nyu gbo muɛ̀n nyɛ. Ké m̀ mɛ gmɔìn dyi-dyé-ɖɛ̀ séín ɓě kè dyi-diè-ɖɛ̀ ɓě tɛ̀mɛ̀àìn fɔ̀nɔ̀-hwòɖǒ jɛ́ɛ́ ɓěɔ̀ da kɛɛ múin. Nìí, zà wuɖu-kpà ɖò-ɖò ɓěɔ̀ wuɖuún ɓɛ́ m̀ ké dyi-diè-ɖɛ̀ɔ̀ gɔ̃̌-jǔ-wùɖù dyi mɔ́. Zà Báɓò vɔ̀sì ɓě nìà ɖé cɛ̃́ɛ́-ɖɛ̀ɔ̀ múɛɛ wuɖuún, ké poìn kà wa kè cɛ̃́ɛ́-ɖɛ̀ɔ̀ nyu gbo muɛ̀n nyɛɛ jè hwìɖǐi. (Àpɔ́sò 17:11) M̀ ɖǎ dyi-diè-ɖɛ̀ ɓěɔ̀ gɔ̃̌ jǔɛ ɓɛ́ìn ní, m̀ mɛ po wuɖu jɛ́ɛ́ ɓě ɓɛ́àìn gɔ̃̌-jǔ-wùɖù ɓěɔ̀ m̀ hwìɖǐi dyàà kɛɛ bɛ̃̌ xwíɖíi. M̀ ɖǎa náa nyu ní, m̀ ɓɛ́ìn nì sɔ̃ɔ̀ dyií poɛ ɖé dyí-poìn-poìnɔ̀ mú ɔ jǔ ké m̀ dyi mɔ́ ɓɛ́ m̀ ké gɔ̃̌-jǔ-wùɖù xwã́-xwã́ ɖò tò ní.

Dyììn ɖé cɛ̃́ɛ́-ɖɛ̀ kò-kò ɓě ɓɛ́ à cɛ̃́à ɖé à dyí-poìn-poìn ɓěɔ̀ mú ɓó wíkì séín nyɛ múin-gmɔìn-gmɔìn múɛɛ, nì mu nì Báɓò-dyuò-dyuòɔ̀ kɔ̃ poùn.—Máfíò 13:51, 52.

• Tiɔ̀ nyɛ́ kè dɛ̀ m̀ ɓɛ́ìn xwaún poɛ̌n ɓɛ́ m̀ ké ti dyé ɓó dyí-poìn-poìn ɓěɔ̀ jè tee kɛ́?

• Xwɛ̌ m̀ ɓɛ́ìn m̀ mìɔùn ti dyéɛ̌n ɓɛ́ m̀ ké gɔ̃̌-jǔ-wùɖù tò ɖé dyí-poìn-poìnɔ̀ múɛ́?

Sɔ̀ìn ɖé ti sùàà múɛɛ, Jɛ̀hóvà mɔ́ ɓɛ́ xwéɖé-dù ɖò-ɖò séín ké bũ̌in nɛ́ìn ɓɛ́ wa ké waà Gèɖèpɔ́ɔ̀ jè gboi-kpɔ̃-kpɔ̃ kè waà xwéɖé-dùɔ̀ gbo-kpɔ̃ìn-kpɔ̃ìn dyi kùìn. (Dìtɔ̀wáɖánámɛ̀ 6:6, 7) Ɓó ɖɛa jèɛɛ, Jɛ̀hóvà Zàse ɓěɔ̀ po ti wáká ɓó wíkì séín ɓɛ́ xwéɖé-dùɔ̀ ké Gèɖèpɔ́ɔ̀ ɓiè ɖé wa ɓíɖí-taún. Wa cɛ̃ ɖɛ ɓě ɓá gbo-kpɔ̃ìn-kpɔ̃ìn nìà wa kè Gèɖèpɔ́ɔ̀ pṹa kɛɛ jè dyí ɖé gìɖìǐ mú. Kɛɓì ɔ mɛ mɔ̀ m̀ ɖòùn wɛ̃ɛ, m̀ ɓɛ́ìn ti nìà kɛ kũ̀à mú nyùɛ̀n ɓɛ́ m̀ kè Gèɖèpɔ́ɔ̀ ké bũ̌in xwɛ́ìn dyììn ɖé Báɓòɔ̀ cɛ̃́-cɛ̃́ mú.

Ɔ mɔ̀ ti ɓɛ́ xwéɖé-dùɔ̀ ké Jɛ̀hóvà bũ̌in xwɛ̃́ìn mìɔ. “Ɓě xwɛ̃́ìn Gèɖèpɔ́ɔ̀ bũ̌in, nìí, ɔ mu ɓě mɔ̀ùn bũ̌in xwɛ̃́ìn.” (Jĩ́ìn 4:8) À dyi ɖɛ pàɖǎ ɓá Gèɖèpɔ́ɔ̀ kpeɖe kè ɔ nyuu-ɖɛ̀ ɓě jè dyíɛɛ cɛ̃́ sɔ̀ìn ɖé Báɓòɔ̀ mú ní, nìí, à mu Jɛ̀hóvà dyí dyuòùn nɔ̀mɔ̀ dyììn. Kà m̀ ɓɛ́ìn nì xwéɖé-dùɔ̀ Gèɖèpɔ́ɔ̀ ɓiè-ɓiè gbɔ dèɛ̀ kɛɛ mɔ̀, ɓɛ́ ɓě ké ti wè dyi ɖú ɓɛ́ ɓě ké Báɓòɔ̀ wuɖuún zà. Ɓě ɓɛ́ìn Báɓòɔ̀ wuɖuún zàà kà wa poàìn xwaún ɖé Cĩ́-Cĩ́ Kè Kũ̀à Dyí-Poìn-Poìnɔ̀ múɛ. Xwéɖé-dùɔ̀ nyɔ ɖò-ɖò ɓɛ́ìn Báɓòɔ̀ wáká ɖò kũ̀à kɔ̃ nyuɛ, nìí, wa séín ɓɛ́ìn ɖɛ wa cɛ̃́ ɖé Báɓòɔ̀ múɛɛ dɔ́ɔ́ kɔ̃in dèɛ̀.

Ɔ mɔ̀ ti ɓɛ́ xwéɖé-dùɔ̀ ké bũ̌in xwɛ̃́ìn. Nyɔ́nɔ́-ɓǎ ɓě kè gmàà ɓě ɔ kè wóɖóìn-nyɔ̀ ɓě kè dyú ɓě dyi dyí poìn ɖé wa ɓíɖí-taún ɓɛ́ wa ké Báɓòɔ̀ cɛ̃́ ní, ɔ kùìn waà gbo-kpɔ̃ìn-kpɔ̃ìnɔ̀ dyi. Ti nìà kɛ ɓéɖé ɓɛ́ ɔ ké gìɖìǐ kè múà-tì jǔ ɓɛ́ nyɔ ɓě nìà xwéɖé-dùɔ̀ múɛɛ kéɛ dya gmɔ̀ wíkì séín. Kà dyú ɓěɔ̀ nyu ɓɛ́ɛ kɛɛ kǎa ɖé wóɖóìn-nyɔ̀ ɓě ɓɛ́ìn cɛ̃́ɛ́-ɖɛ̀ ɓě wa ɓɛ́ìn kũ̀à mú nyùɛ̀n nyɛɛ gãa, kɛɓì ɔ mɛ sɔ̀ìn ɖé mákázĩ̀ìn mɔ̀à The Watchtower mɔɔ Awake! múɛ, mɔɔ jw.org kɔ̃ɛ. M̀ ɓɛ́ìn fũ̀à-fṹá-ɖɛ̀ ɖò ɓɛ́ nì dyú ɓěɔ̀ dyé dyi ɖé wa ɖɛ-tɛ̀mɛ̀ìn-gbòɔ̀ zɔ̃̀, kè kà wa kéɛ kpɔ̃-sɔ̃̀ nyuɛɛ jè cɛ̃ɛ. Ɓě ɓɛ́ìn víɖò ɓě nìà JW Broadcasting (tv.jw.org) kɔ̃ɛɛ ɖò dyi dyéɛ, nìí, ɓɛ́ ɓě kéɛ dɔ́ɔ́ kɔ̃in dèìn. Ɓě ɓɛ́ìn wɛ́ɖɛ́ ɓě muà nììn ɖé dyí-poìn-poìnɔ̀ múɛ cɛ̃́ɛ, ké xwéɖé-dùɔ̀ Gèɖèpɔ́ɔ̀ ɓiè-ɓiè ɖǎ mánáín hwɛ̀ ní, ɓě ɓɛ́ìn ɖii-ɖɛ̀ wè ɖiɛ.

Ti ɓɛ́ ɓě ɖúà dyí wíkì séín ɓó Jɛ̀hóvà ɓiè jè ɖé ɓě ɓíɖí-taún wɛ̃ɛ kpa ɖɛ, ké ɔ mu ɓě gbo kpáùn ɓɛ́ ɓě ké Gèɖèpɔ́ɔ̀ Wuɖuɔ̀ cɛ̃́-cɛ̃́ múàǔn dyi kpáìn, ké ɔ mu ɓě dúún-ku-kuɔ̀ mana kɔ̃ poùn.—Wɛ́ɖɛ́ 1:1-3.

• Ðɛ́ kɔ̃̀ jè à mɛ po ti wáká ɓó xwéɖé-dùɔ̀ Gèɖèpɔ́ɔ̀ ɓiè jè kɛ́?

• Ðɛ́ wóɖóìn-nyɔ̀ ɓě ɓɛ́ìn nyuɛ ɓɛ́ xwéɖé-dùɔ̀ ké ti nìà kɛ múàǔn dyi kpáìn nyɛ́?

Ðɛ́ kɔ̃̀ jè nyɔ ɓě nìà kɛ kpáa kǎà múàǔn wɛ̃́? Sepóɛɖé wa nì ɖé à dyí-poìn-poìn vɛ̀nɛ̀ ɓěɔ̀ ɖò mú muɛń jè. Kà Gèɖèpɔ́ɔ̀ cɛ̃ɛ ma kà ɔ gbo-nì-nyɔ̀ ɓě nìó zɔ̃̌ɔ̀ kɛɛ gbo ɓɛ́ wa kéó dyí poìn kpa tã ɓó zɔ̃ séín xwíníín nyɛɛ, kà dyúáɖòɔ̀ kǎà à gmɔ̀ à dyí-poìn-poìn vɛ̀nɛ̀ ɓěɔ̀ dya. (Dìtɔ̀wáɖánámɛ̀ 16:16) Ɓó zɔ̃ séín xwíníín nyɛɛ, à ɓéɖé dyí-poìn-poìn vɛ̀nɛ̀ tã ɓě nìà kɛ. Wa mɔ̀, wé dyúáɖò dyí-poìn-poìn vɛ̀nɛ̀ sɔ̃́ ɔ kè wé tã dyí-poìn-poìn vɛ̀nɛ̀ dyúáɖò. Xwɛ̌ à dyé kpáná sɔ̀ìn ɖé dyí-poìn-poìn ɓě nìà kɛ múɛ́?

Wa kùìn gbo-kpɔ̃ìn-kpɔ̃ìn ɓɛ́ ɔ nìà à kè à ɖíí Kɛ́ɖɛ́ì ɖeín-sí-nyɔ̀ ɓě hwìɛ̀ kɛɛ dyi. Kà Éézùɖùɛ̀-nyɔ̀ ɓě kpá ma kà múàǔn ti wa ɓàìn ma Jɛ̀hóvà “ɖé vòò-nyɔ̀ ɓěɔ̀ hwìɛ̀” kɛɛ, kà dyúáɖòɔ̀ kǎà à kpáìn Jɛ̀hóvà ɓiè-ɓiè múàǔn dyi ɖé dyí-poìn-poìn kpa ɖɛ ɓě mú. (Wɛ́ɖɛ́ 26:12; 111:1) Dyí-poìn-poìn ɓě nìà kɛ nyí à nììn ti ɓɛ́ à kè à ɖíí ɓě sɔ̀à ɖé ɓiè-kpò kè ɓóɖó-dù kò-kò ɓě múɛɛ ké dyéìn ɔ kè ɓɛ́ à ké wa hwìɛ̀ nì. Ɓó dyóɖóaún-kà ní, à ɓéɖé fɔ̀-tì ɓɛ́ à kè à ɖíí ɓě ké sɔ̃ hwùɖùùn kpa ɓó ti kpa ɖɛ ɓě nìà kɛ ɓaɖa. (Àpɔ́sò 2:42) Ðéɛ̀ à mìɔùn dyé ɖɛ̀ɓɛ̀ǐn-ɖɛ̀ɓɛ̀ǐn ɓɛ́ ɔ kpɔ̃àìn à “ɖíí Kɛ́ɖɛ́ì ɖeín-sí-nyɔ̀ ɓěɔ̀” gbo ɖé ɓóɖó-kpàà dà séín nyɛ.—1 Píɖɛ̀ 2:17.

Wa kpá à gbo ɓɛ́ à ké dyúa mu ɖé à Gèɖèpɔ́ɔ̀ bũ̌in-xwɛ̃́ìn-xwɛ̃́ìn mú. Éézùɖùɛ̀-nyɔ̀ ɓěɔ̀ dyé ma kpáná ɖekè, sepóɛɖé wa “wɔ̃́ ɖɛ ɓě ɓɛ́ Ðíìváà-nyɔ̀ ɓěɔ̀ tɛ̀mɛ̀ìn ma kà wa sɔ̀ìn ɖé gma-cèè-ɖɛ̀ɔ̀ múɛɛ múin jè.” (Níòmádyà 8:8, 12) À mɔ̀ùn kpáìn ɖɛ ɓě à cɛ̃́ ɖé à dyí-poìn-poìn vɛ̀nɛ̀ ɓěɔ̀ múɛɛ múàǔn dyi ɖekè. Dyí-poìn-poìn ɖò-ɖò ɓěɔ̀ hìɖì-kpà sɔ̀ìn ɖé Báɓòɔ̀ mú. Dyììn ɖé Gèɖèpɔ́ɔ̀-wùɖù ɓě kè dyí-tɛ̀mɛ̀ìn-ɖɛ̀ ɓě múɛɛ, à cɛ̃́ kà à ké Gèɖèpɔ́ɔ̀ mɔ́ɔ́-ɖɛ̀ nyu ɖé à cĩ́-cĩ́ɔ̀ múɛ. À dyi kà à ɖíí ɓěɔ̀ nì fũ̀à-fṹá-ɖɛ̀ ɓě hwòɖǒ kùɛ̌n ɖé ti kàmàǔn-kàmaǔn ɓě nìà kɛ múɛɛ wɔ̃́ ní, ɔ po à kpéí. Ðé à wé tã dyí-poìn-poìn vɛ̀nɛ̀ ɓěɔ̀ múɛɛ, à cɛ̃́ ɖɛ ɓě à ɓɛ́ìn kũ̀à mú nyùɛ̀n nyɛ sɔ̀ìn ɖé dyí-tɛ̀mɛ̀ìn-ɖɛ̀ ɓě ɓɛ́ wa tɛ̀mɛ̀ìn ɖɛ ɓě kpá ma ɖé ti sùàà mú ké Báɓòɔ̀ cɛ̃ wa jè kɛɛ mú. Ðé dyí-poìn-poìn vɛ̀nɛ̀ séín ɓěɔ̀ múɛɛ, wa po nyɔ̀ ɓě ɓɛ́ wa ɖǎ wa fɛ̀ɛ̀ɔ̀ Gèɖèpɔ́ɔ̀ xwáɖáún zàìn ké wa mɔ́ ɓɛ́ wa kéɛ tɛ̀mɛ̀ìn kà ɓɛ́ wa ɖǎà náa nyu kɛɛ níɔ.

• Ðɛ́ kɔ̃̀ jè dyí-poìn-poìn vɛ̀nɛ̀ ɓěɔ̀ poà nyɔ múàǔn wɛ̃́?

• Xwɛ̌ dyí-poìn-poìn vɛ̀nɛ̀ ɓěɔ̀ ɖò mú nì-nì ɓɛ́ìn m̀ kpáná dyí nyuɛ kɛ́?

Hwɛ̀ ɓɛ́ ɔ ké ma mɛ́ kɛɛ, Jízɛ̀ po ma zio, ké ɔ ɖá, “Wa mu bɔ̃̌ nɔ̀mɔ̀ dyíin ɓá Gèɖèpɔ́ɔ̀ kã́á-ɓòɖòɔ̀ jè dyíɛɛ zio mú pòìn ɖé ɓóɖó-kpàà dà séín, ɓɛ́ ɔ ké zàse jǔ ɖé ɓóɖó-dù séín hwìɛ̀, hwɛ̀ ɓɛ́ ɖɛ séín ké mánáín hwɛ̀.” (Máfíò 24:14) Kɛɛ xwɛ̌ wa mu ma bɔ̃̌ nɔ̀mɔ̀ dyíin nìà kɛ zio mú pòìn ɖé ɓóɖó-kpàà dà séín nyɛ́? Ɔ mɔ̀ kà Jízɛ̀ nyuɛ ma ti ɓɛ́ ɔ nì ma dà ɓóɖó-kpàà kɔ̃ɛ.—Ðúù 8:1.

À vɔ̃ ɓɛ́ à ké nyɔ ɓě gbo wùɖù ɖé wa ɓíɖí-taún. Jízɛ̀ tɛ̀mɛ̀ìn ma ɔ ɖeín-nà-nyɔ̀ ɓěɔ̀ kà wa ké ma bɔ̃̌ nɔ̀mɔ̀ dyíinɔ̀ cɛ̃ ɖé nyɔ ɓě ɓíɖí-taún wɛ̃. (Máfíò 10:11-13; Àpɔ́sò 5:42; 20:20) Bɔ̃̌ nɔ̀mɔ̀ dyíinɔ̀ kpa-nyɔ̀ ɓě nì ma kà kĩ́ín nyɛɛ ɓéɖé ma dɛ̀ jɛ́ɛ́ ɓě ɓɛ́ wa kũ̀à nyu-nyuɔ̀ ké ma sèìn nyɛ. (Máfíò 10:5, 6; 2 Kɔ̀ɖéíntĩ̀ɔ̀ 10:13) Kǎà ɔ nì zɛ̃̌ɛ̀ ɖekè. À Gèɖèpɔ́ɔ̀-Wùɖù-wáɖá-kũ̀àɔ̀ nì páún, ké dyí-poìn-kpò ɖò-ɖò séín ɓěɔ̀ ɓéɖé dɛ̀ ɓɛ́ wa ké wa nììn kũ̀àɔ̀ nyùìn nyɛ. Ɔ nyuɛ ɓɛ́ à ké “zio po ɖé nyɔ ɓěɔ̀ gbo, ɓɛ́ à ké zàse nyu,” kà Jízɛ̀ nyuɛ ma cɛ̃ɛ kɛ.—Àpɔ́sò 10:42.

À vɔ̃ ɓɛ́ à ké nyɔ ɓě gbo wùɖù dà séín ɓɛ́ wa nì kɛ. Jízɛ̀ mìɔùn wáɖá ma Gèɖèpɔ́ɔ̀-wùɖùɔ̀ dà séín, ɔ hwɔìn kà ɖé dyóó wĩin mɔɔ ɖé ní-ɓì ɖò wĩin. (Máà 4:1; Jɔ̃́ɔ́ 4:5-15) Kǎà à mɔ̀ùn kè nyɔ ɓě dè dɔ́ɔ́ ɓá Báɓòɔ̀ jè dyí dà séín ɓɛ́ à ɓɛ́ìn náa nyuɛ kɛɛ ɖekè, kɛbì ɔ mɛ mɔ̀ cíɖí-wɔ̃̀ kɔ̃ mɔɔ ɖɛ-pèɖèìn-naín ɓě mɔɔ ɖé bàɖàfo-ɖúú kɔ̃ɛ. Ké ɖeɛɛ, à nyu zàse ɖé à mǔè ɓě kè a mǔè kũ̀à-nyu-nyɔ̀ ɓě kè à mǔè ɖɛ-cɛ̃́-nyɔ̀ ɓě ɔ kè à gbǒ-xwíníín-nyɔ̀ ɓě gbo. Kũ̀à ɓɛ́ à séín nyuà kɛɛ nyuɛ ké nyɔ méɔ̀ùn pàɖǎ nìà ɖé ɓóɖó-kpàà dà séín nyɛɛ ɖǎ “kà ɔ nyu nyɔ póɛ̀n nyɛɛ bɔ̃̌” wɔ̃́.—Wɛ́ɖɛ́ 96:2.

Nyɛ́ nì mu mɔ́ùn ɓɛ́ m̀ ké bɔ̃̌ nɔ̀mɔ̀ dyíinɔ̀ ɔ kè ɖɛ mɔ̀ ɔ xwíníín ɓó ɔ bìì ɖé dyúa kɛɛ gbo cɛ̃ kɛ́? M̀ mɛ fṹà ɓɛ́ m̀ kéɛ nyɔ tɔ̀ɔ̀ ɓě gbo cɛ̃.

• Ðɛ́ mɔ̀ “bɔ̃̌ nɔ̀mɔ̀ dyíin” à ɓéɖé ɓɛ́ à kéà zio mú pòìn nyɛ́?

• Xwɛ̌ Jɛ̀hóvà Zàse ɓěɔ̀ nì Jízɛ̀ ɓo bɛ̃̌ǐn síɛń ɖé waà Gèɖèpɔ́ɔ̀-Wùɖù-wáɖá-kũ̀àɔ̀ múɛ́?

“Pàníɛ̀” mɔ̀ nyɔ ɓě ɓɛ́ wa mú dà ɓě ɓɛ́ nyɔ ɖò séè mu ɖòɛ̀, ké wa kaà hwìè ɓɛ́ nyɔ tɔ̀ɔ̀ ɓě ké wa kíɖíí sí. Jízɛ̀ nì ma kà pàníɛ̀ nìà kɛ, sepóɛɖé Gèɖèpɔ́ɔ̀ ɖoɓo ma ɔ dà ɓóɖó-kpàà kɔ̃ ɓɛ́ ɔ ké ma kũ̀à ɓɛ́ ɔ ɓɛ́ìn nyɔǔn fɛ̀ɛ̀ nyíɛ kɛɛ nyu, ɔ kè ɓɛ́ ɔ ké ma pó-pó hwìèɔ̀ kaà jè. (Máfíò 20:28) Ɓó zɛ̃̌ɛ̀ kɛɛ, ɔ ɖeín-sí-nyɔ̀ ɓě nì ɔ ɓo bɛ̃̌ǐn síɛń dyììn ɖé ti pàɖǎ kũ̀à mú nyuìn-nyùìn mú, ɓɛ́ wa kéɛ nyu ɓɛ́ nyɔ ɓě ké Jízɛ̀ “ɖeín-nà-nyɔ̀ ɓě jǔ.” (Máfíò 28:19, 20) Nyɔ ɖíɛ́ ɓě ɖǎ kũ̀à ɓɛ́ à ɖáìn pàníɛ̀-kũ̀à kɛɛ dyí ɖú.

Pàníɛ̀ mɔ̀ nyɔ ɓɛ́ ɔ nyu ti ɓáún-ɓáún ɓó Gèɖèpɔ́ɔ̀ wuɖuɔ̀ wáɖá jè kɛ. Jɛ̀hóvà Zàse ɓěɔ̀ séín mɔ̀ bɔ̃̌ nɔ̀mɔ̀ dyíinɔ̀ cɛ̃-nyɔ̀ ɓě. Kɛɛ à ɖíɛ́ ɓě ɓɛ́ wa ɖáìn pàníɛ̀ jɛ́ɛ́ kɛɛ ɖǎ à mìɔùn páún po ɓɛ́ à ké áɓà 70 nyu ɖé dɛ̀nɛ̀ séín xwíníín ɓó bɔ̃̌ nɔ̀mɔ̀ dyíinɔ̀ cɛ̃ jè. Ɓɛ́ à ɓáún-ɓáún kéɛ náa nyuɛ ɓɛ́ìn nyɛɛ, à cɛ̃ à kũ̀à kà kò ɖò ɓěɔ̀ kɔ̃. Wa gã à ɖíɛ́ ɓě ɓɛ́ à ké pàníɛ̀ po wáká ɓě jǔ. Ké wa ɖoɓo nyɔ ɓě nìà kɛ ɖé dɛ̀ ɓɛ́ wa mɔ́ bɔ̃̌ nɔ̀mɔ̀ dyíinɔ̀ cɛ̃-nyɔ̀ ɓě kɛ, ké wa nyu áɓà 130 mɔɔ ɔ zi kɔ̃ ɓó dɛ̀nɛ̀ séín xwíníín ɓɛ́ wa ké bɔ̃̌ nɔ̀mɔ̀ dyíinɔ̀ cɛ̃. Pàníɛ̀ ɓěɛ̀ hwòɖǒ dè dyi ɓɛ́ wa ké se kɔ̃̀ɔ̀-ɖɛ̀ pàɖǎ ɓéɖé, sepóɛɖé wa dèɛ̀ hwòɖǒ kɔ̃ kà ɓɛ́ Jɛ̀hóvà mu wa ɖɛ ɓě wa kɔ̃̀ ɓɛ́ wa ké ɓéɖéɛɛ nyíìn nyɛ. (Máfíò 6:31-33; 1 Tímétè 6:6-8) Nyɔ ɓě seà ti ɓáún-ɓáún nyuɛ ɓɛ́ìn ɓó Gèɖèpɔ́ɔ̀ wuɖuɔ̀ wáɖá jè kɛɛ jǔ pàníɛ̀ kpá gbo ɓě, ké wa nyu áɓà 30 mɔɔ 50 ɓó dɛ̀nɛ̀ séín xwíníín ɓó bɔ̃̌ nɔ̀mɔ̀ dyíinɔ̀ cɛ̃ jè.

Pàníɛ̀ɔ̀ ɖɛ̀ɓɛ̀ǐn-ɖɛ̀ɓɛ̀ǐn ɓó Gèɖèpɔ́ɔ̀ kè nyɔǔn bììɛɛ po ɔ kpéí. À dyéɛ kà nyɔ ɓě nìà zɛ̃̌ɛ̀ kɛɛ pàɖǎ nìɛ̀ mɔ́uń ɓɛ́ wa ké Gèɖèpɔ́ɔ̀ kè ɔ hwòɖǒɛ̀-gbɔ-po-ɖɛ̀ ɓě jè cɛ̃́ mìɔ kà dyúáɖò Jízɛ̀ nyuɛ ma kà dyéɛ kɛ. (Máà 6:34) Kɛɛ ɖɛ ɓě à dyuò ɓá Gèɖèpɔ́ɔ̀ jè dyíɛɛ ɓɛ́ìn wa gbo kpáa kàǔn, ké ɔ ɓɛ́ìn wa jǎà hwòɖǒ-kɔ̃-dè-ɖɛ̀ nyíɛ ɓó ɖé dyúa bììɛ. Pàníɛ̀ɔ̀ ɖɛ̀ɓɛ̀ǐn-ɖɛ̀ɓɛ̀ǐn ɓó ɔ mǔè bììɛɛ nyuɛ ké ɔ nyùìn ɔ ti kè ɔ ganaɔ̀ kũ̀à mú hwòɖǒɛ̀-ɖé-hwɛ̀-kà ɓɛ́ ɔ ké nyɔ tɔ̀ɔ̀ ɓě gbo kpá ɓɛ́ wa ké bɔ̃̌ nɔ̀mɔ̀ dyíinɔ̀ jè cɛ̃́. (Máfíò 22:39; 1 Tɛ̀sàɖónìà 2:8) Ðɛ sɔ̀ìn ɖé ɔ múɛɛ mɔ̀, pàníɛ̀ɔ̀ hwìɖǐǐ-taɓa-taɓaɔ̀ dyi-ku-ku kè ɔ Gèɖèpɔ́ɔ̀ bũ̌in xwɛ̃́ìn-xwɛ̃́ìn ɔ kè ɔ múàǔn kpá-kpá.—Àpɔ́sò 20:35.

• Xwɛ̌ nì mu pàníɛ̀ jè kɔ̃in zaìn nyɛ́?

• Ðɛ́ po à ɖíɛ́ ɓě kpéí ɓɛ́ à kéà pàníɛ̀ kũ̀àɔ̀ nyu kɛ́?

Gèɖèpɔ́ɔ̀ nyɔ ɓěɔ̀ ɖɛ-tɛ̀mɛ̀ìn-tɛ̀mɛ̀ìn mɔ̀ ɖɛ sùà ɓó Jɛ̀hóvà Zàse ɓě bìì. Ðɛ-cɛ̃́-cɛ̃́ kpa ɖɛ nì ɓó ɓó nyɔ ɓě ɓɛ́ wa nyuà ti ɓáún-ɓáún ɖé Gèɖèpɔ́ɔ̀-wùɖù-wáɖá-kũ̀àɔ̀ múɛɛ bìì ɓɛ́ wa ké ‘kũ̀à kɔ̃̀ nyu-nyɔ̀ wa jǔà kɛɛ’ nyuɛ ɓɛ́ìn nɔ̀mɔ̀ dyíin.—2 Tímétè 4:5.

Pàníɛ̀ Kũ̀à Sùkúù. Pàníɛ̀ jɛ́ɛ́ɔ̀ ɖǎ zɔ̃ dyúáɖò nyu ɖé pàníɛ̀ kũ̀àɔ̀ mú ní, nìí, wa ɖoɓo ɔ ɖé pàníɛ̀ kũ̀à ɖɛ-cɛ̃́-cɛ̃́ ɓɛ́ ɔ ɓɛ́ìn ɖé Kĩ́dɔ̃̀ Hɔ́ɔ̀ dyɛ̀ xwɛ̃́ìn ɔ bũ̌in nyɛ mú nìɛ̀ kɛɛ mú ɓó wé mɛ̀nɛ̌ìn-ɖò xwíníín. Wa po ɖɛ-cɛ̃́-cɛ̃́ nìà kɛ páún ɓɛ́ ɔ ké pàníɛ̀ɔ̀ gbo kpá ɓɛ́ ɔ ké Jɛ̀hóvà bũ̌in xwɛ̃́ìn mìɔ, kè ɓɛ́ ɔ ké kũ̀à kɔ̃̀ nyu-nyɔ̀ ɔ jǔà kɛɛ séín nyuɛ ɓɛ́ìn, ɔ kè ɓɛ́ ɔ ké Gèɖèpɔ́ɔ̀ kũ̀àɔ̀ jè gboi kpɔ̃ kánáá pū.

Sùkúù ɓó Kã́á-ɓòɖòɔ̀ bɔ̃̌ kpa-nyɔ̀ ɓě bìì. Wa po ɖɛ̀nɛ̀ sɔ̃́ ɖɛ-cɛ̃́-cɛ̃́ nìà kɛ páún ɓɛ́ ɔ ké pàníɛ̀ ɓě ɓɛ́ wa ɖǎ kũ̀àɔ̀ nyuɛń hwèɖèìn, ké wa hwòɖǒ wɔ̃́ ɓɛ́ wa ké wa ɓíɖí sɔ̀ ɓɛ́ wa ké ɖé dà ɓě ɓɛ́ wa mɔ́ wa kɛ muɛɛ ɖɛ tɛ̀mɛ̀ìn. Dyììn ɖé ɔ náa nyu-nyu múɛɛ, ɔ nì kà ɓɛ́ wa nìɛ̀ cɛ̃ɛń ɓɛ́ wa ké níiń, “Mɔ̄ kɛ̀, ɖoɓo ḿ,” kà Jízɛ̀ ɓɛ́ ɔ mɔ̀ ma bɔ̃̌ nɔ̀mɔ̀ dyíinɔ̀ kpa-nyɔ̀ vɛ̀nɛ̀ nɔ̄ ɓóɖó-kpàà kɔ̃ɛɛ nyuɛ ma kà kɛ. (Àzédyà 6:8; Jɔ̃́ɔ́ 7:29) Ti ɖò ɓaɖaín, nyɔ ɓɛ́ ɔ sɔ̀ ɖé ɔ ɓíɖí ɓɛ́ ɔ ké dà vɛ̃in muɛɛ ɓéɖé ɓɛ́ ɔ ké cĩ́-kà ɖìè cɛ̃́. Sepóɛɖé kà wa nyu ɖé cĩ́ɛ, kè kà ɖé nyu nìɛ̀, ɔ kè ɖɛ ɓě wa ɖi ɖéɛɛ seɛ gboi dyuòìn. Tiɔ̀ ɖíɛ́ ɓě ní, wa ɓéɖé ɓɛ́ wa ké wuɖu-dù kà kò ɖò cɛ̃́. Ðɛ-tɛ̀mɛ̀ìn-tɛ̀mɛ̀ìn nìà kɛ kpá xwíá-gàà ɓě kè xwíá-màà ɓě ɔ kè dyi-kpɔ̃ìn-nyɔ̀ ɓě ɓɛ́ wa ɓɛ́ìn zɔ̃ 23 kè 65 pṹa nìɛ̀ kɛɛ gbo, ɓɛ́ wa ké Gèɖèpɔ́ɔ̀-kpèɖè ɓě wa kɔ̃̀ wa ké ɓéɖé ɓɛ́ wa ké wa kũ̀àɔ̀ nyuɛ ɓɛ́ìn nɔ̀mɔ̀ dyíin nyɛɛ cɛ̃́. Nìí, Jɛ̀hóvà kè ɔ dyí-poìn-kpòòɔ̀ mu wa kũ̀à mú nyùɛ̀n ɓɛ́ìn mìɔ.

Dyí-Gmɔ̀ìn-Gbò Báɓò Sùkúù nìà ɖé Gíɖèà kɛ. Ðé Híìbúɖúù-wùɖù múɛɛ, “Gíɖèà” xwíníín mɔ̀ “Sɔ́ɔ́-kòò [ɓɛ́ ɔ nyu] Zàse” kɛ. Sɔ̀ìn ɖé zɔ̃ mɔ̀à 1943 ɓɛ́ wa dè ma kà Gíɖèà Sùkúùɔ̀ gbɔ kɛ gboɛɛ, Jɛ̀hóvà Zàse 8,000 zi kɔ̃ ɓě ɖǎ ɖé ɖɛ cɛ̃́, ké wa ɖǎ mísĩ̀ɔ̀nɛ́ɖè kũ̀àɔ̀ dyí ɖú ɓɛ́ wa ké zàse nyu “ɖé ɓóɖó-kpàɔ̀ dà séín,” ké wa kũ̀àɔ̀ ɖǎ mú wóɖó. (Àpɔ́sò 13:47) Ti ɓɛ́ Gíɖèà Sùkúù gbɔ-hwɔ̀-nyɔ̀ ɓěɔ̀ nyini ma ɖé Pɛ̀wúɖúù-ɓòɖòɔ̀ kɔ̃ kĩ́ín nyɛɛ, dyí-poìn-kpò ɖò se ma ɖé nì. Ɓó kàǔn wɛ̃ɛ, ɔ ɓéɖéá dyí-poìn-kpò 1,000 zi kɔ̃ ɓě. Ti ɓɛ́ à mísĩ̀ɔ̀nɛ́ɖè ɓě dè ma kũ̀à nyuɛ gbɔ ɖé Japan kɛɛ, Jɛ̀hóvà Zàse xwéɖé wè se ɓaɖa-bùè nyiniɛɛ nì ma ɖé ɓóɖóɔ̀ kɔ̃. Ɓó kàǔn wɛ̃ɛ, Jɛ̀hóvà Zàse 200,000 zi kɔ̃ ɓě nì ɖé. Ðé dɛ̀nɛ̀ hm̀m̌ Gíɖèà ɖɛ-tɛ̀mɛ̀ìn-tɛ̀mɛ̀ìn nìà kɛ múɛɛ, wa cɛ̃́ Gèɖèpɔ́ɔ̀ Wuɖuɔ̀ cá. Wa ɖá nyɔ ɓě mɔ̀à pàníɛ̀ po wáká ɓě mɔɔ mísĩ̀ɔ̀nɛ́ɖè ɓě kè nyɔ ɓě nìà Bɛ́fèò ɔ kè nyɔ ɓě mɔ̀à dyí-poìn-kpò kɔ̃in-té-nyɔ̀ ɓěɛɛ ɖé sùkúù nìà kɛ mú, ɓɛ́ wa ké wa ɖɛ tɛ̀mɛ̀ìn, ɓɛ́ wa ké Gèɖèpɔ́ɔ̀ kũ̀àɔ̀ dyi kùìn ɖé ɓóɖó-kpàà dà séín.

• Ðɛ́ kɔ̃̀ jè wa poà Pàníɛ̀ Sùkúùɔ̀ páún wɛ̃́?

• Nyɛ́ ɓě kɔ̃̀ jè wa poà Sùkúù ɓó Kã́á-ɓòɖòɔ̀ bɔ̃̌ Kpa-nyɔ̀ ɓě bììɛɛ páún wɛ̃́?