Tani Watchtower LÍBURU-AGEI LIDAN INTERNET
Watchtower
LÍBURU-AGEI LIDAN INTERNET
Garifuna
Ǘ
  • á
  • Á
  • é
  • É
  • í
  • Í
  • ó
  • Ó
  • ú
  • Ú
  • ü
  • Ü
  • ǘ
  • Ǘ
  • Ñ
  • ñ
  • BÍBÜLIA
  • AGUMEIRAGUAGÜDÜNI
  • ADAMURIDAGUNI
  • g23 Núm. 1 páh. 12-14
  • Garabali

Úati bidéu lidan fánreinti le.

Sarí wamuti, anihein mégeiti, siñati larihíniwa bidéu.

  • Garabali
  • Agaguduabá!—2023
  • Arütíkulu burí
  • Lídanñein denchaü garabali
  • Adügǘwati Ubóu lun ñein lan ibagari
  • Láluahoun lárani turobuli le
  • Anihein funa san emenigini? Ka tariñagubei Lererun Bungiu?
Agaguduabá!—2023
g23 Núm. 1 páh. 12-14
Aban feru maríeitiña éibuga luagu aban wübü le ñein lubéi niewe lábugiñe aban sielu le dínguti, anihein burí wübü geyegu lau aban lagunu ñein, ani buin liña lau burí tídibu wewe.

KABA ASUSEREDA LUN UBÓU?

GARABALI

MEGEI WAMUTI garabali, mámarügü lun wawaragun. Ítara liña garabali kei aban idaüdinaü le óunigirubalin Ubóu le ídanbei wawinwanda luéi lara Weyu le gayaraabei ladügün wuribani lun. Lun hamuga giñe ua lan garabali wéiribei hamuga lidiliga ubouagu darí lun wederaagun.

Lídanñein denchaü garabali

Adügati lawiyedúniwa garabali lun lídanñein lan peliguru habagari ha gabagaribaña ubouagu. Según Óundaruni to Arihiboun lau Átuadi lidan Sun Ubóu, ábanrügüñein hádangiñe kada 100 gürigia awaragua garabali le harumati.

Adügati lawiyedúniwa garabali lun ladagarun kánserü tuagu hani gürigia pulmón, lun hasandirun tuéigiñe hanigi luma lun ladagarun sandi hawagu le adügübei lun gürewei lan hawaragun. Adügati giñe lawiyedúniwa garabali lun hilagia hamá kéiburi sedü míñunu gürigia lidan sun ubóu sagü irumu.

Adügǘwati Ubóu lun ñein lan ibagari

Gabafuti Ubóu le ídanbei wawinwanda lun lakipurun garabali harumati houn sun gabagaritiña ha awaragubaña. Ani dánrügüñein maweirin lan hawiyeduni gürigia Ubóu gayara lan lasuseredun lira. Ariha wamá fiu hénpulu:

  • Subudiwati gabafu lan dabíara lun lagumuchaguagüdüni garabali le wíyebei, le ibidiñebei houn saragu gürigia, gíbetima lan garabali larumadagüdün mángüle o gurúa-agei, tídibu burí wewe to áhüchüboun lidan duna lárurugu beya. Le linarün katei, wéiriti lisudinin luádigimari gurúa-agei, gabafutimati sügǘ lau dabíara lun larumadahani garabali le wíyeda wáalibei, íbini seingü wéiyaasu.

  • Según aturiahani le málügilibei ladügǘn, gabafutu nadü burí to áhüchüboun lábugiñe barana kei to gíriboun quelpo o kelp, mámarügü lun tárügüdüni garabali le wíyebei, gabafutu giñe lun tábununi. Áfayahati ubanaü fadati le burí luágubei quelpo dise ladüga anihein burí lirahüñü lüti luagu le gaganabei gasi le adügübei lun láfayarun. Dan le lebelurun burí quelpo anaagün, aba laduuhan luti burí le luágubei, ábati labuluchun barüinaléi garabali le wíyebei lúmagua anaagün, ábati lerederun bunawañun ñein luagu saragu sígulu.

  • Lidan sun dan le haubei gürigia máfuridunga lidan lidaani COVID-19, arihúati furangu gabafu lan garabali lun lárügüdagun lungua. Le linarün katei, kei aba lan tadourun saragu fábürika lidan irumu 2020, aba lóuguaña lan nadagimeintiña tuma karü éibaagua ǘmada, ábati lagidarun iwiyei le lídanbei garabali saragu ani lau lóufudagun. Según Ariñahani luáguti le gádanbalin garabali lidan sun ubóu le adügǘbei lidan irumu 2020, lidan lóugiñe 80 lídangiñe san ageiraü le ídanbei larihúa ídatima liña lan ligaburi garabali, aban híchugun fe lárigiñe lan herederun gürigia hábiñe ladüga COVID-19, aba lan larumadun garabali.

    SUBUDITI SAN HUN?

    Gayaraati lárügüdagun garabali lungua

    Aban dibuhu le arufudubalin ida liña lan garabali lidan uburugu Nueva Delhi (India), le arufudubalin átiriñein lan kaliki áhamaha lidan (PM2,5). Rariti kaliki ligía lúmagiñe 128,1 (le adügati damichi) lidan eneru, irumu 2020 lun ǘnabu luéi 35,5 (míbedigiati) lidan widü-hati, irumu 2020.

    Dan le máfuridun habéi gürigia lidan lidaani COVID-19, aba lararirun tawiyeduni burí fábürika tuma karü garabali uburugu Nueva Delhi (India), fureseti lararirun kaliki le garabalirugubei (PM2,5). Gayaraati ladügün kaliki burí le (0,0025 miliméturu o ǘnabu luéi), lun ladagarun sandi hawagu gürigia le adügübei lun gürewei lan hawaragun o ladagarun amu burí sandi hawagu. Íbini madura lan katei le, ídehati lun warihini furangu gayara lan lárügüdagun garabali lungua luéi iwiyei le lídanbei lau lóufudagun.

    Aban iyawaü to adirarúboun uburugu Nueva Delhi (India) lidan lagumuchagüle irumu 2019. Bürüwati larihíniwa ladüga liwiye garabali.

    © Amit kg/Shutterstock

    Lidan lagumuchagüle irumu 2019

    Aban iyawaü to adirarúboun uburugu Nueva Delhi (India) lidan dan le máfuridun habéi gürigia hábiñegiñe ladüga COVID-19. Furanguti larihíniwa sun katei ladüga úati iwiyei áhamaha garabalirugu.

    © Volobotti/Shutterstock

    Lidan dan le máfuridun habéi gürigia hábiñegiñe ladüga COVID-19

Láluahoun lárani turobuli le

Aban wügüri areidoun libeikin lárigiñe layusurunu lun lidin nadagimein.

Ánhawa áfayaha tidan beiki, lídehaba lun maweirin lan lawiyedún garabali.

Hadügüdaruña gumadimatiña tuagu burí bísinisi lun mibe lan iwiyei hígiragüdün lidoun burí garabali. Ánhañati aturiahatiña siensia, añahagua adarira amu burí igaburi lun larumadahóun garabali. Kei burí lau hayusurun fiu hawuyeri bacteria lun hadügün lun mabafu lan burí katei le péisiniti lun ladügün wuribani. Ani ariñagatiña giñe gürigia ha subudihabúbaña, buítimati lan lun wéibugun o lun woudin tidan beiki sügǘ lau wáfayahan tidan karü ani buídubei giñe lun mibe lan elekütrisida wayusurun wábiñe.

Tidan aban haban gudemetiña, ñun tiña aban würi múarugun. Tábouguña lau aban régigi le lóuguati gumuleli lígiragüdün.

Lun maweirin lan lawiyedún garabali, añahein gumadimatiña íchugutiña régigi le buítimati houn lílana hageira. Lau sun lira, añahagua saragu gürigia ha mibihingiña aban régigi ítarati.

Lau sun lira, úati buídurügü lan wadügüni burí katei le. Arufudúaali inarüni lan lira según aban ariñahani le adügǘbei lidan irumu 2022, le ídanbei tídehan saragu óundaruni lídangiñetu sun ubóu, Óundaruni to Arihiboun lau Átuadi taganagua tuma Banco Mundial.

Arufudati ariñahani ligía lidan lan irumu 2020, saragu lan hádangiñe gürigia ha awinwandubaña ubouagu, yusu hamá gasi le awiyedagüdübalin garabali dan le hábougun. Lidan saragu fulasu mabafutiña hiibe-agei gürigia lun hagañeihan estufa iseri o lun hayusurun amu luwuyeri gasi.

Anihein funa san emenigini? Ka tariñagubei Lererun Bungiu?

“Lariñaga Bungiu, le adügübalin sielu […], le adügübalin múa luma sun le áhüchübei lidan, le íchugubei ibagari houn ha nibagaribaña” (Isaíasi 42:5).

Bungiu adügübalin garabali luma sun le arumadagüdübalin. Wéiriti lubafu ani wéiriti giñe hínsiñe gürigia lun. Gadünati funati lun wasaminarun lerederuba lan Bungiu chagu larüna arihei ida liña lan hawiyeduni garabali? Ariha huméi ariñahani “Ariñagaali Bungiu labuidurayaba lan Ubóu”.

ANHEIN BUSÉN HUBÉI LANWOUN ARIÑAHANI

Ligaburi larihíniwa Ubóu le ídanbei wawinwanda lúmagiñe huáñurugugiñe.

Ida liña laranserún Ubóu lun gabara lan garabali? Heiba lidoun jw.org ani ariha huméi bidéu Adügǘwarügüti san sun katei?

    Garifuna | Biblioteca en Línea (2009-2025)
    Áfurida lídangiñe sesióun
    Agumesera sesióun
    • Garifuna
    • afanreinha huméi
    • Ligaburi larihín
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ida luba layusurún
    • Wani polítika
    • Laranserawagún dátosu
    • JW.ORG
    • Agumesera sesióun
    afanreinha huméi