Bo’o zôsôô bone be mam bese

1, 2. Yéhôva a wôk aya éyoñ a yene ngule bia ve na bi bo zôsôô?

TAME fase jame di: mongô a ke sikôlô mame tyé, éyoñ éte a some ékpwaé moné é bôô si. A ye bo aya? A ne to’é je. Éyoñe éte a ke bulane je môt a nee je. Éyoñe nyia a wô’ô jame mon a te bo a wô’ô nye mvaé.

² Abui bebiaé e ne mevak éyoñe bone bap be ne zôsôô. Yéhôva Zambe, Ésa wongan, a ne “Zambe ya benya mejôô,” a ne fe mevak éyoñe bi ne zôsôô. (Besam 31:5) Bia kômbô ve nye nleme mvaé a bo zôsôô “mfa’a ya mam mese.” (Behébreu 13:18) Bia zu yene mimfa’a minyin e bo zôsôô a ne bo nya ayaé. Mvuse ya valé, bia ye yene bibotane bia bi éyoñe bi ne zôsôô.

TE DU’U WOMIEN

3-5. (a) Aval avé bi ne du’u biabebien? (b) Jé é ne volô bia na bi yem avale môte bi né?

³ Bia yiane taté bo zôsôô a biabebien asu na bi bo zôsôô a bôt bevok. Nalé a nji bo tyi’ibi. Ntete mimbu ôsu, Bekristene ya Laodicée be mbe be buni’i na ba ve Zambe nlem avak, nde ba du’u bebien. (Nlitan 3:17) Bia fe bi ne du’u biabebien éyoñe bia buni na bi ne zôsôô, a too ki na, e mise me Yéhôva, bi nji bo zôsôô.

⁴ Ñyé’é Jacques a nga jô na: “Nge môt éziñ a simesane na, émien a ne mbo mame ya mbunan, éyoñe te a bo te tiñeti ôyeme [wé], ve du’u nleme wé, mboane mame ya mbunane ya môt ate ô ne momo.” (Jacques 1:26) Bia du’u biabebien nge bia simesane na, mbôle bia bo mbamba be mam béziñ, Zambe a kañese bia nalé, to’o bia ta, to’o bia lume bôte mbia bifia, to’o bia laane minsos. Jé ne volô bia na, bi bo teke du’u biabebien?

⁵ Éyoñe bia yene biabebiene ngobô, bia yen avale môt bi ne atan. Ve éyoñe bia lañe Bible, bi ne yen avale nleme wongan ô né. Bible a ne volô bia na bi yem bevôme bi ne ngul, a bevôme bi ne atek. A ne kate bia mame bia yiane bo asu na bi sôan ôsimesane wongan, mame ma kui bia anyu, a mimboane miangan. (Lañe’e Jacques 1:23-25.) Ve nge bia simesane na bi nji bi mbia fulu éziñ, bia ye ke ve ngule ya tyendé. Ajô te, bia yiane yé’é Bible a nsôñane ya fombô biabebien, a yem avale môte bi né. (Miñyône mi Jérémie 3:40; Aggée 1:5) Meye’elane me ne fe volô bia na bi tu’a yem avale môte bi né. Bia yiane ye’elane Yéhôva na a fase bia, a volô bia na bi yeme mbia mefulu mangan, a vaa me. (Besam 139:23, 24) Te vuane na: “[Yéhôva] a yen ékotekote môt mbia jôm, ve nye’ane wé ô ne be bôt be ne zôsôô.”​—Minkana 3:32, Mfefé Nkoñelan.

BO’O ZÔSÔÔ NDA BÔTE JÔÉ ÉTÉ

6. Amu jé nnôme ba ngal ba yiane bo zôsôô wua a nyu mbok?

⁶ Fulu zôsôô é ne nya mfi nda bôt été. Éyoñe nnôme ba ngal ba laan, môte teke solé nyu mbo’o jôm, ba nyiñe mvo’é été, ba tabe fe ndi wua a nyu mbok. Medu’ane ke me ne ndamane nda aluk. Bi tame nyoñ éve’an, nluk éziñ a ne taté na a bo môt a nji bo nnôme wé nge minga wé ayas, a ne taté na a yene befam a binga minsoé a zene ya bingeñegeñ, nge ke taté na a yeñ a môt a nji bo nnôme wé nge minga wé. Tame yene jame ntili Besam a nga jô: “Me nga bo te tabe si a bôt be ne minsos; nalé fe m’aye bo te nyiin a bôt be ne medu’an.” (Besam 26:4) Nge wo bo môt ô nga luk njoñ, to’o ve ôsimesane wôé, nalé a ye ndamane nda alu’u jôé.

7, 8. Aval avé ô ne ye’ele bone bôé mfi ya bo zôsôô a zene ya Bible?

⁷ Bone fe ba yiane yé’é mfi ya bo zôsôô. Bebiaé be ne belane Bible na be ye’ele be fulu éte. Bible a bili minlañe mi bôte be nji be zôsôô: ane Acan, nnye a mbe ñwuwup; Guéhazi, nnye a nga laane minsos asu na a bi moné; a Judas, nnye a mbe a wubu’u moné, ane a nga su’ulane koñe Yésus asu bifase bi argent 30.​—Josué 6:17-19; 7:11-25; 2 Bejô Bôt 5:14-16, 20-27; Matthieu 26:14, 15; Jean 12:6.

⁸ Bible a bili fe minlañe ya bôte be mbe zôsôô: Jacob, nnye a nga jô bone bé na be ke bulane moné be nga some bikpwaé biap été; Jephté a ngo jé, mbe be nga tôé ngaka’a be nga bo Zambe; a Yésus nnye a mbe zôsôô to’o éyoñ a mbe a tele minjuk été. (Metata’a 43:12; Betyi’i Mejô 11:30-40; Jean 18:3-11) Avale minlañ ete é ne volô bongô na be tu’a wô’ mfi ya bo zôsôô.

9. Éyoñe bebiaé be ne zôsoô aval avé nalé a volô bone bap?

⁹ Bebiaé be ne tôñe ñye’elan wo jô na: “Wo, wo ye’ele môt mfe, ye ô ne te ye’ele womien? Wo, wo akate na, môt a ne te yiane wup, ye wo wup?” (Beromain 2:21) Bone ba yem éyoñe bebiaé ba jô be na, be bo jam éziñ, ve bebien be bo’o aval afe. Nge wo kate mone wôé na a bo zôsôô, wo ki ô too môta medu’an, yeme na wo volô ke nye na a tôñe melebe wo ve nye. Nge bongô ba yene na bebiaé ba laane minsos, to’o ve bone be mam, be fe be ne laane minsos. (Lañe’e Luc 16:10.) Ve nge bone ba yene na bebiaé bap be ne zôsôô, nalé a ye volô na, éyoñe be fe ba ye biaé bon, be bo mbamba éve’ela asu dap.​—Minkana 22:6; Beéphésien 6:4.

BO’O ZÔSÔÔ AKÔNDA ÉTÉ

10. Aval avé bi ne bo zôsôô éyoñe bia laan a bobejañe ya akônda?

¹⁰ Bia yiane fe bo zôsôô a bobejañe ya akônda. E ne tyi’ibi ya bo na zezé minlañ mi veñesane ékobô kobô, nge ke minsok. Nge bia kate môte jam éziñ, teke taté fas nge é ne été, bi ne teme bi nga miase minsos. Fek ja yiane tindi bia na, bi ‘ba’ale ôyeme wongan.’ (Minkana 10:19) E bo zôsôô a tinane ki na, bi kate bôte mame mese ma so bia nlem, mame mese bia yem, nge ke mame mese bia te wô’ô vôm éziñ. To’o jame bia kômbô kate môt éziñ é ne été, bia yiane taté fase nge jam ete da fombô bia, a nge e ne mfi ya kate nye de. (1 Bethéssalonicien 4:11) Bôte béziñe ba vañe lume ba bevok mbia bifia éyoñ éte ba jô na: “Kpwam nnye a ne ényiñ.” Ve mbôle bi ne bebo bisaé be Yéhôva, bia jeñe na, mame ma kui bia anyu me bo mvaé a mveane nku éyoñ ése.​—Lañe’e Becolossien 4:6.

11, 12. (a) Amu jé môt a te bo nsem a tu’a ndaman été jé éyoñ a laane bemvendé minsos? (b) Minsili mivé bia yiane sili biabebien? (c) Aval avé bi ne bo zôsôô a ékôane Yéhôva?

¹¹ Yéhôva a nga ve bemvendé mbe’e ya volô bibu’a ya akônda. Bemvendé ba ye volô bia tyi’ibi nge bia kate be benya mejôô. Amu jé bia jô nalé? Amu na, nge wo kon, éyoñ éte wo ke yene dokita, ye wo ye kate nye mam méziñ, ô solé’é ke mevok? Nge wo bo nalé, a ye volô wo aya? Aval ete fe, nge bia te bo nsem éziñ, bi nji yiane solé bemvendé jam éziñ. Ve bia yiane ke yene be, a kate be benya mejôô. (Besam 12:2; Mam Minlôman 5:1-11) Éyoñe ji, tame fase na: nyo mvôé a te bo mbia jam éziñ, wo ye bo aya? (Lévitique 5:1) Ye wo yiane jô na: “Nge me ne nya mvôé wé, ma yiane solé jam a te bo”? Ye wo ye fo’o simesane na bemvendé ba yiane volô nye na, a saéban mfa’a ya nsisim, a na a beta bi mbamba élat a Yéhôva?​—Behébreu 13:17; Jacques 5:14, 15.

¹² Bia yiane fe bo zôsôô a ékôane Yéhôva éyoñ bia jalé afep éziñ, ane éyoñ bia jalé kate nkañete mbamba foé a liti abim ésaé nkañete bia te bo ngon. Bia yiane fe bo zôsôô éyoñ bia yalane minsili Tin Ékôan ja sili bôte ba kômbô bo bekpwa’a mefan, nge ke ba ba kômbô nene ésaé ba bo Yéhôva.​—Lañe’e Minkana 6:16-19.

13. Aval avé bi ne bo zôsôô éyoñe bia bo mam me moné a bobejañ?

¹³ Bekristen be nji yiane fulane mame me moné a ékaña’a ba ve Yéhôva. Bi ne teke bo makit éyoñ bi ne Aba Éjôé. Bi ne teke bôndé mefe’e ya wube bobejañ éyoñe bia bo mame me moné a be. Nge ô ne masa, monyoñ a too mbo ésaé wôé, wo yiane ya’ane nye éyoñe mi nga tyik, wo yiane ve nye abime moné mi nga tyik, wo yiane ve ve nye mame mese atiñ da sili na bemasa be ve bebo bisaé bap. Nge atiñ da sili nalé, wo yiane ya’ane nda biañ éyoñ a saéban, wo yiane fe ya’ane nye to’o éyoñ a saé ki, amu a nji bo ngule ya saé. (1 Timothée 5:18; Jacques 5:1-4) Ve nge wo ô ne mbo ésaé, te yange na, masa wôé a bo wo mam méziñ amu a ne monyoñ ya nsisim. (Beéphésien 6:5-8) Bo’o ésaé jôé avale da yian, a abim éyoñe mi nga tyik; bo’o ve ésaé ba ya’ane wo je.​—2 Bethéssalonicien 3:10.

14. Jé Bekristene ba yiane bo ôsusua na ba bo mame me moné nsamba?

¹⁴ Melebe mevé me ne volô bia nge bia bo mam me moné a mojañ éziñ ya akônda? E ne sili na bi futi abui moné été, nge ke na bi nyoñe bikôla. Bible a ve ñye’elan ô ne volô bia bité bite: Bi tili mam mete mese! Éyoñe Jérémie a nga kus éfuse si, a nga tili mam mese, a bo bekalate bebaé, wua y’été a nga sanebane mise me abui bôt, bekalate bete be nga bo’olô na, mam me nga bobane zôsôô été. (Jérémie 32:9-12; lañe’e fe Metata’a 23:16-20.) Môt éziñ a ne jô na, e sane mefep a tinane na, bi too ke nye ndi. Ve nalé a volô na bi sa’ale jo’ojo’o, ôlun, a mam me ne soo zô’é zañe jangan. Nge wo bo mame me moné a monyoñ, te vuane na, mvo’é ya akônda é ne mfi a dañe mam me moné.​—1 Becorinthien 6:1-8; lañe’e Ayemé 30.

BO’O ZÔSÔÔ ASU ÉSAÉ DÔÉ

15. Yéhôva a wôk aya éyoñ a yene mvôl ése ja bobane den?

¹⁵ Bia yiane bo zôsôô a bôte bese, to’o ba be nji bo Bengaa be Yéhôva. Yéhôva a yi na bi bo zôsôô. “Ékotekot [kob] é ne mbia jôm be Yéhôva, ve nya jômô b’ave’e nye biôm a yene nye mvaé.” (Minkana 11:1; 20:10, 23) Melu mvus, be mbe be bela’ane kob asu makit. Ve bebo makit béziñ be mbe be du’u bôt, be bela’ane kob é nji yian, be mbe fe be yemete’e bôt na be ya’an a lôt abime ba yiane ya’an. Dene fe, bôte be ne mvôl be ne abui. Ve avale Yéhôva a mbe a vini’i mvôl melu mvus, aval ete fe a vini je den.

16, 17. Avale mvôl avé bia yiane sa’ale?

¹⁶ Môt ase ya be bia a ne tebe été ja bo na, e bo ayaé ya bo zôsôô. A ne bo éyoñ bia jeñe bisaé, éyoñe bia yiane jalé mefep ya ngovina, nge ke éyoñ bia bo meve’ele sikôlô. Abui bôte da buni na, e nji bo abé ya laane minsos, nge beté ôdo’é, nge ke kate abime benya mejôô éziñ, a solé abim avok. Mfasan ôte wo bo ki na bi kam. Bible a jô na, amane ya nta’ane mame wu, bôte ba ye “nye’e bebien, [ba ye bo] ôzañ akum, . . . te nye’e mam me ne mvaé.”​—2 Timothée 3:1-5.

¹⁷ Biyoñe biziñ, bi ne yene na, bôte be ne mvôl mbe ba dañe yené mvo’é. (Besam 73:1-8) Be ne vaa Kristen éziñe bisaé, a ne jembane moné, be ne ne tyibili nye nda bisaé jé amu na, a nji kômbô bo mvôl. Ve môt a ne zôsôô aye ke jôban. Amu jé bia jô nalé?

BIBOTANE MÔT A NE ZÔSÔÔ A BI

18. Amu jé mbamba éyôlé a ne nya mfi?

¹⁸ Émo ji, bôt be ne zôsôô, a ba be ne tabe be ndi, be nji bo abui, be ne fe édima. Ve môt ase ya be bia a yiane ve ngule ya bi mbamba éyôlé. (Michée 7:2) Nya ajôô a ne na, bôte béziñ ba ye kpwe’ele wo mbôl ô ne zôsôô, ba ye fe jô jô na ô ne akut. Ve bôte bevok ba ye semé wo, ba ye fe tabe wo ndi. Si nyi meku’u menyin, bôte ba yeme na Bengaa be Yéhôva be ne bôt be ne zôsôô. Bemasa béziñ ba zômbô saé ve a Bengaa, amu ba yeme na be nji bo mvôl. Mesu mésaé méziñ, éyoñe bemasa ba vaa bebo bisaé bevo’o bisaé, be wô’ô ba’ale Bengaa, amu ba yeme na be ne zôsôô.

19. Aval avé e bo zôsôô a tii a amvôé dangan a Yéhôva?

¹⁹ E bo zôsôô bone be mame bese a ye bo na nlem ô bômbô bia si ne mieññ, a na bi bi mbamba mone môte ya nlem. Bi ne vu Paul nnye a nga tili na: “[Bi too ndi na,] bi bili mbamba mone môte ya nlem.” (Behébreu 13:18) Jame da dañ é ne na, Yéhôva, Ésa wongan a nye’e bia, a ye yen a nye’e ngul ése bia ve na bi bo zôsôô e bone be mame bese.​—Lañe’e Besam 15:1, 2; Minkana 22:1.