Wachtowa ONLAIN LAIBRI
Wachtowa
ONLAIN LAIBRI
Bileez Kriol
  • BAIBL
  • POBLIKAYSHANZ
  • DI MEETIN DEHN
  • g23 No. 1 pp. 3-5
  • Fresh Waata

No veedyo avaylabl fi dis.

Sari, wahn ero hapm wen di veedyo mi-di load op.

  • Fresh Waata
  • Awayk!—2023
  • Lis a Sobhedin
  • Wai Wi Mait Noh Gat Inof Fresh Waata
  • Wi Planet Mek fi Servaiv
  • Weh Hyoomanz Di Du fi Chrai Solv di Prablem?
  • Wai Wi Ku Ga Hoap—Weh di Baibl Seh
Awayk!—2023
g23 No. 1 pp. 3-5
Wahn laydi ga kleen waata weh kohn fahn wahn riva eena ih han.

FI WEE PLANET KU SERVAIV?

FRESH WAATA

IH NEVA mi wahn pasabl fi liv pahn di ert if wi neva ga waata, espeshali fresh waata. In fak, di bigis paat weh mek op evri livin ting da waata. Hyoomanz an animalz geh waata fi jrink fahn di layk dehn, di riva dehn, di swamp dehn, an eevn fahn anda di grong. Ahn wi ku eevn yooz da waata fi wet wi plaants.

Wai Wi Mait Noh Gat Inof Fresh Waata

Eevn doa waata kova op moas a wi planet, di World Meteorological Organization seh dat onli 0.5% a di waata weh deh pahn Ert da fresh waata weh wi ku yooz. Da lee amonk a waata shuda bee inof fi mek wi ku liv pahn ert. Bot sayka how di weda chaynj ahn sayka weh peepl need moa ahn moa waata, wi eeda kyaahn get it er ih tu doti fi yooz. Sohn ekspert seh dat eena 30 yaaz, faiv bilyan peepl wahn kyaahn get inof fresh waata.

Wi Planet Mek fi Servaiv

Di ert mek eena wahn way soh dat wi ku aalwayz ga inof waata. Di soil, livin tingz eena di waata, ahn sonlait werk tugeda fi kleen op wi waata. Di way how wi planet dizain proov dat ih wahn servaiv. Mek wi luk pahn sohn egzampl:

  • Soil ku help geh rid a tingz weh doti op waata. Eena sohn swampi ayrya, sertn plaants ku geh rid a naichrojen ahn fosforos. Dehn kud aalso geh rid a kemikalz weh kil sohn livin tingz eena di waata.

  • Sohn saiyentis fain owt bowt di difrent proases dehn eena naycha weh kip waata kleen. Wen waata floa faas, ih brok dong di daynjaros tingz weh deh eena di waata ahn den bakteerya help fi geh rid a dehn.

  • Eena jos wahn kopl dayz, klam ahn mosl weh deh eena fresh waata ku geh rid a sohn kemikal eena waata weh ku bee veri daynjaros. In fak, dehn praabli du wahn beta jab dan wahn waata chreetment fakchri.

  • Fi wee planet yooz di waata saikl fi stoar waata. Dis saikl ahn wahn lata ada nachral saikl mek shoar dat wi waata neva disapyaa.

    YOO MI NOA?

    Soil—Wahn Nachral Filta fi Fresh Waata

    Soil ku geh rid a metalz, paiznos kemikalz, ways fahn plaants an animalz, an ada tingz weh doti di waata weh goh eena di grong. Soh bai di taim di waata setl andagrong, ih mait eevn bee sayf fi jrink.

    Dis picha shoa how soil mek doti waata kleen. Rayn waata goh chroo di difrent paats a di soil, di rak dehn, ahn di klay paatikl dehn til ih reech fresh waata weh deh anda di grong.

    San ahn Rak Paatiklz Ak Laik Wahn Siv

    San ahn smaal rak da laik wahn siv weh kech eniting weh noh fi deh eena waata.

    Bakteerya Ak Laik Wahn Siv

    Sohn bakteerya weh liv eena di soil ku geh rid a difrent tingz weh paiznos tu hyoomanz. Ahn sohn bakteerya kud eevn brok dong sohn paiznos ail ahn ton dehn intu karbon daiyoksaid ahn waata.

    Kemikalz Ak Laik Wahn Siv

    Sohn soil weh ga wahn smaal ilekchrik chaaj ku kyapcha sohn paiznos kemikal weh ga di opozit chaaj. Fi egzampl, peesiz a klay weh ga wahn negitiv chaaj ku geh rid a amoanyom weh ga wahn pazitiv chaaj ahn weh damij waata.

Weh Hyoomanz Di Du fi Chrai Solv di Prablem?

Di picha dehn: 1. Wahn man di fiks ih kaar bikaaz ail di leek fahn andaneeta it. Hihn di yooz wahn pan fi kalek di ail weh di leek. 2. Wahn man di jrap aaf sohn kemikal kantayna weh ih mi yooz da wahn plays wehpaat dehn ku geh rid a it di prapa way.

Wee help kip wi fresh waata kleen wen wi fiks eni ail leek pahn wi veekl ahn wen wi geh rid a medisn ahn paiznos kemikalz di prapa way

Sohn ekspert tel wi dat wi mos mek shoar dat wi noh ways no waata. An if wi waahn help loawa waata polooshan, dehn rekomen dat wi fiks eni ail leek pahn wi veekl, dat wi stap flosh medisn dong di tailit, ahn dat wi stap poar paiznos kemikal dong di sink.

Sohn peepl kom op wid sohn nyoo an amayzin way fi tek owt saalt fahn see waata. Fi dehn goal da fi mek peepl ga moa fresh waata fi jrink.

Bot peepl need fi du moa dan dat, bikaaz ih kaas tu moch moni an ih yooz tu moch enerji fi tek owt saalt fahn see waata. Soh da stil noh di bes solooshan. Eena 2021, di United Nations mi rait op wahn ripoat bowt how fi protek jrinkin waata. Di ripoat mi seh: “Aal rong di werl, peepl need fi werk too taimz haada soh dat jrinkin waata ku bee kleen an avaylabl.”

Wai Wi Ku Ga Hoap—Weh di Baibl Seh

“Gaad . . . mek sohn lee jrap a waata weh nobadi ku si goh op, ahn dehn ton intu sohn klowd. Den waata poar owt fahn di klowd dehn, ahn di rayn kohn dong pahn di peepl.”—Job 36:​26-28.

Gaad mi kriyayt di nachral saikl dehn fi protek waata pahn di ert.—Ecclesiastes 1:7.

Tink bowt dis: If di Kriyayta mi dizain di ert fi kip wi waata kleen, yu noh tink dat hihn ku fiks di damij weh hyoomanz kaaz tu fresh waata? Chek owt di aatikl weh naym “Gaad Pramis Wi Dat Wi Planet Wahn Servaiv,” pahn payj 15.

LAAN MOA

How waata luk anda wahn maikroskoap.

Waata ga sohn speshal prapati weh mek it pasabl fi mek wee liv. Wach di veedyo weh naym The Wonders of Creation Reveal Godʼs Glory—Water pahn jw.org.

    Bileez Kriol Poblikayshanz (2013-2025)
    Lag Owt
    Lag Een
    • Bileez Kriol
    • Shayr
    • Setinz
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Kandishanz fi di Yoos a Dis Websait
    • Praivasi Palisi
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Lag Een
    Shayr